ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 38 : PALI ROMAN Ja.A.4 tika-pancakanipata

page225.

Catukkanipatajatakatthakatha kalingavaggavannana ------- cullakalingajatakam vivaratha imasam dvaranti idam sattha jetavane viharanto catunnam paribbajikanam pabbajjam arabbha kathesi. Vesaliyam kira licchavirajunam satta sahassani satta satani satta ca licchavi vasimsu. Te sabbepi pucchapatipucchacittaka 1- ahesum. Atheko pancasu vadasatesu byatto niggantho vesaliyam sampapuni. Te tassa sangaham akamsu. Aparapi evarupa nigganthi sampapuni. Rajano dvepi jane vadam karesum. Ubhopi sadisava ahesum. Tato licchavinam etadahosi ime dve paticca uppanno putto byatto bhavissatiti. Tesam vivaham karetva dvepi ekato vasesum. Atha nesam samvasamanvaya patipatiya catasso darikayo vijayimsu eko ca darako vijayi. Darikanam sacca sobha 2- adhivadaka 3- paticcharati 4- namam akamsu. Darakassa saccakoti namam. Te pancapi jana vinnutam patva matito panca vadasatani pitito panca vadasataniti vadasahassam ugganhimsu. Matapitaro darikayo @Footnote: 1 patipucchavitakka . 2 lola . 3 avavadaka . 4 patacara.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page226.

Evam ovadimsu sace koci gihi tumhakam vadam bhindissati tassa padaparicarika bhaveyyatha sace pabbajito bhindissati tassa santike pabbajeyyathati. Aparabhage matapitaro kalamakamsu. Tesu kalakatesu sabbakanittho niggantho tattheva vesaliyam licchavinam sippam sikkhapento 1- vasi. Bhaginiyo jambusakham gahetva vadatthaya nagarena nagaram caramana savatthim patva nagaradvare jambusakham nikkhipitva yo amhakam vadam aropetum sakkoti gihi va pabbajito va so etam pamsupunjam padehi vikiritva padeheva sakham maddatuti darakanam vatva bhikkhatthaya nagaram pavisimsu. Athayasma sariputto asammajjanatthanam sammajjitva rittaghatesu paniyam upatthapetva gilane patijaggitva divataram savatthiyam pindaya pavisanto tam sakham disva pucchitva darakeheva patapetva maddapetva yehi ayam sakha thapita te katabhattakicca agantva jetavanadvarakotthake mam passantuti darakanam vatva nagaram pavisitva katabhattakicco viharakotthake atthasi. Tapi paribbajika bhikkham caritva agata sakham madditam disva kenayam madditati vatva sariputtattherena sace tumhe vadatthika viharakotthakam kira gacchathati darakehi vutta puna nagaram pavisitva mahajanam sannipatetva viharakotthakam gantva theram vadasahassam pucchimsu. Thero visajjetva annam kinci janitthati pucchi. Na janama samiti. Aham pana @Footnote: 1 licchavisippam sikkhanto.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page227.

Vo kinci pucchamiti. Puccha sami janantiyo kathessamati. Thero ekam nama kinti pucchi. Ta na janimsu. Thero visajjesi. Ta amhakam sami parajayo tumhakam jayoti ahamsu. Idani kim karissathati. Amhakam matapituhi ayam ovado dinno sace vo gihi vadam bhindissati tassa pajapatiyo bhaveyyatha sace pabbajito tassa santike pabbajeyyathati pabbajjam no dethati. Thero sadhuti vatva ta uppalavannaya theriya santike pabbajesi. Sabba nacirasseva arahattam papunimsu. Athekadivasam bhikkhu dhammasabhayam katham samutthapesum avuso sariputtatthero catunnam paribbajikanam avassayo hutva sabba arahattam papesiti. Sattha agantva kayanuttha bhikkhave etarahi kathaya sannisinnati pucchitva imaya namati vutte na bhikkhave idaneva pubbepi etasam avassayo ahosi idani pana pabbajjabhisekam dapesi pubbe rajamahesitthane thapesiti vatva atitam ahari. Atite kalingaratthe dantapuranagare kalingaraje rajjam karente assakaratthe potalanagare 1- assako nama rajjam karesi. Kalingo sampannabalabahano sayampi nagabalo patiyodham na passati. So yujjhitukamo hutva amaccanam arocesi aham yuddhatthiko patiyodham pana na passami kim karomati. Amacca attheko maharaja upayo dhitaro te catasso uttamarupadhara ta pasadhetva @Footnote: 1 potalinagare.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page228.

