บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
356. 10. Sumanattheragāthāvaṇṇanā yadā navo pabbajitotiādikā āyasmato sumanattherassa gāthā. Kā uppatti? ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave puññāni upacinanto sikhissa bhagavato kāle mālākārakule 1- nibbattitvā viññutaṃ patto ekadivasaṃ sikhiṃ bhagavantaṃ passitvā pasannamānaso sumanapupphehi pūjaṃ akāsi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde aññatarassa upāsakassa gehe paṭisandhiṃ gaṇhi. So ca upāsako āyasmato anuruddhattherassa upaṭṭhāko ahosi. Tassa ca tato pubbe jātājātā dārakā mariṃsu. Tena so "sacāhaṃ idāni ekaṃ puttaṃ labhissāmi, ayyassa anuruddhattherassa santike pabbājessāmī"ti cittaṃ uppādesi. So ca dasamāsaccayena jāto arogoyeva hutvā anukkamena vaḍḍhento sattavassiko ahosi, taṃ pitā therassa santike pabbājesi. So pabbajitvā tato paripakkaññāṇattā vipassanāya kammaṃ karonto na cirasseva chaḷabhiñño hutvā theraṃ upaṭṭhahanto "pānīyaṃ āharissāmī"ti ghaṭaṃ ādāya iddhiyā anotattadahaṃ agamāsi. Atheko micchādiṭṭhiko nāgarājā anotattadahaṃ paṭicchādento sattakkhattuṃ bhogena parikkhipitvā upari mahantaṃ phaṇaṃ katvā sumanassa pānīyaṃ gahetuṃ okāsaṃ na deti. Sumano garuḷarūpaṃ gahetvā taṃ nāgarājaṃ abhibhavitvā pānīyaṃ gahetvā therassa vasanaṭṭhānaṃ uddissa ākāsena gacchati. Taṃ satthā jetavane nisinno tathā gacchantaṃ @Footnote: 1 Sī. kulagehe, i. mālākārakule kulagehe--------------------------------------------------------------------------------------------- page123.
Disvā dhammasenāpatiṃ āmantetvā "sārīputta imaṃ passā"tiādinā catūhi gāthāhi tassa guṇe abhāsi. Atha sumanatthero:- [429] "yadā navo pabbajito jātiyā sattavassiko iddhiyā abhibhotvāna pannagindaṃ mahiddhikaṃ. [430] Upajjhāyassa udakaṃ anotattā mahāsarā āharāmi tato disvā maṃ satthā etadabravi. [431] Sāriputta imaṃ passa āgacchantaṃ kumārakaṃ udakakumbhamādāya ajjhattaṃ susamāhitaṃ. [432] Pāsādikena vattena kalyāṇairiyāpatho sāmaṇeronuruddhassa iddhiyā ca visārado. [433] Ājānīyena ājañño sādhunā sādhukārito vinīto anuruddhena katakiccena sikkhito [434] So patvā paramaṃ santiṃ sacchikatvā akuppataṃ sāmaṇero sa sumano mā maṃ jaññāti icchatī"ti aññābyākaraṇavasena cha gāthā abhāsi. Tattha ādito dve gāthā sumanatthereneva bhāsitā, itarā catasso taṃ pasaṃsantena satthārā bhāsitā. Tā sabbā ekajjhaṃ katvā sumanatthero pacchā aññābyākaraṇavasena abhāsi. Tattha pannagindanti nāgarājaṃ. Tatoti tattha, yadā navo pabbajito jātiyā sattavassiko iddhibalena mahiddhikaṃ nāgarājaṃ abhibhavitvā anotattadahato upajjhāyassa pānīyaṃ āharāmi, tasmiṃ kāleti attho. Maṃ uddissa mayhaṃ satthā etadabravi, taṃ 1- dassento "sāriputta imaṃ @Footnote: 1 Sī.,i. etadabravi, yaṃ pana abravi, taṃ pana--------------------------------------------------------------------------------------------- page124.
Passā"tiādimāha. Ajjhattaṃ susamāhitanti visayajjhattabhūtena aggaphalasamādhinā suṭṭhu samāhitaṃ. Pāsādikena vattenāti passantānaṃ pasādāvahena ācāravattena, karaṇatthe idaṃ karaṇavacanaṃ. Kalyāṇairiyāpathoti sampanniriyāpatho. Pāsādikena vattenāti vā itthambhūtalakkhaṇe karaṇavacanaṃ. Samaṇassa bhāvo sāmaṇyaṃ, sāmaññanti attho. Tadatthaṃ īrati 1- pavattatīti sāmaṇero, samaṇuddeso. Iddhiyā ca visāradoti iddhiyampi byatto sukusalo. Ājānīyenāti purisājānīyena. Attahitaparahitānaṃ sādhanato sādhunā katakiccena anuruddhena sādhu 2- ubhayahitasādhako suṭṭhu vā ājañño kārito damito. 3- Aggavijjāya vinīto asekkhabhāvāpādanena sikkhito sikkhāpitoti attho. So sāmaṇero sumano paramaṃ santiṃ nibbānaṃ patvā aggamaggādhigamena adhigantvā sacchikatvā attapaccakkhaṃ katvā akuppataṃ arahattaphalaṃ appicchabhāvassa paramukkaṃsagatattā mā maṃ jaññāti maṃ "ayaṃ khīṇāsavo"ti vā "../../bdpicture/chaḷabhiñño"ti vā kocipi mā jāneyyāti icchati abhikaṅkhatīti. Sumanattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā. --------------The Pali Atthakatha in Roman Book 33 page 122-124. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=33&A=2785&pagebreak=1 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=33&A=2785&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=356 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=6631 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6771 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6771 Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]