|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
219. 2. Kassapattheragāthāvaṇṇanā
yena yena subhikkhānīti āyasmato kassapattherassa gāthā. Kā uppatti?
ayaṃ kira padumuttarassa bhagavato kāle brāhmaṇakule nibbattitvā tīsu vedesu
aññesu ca brāhmaṇasippesu nipphattiṃ gato, so ekadivasaṃ bhagavantaṃ disvā
pasannamānaso sumanapupphehi pūjaṃ akāsi. Karonto ca satthu samantato upari ca
pupphamuṭṭhiyo khipi. Buddhānubhāvena pupphāni pupphāsanākārena sattāhaṃ aṭṭhaṃsu.
So taṃ acchariyaṃ disvā bhiyyoso mattāya pasannamānaso ahosi. Aparāparaṃ puññāni
karonto kappasatasahassaṃ sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ
aññatarassa udiccabrāhmaṇassa putto hutvā nibbatti, kassapotissa nāmaṃ ahosi.
Tassa daharakāleyeva pitā kālamakāsi. Mātā taṃ paṭijaggati. So ekadivasaṃ jetavanaṃ
gato bhagavato dhammadesanaṃ sutvā hetusampannatāya tasmiṃyeva āsane sotāpanno
hutvā mātu santikaṃ gantvā anujānāpetvā pabbajito satthari vuṭṭhavasse
pavāretvā janapadacārikaṃ pakkante sayampi satthārā saddhiṃ gantukāmo āpucchituṃ
mātu santikaṃ agamāsi. Mātā vissajjentī ovādavasena:-
[82] "yena yena subhikkhāni sivāni abhayāni ca
tena puttaka gacchassu mā sokāpahato bhavā"ti
gāthaṃ abhāsi.
Tattha yena yenāti yattha yattha. Bhummatthe hi etaṃ karaṇavacanaṃ, yasmiṃ yasmiṃ
disābhāgeti attho. Subhikkhānīti sulabhapiṇḍāni, raṭṭhānīti adhippāyo. Sivānīti
khemāni arogāni. Abhayānīti corabhayādīhi nibbhayāni, rogadubbhikkhabhayāni pana
"subhikkhāni, sivānī"ti padadvayeneva gahitāni. Tenāti tattha, tasmiṃ tasmiṃ
disābhāgeti attho. Puttakāti anukampantī taṃ ālapati. Māti paṭisedhatthavācakanipāto.
1- Sokāpahatoti vuttaguṇarahitāni raṭṭhāni gantvā dubbhikkhabhayādijanikena sokena
upahato mā bhava māhosīti attho. Taṃ sutvā thero "mama mātā mayhaṃ soka-
rahitaṭṭhānagamanaṃ āsīsati, handa mayhaṃ 2- sabbaso accantameva sokarahitaṃ ṭhānaṃ pattuṃ
yuttan"ti ussāhajāto vipassanaṃ paṭṭhapetvā na cirasseva 3- arahattaṃ pāpuṇi. Tena
vuttaṃ apadāne 4- :-
@Footnote: 1 cha.Ma. māti paṭisedhatthe nipāto 2 cha.Ma. mayaṃ 3 Sī. na cirasseva araññe vasanto
@4 khu.apa. 32/1/212 seyyakattherāpadāna
"ajjhāyako mantadharo tiṇṇaṃ vedāna pāragū
abbhokāse 1- ṭhito santo addasaṃ lokanāyakaṃ.
Sīhaṃ yathā vanacaraṃ 2- byaggharājaṃva nittasaṃ
tidhāpabhinnamātaṅgaṃ kuñjaraṃva mahesinaṃ.
Sereyakaṃ gahetvāna ākāse ukkhipiṃ ahaṃ
buddhassa ānubhāvena parivārenti sabbaso.
Adhiṭṭhahi mahāvīro sabbaññū lokanāyako
samantā pupphacchadanā okiriṃsu narāsabhaṃ.
Tato sā pupphakañcukā antovaṇṭā bahimukhā
sattāhaṃ chadanaṃ katvā tato antaradhāyatha.
Tañca acchariyaṃ disvā abbhutaṃ lomahaṃsanaṃ
buddhe cittaṃ pasādesiṃ sugate lokanāyake.
Tena cittappasādena sukkamūlena codito
kappānaṃ satasahassaṃ duggatiṃ nupapajjahaṃ.
Paṇṇarasasahassamhi kappānaṃ pañcavīsati
vītamalāsanāmā ca 3- cakkavattī mahabbalā.
Kilesā jhāpitā mayhaṃ .pe. kataṃ buddhassa sāsanan"ti.
Arahattaṃ pana patvā "idameva mātu vacanaṃ arahattappattiyā 4- aṅkusaṃ jātan"ti
tameva gāthaṃ paccudāhāsi.
Kassapattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
@Footnote: 1 Sī. ajjhokāse 2 Sī. ekacaraṃ 3 Sī. ciṇṇamālāsanāmā ca 4 Ma. arahattuppattiyā
The Pali Atthakatha in Roman Book 32 page 275-277.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=6141
อรรถกถาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=6141
อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=219
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5456
พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5667
The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5667
Contents of The Tipitaka Volume 26
http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
        |
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]