ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 32 : PALI ROMAN Thera.A.1 (paramatthadi.1)

                  309. 3. Bakkulattheragathavannana 2-
      yo pubbe karaniyaniti ayasmato bakkulattherassa gatha. Ka uppatti?
      ayampi kira atite ito kappasatasahassadhikassa asankhyeyyassa matthake
anomadassissa bhagavato uppattito puretarameva brahmanakule nibbattitva vayappatto
tayo vede uggahetva tattha saram apassanto "samparayikattham gavesissami"ti
isipabbajjam pabbajitva pabbatapade viharanto pancabhinno 3- atthasamapattilabhi
hutva viharanto buddhuppadam sutva satthu santikam gantva dhammam sutva saranesu
patitthito satthu udarabadhe uppanne arannato bhesajjani aharitva tam vupasametva
tattha punnam 4- arogyatthaya parinametva tato cuto brahmaloke nibbattitva
ekam asankhyeyyam devamanussesu samsaranto padumuttarabuddhakale hamsavatinagare
kulagehe nibbatto sattharam ekam bhikkhum appabadhanam aggatthane thapentam
disva sayam tam thanantaram akankhanto panidhanam katva yavajivam kusalam upacinitva
sugatisuyeva samsaranto vipassissa bhagavato nibbattito puretarameva bandhumatinagare
@Footnote: 1 Ma. iretabbato         2 cha.Ma. bakulatthera.... evamuparipi
@3 cha.Ma. pancabhinna....   4 Si. tam punnam
Brahmanakule nibbatto purimanayeneva isipabbajjam pabbajitva jhanabhinnalabhi
hutva pabbatapade vasanto buddhuppadam sutva satthu santikam gantva dhammam
sutva saranesu patitthito bhikkhunam tinapupphakaroge 1- uppanne tam vupasametva tattha
yavatayukam thatva tato cuto brahmaloke nibbattitva ekanavutikappe devamanussesu
samsaranto kassapassa bhagavato kale baranasiyam kulagehe nibbattitva gharavasam
vasanto ekam jinnam vinassamanam mahaviharam disva tattha uposathagaradikam sabbam
avasatham karetva tattha bhikkhusamghassa sabbam bhesajjam patiyadetva 2- yavajivam kusalam
katva ekam buddhantaram devamanussesu samsaranto amhakam bhagavato uppattito
puretarameva kosambiyam setthigehe nibbatti. 3- So arogabhavaya mahayamunaya
nhapiyamano dhatiya hatthato macchena gilito macche kevattahatthagate
baranasisetthibhariyaya vikkinitva gahite phaliyamanepi punnabalena arogoyeva hutva
taya puttoti gahetva posiyamano tam pavattim sutva janakehi matapituhi "ayam amhakam
putto, detha no  puttan"ti anuyoge kate ranna "ubhayesampi sadharano hotu"ti
dvinnam kulanam dayadabhavena vinicchayam katva thapitatta bakkuloti laddhanamo
vayappatto hutva mahatim sampattim anubhavanto asitiko hutva satthu santike dhammam
sutva patiladdhasaddho pabbajitva sattahameva puthujjano ahosi, atthame arune saha
patisambhidahi arahattam papuni. Tena vuttam apadane 4- :-
          "himavantassavidure           sobhito nama pabbato
           assamo sukato mayham         sakasissehi mapito.
           Mandapa ca 5- bahu tattha      pupphita sindhuvaraka 6-
           kapittha ca bahu tattha         pupphita jivajivaka. 7-
@Footnote: 1 Ma. tinapupphikaroge, pa.su. 3/602 (sya), mano.pu. 1/226. navapotthake passitabbam
@2 Si. patiyadapetva   3 Ma. nibbatto   4 khu.apa. 32/386/461 bakkulattherapadana
@5 Si. padapa ca  6 pali. sinduvarita, Ma. sindhuvarita  7 pali. campaka nagaketaka
           Niggundiyo bahu tattha         badaramalakapi 1- ca
           pharusaka alabu ca          pundarika ca pupphita.
           Alakka 2- beluva tattha     kadali matulungaka
           mahanama bahu tattha         ajjuna ca piyanguka.
           Kosamba salala nipa 3-     nigrodha ca kapitthana 4-
           ediso assamo mayham        sasissoham tahim vasim.
           Anomadassi bhagava           sayambhu lokanayako
           gavesam patisallanam           mamassamamupagami.
        5- Upetanca mahaviram           anomadassim mahayasam 5-
           khanena lokanathassa          vatabadho samutthahi.
           Vicaranto arannamhi          addasam lokanayakam
           upagantvana sambuddham         cakkhumantam mahayasam.
           Iriyapathanca 6- disvana      upalakkhesaham tada
           asamsayam hi buddhassa           byadhi no upapajjatha. 7-
           Khippam assamamaganchim          mama sissana santike
           bhesajjam kattukamoham         sisse amantayim tada.
           Patisunitvana me vakyam       sissa sabbe sagarava
           ekajjham sannipatimsu           satthugarava mama.
           Khippam pabbatamaruyha          sabbosathamakasaham 8-
           paniyayogam katvana          buddhasetthassadasaham.
           Paribhutte mahavire          sabbannulokanayake
           khippam vato vupasami          sugatassa mahesino.
