ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 33 : PALI ROMAN Thera.A.2 (paramatthadi.2)

                    350. 4. Kullattheragathavannana
      kullo sivathikantiadika ayasmato kullattherassa gatha. Ka uppatti?
      ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave punnani upacinanto
Imasmim buddhuppade savatthiyam kutumbikakule 1- nibbattitva kulloti
laddhanamo vinnutam patto satthu santike dhammam sutva patiladdhasaddho pabbaji, so ca
ragacaritatta 2- tibbaragajatiko hoti. Tenassa abhikkhanam kilesa cittam pariyadaya
titthanti. Athassa sattha cittacaram natva asubhakammatthanam datva "kulla taya
abhinham susane carika caritabba"ti aha. So susanam pavisitva uddhumatakadini
tani tani asubhani disva tam muhuttam asubhamanasikaram uppadetva susanato
nikkhantamattova kamaragena abhibhuyyati. Puna bhagava tassa tam pavattim natva ekadivasam
tassa susanatthanam gatakale ekam tarunitthirupam adhuna matam avinatthacchavim nimminitva
dasseti. Tassa tam ditthamattassa jivamanavisabhagavatthusmim viya sahasa rago uppajjati.
Atha nam sattha tassa pekkhantasseva navahi vanamukhehi paggharamanasucim kimikulakulam
ativiya bibhaccham duggandham jeguccham patikkulam katva dassesi, so tam pekkhanto
virattacitto hutva atthasi. Athassa bhagava obhasam pharitva satim janento:-
             "aturam asucim putim       passa kulla samussayam
              uggharantam paggharantam     balanam abhinanditan"ti
aha. Tam sutva thero sammadeva sarirasabhavam upadharento asubhasannam patilabhitva
tattha pathamam jhanam nibbattetva tam padakam katva vipassanam vaddhetva arahattam
papunitva attano patipattim paccavekkhitva:-
       [393] "kullo sivathikam gantva   addasa itthimujjhitam
             apaviddham susanasmim       khajjantim kimihi phutam.
       [394] Aturam asucim putim        passa kulla samussayam
             uggharantam paggharantam      balanam abhinanditam.
       [395] Dhammadasam gahetvana    nanadassanapattiya
             paccavekkhim imam kayam     tuccham santarabahiram.
@Footnote: 1 cha.Ma. kutumbiyakule  2 Ma. pabbajito ca ragacaritova
       [396] Yatha idam tatha etam     yatha etam tatha idam
             yatha adho tatha uddham    yatha uddham tatha adho.
       [397] Yatha diva tatha rattim 1- yatha rattim 1- tatha diva
             yatha pure tatha paccha   yatha paccha tatha pure.
       [398] Pancangikena turiyena     na rati hoti tadisi
             yatha ekaggacittassa     samma dhammam vipassato"ti
udanavasena ima gatha abhasi.
      Tattha kulloti attanameva thero param viya katva vadati.
      Aturanti nanappakarehi dukkhehi abhinham patipilitam. Asucinti sucirahitam
jeguccham patikkulam. Putinti duggandham. Passati sabhavato olokehi. Kullati
ovadakale bhagava theram alapati. Udanakale pana thero sayameva attanam vadati.
Samussayanti sariram. Uggharantanti uddham vanamukhehi asucim savantam. Paggharantanti
adho vanamukhehi samantato ca 2- asucim savantam. Balanam abhinanditanti balehi
andhaputhujjanehi ditthitanhabhinandanahi 3- "aham maman"ti abhinivissa nanditam.
      Dhammadasanti dhammamayam adasam. Yatha hi satta adasena attano mukhe
kaye va gunadose passanti, evam yogavacaro yena attabhave sankilesavodanadhamme
yathavato passati, tam vipassanananam idha "dhammadasan"ti vuttam. Tam nanadassanassa
maggananasankhatassa dhammacakkhussa adhigamaya attano santane uppadetva.
Paccavekkhim imam kayanti imam karajakayam niccasaradivirahato tuccham attaparasantananam
vibhagato santarabahiram nanacakkhuna patiavekkhim passim.
      Yatha pana paccavekkhim, tam dassetum "yatha idan"tiadi vuttam. Tattha yatha
idam tatha etanti yatha idam mayham sarirasankhatam asubham ayuusmavinnananam
@Footnote: 1 pali. ratti    2 Si.,i. savanatova    3 Si.,i. ditthitanhamanadihi
Anapagama nanavidham mayopamam kiriyam dasseti, tathava etam matasariram pubbe tesam
dhammanam anapagama ahosi. Yatha etam etarahi matasariram tesam dhammanam apagama na
kinci kiriyam 1- dasseti, tatha idam mama sarirampi tesam dhammanam apagama nassatevati.
Yatha ca idam mama sariram etarahi susane na matam na sayitam, na uddhumatakadibhavam
upagatam, tatha etam etarahi matasarirampi pubbe ahosi. Yatha panetam etarahi
matasariram susane sayitam uddhumatakadibhavam upagatam, tatha idam mama sarirampi bhavissati.
Athava yatha idam mama sariram asuci duggandham jeguccham patikkulam aniccam dukkham
anatta, tatha etam matasarirampi. Yatha va etam matasariram asuciadisabhavanceva
aniccadisabhavanca, tatha idam mama sarirampi. Yatha adho tatha uddhanti 2- yatha
nabhito adho hettha ayam kayo asuci duggandho jeguccho patikkulo anicco
dukkho anatta ca, tatha uddham nabhito upari asuciadisabhavo ca. Yatha uddham
tatha adhoti yatha ca nabhito uddham asuciadisabhavo,  tatha adho nabhito hetthapi.
      Yatha diva tatha rattinti yatha ayam kayo diva "akkhimha akkhiguthako"ti-
adina 3- asuci paggharati, tatha rattimpi. Yatha rattim tatha divati yatha ca rattim
ayam kayo asuci paggharati, tatha divapi, nayimassa kalavibhagena annathabhavoti
attho. Yatha pure tatha pacchati yatha ayam kayo pure pubbe tarunakale
asuci duggandho jeguccho patikkulo, tatha ca paccha jinnakale. Yatha ca paccha
jinnakale asuciadisabhavo, tatha pure tarunakalepi. Yatha va pure atitakale
savinnanakale asuciadisabhavo ca aniccadisabhavo ca, tatha paccha anagatakale
avinnanakaleti evamettha 4- attho veditabbo.
      Pancangikena turiyenati "atatam vitatam atatavitatam ghanam susiran"ti evam
pancangikena pancahi angehi samannagatena turiyena paricariyamanassa kamasukhasamangino
@Footnote: 1 Ma. apagatamanatam kiriyam  2 Si.,i. yatha adhoti  3 khu.sutta. 25/199/371 vijayasutta
@4 cha.Ma. evampettha
Issarajanassa tadisi tatharupa rati sukhassado na hoti. Yatha ekaggacittassa,
samma dhammam vipassatoti samathavipassanam yuganaddham katva indriyanam ekarasabhavena 1-
vithipatipannaya vipassanaya khandhanam udayabbayam passantassa yogavacarassa yadisa
dhammarati, tassa kalampi kamarati na upetiti. Vuttaneehatam bhagavata:-
             "yato yato sammasati     khandhanam udayabbayam
              labhati pitipamojjam      amatam tam vijanatan"ti. 2-
             Imaeva ca therassa annabyakaranagathapi ahesum.
                     Kullattheragathavannana nitthita.
                         --------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 33 page 101-105. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=33&A=2314&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=33&A=2314&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=350              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6537              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6669              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6669              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]