ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 40 : PALI ROMAN Ja.A.6 ekadasaka-pakinnaka

                      9 Rurujatakam.
     Tassa gamavaram dammiti idam sattha veluvane viharanto devadattam
arabbha kathesi.
     So kira bhikkhuhi bahuppakaro te avuso devadatta sattha tvanca
tathagatam nissaya pabbajjam labhi tini pitakani ugganhi labhasakkaram
sampapuniti vutte avuso satthara mama tinaggamattopi
upakaro na kato aham sayameva pabbajjim sayampi tini pitakani
ugganhim sayam labhasakkaram papuninti kathesi. Bhikkhu
Dhammasabhayam katham samutthapesum akatannu avuso devadatto akatavediti
tasseva agunakatham kathesum. Sattha agantva kayanuttha bhikkhave
etarahi kathaya sannisinnati pucchitva imayanamati vutte na
bhikkhave devadatto idaneva akatannu pubbepi akatannuyevati
vatva pubbepesa maya jivite dinnepi mama gunamattampi na janatiti
vatva atitam ahari
     atite baranasiyam brahmadatte rajjam karente eko
asitikotivibhavo setthi puttam labhitva mahadhanakotissa namam katva
sippam ugganhanto me putto kilamissatiti na kinci sippam
ugganhapesi. So gitanaccavaditakhadanabhojanato uddham na kinci
annasi. Tam vayappattam patirupena darena samyojetva matapitaro
kalamakamsu. So tesam accayena itthidhuttaakkhadhuttadihi parivuto
nanabyasanamukhehi sabbam dhanam viddhamsetva inam adaya tampi datum
asakkonto inayikehi codiyamano cintesi kim mayham jivitena
ekenamhi attabhavena annoviya jato matameva seyyoti.
So inayike aha tumhakam inapannani gahetva agacchatha
gangatire me nihitam kulasantakam dhanam atthi tam vo dassamiti. Te
tena saddhim agamamsu. So idha dhananti nidhitthanam acikkhantoviya
gangaya patitva marissamiti palayitva gangaya pati.
So candasotena vuyhanto karunnaravam ravi. Tada mahasatto
rurumigayoniyam nibbattitva parivaram chaddetva ekakova ganganivattane
Ramaniye salamissake supupphitaambavane vasati uposathaupavasakaranatthaya.
Tassa sariracchavi sumajjitakancanaphalakavanna ahosi tassa pada
lakharasaparikammakataviya nanguttham camarinangutthamviya singani
rajatadamasadisani akkhini sumajjitamanigulikaviya mukham odahitva
thapitarattakambalagendukamviya evarupam tassa rupam ahosi. So
addharattikasamaye tassa karunnasaddam sutva manussasaddo suyyati
ma mayi dharante maratu jivitamassa dassamiti cintetva sayanato
utthaya naditire gantva ambho purisa ma bhayi jivitante
dassamiti assasetva sotam chindanto gantva tam pitthiyam
aropetva tiram papetva attano vasanatthanam netva
assasetva phalaphalani datva dvihatihaccayena bho purisa ahantam
ito aranna niharitva baranasimagge thapessami tvam sotthina
gamissasi apica kho pana asukatthane nama kancanamigo vasatiti
dhanakarana mam ranno va rajamahamattassa va ma acikkhahiti
aha. So sadhuti sampaticchi. Mahasatto tassa patinnam gahetva
tam attano pitthiyam aropetva baranasimagge otaretva nivatti.
Tassa baranasipavisanadivaseyeva khemanama devi ranno aggamahesi
paccusakale supinantare suvannavannam migam attano dhammam desentam
disva cintesi sace evarupo migo na bhaveyya na tam supinena
passeyyam addha bhavissati ranno arocessamiti. Sa rajanam
upasankamitva maharaja aham suvannavannam migam passitum icchami
Suvannavannamigassa dhammam sotukama labhissami ce jivissami
no ce natthi me jivitanti aha. Raja tam assasetva sace
manussaloke atthi labhissasiti vatva brahmane pakkosapetva
suvannavanno migonama hotiti pucchitva ama deva hotiti
sutva alankatahatthikhandhe suvannacankotake sahassathavikam thapetva
yo suvannamigam acikkhissati tassa saddhim sahassathavikasuvannacankotakena
tanca hatthim tato ca uttarim datukamo hutva suvannapatte gatham
likhapetva ekam amaccam pakkosapetva ehi tvam tata mama
vacanena imam gatham nagaravasinam kathehiti imasmim jatake pathamam gathamaha
        tassa gamavaram dammi        nariyo ca alankata
        ko me tam migamakkhasi      miganam migamuttamanti.
