ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 39 : PALI ROMAN Ja.A.5 chakka-dasakanipata

                      Cakkavakajatakam
     kasayavattheti idam sattha jetavane viharanto ekam lolabhikkhum
arabbha kathesi.
     So kira lolo ahosi paccayaluddho acariyupajjhayavattadini
chaddetva patova savatthiyam pavisitva visakhaya gehe anekakhadaniya-
parivaram yagum pivitva nanaggarasasalimamsodanam bhunjitvapi tenatitto
tato cullaanathapindikassa mahaanathapindikassa kosalarannoti tesam
tesam nivesanani sandhaya vicarati. Athekadivasam tassa lolabhavam
arabbha dhammasabhayam katham samutthapesum. Sattha agantva kaya
nuttha bhikkhave etarahi kathaya sannisinnati pucchitva imaya
Namati vutte tam bhikkhum pakkosapetva saccam kira tvam bhikkhu
lolositi pucchitva saccam bhanteti vutte bhikkhu kasma lolosi
pubbepi tvam lolabhavena baranasiyam hatthikunapadihi atitto
tato nikkhamitva gangakulle vicaranto himavantam pavitthoti vatva
atitam ahari
     atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente eko lolakako
baranasiyam hatthikunapadini khaditva vicaranto tehi atitto gangakulle
maccham khadissamiti gantva tattha matamacche khadanto katipaham vasitva
himavantam pavisitva nanavidhani phalaphalani khadanto bahumacchakacchapam
mahantam padumasaram gantva tattha suvannavanne dve cakkavake
sevale khaditva vasante disva ime ativiya vannasampanna
sobhaggappatta imesam bhojanam manapam bhavissati imesam bhojanam
pucchitva ahampi tadeva bhunjitva suvannavanno bhavissamiti
cintetva tesam santikam gantva patisantharam katva ekasmim sakha-
pariyante nisiditva tesam pasamsanapatisamyuttam pathamam gathamaha
                kasayavatthe sakune vadami
                duve duve nandamane carante
                kam andajam andaja manusesu
                jatim pasamsanti tadingha bruthati.
     Tattha kasayavattheti suvannavanne kasayavatthe viya.
Duve dveti dve dve hutva. Nandamaneti tutthacitte. Kam
Andajam andaja manusesu jatim pasamsantiti ambho andaja
tumhe manusesu pasamsanta kam andajam kataram nama andajanti
vatva pasamsanti kam sakuna namati vatva tumhe manussanam antare
vannantiti attho. Kam andajam andajamanusesutipi patho.
Tassattho tumhe andajesu ca manussesu ca kataram andajanti
vatva pasamsantiti.
     Tam sutva cakkavako dutiyam gathamaha
                amhe manussesu manussahimsa
                anubbate cakkavake vadanti
                kalyanabhavamhe dijesu sammata
                abhitarupa vicarama annave
                na ghasahetupi karoma papanti.
     Tattha manussahimsati kako manusse himsati vihetheti tena
tam evam alapati. Anubbateti annamannam anugate sammodamane
piyasamvase. Cakkavaketi cakkavaka nama sa andajajatiti pasamsanti
vannenti kathenti. Dijesuti yattaka pakkhino nama tesu mayam
kalyanabhavatipi manussesu sammata. Dutiye atthavikappe manussesu
amhe cakkavakati vadanti dijesu pana mayam kalyanabhavati no
dija vadanti. Annaveti imasmim thane saro annavoti vutto
imasmim padumasare mayameva dve jana paresam ahimsanato abhitarupa
vicaramati attho. Imissa ca pana gathaya catutthapadam na
Ghasahetumpi karoma papanti pathanti. Tassattho yasma mayam
ghasahetu papam na karoma tasma kalyanabhavati amhe manussesu
ca dijesu ca sammatati.
     Tam sutva kako tatiyam gathamaha
                kim annave kani phalani bhunje
                mamsam kuto khadatha cakkavaka
                kim bhojanam bhunjatha vo anoma
                balanca vanno ca anapparupoti.
     Tattha kinti pucchavasena alapanam. Kim bhojanam cakkavakati
vuttam hoti. Annaveti imasmim sare. Bhunjeti bhunjatha bhunjitthati
va attho. Mamsam kuto khadathati katarapaninam mamsam khadatha.
Bhunjatha voti vokaro nipatamattam parapadena tassa sambandho
balanca vo vanno ca anapparupoti.
