บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
2 Phandanajatakam. Kutharihattho purisoti idam sattha rohininaditire viharanto natakanam kalaham arabbha kathesi. Vatthu pana kunalajatake avibhavissati. Tada pana sattha natake amantetva maharaja atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente bahinagare vaddhakigamo ahosi. Tatra eko brahmanavaddhaki aranna daruni aharitva ratham katva jivitam kappesi. Tada himavantappadese mahaphandanarukkho ahosi. Eko kalasiho gocaram pariyesitva agantva tassa mule nipajji. Athassa ekadivasam vate paharante eko sukkhadandako patitva khandhe avatthasi. So thokam khandhena rujjantena bhitatasito utthaya pakkhanditva puna nivatto agatamaggam olokento kinci adisva anno mam siho va byaggho va anubandho natthi imasmim pana rukkhe nibbattadevata mam ettha nipajjantam na sahati manne hotu janissamiti atthane kopam bandhitva rukkham paharitva neva tava rukkhapattam khadami na sakham bhunjami anne mige idha sayante sahasi manceva na sahasi ko mayham doso annam katipaham agamehi samulakam te rukkham uppatapetva khandakhandam chedapessamiti rukkhadevatam tajjitva ekam purisam upadharento vicari. Tada so brahmanavaddhaki dve tayo manusse adaya rathadarunam atthaya yanakena tam padesam gantva ekasmim Thane yanakam thapetva vasipharasuhattho rukkhe upadharento phandanasamipam agamasi. Kalasiho tam disva ajja maya paccamittassa pitthim datthum vattatiti agantva rukkhamule atthasi. Vaddhakipi itocito ca olokento phandanasamipena payasi. So yava eso natikkamati tavadevassa kathessamiti cintetva pathamam gathamaha kutharihattho puriso vanamoggayha titthasi puttho me samma akkhahi kim darum chetumicchasiti. Tattha purisoti tvam kutharihattho eko puriso imam vanam oggayha titthasiti. So tassa vacanam sutva acchariyam vata bho na vata me ito pubbe migo manussavacam bhasanto ditthapubbo esa ratha- nucchavikam darum janissati pucchami tava nanti cintetva dutiyam gathamaha iso vanani carasi samani visamani ca puttho me samma akkhahi kim darum nemiya dalhanti. Tattha isoti tvampi eko kalasiho vanani carasi tvam rathanucchavikam darum janissasiti. Tam sutva kalasiho idani me manoratho matthakam papunissatiti cintetva tatiyam gathamaha neva salo na khadiro nassakanno kuto dhavo rukkho ca phandanonama tam darum nemiya dalhanti. So tam sutva somanassajato sudivaso vata ajja arannam pavitthomhi tiracchanagato me rathanucchavikam darum acikkhati aho sadhuti pucchanto catuttham gathamaha kidisanissa pannani khandho va pana kidiso puttho me samma akkhahi yatha janemu phandananti. Athassa so acikkhanto dve gatha abhasi yassa sakha palambanti namanti na ca bhanjare so rukkho phandanonama yassa mule aham thito. Aranam cakkanabhinam isanemirathassa ca sabbassa te kammaniyo ayam hessati phandanoti. Tattha arananti idam so kadacesa imam rukkham na ganheyya gunampissa kathessamiti cintetva evamaha. Tattha isanemirathassa cati rathaisaya ca nemiya ca sesassa ca sabbassa te esa kammaniyo kammakkhamo bhavissatiti. So evam acikkhitva tutthamanaso ekamante cari. Vaddhakipi rukkham chinditum arabhi. Rukkhadevata cintesi maya etassa upari na kinci patitam ayam atthane aghatam bandhitva mama vimanam naseti ahanca vinassissami ekenupayena ca imamyeva isam nasessamiti vanakammikapuriso viya hutva tassa santikam agantva pucchi bho purisa manapo te rukkho laddho imam chinditva kim karissasiti. Rathanemim karissami imina rukkhena ratho bhavissatiti. Kena te Akkhatanti. Ekena kalasihenati. Sadhu sutthu tena akkhatam imina rukkhena ratho sundaro bhavissati kalasihassa pana galacammam uppatetva caturangulimatte thane ayapatena viya nemimandale parikkhitte nemi ca thira bhavissati bahunca dhanam labhissasiti. Kalasihacammam kuto lacchamiti. Tvam balakosi ayantava rukkho vane thito na palayati tvam yena so rukkho akkhato tassa santikam gantva sami taya dassitam rukkham kataratthane chindamiti vancetva anehi atha nam nirasamkam idha ca ettha ca chindati mukhatundam pasaretva acikkhantam tikhinena mahapharasuna kottetva jivitakkhayam papetva cammam adaya varamamsam khaditva rukkham chindati veram kappeti. Tamattham pakasento sattha ima gatha aha iti phandanarukkhopi devata ajjhabhasatha mayhampi vacanam atthi bharadvaja sunahi me. Imassa upakkhandhamha ukkacca caturangulim tena nemim pariharesi evam dalhataram siya. Iti phandanarukkhopi veram kappesi devata jatananca ajatanam isanam dukkhamavahiti. Tattha bharadvajati tam gottenalapati. Upakkhandhamhati khandhato. Ukkaccati ukkantitva. Vaddhaki rukkhadevataya vacanam sutva aho ajja mayham mangaladivasoti kalasiham ghatetva rukkham chinditva pakkami. Tamattham pakasento sattha aha icceva phandano isam iso ca pana phandanam annamannam vivadena annamannamaghatayum. Evameva manussesu vivado yattha jayati mayuranaccam naccanti yatha te isaphandana. Tam vo vadami bhaddam vo yavantettha samagata sammodatha ma vivadittha ma hotha isaphandana. Samagyameva sikkhetha buddhehetam pasamsitam samaggirato dhammattho yogakkhema na dhamsatiti. Tattha aghatayunti ghatapesum. Mayuranaccam naccantiti maharaja yattha hi manussanam vivado hoti tattha yatha nama mayura naccanta paticchadetabbam rahassantam pakatam karonti evam te manussa annamannassa randham pakasenta mayuranaccam naccanti nama. Yatha te isaphandanati annamannassa randham pakasenta naccimsu nama. Tam voti tena karanena tumhe vadami bhaddam tumhakam hotu. Yavantetthati yavanto ettha. Isaphandanasadisa ma ahuttha. Samagyamevati samaggabhavameva tumhe sikkhatha idam pannabuddhehi panditehi pasamsitam. Dhammatthoti sucaritadhamme thito. Yogakkhemati yogehi khema nibbana. Na dhamsatiti na parihayati. Iti nibbanena desanaya kutam ganhi. Rajano tassa dhammakatham sutva samagga jata. Sattha imam dhammadesanam aharitva jatakam samodhanesi tada tam karanam sutva tasmim vanasande vuttha devata pana ahamevati. Phandanajatakam dutiyam. ---------------The Pali Atthakatha in Roman Book 40 page 157-162. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=40&A=3188&modeTY=2 อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=40&A=3188&modeTY=2 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1738 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=6809 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=7055 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=7055 Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]