ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 33 : PALI ROMAN Thera.A.2 (paramatthadi.2)

                   343. 9. Vijitasenattheragathavannana
         olaggissamitiadika ayasmato vijitasenattherassa gatha. Ka uppatti?
         ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave vivattupanissayam kuslam
upacinanto atthadassissa bhagavato kale kulagehe nibbattitva vinnutam patto
gharavasam pahaya isipabbajjam pabbajitva aranne viharanto akasena gacchantam bhagavantam
disva pasannamanaso pasannakaram dassento anjalim paggayha atthasi. Sattha
Tassa ajjhasayam natva akasato otari. So bhagavato manoharani madhurani
phalani upanesi, patiggahesi bhagava anukampam upadaya. So tena punnakammena
devamanussesu samsaranto imasmim buddhuppade kosalaratthe hatthacariyakule
nibbattitva vijitasenoti laddhanamo vinnutam papuni. Tassa matula seno ca upaseno
cati dve hatthacariya satthu santike dhammam sutva patiladdhasaddha pabbajitva
vasadhuram purenta arahattam papunimsu. Vijitasenopi hatthisippe nipphattim gato
nissaranajjhasayataya gharavase alaggamanaso satthu yamakapatihariyam disva patiladdhasaddho
matulattheranam santike pabbajitva tesam ovadanusasaniya vipassanaya kammam
karonto vipassanavithim langhitva 1- bahiddha nanarammane vidhavantam attano cittam
ovadanto:-
         [355] "olaggissami 2- te citta    anidvareva hatthinam
               na tam pape niyojessam        kamajala sariraja. 3-
         [356] Tvam olaggo na gacchasi 4-     dvaravivaram gajova alabhanto
               na ca cittakali punappunam         pasakka 5- paparato carissasi.
         [357] Yatha kunjaram adantam           navaggaham ankusaggaho
               balava avatteti akamam       evam avattayissam tam.
                 [358] Yatha varahayadamakusalo
                       sarathi pavaro dameti ajannam
                       evam damayissam tam
                       patitthito pancasu balesu.
         [359] Satiya tam nibandhissam  payutto te damessami 6-
               viriyadhuraniggahito    na yito duram gamissase citta"ti
gatha abhasi.
@Footnote: 1 Si.,i. labhitva   2 cha.Ma. olaggessami 3 pali. kamajalam sarirajam
@4 Si.,i. ganchisi  5 pali. pasaham   6 Si. payatatto vodapessami
      Tattha olaggissamiti samvarissami nivaressami. Teti  tam. Upayogatthe hi
idam samivacanam. Te gamananti va vacanaseso. Hatthinanti ca hatthinti attho.
Cittati attano cittam alapati. Yatha tam varetukamo, tam dassento "anidvareva
hatthinan"ti aha. Anidvaram nama pakarabaddhassa nagarassa khuddakadvaram, yam
ghatikachidde 1- animhi pakkhitte yantena vina abbhantare thitehipi vivaritum na
sakka yena manussagavassamahimsadayo 2- na niggantum sakka, nagarato bahi niggantukamampi
hatthim yato palobhetva hatthacariyo gamanam nivaresi. Athava anidvaram nama paligha-
dvaram. Tattha hi tiriyam paligham thapetva rukkhasucisankhatam anim palighasise avunanti.
Papeti rupadisu uppajjanakaabhijjhadipapadhamme tam na niyojessam na niyojissami.
Kamajalati kamassa jalabhuta. Yatha hi macchabandhamigaluddanam jalam nama macchadinam
tesam yathakamakarasadhanam, evam ayonisomanasikaranupatitam  cittam marassa kamakarasadhanam.
Tena hi so satte anatthesu pateti. Sarirajati sariresu uppajjanaka. Pancavokarabhave
hi cittam rupapatibaddhavuttitaya "sarirajan"ti vuccati.
      Tvam olaggo na gacchasiti tvam cittakali maya satipannapatodaankusehi varito
na dani yatharucim gamissasi, ayonisomanasikaravasena yathakamam vattitum labhissasi.
