ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 38 : PALI ROMAN Ja.A.4 tika-pancakanipata

                        sirijatakam
     yam ussukka sangharantiti idam sattha jetavane viharanto ekam
siricorabrahmanam arabbha kathesi.
     Imasmim jatake paccuppannavatthu hettha khadirangarajatake
vittharitameva. Idha pana sa anathapindikassa ghare catutthe
dvarakotthake vasanaka micchaditthidevata dandakammam karonti
catupannasahirannakotiyo aharitva kotthake puretva setthina saddhim
sahayika ahosi. Atha nam so adaya satthu santikam agamasi.
Sattha tassa dhammam desesi. Sa dhammam sutva sotapanna
ahosi. Tato patthaya setthino yaso yathapuranova jato.
Atheko savatthivasi sirilakkhanajananabrahmano cintesi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page169.

Anathapindiko duggato hutva puna issaro jato yannunaham tam datthukamo viya gantva tassa gharato sirim thenetva agaccheyyanti. So tassa gharam gantva tena katasakkarasammano saraniyakathaya vattamanaya kimattham agatositi vutte kattha nukho siri patitthitati olokesi. Setthino ca sabbaseto dhotasankhapatibhago kukkuto suvannapanjare pakkhipitva thapito atthi. Tassa culaya siri patitthasi. Brahmano olokayamano siriya tattha patitthitabhavam natva aham mahasetthi pancasate manave mante vacemi akalaravim ekam kukkutam nissaya te ca mayanca kilamama ayanca kira kukkuto kalaravi imassatthaya agatomhi dehi me etam kukkutanti aha. Ganha brahmana demi te kukkutanti. Demiti ca vuttakkhaneyeva siri tassa culato apagantva ussisake thapite manikkhandhe patitthasi. Brahmano siriya manimhi patitthitabhavam natva tampi yaci. Manimpi demiti vuttakkhaneyeva siri manito apagantva ussisake thapitaarakkhayatthiyam patitthasi. Brahmano tattha patitthitabhavam natva tampi yaci. Gahetva gacchati vuttakkhaneyeva siri yatthito apagantva punnalakkhanadeviya nama setthino aggamahesiya sise patitthasi. Siricorabrahmano tattha patitthitabhavam natva avisajjaniyam bhandam etam yacitumpi na sakkomiti cintetva setthim etadavoca mahasetthi aham tumhakam gehe sirim thenetva gamissamiti aganchim siri pana te

--------------------------------------------------------------------------------------------- page170.

Kukkutassa culaya patitthita ahosi imasmim mama dinne tato apagantva manimhi patitthahi manimhi dinne arakkhayatthiyam patitthahi arakkhayatthiya dinnaya tato apagantva punnalakkhanadeviya sise patitthahi imamkho pana avisajjaniyam bhandanti na sakka tava sirim thenetum tava santakam taveva hotuti utthayasana pakkami. Anathapindiko imam karanam satthu kathessamiti viharam gantva sattharam pujetva vanditva ekamantam nisinno sabbantam tathagatassa arocesi. Sattha tam sutva na kho gahapati idaneva annesam siri annattha gacchati pubbepi appapunnehi uppaditasiri pana punnavantanamyeva padamule gatati vatva tena yacito atitam ahari. Atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente bodhisatto kasikaratthe brahmanakule nibbattitva vayappatto takkasilayam sippam ugganhitva agaram ajjhavasanto matapitunam kalakiriyaya samviggo nikkhamitva himavantappadese isipabbajjam pabbajitva abhinna ca samapattiyo ca uppadetva dighassa addhuno accayena lonambilasevanatthaya janapadam gantva baranasiranno uyyane vasitva punadivase bhikkham caramano hatthacariyassa gharadvaram agamasi. So tassa acaravihare pasanno bhikkham datva uyyane vasapetva niccam patijaggi. Tasmim kale eko katthahariko arannato daruni aharanto velaya nagaradvaram papunitum nasakkhi. Sayam ekasmim devakule darukalapam ussisake katva nipajji. Devakule visatthapi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page171.

Kho bahu kukkuta tassavidure ekasmim rukkhe sayimsu. Tesam uparisayitakukkuto paccusakale vaccam patento hetthasayitakukkutassa sarire patesi kena me sarire vaccam patitanti ca vutte mayati aha. Kimkaranati ca vutte anupadharetvati vatva punapi patesi. Tato ubhopi annamannam kuddha kinte balam kinte balanti kalaham karimsu. Atha hetthasayitakukkuto aha mam maretva angare pakkamamsam khadanto patova kahapanasahassam labhissatiti. Uparisayitakukkuto aha ambho ma tvam ettakena gajji mama thulamamsam khadanto hi raja hoti bahimamsam khadanto puriso ce senapatitthanam itthi ce aggamahesitthanam labhati atthimamsam pana me khadanto gihi ce bhandagarikatthanam pabbajito ce rajakulupakabhavam labhatiti. Katthahariko tesam vacanam sutva rajje patte sahassena kiccam natthiti sanikam abhiruyhitva uparisayitakukkutam gahetva maretva ucchange katva raja bhavissamiti gantva vivate dvareyeva nagaram pavisitva kukkutam nittacam katva udakena sodhetva idam kukkutamamsam sadhu sampadehiti pajapatiya adasi. Sa kukkutamamsanca bhattanca sampadetva bhunja samiti tassa upanamesi. Bhadde etam mamsam mahanubhavam etam khaditva aham raja bhavissami tvam aggamahesi bhavissasiti tam bhattanca mamsanca adaya gangaya tiram gantva nhatva bhunjissamati bhattabhajanam tire thapetva nhanatthaya otarimsu. Tasmim khane vatena khubhitam udakam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page172.