     Amacco suvannapattam gahetva sakalanagare carapesi. Atha
kho setthiputto baranasim pavisanto tam katham sutva amaccassa
santikam gantva aham ranno evarupam migam acikkhissami mam
ranno dassehiti aha. Amacco hatthito otaritva tam ranno
santikam netva ayam kira deva tam acikkhissamiti vadetiti
dassesi. Raja saccam ambho purisati pucchi. So saccam
maharaja tvam etam yasam mayham dehiti vadanto dutiyam gathamaha
        mayham gamavaram dehi        nariyo ca alankata
        so te tam migamakkhami      ahante migamuttamanti.
     Tam sutva raja tassa mittadubbhissa tusitva ambho kuhim
migo vasatiti pucchitva asukatthanenama devati vutte tameva
magguddesam katva mahantena parivarena tam thanam agamasi. Atha
nam so mittadubbhi senam deva sannisidapehiti sannisinnaya senaya
ehiti vatva eso deva suvannamigo etasmim thane vasatiti hattham
pasaretva acikkhanto tatiyam gathamaha
        etasmim vanasandasmim        amba sala ca pupphita
        indagopakasanchanna        ettheso titthati migoti.
     Tattha indagopakasanchannati etassa vanasandassa bhumi
indagopakavannaya rattaya sukhasamphassaya tinajatiya sanchanna
sassakucchiviya muduka ettha etasmim ramaniye vanasande so
titthatiti dassesi.
     Raja tassa vacanam sutva amacce anapesi tassa migassa
palayitum adenta khippam avudhahatthehi purisehi saddhim vanasandam
parivarethati. Te tatha katva unnadimsu. Raja katipayehi
janehi saddhim ekamantam atthasi. So puriso avidure atthasi.
Mahasatto tam saddam sutva cintesi mahato balakayassa saddo tamha
me purisa bhayena uppannena bhavitabbanti. So utthaya sakalaparisam
oloketva ranno thitatthanamyeva disva me sotthi bhavissati
ettheva maya gantum vattatiti cintetva rajabhimukho payasi.
Raja tam agacchantam disva nagabalo migo avattharanto agaccheyya
Saram sannayhitva imam migam santasetva sace palayati vijjhitva
dubbalam katva ganhissamiti dhanum aropetva bodhisattabhimukho
ahosi.
     Tamattham pakasento sattha gathadvayamaha
        dhanum adajjham katvana        usum sannayhupagami
        migo ca disva rajanam     duratovajjhabhasatha
        agamehi maharaja        ma mam vijjha rathesabha
        ko nu te idamakkhasi      ettheso titthati migoti.
     Tattha adajjhanti jiyaya sarena ca saddhim ekameva katva.
Sannayhati sannayhitva. Agamehiti tittha maharaja ma mam
vijjha jivagahameva ganhati madhuraya vacaya abhasi.
     Raja tassa madhurakathaya bajjhitva dhanum otaretva garavena
atthasi. Mahasattopi rajanam upasankamitva madhurapatisantharam
katva ekamantam atthasi. Mahajanopi sabbavudhani chaddetva
agantva rajanam parivaresi. Tasmim khane mahasatto
suvannakinkinikam calentoviya madhurasarena rajanam pucchi
        agamehi maharaja        ma mam vijjha rathesabha
        ko nu te idamakkhasi      ettheso titthati migoti.
     Tasmim khane papapuriso thokam patikkamitva tattheva atthasi.
Raja imina me tvam dassitoti kathento chattham gathamaha
        Esa papacaro po so     samma titthati araka
        so hi me idamakkhasi      ettheso titthati migoti.
     Tattha papacaroti visatthacaro.
     Tam sutva mahasatto tam mittadubbhim garahitva ranna saddhim
sallapanto sattamam gathamaha
        saccam kirevamahamsu         nara ekacciya idha
        kattham nipavatam seyyo      na tvevekacciyo naroti.
     Tattha nipavatanti uttaritam. Ekacciyoti ekacco pana
mittadubbhi papapuggalo udake marantopi uttarito na tveva
seyyo katthanhi nanappakarena upakaram samvattati mittadubbhi
pana vinasaya tasma tato katthameva varataranti poranakapandita
kathayimsu maya pana tesam vacanam na katanti.
     Tam sutva raja itaram gathamaha
                kimnu ruru garahasi miganam
                kim pakkhinam kim pana manussanam
                bhayam hi mam vindati anapparupam
                sutvana tam manusim bhasamananti.
     Tattha migananti miganam annataram garahasi udahu pakkhinam
manussananti pucchi. Bhayam hi mam vindatiti bhayam mam patilabhati aham
attano anissaro bhayasantako viya homi. Anapparupanti mahantam.
     Tato mahasatto maharaja na migadinam manussanam pana
Garahamiti dassento navamam gathamaha
                yamuddhari vahane vuyhamanam
                mahodake salile sighasote
                tatonidanam bhayamagatam mama
                dukkho have raja asabbhi sangamoti.