Paticchannayane nisidapetva balaparivuta gamanigamarajadhaniyo carapetha yo raja attano gahetukamo 1- bhavissati tena saddhim yuddham karissamati vadimsu. Raja tatha karesi. Tahi gatagatatthane rajano bhayena tasam nagaram pavisitum na denti pannakaram pesetva bahinagareyeva vasapenti. Evam sakalajambudipam caritva assakaratthe potalanagaram papunimsu. Assakarajapi nagaradvarani pidahapetva pannakaram pesesi. Tassa nandaseno 2- nama amacco pandito viyatto upayakusalo. So cintesi ima kira kalingarajadhitaro sakalajambudipam caritva patiyodham na labhimsu evam santepi jambudipo tuccho nama ahosi aham kalingena saha yujjhissamiti. So nagaradvaram gantva dovarike amantetva tasam dvaram vivarapetum pathamam gathamaha vivaratha imasam dvaram nagarantam pavisitum arunarajassa sihena susitthena surakkhitam nandasenenati. Tattha arunarajassati sopi rajje patitthitakale ratthassa namavasena assako nama jato. Kuladattiyam panassa namam arunoti. Tenaha arunarajassati. Sihenati purisasihena. Susitthenati acariyehi sutthu anusasitena. Nandasenenati maya nandasenena nama. So evam vatva dvaram vivarapetva ta gahetva assakaranno @Footnote: 1 gehe katukamo . 2 nandiseno.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page229.

Dassetva tumhe ma bhayittha yuddhe sati aham janissami ima uttamarupadhara rajadhitaro aggamahesiyo karothati tasam abhisekam dapetva tahi saddhim agatapurise gacchatha tumhe rajadhitanam assakarajena mahesitthane thapitabhavam tumhakam ranno acikkhathati uyyojesi. Te gantva arocesum. Kalingo naha nuna so mayham balam janatiti tavadeva mahatiya senaya nikkhami. Nandaseno tassagamanam natva attano kira rajjasimayameva hotu ma amhakam ranno rajjasimam okkamatu ubhinnam ratthanam antare yuddham bhavissatiti sasanam pesesi. So sasanam sutva attano rajjapariyanteva atthasi. Assakopi attano rajjapariyanteyeva atthasi. Tada bodhisatto isipabbajjam pabbajitva tesam dvinnam rajunam antare pannasalayam vasati. Kalingo samana nama kinci jananti ko janati kim bhavissati kassa jayo va parajayo va bhavissati tapasam pucchissamiti annatakavesena bodhisattam upasankamitva vanditva ekamantam nisiditva patisantharam katva bhante kalingo ca assako ca yujjhitukama attano attano rajjasimayameva thita etesu kassa jayo kassa parajayo bhavissatiti pucchi. Mahapunna aham asukassa jayo asukassa parajayoti na janami sakko pana devaraja idhagacchati tamaham pucchitva kathessami sveva agaccheyyasiti. Sakko bodhisattassa upatthanam agantva nisidi. Atha nam bodhisatto tamattham pucchi. Bhante kalingo jinissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page230.

Assakova parajissati idanca pubbanimittam pannayissatiti. Kalingo punadivase agantva pucchi. Bodhisattopissa acikkhi. So kim nama pubbanimittam bhavissatiti apucchitvava aham kira jinissamiti tutthiya pakkami. Sa katha vittharika ahosi. Tam sutva assako nandasenam pakkosapetva kalingo kira jinissati mayam parajissama kinnukho katabbanti aha. So ko etam maharaja janati kassa jayo va parajayo va tumhe ma cintayitthati rajanam assasetva bodhisattam upasankamitva vanditva ekamantam nisinno bhante ko jinissati ko parajissatiti pucchi. Kalingo jinissati assako parajissatiti. Bhante jinantassa kim pubbanimittam bhavissati kim parajinantassati. Mahapunna jinantassa arakkhadevata sabbaseto usabho bhavissati itarassa sabbakalako ubhinnampi arakkhadevata yujjhitva jayaparajayam karissatiti. Nandaseno tam sutva utthaya gantva ranno sahaya sahassamatta mahayodha te gahetva avidure pabbatam aruyha ambho amhakam ranno jivitam datum sakkhissathati pucchi. Ama sakkhissamati. Tenahi imasmim papate patathati. Te patitukama ahesum. Atha ne varetva alam ettha patanena amhakam ranno jivitam datum suhadaya anivattino hutva yujjhathati aha. Te sampaticchimsu. Atha sangame paccupatthite kalingo aham kira jinissamiti vosanamapadi. Balanikayapissa amhakam kira jayoti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page231.

