|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
Jāgarajātakaṃ
kodha jāgarataṃ suttoti idaṃ satthā jetavane viharanto aññataraṃ
upāsakaṃ ārabbha kathesi.
So hi sotāpanno ariyasāvako sāvatthito sakaṭasatthena saddhiṃ
kantāramaggaṃ paṭipajji. Satthavāho tatthekasmiṃ udakaphāsukaṭṭhāne
pañca sakaṭasatāni mocetvā khādanīyaṃ bhojanīyaṃ saṃvidahitvā vāsaṃ
upagacchi. Te manussā tattha tattha nipajjitvā supiṃsu. Upāsako pana
satthavāhassa santike ekasmiṃ rukkhamūle caṅkamaṃ adhiṭṭhāsi. Atha
taṃ satthaṃ vilumpitukāmā pañcasatā corā nānāvudhāni gahetvā satthaṃ
parivāretvā aṭṭhaṃsu. Te taṃ upāsakaṃ caṅkamantaṃ disvā imassa
niddāyanakāle vilumpissāmāti tattha tattha aṭṭhaṃsu. Sopi tiyāmarattiṃ
caṅkamiyeva. Corā paccūsasamaye gahitapāsāṇamuggarādayo chaḍḍetvā
bho satthavāha imaṃ appamādena jāgarantaṃ purisaṃ nissāya jīvitaṃ
labhitvā tava santakassa sāmiko jātoti etassa sakkāraṃ
kareyyāsīti vatvā pakkamiṃsu. Manussā kālasseva vuṭṭhāya tehi
---------------------------------------------------------------------------------------------
page234.
Chaḍḍite pāsāṇamuggarādayo disvā imaṃ nissāya amhehi jīvitaṃ
laddhanti upāsakassa sakkāraṃ akaṃsu. Upāsakopi icchiticchitaṭṭhānaṃ
gantvā katakicco puna sāvatthiṃ āgantvā jetavanaṃ gantvā tathāgataṃ
pūjetvā vanditvā nisinno kiṃ upāsaka na paññāyasīti vutte
tamatthaṃ ārocesi. Satthā na kho upāsaka tvañceva aniddāyitvā
jagganto visesaṃ labhi porāṇakapaṇḍitāpi jaggantā visesaṃ labhiṃsūti
vatvā tena yācito atītaṃ āhari
atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto
brāhmaṇakule nibbattitvā vayappatto takkasilāyaṃ sabbasippāni
uggaṇhitvā paccāgantvā agāramajjhe vasanto aparabhāge
nikkhamitvā isipabbajjaṃ pabbajitvā na cirasseva jhānābhiññā
nibbattetvā himavantappadese ṭhānacaṅkamiriyāpatho hutvā vasanto
niddaṃ anupagantvā sabbarattiṃ caṅkamati. Athassa caṅkamanakoṭiyaṃ rukkhe
nibbattadevatā tussitvā khandhaviṭape ṭhatvā pañhaṃ pucchantī paṭhamaṃ
gāthamāha
kodha jāgarataṃ sutto kodha suttesu jāgaro
ko metaṃ nu vijānāti ko taṃ paṭibhaṇāti meti.
Tattha kodhāti ko idha. Ko metanti ko mama etaṃ pañhaṃ
vijānāti. Ko taṃ paṭibhaṇāti meti taṃ etaṃ mayā puṭṭhapañhaṃ
mayhaṃ ko paṭibhaṇāti ko byākarituṃ sakkhissatīti pucchati.
Bodhisatto tassā vacanaṃ sutvā
---------------------------------------------------------------------------------------------
page235.
Ahaṃ jāgarataṃ sutto ahaṃ suttesu jāgaro
ahametaṃ vijānāmi ahaṃ paṭibhaṇāmi teti
imaṃ gāthaṃ vatvā puna tāya
kathaṃ jāgarataṃ sutto kathaṃ suttesu jāgaro
kathaṃ etaṃ vijānāsi kathaṃ paṭibhaṇāsi meti
imaṃ gāthaṃ puṭṭho tamatthaṃ byākaronto
ye dhammaṃ nappajānanti saññamoti damoti ca
tesu suttappamādesu ahaṃ jaggāmi devate.
Yesaṃ rāgo ca doso ca avijjā ca virājitā
tesu jāgaramānesu ahaṃ suttosmi devate.
Evaṃ jāgarataṃ sutto evaṃ suttesu jāgaro
evametaṃ vijānāmi evaṃ paṭibhaṇāmi teti
imā gāthā āha.
Tattha kathaṃ jāgarataṃ suttoti kathaṃ tvaṃ jāgarataṃ sattānaṃ antare
sutto nāma hosi. Esa nayo sabbattha. Ye dhammanti ye
sattā navavidhaṃ lokuttaradhammaṃ na jānanti. Saññamoti damoti cāti
ayaṃ saññamo ayaṃ damoti evañca yena maggena āgataṃ sīlañceva
indriyasaṃvarañca na jānanti. Indriyasaṃvaro hi manacchaṭṭhānaṃ
indriyānaṃ damanato damoti vuccati. Tesu suttappamādesūti tesu
kilesesu niddāya vasena suttesu ahaṃ appamādavasena jaggāmi.
Yesaṃ rāgo cāti gāthāya yesaṃ mahākhīṇāsavānaṃ padasatena
---------------------------------------------------------------------------------------------
page236.
Niddiṭṭhadiyaḍḍhasahassalobhasaṅkhāto rāgo ca navāghātavatthusamuṭṭhāno doso
ca dukkhādīsu aṭṭhasu vatthūsu añāṇabhūtā avijjā cāti ime kilesā
virājitā pahīnā tesu ariyesu sabbākārena jāgaramānesu te upādāya
ahaṃ sutto nāma devateti attho. Evaṃ jāgaratanti evaṃ devate
ahaṃ iminā kāraṇena jāgarataṃ sutto nāmāti. Esa nayo sabbattha
padesu.
Evaṃ mahāsattena pañhe kathite tuṭṭhā devatā tassa thutiṃ
karontī osānagāthamāha
sādhu jāgarataṃ sutto sādhu suttesu jāgaro
sādhu metaṃ vijānāsi sādhu paṭibhaṇāsi meti.
Tattha sādhūti sādhu laddhakaṃ katvā tvaṃ imaṃ pañhaṃ kathesi
mayaṃpi naṃ evameva kathemāti.
Evaṃ sā bodhisattassa thutiṃ katvā attano vimānameva pāvisi.
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi tadā
devatā uppalavaṇṇā ahosi tāpaso pana ahamevāti.
Jāgarajātakaṃ navamaṃ.
The Pali Atthakatha in Roman Book 39 page 233-236.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=39&A=4686&pagebreak=1
อรรถกถาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=39&A=4686&pagebreak=1
อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1100
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=4706
พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=4740
The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=4740
Contents of The Tipitaka Volume 27
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27
        |
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]