           Passaddham daratham disva         anomadassi mahayaso
@Footnote: 1 cha.Ma. badaramalakani   2 cha.Ma. alaka    3 cha.Ma. nimba   4 Si. kapitthaka
@5-5 cha.Ma. upetamhi mahavire, anomadassimahayase   6 cha.Ma. iriyancapi
@7 cha.Ma. udapajjatha                           8 cha.Ma. sabbosadhamahasaham
           Sakasane nisiditva          ima gatha abhasatha.
           Yo me adasi 1- bhesajjam    byadhinca samayi mama
           tamaham kittayissami           sunatha mama bhasato.
           Kappasatasahassani            devaloke ramissati
           vadite turiye tattha         modissati sada ayam. 2-
           Manussalokamagantva         sukkamulena codito
           sahassakkhattum rajapi 3-      cakkavatti bhavissati.
           Pancapannasakappamhi          anomi 4- nama khattiyo
           caturanto vijitavi          jambudipassa 5- issaro.
           Sattaratanasampanno           cakkavatti mahabbalo
           tavatimsepi khobhetva        issaram karayissati.
           Devabhuto manusso va        appabadho bhavissati
           paridaham 6- vivajjetva      byadhim loke tarissati.
           Aparimeyye ito kappe      okkakakulasambhavo
           gotamo nama gottena       sattha loke bhavissati.
           Tassa dhammesu dayado       oraso dhammanimmito
           sabbasave parinnaya         nibbayissatinasavo.
           Kilese jhapayitvana         tanhasotam 7- tarissati
           bakkulo nama namena        hessati satthu savako.
           Idam sabbam abhinnaya          gotamo sakyapungavo
           bhikkhusamghe nisiditva          etadagge thapessati.
           Anomadassi bhagava           sayambhu lokanayako
@Footnote: 1 cha.Ma. padasi   2 Si. sadasayam   3 cha.Ma. raja ca  4 Si. aranemi, cha.Ma. anomo
@5 cha.Ma. jambumandassa  6 cha.Ma. pariggaham   7 Si.,Ma. kankhasotam
           Vivekanuvilokento         mamassamamupagami.
           Upagatam mahaviram            sabbannum lokanayakam
           sabbosathena tappesim         pasanno sehi panibhi.
           Tassa me sukatam kammam         sukhette bijasampada
           khepetum neva sakkomi        tada hi sukatam mama.
           Labha mama suladdham me        yoham 1- addakkhi nayakam
           tena kammavasesena         pattomhi acalam padam.
           Sabbametam abhinnaya          gotamo sakyapungavo
           bhikkhusamghe nisiditva          etadagge thapesi mam.
           Aparimeyye ito kappe      yam kammamakarim tada
           duggatim nabhijanami          bhesajjassa idam phalam.
           Kilesa jhapita mayham .pe.   katam buddhassa sasanan"ti.
      Arahattam pana patva ekadivasam satthara attano savake patipatiya thanantare
thapentena appabadhanam aggatthane thapito so parinibbanasamaye samghamajjhe bhikkhunam
ovadamukhena annam byakaronto:-
    [225] "yo pubbe karaniyani         paccha so katumicchati
           sukha so dhamsate thana       paccha ca manutappati.
    [226]  Yanhi kayira tanhi vade       yam na kayira na tam vade
           akarontam bhasamanam          parijananti pandita.
    [227]  Susukham vata nibbanam           sammasambuddhadesitam
           asokam virajam khemam           yattha dukkham nirujjhati"ti
gathattayamabhasi. 2-
@Footnote: 1 Si. yamaham      2 i. ima tisso gatha abhasi
      Tattha yo pubbe karaniyani, paccha so katumicchatiti yo puggalo pubbe
puretaram jararogadihi anabhibhutakaleyeva katabbani attano hitasukhavahani kammani
pamadavasena akatva paccha so katabbakalam atikkamitva katum icchati. Soti
ca nipatamattam. Tada pana jararogadihi abhibhutatta katum na sakkoti, asakkonto
ca sukha so dhamsate thana, paccha ca manutappatiti so puggalo sukha thana
saggato nibbanato ca tadupayassa anuppaditatta parihayanto "akatam me
kalyanan"tiadina 1- paccha ca anutappati vippatisaram apajjati. Makaro
padasandhikaro. Aham pana karaniyam katvaeva tumhe evam vadamiti dassento "yanhi
kayira"ti dutiyam gathamaha.
      Tattha parijanantiti "ettako ayan"ti paricchijja jananti na bahum 2- mannantiti
attho. Sammapatipattivasena hi yathavadi tathakarieva sobhati, na tato annatha.
Karaniyapariyayena sadharanato vuttamattham idani sarupato dassetum "susukham vata"tiadina
tatiyam gathamaha. Tassattho:- samma samam sabbadhammanam buddhatta sammasambuddhena
bhagavata desitam sabbaso sokahetunam abhavato asokam vigataragadirajatta
virajam catuhi yogehi anupaddutatta khemam nibbanam sutthu sukham vata, kasma?
yattha yasmim nibbane sakalam vattadukkham nirujjhati accantameva vupasamatiti.
                    Bakkulattheragathavannana nitthita.
                          -------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 529-534. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=11834&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=11834&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=309              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6072              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6194              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6194              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]