Vosanam apajjitva sannaham akatva 1- vaggavagga hutva yatharucim pakkamimsu viriyakaranakale viriyam na karimsu. Ubhopi rajano assam abhiruhitva yujjhissamati annamannam upasankamimsu. Ubhinnam arakkhadevata purato gantva kalingassa arakkhadevata sabbaseto usabho ahosi itarassa sabbakalako. Tepi annamannam yujjhanakaram dassenta upasankamimsu. Te pana usabha dvinnam rajunameva pannayanti na annesam. Nandaseno assakam pucchi pannayati te maharaja arakkhadevatati. Ama pannayatiti. Kenakarenati. Kalingassa arakkhadevata sabbaseto usabho hutva pannayati amhakam arakkhadevata sabbakalako hutva pannayatiti. Maharaja tumhe ma bhayittha mayam jinissama kalingo parajissati tumhe assapitthito otaritva imam sattim gahetva susikkhitam sindhavam udarapasse bamahatthena uppiletva imina purisasahassena saddhim vegasa gantva kalingassa arakkhadevatam sattippaharena patetha tato mayam sahassamatta sattisahassena paharissama evam kalingassa arakkhadevata nassissati tato kalingo parajissati mayam jinissamati. Raja sadhuti nandasenena dinnasannaya gantva sattiya pahari. Amaccapi sattisahassena paharimsu. Arakkhadevata tattheva jivitakkhayam papuni. Tavadeva kalingo parajitva palayi. Tam palayamanam disva sahassamatta amacca @Footnote: 1 katva.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page232.

Kalingo palayatiti unnadimsu. Kalingo maranabhayabhito palayamano tam tapasam akkosanto dutiyam gathamaha jayo kalinganam asayhasahinam parajayo ajayo 1- assakanam iccevam te bhasitam brahmacari na ujubhuta vitatham bhanantiti. Tattha asayhasahinanti asayham dussaham sahitum samatthanam. Iccevam te bhasitanti evam taya kutatapasa lancam gahetva parajinakarajanam jinissati jinakarajananca parajissatiti bhasitam. Na ujubhutati ye kayena vacaya manasa ca ujuka na te evam musa bhanantiti. Evam so tapasam akkosanto palayitva attano nagarameva gato nivattitva oloketumpi nasakkhi. Tato katipahaccayena sakko tapasassa upatthanam agamasi. Tapaso tena saddhim kathento tatiyam gathamaha deva musavadamupativatta saccam tatham paramam karam nu sakka 2- tante musa bhasitam devaraja kim va paticca maghava mahindati. Tattha tante musa bhasitanti yam taya mayham bhasitam tam atthabhanjakam musavadam karontena taya musa bhasitam tam taya kim @Footnote: 1 anayo . 2 saccam dhanam paramantesu sakka.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page233.

Karanam paticca evam bhasitanti. Tam sutva sakko catuttham gathamaha nanu te sutam brahmana bhannamane deva na issanti purisaparakkamassa damo samadhi manaso abhejjo 1- abyattata nikkamananca kale dalhanca viriyam purisaparakkamo ca teneva asi vijayo assakananti. Tassattho kim taya brahmana tattha tattha vacane bhannamane idam na sutapubbam yatha 2- deva purisaparakkamassa na issanti na ussuyanti assakassa ranno viriyakaranavasena attadamasankhato damo samaggabhavena manaso abhejjo abhejjasamadhi assakaranno sahayanam viriyakaranakale abyattata yatha kalingassa manussa vaggavagga hutva osakkimsu evam anosakkanam 3- samaggabhavena pana abhejjacittanam 4- viriyanca purisaparakkamo ca thiro ahosi teneva karanena assakanam jayo ahositi. Palate capana kalinge assakaraja vilopam gahapetva attano nagaram gato. Nandaseno kalingassa sasanam pesesi imasam catunnam rajadhitanam dayajjakotthasam pesetu sace na pesesi katabbamettha janissamati. So tam sasanam sutva bhitatasito @Footnote: 1 adejjho . 2 yam . 3 anosakkanam . 4 abhejjhacittani.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page234.

Tahi laddhabbadayajjam pesesi. Tato patthaya samaggasamvasam vasimsu. Sattha imam dhammadesanam aharitva jatakam samodhanesi tada kalingaranno dhitaro ima daharabhikkhuniyo ahesum nandaseno sariputto tapaso pana ahamevati. Cullakalingajatakam pathamam --------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 38 page 225-234. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=38&A=4669&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=38&A=4669&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=502              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=2610              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=2565              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=2565              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]