ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 33 : PALI ROMAN Thera.A.2 (paramatthadi.2)

                  376. 7. Gotamattheragathavannana 3-
      vijaneyya sakam atthantiadika ayasmato aparassa gotamattherassa gatha.
Ka uppatti?
      Ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave vivattupanissayam kusalam
upacinitva amhakam bhagavato uppattito puretarameva savatthiyam udiccabrahmanakule
nibbattitva vayappatto tinnam vedanam paragu hutva vadamaggam uggahetva
attano vadassa upari uttarim vadantam alabhanto tehi tehi viggahikakatham anuyutto
vicarati. Atha amhakam bhagava loke uppajjitva pavattitavaradhammacakko anupubbena
yasadike veneyye vinetva anathapindikassa abhiyacanaya savatthim upagacchi. Tada
satthu jetavanapatiggahe patiladdhasaddho sattharam upasankamitva dhammam sutva pabbajjam
yaci. Sattha annataram pindacarikam bhikkhum anapesi "bhikkhu imam pabbajehi"ti.
@Footnote: 1 Si. pariyosane  2 Si.,i. khayavayagamaneneva  3 cha.Ma. (apara) gotamattheragathavannana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page231.

So tena pabbajiyamano khuraggeyeva arahattam papunitva kosalajanapadam gantva tattha ciram vasitva puna savatthim paccagami. Tam bahu nataka brahmanamahasala upasankamitva payirupasitva nisinna 1- "imasmim loke bahu samanabrahmana samsare suddhivada, tesu katamesam nu kho vado niyyaniko, katham patipajjanto samsarato sujjhati"ti pucchimsu. Thero tesam tamattham pakasento:- [587] "vijaneyya sakam attham avalokeyyatha pavacanam yancettha assa patirupam samannam ajjhupagatassa. [588] Mittam idheva 2- kalyanam sikkha vipulam samadanam sussusa ca garunam etam samanassa patirupam. [589] Buddhesu sagaravata dhamme apaciti yathabhutam samghe ca cittikaro etam samanassa patirupam. [590] Acaragocare yutto ajivo sodhito agarayho cittassa ca santhapanam etam samanassa patirupam. [591] Carittam atha varittam iriyapathiyam pasadaniyam adhicitte ca ayogo etam samanassa patirupam. [592] Arannakani senasanani pantani appasaddani bhajitabbani munina etam samanassa patirupam. [593] Silanca bahusaccanca dhammanam pavicayo yathabhutam saccanam abhisamayo etam samanassa patirupam. [594] Bhaveyya ca aniccanti anattasannam asubhasannanca lokamhi ca anabhiratim etam samanassa patirupam. [595] Bhaveyya ca bojjhange iddhipadani indriyabalani atthangamaggamariyam etam samanassa patirupam. @Footnote: 1 Si.,i. bahu nataka nisinnam 2 cha.Ma. idha ca

--------------------------------------------------------------------------------------------- page232.

[596] Tanham pajaheyya muni samulake asave padaleyya vihareyya vippamutto etam samanassa patirupan"ti ima gatha abhasi. Tattha vijaneyya sakam atthanti vinnujatiko puriso attano attham yathavato vicaretva janeyya. Vicarento ca avalokeyyatha pavacanam idha loke puthusamana- brahmanehi sammasambuddhena ca pavuttam pavacanam, samayo. Tattha yam niyyanikam, tam olokeyya pannacakkhuna passeyya. Ime hi nanatitthiya samanabrahmana anicce "aniccan"ti anattani "atta"ti asuddhimagganca "suddhimaggo"ti miccha- bhinivesino annamannanca viruddhavada, 1- tasma nesam vado aniyyaniko, samma- sambuddho pana "sabbe sankhara anicca, sabbe dhamma anatta, santam nibbanan"ti sayambhunanena yathabhutam abbhannaya pavedeti, tasma "tassa vado niyyaniko"ti satthu sasanamahantatam olokeyyati attho. Yancettha assa patirupam, samannam ajjhupagatassati samannam samanabhavam pabbajjam upagatassa kulaputtassa yam ettha sasane pabbajitabhave va patirupam yuttarupam saruppam assa siya, tampi apalokeyya. Kim pana tanti aha "mittam idheva kalyanan"tiadi. Imasmim sasane kalyanamittam seviyamanam samanassa patirupanti yojana. Esa nayo itaresupi. Kalyanamittam hi nissaya akusalam pajahati kusalam bhaveti suddhamattanam pariharati. Sikkha vipulam samadananti vipulam sikkhasamadanam, mahatiya nibbanavahaya adhisiladisikkhaya anutthananti attho. Sussusa ca garunanti garunam acariyupajjhayadinam kalyana- mittanam ovadassa sotukamyata paricariya ca. Etanti kalyanamittasevanadi. Buddhesu sagaravatati sabbannubuddhesu "sammasambuddho bhagava"ti garavayogo garucittikaro. Dhamme apaciti yathabhutanti ariyadhamme yathavato apacayanam adarena @Footnote: 1 Si. viruddhavadino

--------------------------------------------------------------------------------------------- page233.