     Tattha vahaneti patitapatite vahitum samatthe gangavahe. Mahodake
salileti mahaudake mahasalileti attho. Ubhayenapi gangavahasseva
bahudakam tam dasseti. Tatonidananti maharaja yo mayham taya dassito
puriso eso gangaya vuyhamano addharattikasamaye karunnavaram
viravanto uttarito tatonidanam me idamajja bhayam agatam asappurisehi
samagamonama dukkho maharajati.
     Tam sutva raja tassa kujjhitva evam bahupakarassanama gunam
na janati vijjhitva nam jivitakkhayam papessamiti dasamam gathamaha
                soham catupattamimam vihangamam
                tanucchidam hadaye osajjami
                hanami tam mittadubbhim akiccakarim
                yo tadisam kammakatam na janiti.
     Tattha catupattanti catuhi vajapattehi samannagatam. Vihangamanti
akasangamam. Tanucchidanti sariracchindanam. Osajjamiti etassa
hadaye visajjemiti.
     Tato mahasatto ma esa mam nissaya nassatuti cintetva
Ekadasamam gathamaha
                dhirassa balassa have janinda
                santo vadham nappasamsanti jatu
                kama gharam gacchatu papadhammo
                yancassa bhattam tadetassa dehi
                ahanca te kamakaro bhavamiti.
     Tattha kamati kamena yatharuciya attano gharam gacchatu.
Yancassa bhattam tadetassa dehiti yancassa idamnama te dassamiti
taya kathitam tam tassa dehi. Kamakaroti icchakaro yam icchasi
tam karohi mamsam va me khada kilamigam va karohi sabbattha te
anukulavatti bhavissamiti.
     Tam sutva raja tutthamanaso mahasattassa thutim karonto
anantaram gathamaha
                addha ruru annataro satam so
                yo dubbhino manusassa na dubbhi
                kama gharam gacchatu papadhammo
                yancassa bhattam tadetassa dammi
                ahanca te gamavaram dadamiti.
     Tattha satam soti addha tvam satam panditanam annataro.
Gamavaranti aham tava dhammakathaya pasiditva tumhakam gamavaram abhayam
dadami ito patthaya tumhe nibbhaya yatharuciya vicarathati
Mahasattassa varam adasi.
     Atha nam mahasatto maharaja manussanama annam mukhena
bhananti annam karontiti parigganhanto dve gatha abhasi
        suvijanam singalanam        sakuntananca vassitam
        manussavassitam raja         dubbhijanataram tato
        api me mannati poso      natimitto sakhati va
        yo pubbe sumano hutva    paccha sampajjate disoti.
     Tam sutva raja migaraja ma mam evam amanni aham hi rajjam
jahantopi tuyham dinnam varam na jahissam saddahatha mayham varam ganhati.
Mahasatto tassa santika varam ganhanto attanam adim katva
sabbasattanam abhayadanam varam ganhi. Rajapi varam datva bodhisattam
nagaram netva nagaranca mahasattanca alankarapetva deviya
dhammam desapesi. Mahasatto devim adim katva ranno ca
rajaparisaya ca madhuraya manussabhasaya dhammam desetva rajanam
dasahi rajadhammehi ovaditva mahajanam anusasetva arannam
pavisitva migaganaparivuto vasam kappesi. Raja sabbasattanam
abhayam dammiti nagare bherincarapesi. Tato patthaya migapakkhinam
koci hattham pasaretum samatthonama nahosi. Migagano manussanam
sassani khadati. Koci varetum na sakkoti. Mahajano rajanganam
gantva upakkosi.
     Tamattham pakasento sattha imam gathamaha
        Samagata janapada        negama ca samagata
        miga dhannani khadanti      tam devo patisedhatuti.
     Tattha devoti tam migaganam devo patisedhatuti.
     Tam sutva raja gathadvayamaha
        kamam janapado masi        ratthancapi vinassatu
        na tvevaham rurum dubbhe    datva abhaya pakkhinam.
        Ma me janapado asi      ma mam janapado ahu
        na tvevaham migarajassa     varam datva musa bhaneti.
     Tattha masiti kamam mayham janapado ma hotu. Rurunti na tveva
aham suvannavannassa rurumigarajassa abhayam pakkhinam datva dubbhissamiti.
     Mahajano ranno vacanam sutva kinci vattum avisahanto
patikkami. Sa katha vittharita ahosi. Tam sutva mahasatto
migaganam sannipatapetva ito patthaya manussanam sassam ma
khadathati ovaditva attano attano khettesu pannasannam
bandhapentuti manussanam pesesi. Te tatha karimsu. Taya sannaya
miga yavajjakala sassani na khadanti.
     Sattha imam dhammadesanam aharitva na bhikkhave idaneva pubbepi
devadatto akatannuyevati vatva jatakam samodhanesi tada setthiputto
devadatto ahosi raja anando rurumigo pana ahamevati.
                     Rurujatakam navamam.
                      ----------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 40 page 220-230. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=40&A=4502&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=40&A=4502&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=1839              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=7108              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=7364              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=7364              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]