Agantva bhattabhajanam adaya agamasi. Tam nadisotena vuyhamanam hetthanadiyam hatthim nhapento eko hatthacariyo mahamatto disva ukkhipapetva vivarapetva kimetanti pucchi. Bhattanceva kukkutamamsanca samiti. So tam pidahapetva lancapetva yava mayam agacchama tava mamsabhattam ma vivarati bhariyaya pesesi. Sopi kho katthahariko mukhato pavitthena malutodakena 1- uddhumataudaro palayi. Atheko tassa hatthacariyassa kulupako dibbacakkhu tapaso mayham upatthako hatthacariyatthanam na vijahati kada nukho sampattim papunissatiti dibbacakkhuna upadharento tam purisam disva tam karanam natva puretaram gharam gantva hatthacariyassa nivesane nisidi. Hatthacariyo agantva tam vanditva ekamantam nisinno tam bhattabhajanam aharapetva tapasam mamsodanena parivisathati aha. Tapaso bhattam gahetva mamse diyamane aggahetva imam mamsam aham vicaremiti vatva vicaretha bhanteti vutte thulamamsadisu ekekam kotthasam karetva thulamamsam hatthacariyassa dapesi bahimamsam tassa bhariyaya atthimamsam attana paribhunji. So bhattakiccavasane gacchanto tvam ito tatiye divase raja bhavissasi appamatto hohiti vatva pakkami. Tatiye divase eko samantaraja agantva baranasim parivaresi. Baranasiraja hatthacariyam rajavesam gahapetva hatthim abhiruyhitva yujjhati anapetva sayam @Footnote: 1 valukodakena.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page173.

Annatakavesena senaya vicaranto ekena mahavegena sarena viddho tamkhananneva mari. So tassa matabhavam natva (hatthacariyo) bahu kahapane niharapetva dhanatthika purato hutva yujjhantuti bherim carapesi. Balakayo muhutteneva patirajanam jivitakkhayam papesi. Amacca ranno sarirakiccam katva kam rajanam karomati mantayamana raja jivamano attano vesam hatthacariyassa adasi ayameva yuddham katva rajjam ganhi etasseva rajjam dassamati tam rajje abhisincimsu bhariyampissa aggamahesim akamsu. Bodhisatto rajakulupako ahosi. Sattha imam dhammadesanam aharitva abhisambuddho hutva ima dve gatha abhasi yam ussukka sangharanti alakkhika bahum dhanam sippavanto asippa va lakkhika tani bhunjare sabbattha katapunnassa aticcanneva panino uppajjanti bahu bhoga apinayatanesupiti. Tattha yam ussukkati yam dhanam sangharitum ussukkamapanna chandajata kiccena bahudhanam sangharanti. Ye ussukkati va patho. Ye purisa dhanasamharane ussukka hatthisippadivasena sippavanto va asippa va antamaso vettanena kammam katva bahudhanam sangharantiti attho. Lakkhika tani bhunjareti tani bahum dhananti vuttani dhanani anne punnavanto purisa attano punnaphalam paribhunjanta

--------------------------------------------------------------------------------------------- page174.

Kinci kammam akatvapi paribhunjanti. Aticcanneva paninoti aticca anneeva panino. Ettheva evakaro purimapadena yojetabbo sabbattheva katapunnassa anne akatapunne satte atikkamitvati attho. Apinayatanesupiti api anayatanesupi aratanakaresu ratanani asuvannayatanadisu suvannadini ahatthayatanadisu hatthiadayoti savinnanakaavinnanaka bahu bhoga uppajjanti. Tattha muttamaniadinam anakaresu uppattiyam hi dutthagamaniabhayamaharajassa vatthu kathetabbam. Sattha pana imam gatham vatva gahapati imesam sattanam punnasadisam annam ayatanam nama natthi punnavantanam hi anakaresupi ratanani uppajjantiyevati vatva imam dhammam deseti esa devamanussanam sabbakamadado nidhi yam yam devabhipatthenti sabbametena labbhati suvannata susarata susanthana surupata adhipaccam parivaro sabbametena labbhati padesarajjam issariyam cakkavattisukham piyam devarajjampi dibbesu sabbametena labbhati manusika ca sampatti devaloke ca ya rati ya ca nibbanasampatti sabbametena labbhati mittasampadamagamma yoniso ve 1- payunjato @Footnote: 1 ce.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page175.

Vijjavimuttivasibhavo sabbametena labbhati patisambhida vimokkha ca ya ca savakaparami paccekabodhi buddhabhumi sabbametena labbhati evam mahiddhiya esa yadidam punnasampada tasma dhira pasamsanti pandita katapunnatanti. Idani yesu anathapindikassapi siri patitthita tani ratanani dassetum kukkutoti adimaha. Kukkuto manayo dando thiyo ca punnalakkhana uppajjanti apapassa katapunnassa jantunoti. Tattha dandoti arakkhayatthim sandhaya vuttam. Thiyoti setthibhariya punnalakkhanadevi 1-. Sesamettha uttanameva. Gatham vatva capana jatakam samodhanesi tada raja anando ahosi kulupakatapaso sammasambuddhoti. Sirijatakam catuttham ---------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 38 page 168-175. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=3507&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=3507&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=451              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=2395              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=2362              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=2362              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]