ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 34 : PALI ROMAN Theri.A. (paramatthadi.)

                           9. Navakanipata
                   463. 1. Vaddhamatutherigathavannana
      navakanipate ma su te vaddha lokamhitiadika vaddhamataya theriya gatha.
      Ayampi purimabuddhesu katadhikara tattha tattha bhave vivattupanissayam kusalam
upacinanti anukkamena sambhatavimokkhasambhara hutva imasmim buddhuppade
bharukacchakanagare kulagehe nibbattitva vayappatta patikulam gata ekam puttam vijayi,
tassa vaddhoti namam ahosi. Tato patthaya sa vaddhamatati vohariyittha. Sa bhikkhuninam 1-
santike dhammam sutva patiladdhasaddha puttam natinam niyyadetva bhikkhunupassayam
gantva pabbaji. Ito param yam vattabbam, tam vaddhattherassa vatthumhi 2- agatameva.
Vaddhattheram hi attano puttam santaruttaram ekakam bhikkhunupassaye attano dassanatthaya
upagatam ayam theri "kasma tvam ekako santaruttarova idhagato"ti codetva
ovadanti:-
       [204] "ma su te vaddha lokamhi      vanatho ahu kudacanam
              ma puttaka punappunam          ahu dukkhassa bhagima.
       [205]  Sukham hi vaddha munayo          aneja chinnasamsaya
              sitibhuta damappatta          viharanti anasava.
       [206]  Tehanucinnam isihi           maggam dassanapattiya
              dukkhassantakiriyaya           tvam vaddha anubruhaya"ti
ima tisso gatha abhasi.
@Footnote: 1 cha.Ma. bhikkhunam  2 thera.at. 2/339/55
      Tattha ma su te vaddha lokamhi, vanatho ahu kudacananti suti nipatamattam.
Vaddha puttaka sabbasmimpi sattaloke sankharaloke ca kilesavanatho tuyham kadacipi
ma ahu ma ahosi. Tattha karanamaha "ma puttaka punappunam, ahu dukkhassa
bhagima"ti vanatham anucchindanto tamnimittassa 1- punappunam aparaparam
jatiadidukkhassa bhagi ma ahosi.
      Evam vanathassa asamucchede adinavam dassetva idani samucchede anisamsam
dassenti "sukham hi vaddha"tiadimaha. Tassattho:- puttaka vaddha moneyya-
dhammasamannagatena munayo ejasankhataya tanhaya abhavena aneja dassanamaggeneva
pahinavicikicchataya chinnasamsaya sabbakilesaparilahabhavena sitibhuta uttamassa damathassa
adhigatatta damappatta anasava khinasava sukham viharanti, na tesam etarahi ceto-
dukkham atthi, ayatim pana sabbampi dukkham na bhavissateva.
      Yasma cetevam, 2- tasma tehanucinnam isihi .pe. Anubruhayati tehi
khinasavehi isihi anucinnam patipannam samathavipassanamaggam nanadassanassa adhigamaya
sakalassapi vattadukkhassa antakiriyaya vaddha tvam anubruhaya vaddheyyasiti.
      Tam sutva vaddhatthero "addha mama mata arahatte patitthita"ti cintetva
tamattham pavedento:-
       [207] "visaradava bhanasi             etamattham janetti me
              mannami nuna mamike          vanatho te na vijjati"ti
gathamaha.
      Tattha visaradava bhanasi, etamattham janetti meti "ma su te vaddha lokamhi,
vanatho ahu kudacanan"ti etamattham etam ovadam amma vigatasarajja katthaci alagga
@Footnote: 1 Si. anucinanto cittassa  2 Si. yasma na bhave, i. yasma ce te deva
Anallinava 1- hutva mayham vadasi. Tasma mannami nuna mamike, vanatho te na
vijjatiti, nuna mamike mayham amma gehasitapemamattopi vanatho tuyham mayi na vijjatiti
mannami, na mamikati attho.
      Tam sutva theri "anumattopi kileso katthacipi visaye mama na vijjati"ti
vatva attano katakiccatam pakasenti:-
       [208] "ye keci vaddha sankhara       hina ukkatthamajjhima
              anupi anumattopi             vanatho me na vijjati.
       [209]  Sabbe me asava khina       appamattassa jhayato
              tisso vijja anuppatta       katam buddhassa sasanan"ti
imam gathadvayamaha.
      Tattha ye keciti aniyamavacanam. Sankharati sankhatadhamma. Hinati lamaka patikuttha.
Ukkatthamajjhimati panita ceva majjhima ca. Tesu jaramaranasankhata 2- hina jatisankhata 3-
ukkattha, ubhayavimissita majjhima. Hinehi va chandadihi nibbattita hina,
majjhimeha majjhima, panitehi ukkattha. Akusaladhamma va hina, lokuttaradhamma
ukkattha, itara majjhima. Anupi anumattopiti na kevalam tayi eva, athakho ye keci
hinadibhedabhinna sankhara, tesu sabbesu anupi anumattopi atiparittakopi vanatho
mayham na vijjati.
      Tattha karanamaha "sabbe me asava khina, appamattassa jhayato"ti.
Tattha appamattassa jhayatoti appamattaya jhayantiya, lingavipallasena hetam vuttam.
Ettha ca yasma tisso vijja anuppatta, tasma katam buddhassa sasanam. Yasma
appamatta jhayini, tasma sabbe me asava khina, anupi anumattopi vanatho
me na vijjatiti yojana.
@Footnote: 1 Si. analittava, i. analinava  2 cha.Ma. tesu va asankhata  3 Si. parisankhata
      Evam vuttaovadam ankusam katva sanjatasamvego thero viharam gantva
divatthane nisinno vipassanam vaddhetva arahattam patva attano patipattim
paccavekkhitva sanjatasomanasso matu santikam gantva annam byakaronto:-
       [210] "ularam vata me mata        patodam samavassari
              paramatthasanhita gatha        yathapi anukampika.
       [211]  Tassaham vacanam sutva         anusitthim janettiya
              dhammasamvegamapadim           yogakkhemassa pattiya.
       [212]  Soham padhanapahitatto         rattindivamatandito
              matara codito santo       aphusim santimuttaman"ti
ima tisso gatha abhasi.
      Atha theri attano vacanam ankusam katva puttassa arahattappattiya aradhitacitta
tena bhasitagatha sayam paccanubhasi. Evam tapi therigatha nama jata.
      Tattha ularanti vipulam mahantam. Patodanti ovadapatodam. Samavassariti samma
pavattesi vatati yojana. Ko pana so patodoti aha "paramatthasanhita gatha"ti.
Tam "ma su te vaddha lokamhi"tiadigatha sandhaya vadati. Yathapi anukampikati
yatha annapi anuggahika, evam mayham mata pavattinivattivibhavanagathasankhatam
ularam patodam pajanadandakam mama nanavegasamuttejam pavattesiti attho.
      Dhammasamvegamapadinti nanabhayavahatta 1- ativiya mahantam bhimsanam samvegam apajjim.
      Padhanapahitattoti catubbidhasammappadhanayogena nibbanam patipesitacitto. Aphusim
santimuttamanti anuttaram santim nibbanam phusim adhigacchinti attho.
                    Vaddhamatutherigathavannana nitthita.
                       Navakanipatavannana nitthita.
@Footnote: 1 Si.,i....vahantam



             The Pali Atthakatha in Roman Book 34 page 218-221. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=34&A=4678&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=34&A=4678&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=463              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=9478              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=9519              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=9519              Contents of The Tipitaka Volume 26 http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]