บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
Dipijatakam khamaniyam yapaniyanti idam sattha veluvane viharanto ekam elikam arabbha kathesi. Ekasmim hi samaye mahamoggallanatthero giriparikkhitte ekadvare giribbajasenasane vihasi. Dvarasamipeyevassa cankamo ahosi. Tada elakapalaka elaka ettha carantiti giribbajam pavesetva kilanta viharanti. Tesu ekadivasam sayam agantva Elake gahetva gacchantesu eka elika dureva kilamana elake nikkhamante adisva ohiyi. Tam paccha nikkhamantam eko dipiko disva khadissami nanti giribbajadvare atthasi. Sapi itocito ca olokenti tam disva esa mam maretva khaditukamataya thito sace nivattitva palayissami jivitam me natthi ajja maya purisakaram katum vattatiti cintetva singani ukkhipitva tassabhimukhi vegena pakkhanditva dipikassa ito ganhissamiti vipphanditova gahanam anupagantva vegena palayitva elakanam antaram pavisi. Thero tesam tam kiriyam disva punadivase gantva tathagatassa arocetva evam bhante sa elika attano upayakusalataya parakkamam katva dipikato munciti aha. Sattha moggallana idani tava dipiko tam gahetum nasakkhi pubbe pana nam viravantim maretva khaditi vatva tena yacito atitam ahari atite magadharatthe bodhisatto ekasmim game mahabhogakule nibbattitva vayappatto kame pahaya isipabbajjam pabbajitva jhanabhinnam nibbattetva ciram himavante vasitva lonambilasevanatthaya rajagaham gantva ekasmimyeva giribbaje pannasalam mapetva vasam kappesi. Tada iminava niyameneva elakapalakesu elake carantesu ekadivasam ekam elakim paccha nikkhamantim disva eko dipiko khadissami nanti dvare atthasi. Sapi tam disva ajja mayham jivitam natthi ekenupayena imina saddhim madhurapatisantharam katva Hadayamaddavassa janetva jivitam rakkhissamiti cintetva duratova tena saddhim patisantharam karonti agacchamana pathamam gathamaha khamaniyam yapaniyam kacci matula te sukham sukham te amma avaca sukhakama hi te mayanti. Tattha sukham te ammati mayham matapi tumhakam sukham iccheyyasiti ajja mam avacati attho. Mayanti matula mayampi tumhakam sukhameva icchamati. Tam sutva dipiko ayam dhuttika mam matulavadena vancetukama na me kakkhalabhavam janatiti cintetva dutiyam gathamaha nanguttham me apakkamma hethayitvana eliki sajja matulavadena muncitabba nu mannasiti. Tassattho tvam mama nangutthamandalam akkamitva hethayitva agacchasi sa tvam ajja matulavadena muncitabbahamasmiti mannasi nu evam mannasi. Tam sutva itara matula ma evam kariti vatva tatiyam gathamaha puratthabhimukho nisinnosi aham tam mukhamagata pacchato tuyham nanguttham katham khoham apakkamiti. Tattha mukhanti abhimukham. Katham khohanti tava pacchato thitam aham katham apakkamiti attho. Atha nam so kim kathesi elike mama nanguttharahitatthanam nama natthiti vatva catuttham gathamaha Yavata caturo dipa sasamudda sapabbata tavata mayham nanguttham katham kho tam vivajjayiti. Tattha tavatati ettakam thanam mama nanguttham parikkhipitva gatanti vadati. Tam sutva elika ayam papo madhurakathaya na alliyati patisattu hutva sallam kathessamiti pancamam gathamaha pubbeva metam akkhimsu mata pita ca bhataro digham dutthassa nanguttham samhi vehayasagatati. Tattha akkhimsuti pubbeva me etam mata ca pita ca bhataro ca acikkhimsu. Samhiti sa aham natakanam santika tava nangutthassa dighabhavam sutva tava nanguttham pariharanti vehayasa akasena agatati. Atha nam so janami te aham akasenagatabhavam agacchanti pana mayham bhakkhe nasetva agatasiti vatva chattham gathamaha tanca disvana ayantim antalikkhasmim hi elaki migasangho palayittha bhakkho me nasito tayati. Tam sutva itara maranabhayabhita annam karanam aharitum asakkonti matula ma evarupam kakkhalakammam kari jivitam me dehiti vilapi. Itaropi tam vilapantimyeva khandhe gahetva maretva khadi. Ima dve abhisambuddhagatha abhasi Iccevam vilapantiya elakiya ruhamghaso galakam andhavamaddi natthi dutthe subhasitam. Neva dutthe nayo atthi na dhammo na subhasitam nikkamme dutthe yunjetha so ca sabbhi na rajjatiti. Tattha ruhamghasoti ruhirabhakkho lohitapayito dipiko. Galakam andhavamadditi givam maddi damsitva phaletiti attho. Nayoti karanam. Dhammoti sabhavo. Subhasitanti sukathitavacanam. Sabbametam dutthe natthiti attho. Nikkamme dutthe yunjethati bhikkhave dutthe puggale parakkameva yunjeyya. So ca sabbhi na rajjatiti so pana puggalo sabbhi sundaram subhasitam na rajjati na sampiyayatiti attho. Tapaso tam tesam kiriyam sabbam addasa. Sattha imam dhammadesanam aharitva jatakam samodhanesi tada elaki etarahi elaki dipiko ca etarahi dipiko tapaso pana ahamevati. Dipijatakam dasamam. Kaccanivaggo. Atthakanipatavannana nitthita. ----------The Pali Atthakatha in Roman Book 39 page 334-338. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=39&A=6743&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=39&A=6743&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1199 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=5069 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=5114 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=5114 Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]