บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
Mahasuvarajajatakam dumo yada hotiti idam sattha jetavane viharanto annataram bhikkhum arabbha kathesi. So kira satthu santike kammatthanam gahetva kosalajanapade annataram paccantagamam upanissaya aranne vihasi. Manussa tassa rattitthanadivatthanadini sampadetva gamanagamanasampannatthane senasanam katva sakkaccam upatthahimsu. Tassa vassupagatassa pathamamaseyeva so gamo jhayi. Manussanam bijamattampi avasittham nahosi. Te tassa panitapindapatam datum nasakkhimsu. So sappayasenasanepi pindapatena kilamanto maggam va phalam va nibbattetum nasakkhi. Atha nam temasaccayena sattharam vanditum agatam sattha patisantharam katva kacci bhikkhu pindapatena na kilantosi senasanam sappayam ahositi pucchi. So tamattham arocesi. Sattha tassa tam senasanam sappayanti natva bhikkhu samanena nama senasanasappaye sati loluppacaram pahaya kincideva yathaladdham paribhunjitva santutthena samanadhammam katum vattati poranakapandita tiracchanayoniyam nibbattetva attano nivasanarukkhe sukkhacunnam khadantapi loluppacaram pahaya santuttha mittadhammam abhinditva annattha na agamimsu tvam kasma pindapato paritto lukhoti sappayasenasanam pariccajiti Vatva tena yacito atitam ahari atite kira himavante gangatire ekasmim udumbaravane anekasata- sahassa suvaka vasimsu. Tattheko suvaraja attano nivasanarukkhassa phalesu khinesu yadeva avasittham hoti ankuro va patto va taco va papatika va tam khaditva gangaya paniyam pivitva paramappiccho santuttho hutva annattha na gacchati. Tassa paramappicchasantuttha- bhavagunena sakkassa bhavanam kampi. Sakko avajjamano tam disva tassa vimamsanattham attano anubhavena tam rukkham sukkhapesi. Rukkho khanukamatto hutva chiddavachiddo vatena paharanto akotiya- mano viya atthasi. Tassa chiddehi cunnani nikkhamanti. Suvaraja tani cunnani khaditva gangayam paniyam pivitva annattha agantva vatatapam aganetva udumbarakhanukamatthake nisidati. Sakko tassa paramappicchabhavam natva mittadhamme gunam kathapetva varamassa datva udumbaram amataphalam karitva agamissamiti eko hamsaraja hutva sujam asurakannam purato katva tam udumbaravanam gantva avidure ekassa rukkhassa sakhaya nisiditva tena saddhim katham samutthapento pathamam gathamaha dumo yada hoti phalupapanno bhunjanti nam vihangama sampatanta khinanti natvana dumam phalaccayena disodisam yanti tato vihangamati. Tassattho suvaraja rukkho nama yada phalasampanno hoti tada tam sakhato sakham sampatanta vihangama bhunjanti tam pana khinam natva phalanam accayena tato rukkhato disodisam vihangama gacchantiti. Evanca pana vatva tato uyyojetum dutiyam gathamaha cara carikam lohitatunda ma mari kim tvam suva sukkhadumamhi jhayasi tadingha bruhi vassantasannibha kasma suva sukkhadumam na rincasiti. Tattha jhayasiti kimkarana sukkhakhanumatthake jhayanto pajjhayanto titthasi. Inghati codanatthe nipato. Vassantasannibhati vassantakale vanasando subhagunasamakinno viya nilobhaso hoti tena tam vassantasannibhati alapati. Na rincasiti na chaddesi. Atha nam suvaraja aham hamsa attano katannukataveditaya imam na jahamiti vatva dve gatha abhasi ye ve sakhinam sakharo bhavanti panaccaye sukkharukkhesu hamsa khinam akhinanti na tam jahanti santo satam dhammamanussaranto. Soham satam annatarosmi hamsa nati ca me hoti sakha ca rukkho Tam nussahe jivikattho pahatum khinanti natvana na hesa dhammoti. Tattha ye ve sakhinam sakharo bhavantiti ye ca sahayanam sahaya honti. Khinam akhinanti pandita nama attano sahayabhogaparikkhayena khinampi na jahanti. Satam dhammamanussarantoti panditanam pavenim anussaramano. Nati ca meti hamsaraja ayam rukkho sampiyayanatthena mayham nati ca sahavannacaranataya sakha ca. Jivikatthoti tamaham jivikaya atthiko hutva pahatum na sakkomi. Sakko tassa katham sutva tuttho pasamsitva varam datukamo dve gatha abhasi sadhu sakkhi katam hoti metti samsati santhavo sacetam dhammam rocesi pasamsosi vijanatam. So te suva varam dammi pattayana vihangama varam varassu vankanga yamkinci manasicchasiti. Tattha sadhuti sampahamsanena sadhu sakkhi katam hoti. Metti samsati santhavoti sakhibhavo ca metti ca parisamajjha santhavo cati yam metti katam sadhu hoti laddhakam bhaddakameva. Sacetam dhammanti sace etam mettidhammam. Vijanatanti evam sante vinnunam pasamsi- tabbayuttakositi attho. So teti so aham tuyham. Varassuti iccha. Manasicchasiti yamkinci manasa icchasi sabbam tam dadami teti. Suvaraja varam varanto sattamam gathamaha varanca me hamsa bhavam dadeyya ayam hi rukkho punavayu labbhe so sakhava phalima samvirulho madhutthiko titthatu sobhamanoti. Tattha sakhavati sakhasampanno. Phalimati phalinihi sakhahi upeto. Samvirulhoti samantato virulhapatto tarunapattasampanno hutva. Madhutthikoti samvijjamanamadhukaphalesu makkhikamadhu viya madhuraphalo hutvati attho. Athassa sakko varam dadamano atthamam gathamaha tam passa samma phalimam ularam sahava te hotu udumbarena so sakhava phalima samvirulho madhutthiko titthatu sobhamanoti. Tattha sahava te hotu udumbarenati tava udumbarena saddhim saha ekatova vaso hotu. Evanca pana vatva attabhavam vijahitva attano ca sujaya ca anubhavam dassetva gangato hatthena udakam gahetva udumbarakhanukam pahari. Tavadeva sakhavitapasampanno madhuraphalo rukkho utthahitva mundamanipabbato viya vilasanto atthasi. Suvaraja tam disva somanassappatto sakkassa thutim karonto navamam gathamaha Evam sakka sukhi hohi saha sabbehi natibhi yathahamajja sukhito disvana phalitam dumanti. Sakkopi tassa varam datva udumbaram amataphalam katva saddhim sujataya attano thanameva gato. Tamattham dipayamana osane abhisambuddhagatha thapita suvassa varam datvana katvana saphalam dumam pakkami saha bhariyaya devanam nandanam vananti. Sattha imam dhammadesanam aharitva evam bhikkhu poranakapandita tiracchanayoniyam nibbattetvapi nilloluppacara ahesum tvam kasma evarupe sasane pabbajitva loluppacaram carasi gaccha tattheva vasahiti kammatthanamassa kathetva jatakam samodhanesi. So bhikkhu tattha gantva vipassanam vaddhento arahattam papuni. Tada sakko anuruddho ahosi suvaraja ahamevati. Mahasuvarajajatakam tatiyam.The Pali Atthakatha in Roman Book 39 page 350-355. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=39&A=7049&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=39&A=7049&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1226 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=5158 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=5202 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=5202 Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]