     Tato cakkavako catuttham gathamaha
                na annave santi phalani dhanka
                mamsam kuto khaditum cakkavake
                sevalabhakkhamha avakabhojana
                na ghasahetupi karoma papanti.
     Tattha cakkavaketi cakkavakassa. Avakabhojanati vikalarahita-
udakabhojana. Amhakamhi sevalo ceva udakanca bhojananti dasseti.
Na ghasahetuti tumhadisa viya mayam ghasahetu papam na karoma.
     Tato kako dve gatha abhasi
                na me idam ruccati cakkavake
                asmim bhave bhojanasannikaso
                ahosi me pubbe tato me annatha
                icceva me vimati ettha jata.
                Ahampi mamsani phalani bhunje
                annani ca loniyateliyani
                rasam manussesu labhami bhottum
                surova sangamamukham vijetva
         na ca me tadiso vanno cakkavaka yatha tavati.
     Tattha idanti tumhakam bhunjanabhojanam mayham na ruccati.
Asmim bhave bhojanasannikasoti imasmim bhavesu bhojanasannikaso yam
asmim cakkavakabhave bhojanam tvam tena sannikaso tamsadiso tadanurupo
ahosi ativiya pasannasarirositi attho. Tato me annathati
ayam mayham pubbe tumhe disva ete ettha nanavidhani phalani
ceva macchamamsanca khadanti tena evam sobhaggappattati ahosi
idani me ito annatha hotiti attho. Icceva meti eteneva
me karanena ettha tumhakam sariravanne vimati jata katham nu
kho ete evarupam lukhabhojanam bhunjanta suvannavanna jatati.
Ahampiti aham hi ayameva va patho. Bhunjeti bhunjami. Annani
cati bhojanani ca. Loniyateliyaniti lonatelayuttani. Rasanti
Manussesu manussaparibhogam panitarasam. Vijetvati yatha suro viriyo
te sangamamukham vijetva vilumpitva paribhunjati tatha vilumpitva
paribhunjamiti attho. Yatha tavati evam panitabhojanam bhunjantassapi
mama tadiso vanno natthi yadiso tava tava vacanam na saddahamiti
dipeti.
     Athassa vannasampattiya abhavakaranam attano ca bhavakaranam
kathento cakkavako sesagatha abhasi
                asuddhabhakkhosi khananupati
                kicchena te labbhati annapanam
                na tussasi rukkhaphalehi dhanka
                mamsani va yani susanamajjhe.
                Yo sahasena adhigamma bhage
                paribhunjati dhanka khananupati
                tato upakkosati nam sabhavo
                upakkuttho vannabalam jahati.
                Appampi ce nibbutim bhunjati yadi
                asahasena aparupaghatana
                balanca vanno ca tadassa hoti
                na hi sabbo aharamayena vannoti.
     Tattha asuddhabhakkhositi tvam thenetva vancetva bhakkhanato
asuddhabhakkho. Khananupatiti pamadakkhane anupatanasilo. Kicchena
Teti tassa tava dukkhena annapanam labbhati. Mamsani vati yani
va susanamajjhe mamsani tehi na tussasi. Tatoti paccha.
Upakkosati nam sabhavoti attava tam puggalam garahati. Upakkutthoti
attanapi aparehipi akkuttho garahito vippatisaritaya vannanca
balanca jahati. Nibbutim bhunjati yaditi yadi pana param avihethetva
appakampi dhammaladdham nibbutim bhojanam bhunjati. Tadassa hotiti
tada assa panditassa sarire balanca vannanca hoti. Aharamayenati
nanappakarena ahareneva. Idam vuttam hoti bho kaka vanno
namesa catusamutthano so na aharamatteneva hoti utucittakammehipi
hotiyevati.
     Evam cakkavako anekapariyayena kakam garahi. Kako harayitva
na mayham tava vannena atthoti ka kati vassanto palayi.
     Sattha imam dhammadesanam aharitva saccani pakasetva jatakam
samodhanesi. Saccapariyosane lolabhikkhu anagamiphale patitthahi.
Tada kako lolabhikkhu ahosi cakkavaki rahulamata cakkavako
pana ahamevati.
                   Cakkavakajatakam atthamam.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 39 page 387-393. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=39&A=7823&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=39&A=7823&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1274              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=5296              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=5339              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=5339              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]