Abhipujanam. Samgheti ariyasamghe. Cittikaroti sakkaro sammananam. Etanti ratanattaya- garukaranam. Acaragocare yuttoti kayikavacasikavitikkamanasankhatam anacaram pindapatadinam atthaya upasankamitum ayuttatthanabhutam vesiyadiagocaranca pahaya kayikavacasikaavitikkamanasankhatena acarena pindapatadinam atthaya upasankamitum yuttatthanabhutena gocarena ca yutto sampanno, sampannaacaragocaroti attho. Ajivo sodhitoti veludanadim buddhapatikuttham anesanam pahaya anavajjuppade paccaye sevantassa ajivo sodhito hoti suvisuddho, sodhitatta eva agarayho vinnuhi. Cittassa ca santhapananti yatha cakkhadidvarehi rupadiarammanesu abhijjhadayo nappavattanti, evam ditthe ditathamattadivasena cittassa samma thapanam. Etanti acaragocarasampatti ajivaparisuddhi indriyesu guttadvaratati etam tayam. Carittanti caritva paripuretabbasilam. Varittanti viratiya akaranena paripuretabbasilam. Iriyapathiyam pasadaniyanti paresam pasadavaham akappasampattinimittam iriyapathanissitam sampajannam. Adhicitte ca ayogoti samathavipassanasu anuyogo bhavana. Arannakaniti aranne pariyapannani. Pantaniti vivittani. Silanti catuparisuddhisilam. Hettha hi bhinditva vuttam, idha abhinditva vadati. Bahusaccanti bahussutabhavo. So hi bhavananuyogassa bahukaro, bojjhangakosalla- anuttarasitibhavaadhicittayuttadisu samma pavicayabahulassa samathavipassananuyogo sampajjati. Dhammanam pavicayo yathabhutanti ruparupadhammanam aviparitasalakkhanato 1- samannalakkhanato ca parivimamsa, imina adhipannadhammavipassanamaha. Saccanam abhisamayoti dukkhadinam ariyasaccanam parinnabhisamayadivasena pativedho. @Footnote: 1 Si....sallakkhanato

--------------------------------------------------------------------------------------------- page234.

Svayam saccabhisamayo yatha hoti, tam dassetum "bhaveyya"tiadi vuttam. Tattha bhaveyya ca aniccanti "sabbe sankhara anicca"tiadina 1- avibhagato "yam kinci rupam atitanagatapaccuppannan"tiadina 2- vibhagato va sabbasankharesu aniccasannam bhaveyya uppadeyya ceva vaddheyya cati attho. Anattasannanti "sabbe dhamma anatta"ti pavattam anattasannanca bhaveyyati yojana. Evam sesesupi. Asubhasannanti karajakaye sabbasmimpi va tebhumikasankhare kilesasucipaggharanato "asubha"ti pavatta- sannam. Dukkhasannaparivara hi ayam, eteneva cettha dukkhasannapi gahitati veditabbam. Lokamhi ca anabhiratinti sabbaloke tebhumikesu sankharesu anabhiratisannam, etena adinavanupassanam nibbidanupassananca vadati. Evam pana vipassanabhavanam anuyutto 3- tam ussukkapento ime dhamme 4- vaddheyyati dassento "bhaveyya ca bojjhange"ti gathamaha. Tassattho:- bodhiya sati- adisattavidhadhammasamaggiya bodhissa va tamsamangino puggalassa angati bojjhanga, satiadayo dhamma. Te satiadike sattabojjhange, chandaadini cattari iddhipadani, saddhadini pancindriyani, saddhadiniyeva panca balani, sammaditthiadinam vasena atthangaariyamagganca. Casaddena satipatthanani sammappadhanani ca gahitaniti sabbepi sattatimsappabhede bodhipakkhiyadhamme bhaveyya uppadeyya ceva vaddheyya ca. Tattha yadetesam pathamamaggakkhane uppadanam uparimaggakkhane ca vaddhanam, etam samanassa bhikkhuno saruppanti. Evam bodhipakkhiyasattatimsadhamme bhavento 5- yatha maggasaccam bhavanabhisamayavasena abhisameti, evam samudayasaccam pahanabhisamayavasena, nirodhasaccam sacchikiriyabhisamayavasena abhisametiti dassento "tanham pajaheyya"ti osanagathamaha. Tattha tanham pajaheyyati @Footnote: 1 khu.dhamMa. 25/277/64 aniccalakkhanavatthu 2 sam. khandha. 17/49/41 sonasutta, @abhi.vibhanga. 35/2/1 rupakkhandha 3 Si. anuyunjanta 4 Si.,i. idameva @5 Si.,i....dhamme upadaya upari maggakkhane ca bhavento

--------------------------------------------------------------------------------------------- page235.

Kamatanhadipabhedam sabbam tanham ariyamaggena anavasesato samucchindeyya, monam vuccati nanam, tena samannagatatta muni. Samulake asave padaleyyati kamaraganusayadi- samulake kamasavadike sabbepi asave bhindeyya samucchindeyya. Vihareyya vippamuttoti evam sabbaso kilesanam pahinatta sabbadhi vimutto sabbupadhipatinissaggam nirodham nibbanam sacchikatva vihareyya. Etanti yadetam viharanam, etam samanassa samitapapassa bhikkhuno patirupam saruppanti attho. Evam thero samanasaruppapatipattikittanamukhena sasanassa niyyanikabhavam tabbilomato bahirakasamayassa aniyyanikatanca vibhavesi. Tam sutva te brahmanamahasala sasane abhippasanna saranadisu patitthahimsu. Gotamattheragathavannana nitthita. Paramatthadipaniya theragathasamvannanaya dasakanipatassa atthavannana nitthita. -------------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 33 page 230-235. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=33&A=5312&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=33&A=5312&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=376              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=7059              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=7209              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=7209              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]