ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 32 : PALI ROMAN Thera.A.1 (paramatthadi.1)

                    181. 4. Sanuttheragathavannana
      matam va amma rodantiti ayasmato sanuttherassa gatha. Ka uppatti?
      sopi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave vivattupanissayam punnam
upacinanto ito catunavute kappe siddhatthassa bhagavato hatthapadadhovanamukhavikkhalananam
atthaya udakam upanesi. Sattha hi bhojanakale hatthapade dhovitukamo ahosi.
So satthu akaram sallakkhetva udakam upanesi. Bhagava hatthapade dhovitva
bhunjitva mukham vikkhaletukamo ahosi. So tampi natva mukhodakam upanesi. Sattha
mukham vikkhaletva mukhadhovanakiccam nitthapesi. Evam bhagava anukampam upadaya
tena kariyamanam veyyavaccam sadiyi. So tena punnakammena devaloke nibbattitva
aparaparam punnani katva devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade savatthiyam
annatarassa upasakassa gehe patisandhim ganhi. Tasmim gathbhagateyeva pita pavasam
gato, upasika dasamasaccayena puttam vijayitva sanutissa namam akasi. Tasmim
anukkamena vaddhante sattavassikamyeva nam bhikkhunam santike pabbajesi "evamayam
@Footnote: 1 Si., Ma. pannasati....   2 Si. pabbajjabhiratiya
Anantarayo vaddhitva accantasukhabhagi bhavissati"ti. So "sanusamanero"ti pannato
pannava vattasampanno bahussuto dhammakathiko sattesu mettajjhasayo hutva
devamanussanam piyo ahosi manapoti sabbam sanusutte agatanayeneva veditabbam.
      Tassa atitajatiyam mata yakkhayoniyam nibbatti. Tam  yakkha "sanuttherassa
ayam mata"ti garucittikarabahula hutva manenti. 1- Evam gacchante kale puthujjana-
bhavassa adinavam vibhavantam viya ekadivasam sanussa yonisomanasikarabhava ayoniso
ummujjantassa 2- vibbhamitukamatacittam 3- uppajji. Tam  tassa yakkhinimata
natva manussamatuya arocesi "tava putto sanu' vibbhamissami'ti cittam
uppadesi, tasma tvam:-
          `sanum pabuddham vajjasi 4-    yakkhanam vacanam 5- idam
           makasi papakam kammam        avi va yadi va raho.
           Sace tvam papakam kammam       karissasi karosi va
           na te dukkha pamutyatthi      uppaccapi palayato'ti 6-
evam bhanahi"ti. Evanca pana vatva yakkhinimata tatthevantaradhayi. Manussamata
pana tam sutva paridevasokasamapanna cetodukkhasamappita ahosi. Atha sanusamanero
pubbanhasamayam nivasetva pattacivaramadaya matu santikam upagato mataram rodamanam
disva "amma kim nissaya rodasi"ti vatva "tam nissaya"ti ca vutto matu:-
        7- "matam va amma rodanti      yo va jivam na dissati
            jivantam mam amma passanti     kasma mam amma rodasi"ti
gatham abhasi. 7-
@Footnote: 1 Si. panamenti   2 Ma. ummajjantassa   3 Si. vibbhamitukamataya cittam,
@  Ma. vibbhamitukamacittam   4 Si. sanu ma buddham vajjasi   5 Si. yakkhinivacanam
@6 sam.saga. 15/239/251 sanusutta   7-7 cha.Ma. "matam va amma rodanti,
@  yo va jivam na dissati"ti gatham abhasi
    [44] Tassattho:- amma rodanta nama nataka mitta va attano
natakam mittam va matam uddissa rodanti paralokam gatatta, yo va natako
mitto va jivam jivanto desantaram pakkantataya ca na dissati, tam va uddissa
rodanti, ubhayampetam mayi na vijjati, evam sante jivantam 1- dharamanam mam purato
thitam passanti kasma amma rodasi, mam uddissa tava rodanassa karanameva natthiti.
      Tam sutva tassa mata "maranam hetam bhikkhave, yo sikkham paccakkhaya
hinayavattati"ti 2- suttapadanusarena uppabbajanam 3- ariyassa vinaye marananti
dassenti:-
          "matam va putta rodanti      yo va jivam na dissati
           yo ca kame cajitvana     punaragacchate idha.
           Tam vapi putta rodanti      puna jivam mato hi so
           kukkula ubbhato tata      kukkulam patitumicchasi"ti 4-
gathadvayam abhasi.
      Tattha kame cajitvanati nekkhammajjhasayena vatthukame pahaya, tanca
kilesakamassa tadangappahanavasena veditabbam. Pabbajja hettha kamapariccago
adhippeto. Punaragacchate idhati idha gehe punadeva agacchati, hinayavattanam
sandhaya vadati. Tam vapiti yo pabbajitva vibbhamati, tam vapi 5- puggalam matam viya
madisiyo rodanti. Kasmati ce? puna jivam mato hi soti vibbhamanato paccha
yo jivanto, so 6- gunamaranena atthato matoyeva. Idanissa savisesasamvegam janetum
@Footnote: 1 Si. jivantam thitam   2 Ma.upari. 14/63/45 sunakkhattasutta [thokam visadisam]
@3 Si. uppabbajjanam  4 sam.saga. 15/239/252 sanusutta   5 Si. tancapi
@6 Si. yo vibbhanto paccha so jivanto
"kukkula"tiadi vuttam. Tassattho:- ahorattam adittam viya hutva dahanatthena
kukkulanirayasadisatta kukkula gihibhava anukampantiya maya ubbhato uddhato
tata sanu kukkulam patitum icchasi patitukamositi.
      Tam sutva sanusamanero samvegajato hutva vipassanam patthapetva 1- na
cirasseva arahattam papuni. Tena vuttam apadane 2- :-
          "bhunjantam samanam disva        vippasannamanavilam
           ghatenodakamadaya          siddhatthassa adasaham.
           Nimmalehi kule svajja 3-   vimalo khinasamsayo
           bhave nibbattamanassa        phalam nibbattate subham. 4-
           Catunavutito 5- kappe       udakam yam adasaham 6-
           duggatim nabhijanami         dakadanassidam phalam.
           Ekasatthimhito kappe       ekova vimalo ahu
           sattaratanasampanno          cakkavatti mahabbalo.
           Kilesa jhapita mayham .pe.  katam buddhassa sasanan"ti.
      Arahattam pana patva thero imissa gathaya vasena "mayham vipassanarambho
arahattappatti ca jata"ti udanavasena tameva gatham paccudahasi.
                     Sanuttheragathavannana nitthita.
                           -----------
@Footnote: 1 Si. vaddhetva   2 khu. apa. 32/25/281 udakadayakattherapadana
@3 cha.Ma. nimmalo homaham ajja, Si., Ma. nimmalehi gunehijja  4 pali. mama  5 cha.Ma.
@ catunnavutito  6 Ma. udakam yamadasaham, i. udakam yam tada aham, pali. udakam adadim tada



             The Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 175-178. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=3942&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=3942&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=181              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5243              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5499              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5499              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]