Yatha kim? dvaravivaram gajova alabhanto nagarato gajanirodhato va 3- niggamanaya
Dvaravivarakam alabhamano hatthi viya. Cittakaliti cittakalakanni. Punappunanti aparaparam.
Pasakkati saranasampassasavasena. 4- Paparatoti papakammanirato pubbe viya idani
na carissasi tatha caritum na dassamiti attho.
      Adantanti adamitam hatthisikkham asikkhitam. Navaggahanti aciragahitam.
Ankusaggahoti hatthacariyo. Balavati kayabalena nanabalena ca balava. Avatteti akamanti
anicchantameva nisedhanato 5- nivatteti. Evam avattayissanti yatha yathavuttam hatthim
@Footnote: 1 Si. samghatitachidde, i. samghatikachidde 2 Si.....mahisadihi  3 Ma. janayodhato va
@4 Si. pasahanti sarabhasasamghasahasavasena pasahanto, i. pasahanti sarabhasam sahasavasena pasahanto
@5 Si.,i., Ma. visevanato
Hatthacariyo, evam. Tam cittam cittakalim duccaritanisedhanato 1- nivattayissami.
      Varahayadamakusaloti uttamanam assadammanam damane kusalo. Tatogeva sarathipavaro
assadammasarathisu visittho dameti ajannam ajaniyam assadammam desakalanurupam 2-
sanhapharusehi dameti vineti nibbisevanam karoti. Patitthito pancasu balesuti saddhadisu
pancasu balesu patitthito hutva assaddhiyadinisedhanato tam damayissam damessamiti
attho.
      Satiya tam nibandhissanti gocarajjhattato bahi gantum adento satiyottena
kammatthanathambhe cittakali tam nibandhissami niyamessami. 3- Payutto te
damessamiti tattha nibandhantoeva yuttappayutto hutva te damessami,
sankilesamalato tam visodhessami. 4- Viriyadhuraniggahitoti yathavutto 5- chekena
susarathina 6- yuge yojito yuganiggahito yugantaragato 7- tam natikkamati, evam
tvampi citta mama viriyadhure niggahito sakkaccakaritaya sataccakaritaya annatha
vattitum alabhanto ito gocarajjhattato duram bahi na gamissasi. Bhavananuyuttassa hi
kammatthanato annam asannampi lakkhanato duramevati evam thero imahi gathahi attano
cittam nigganhantova vipassanam vaddhetva arahattam papuni. Tena vuttam apadane 8-:-
           "suvannavannam sambuddham        dvattimsavaralakkhanam
            vipinaggena gacchantam        salarajamva phullitam.
            Tinattharam pannapetva      buddhasettham ayacaham
            anukampatu mam buddho        bhikkham icchami datave.
            Anukampako karuniko       atthadassi mahayaso
            mama sankappamannaya        oruhi mama assame.
@Footnote: 1 Si.,i., Ma. duccaritavisevanato   2 i. assadamanesu kulanurupam
@3 Ma. vayamissami niddharissamiti  4 Si.,Ma. viradhessami   5 Ma. yathayogo
@6 Si. assadammasarathina  7 Ma. samanantaragato
@8 khu.apa. 33/34/59 bhallatakadayakattherapadana
            Orohitvana sambuddho     nisidi pannasanthare
            bhallatakam gahetvana       buddhasetthassadasaham.
            Mama nijjhayamanassa        paribhunji tada jino
            tattha cittam pasadetva     abhivandim tada jinam.
            Attharase kappasate       yam phalamadadim tada
            duggatim nabhijanami        phaladanassidam phalam.
            Kilesa jhapita mayham .pe. Katam buddhassa sasanan"ti.
         Arahattam pana patva annam byakarontopi ima gatha abhasi.
                   Vijitasenattheragathavannana nitthita.
                        -----------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 33 page 71-75. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=33&A=1627&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=33&A=1627&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=343              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6432              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6552              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6552              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]