|
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
Sambulājātakaṃ
kā vedhamānāti idaṃ satthā jetavane viharanto mallikaṃ deviṃ
ārabbha kathesi.
Vatthu kummāsapiṇḍikajātake vitthāritameva. Sā pana tathāgatassa
tiṇṇaṃ kummāsapiṇḍikānaṃ dānānubhāvena taṃ divasaṃyeva rañño
aggamahesibhāvaṃ patvā pubbuṭṭhāyikādīhi pañcahi kalyāṇadhammehi
samannāgatā ñāṇasampannā buddhūpaṭṭhāyikā patidevatā ahosi. Tassā
patidevatābhāvo sakalanagare pākaṭo ahosi. Athekadivasaṃ
dhammasabhāyaṃ kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ āvuso mallikā devī kira vattasampannā
patidevatāti. Satthā āgantvā kāyanuttha bhikkhave etarahi
kathāya sannisinnāti pucchitvā imāya nāmāti vutte na bhikkhave
idāneva pubbepesā patidevatāyevāti vatvā atītaṃ āhari.
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadattassa rañño sotthiseno nāma
putto ahosi. Taṃ rājā vayappattaṃ uparajje patiṭṭhāpesi.
Sambulā nāmassa aggamahesī ahosi uttamarūpadharā sarīrappabhāsampannā
nivāte jalamānā dīpasikhā viya khāyati. Aparabhāge sotthisenassa
sarīre kuṭṭhaṃ uppajjati. Vejjā tikicchituṃ nāsakkhiṃsu. So
bhijjamāne kuṭṭhe paṭikkūlo hutvā vippaṭisāraṃ patvā ko me
rajjenattho araññe anāthamaraṇaṃ marissāmīti rañño
Ārocāpetvā itthāgāraṃ chaḍḍetvā nikkhami. Sambulā bahūhi upāyehi
nivattiyamānāpi anivattitvāva ahaṃ taṃ sāmikaṃ araññe
paṭijaggissāmīti vatvā saddhiṃyeva nikkhami. So araññaṃ pavisitvā
sulabhamūlaphalāphalachāyūdakasampanne padese paṇṇasālaṃ katvā vāsaṃ kappesi.
Rājadhītā taṃ paṭijaggi. Kathaṃ. Sā hi pāto vuṭṭhāya assamapadaṃ
sammajjitvā pānīyaparibhojanīyaṃ upaṭṭhapetvā dantakaṭṭhañca
mukhadhovanañca upanāmetvā mukhe dhote nānāosadhāni piṃsitvā tassa
vaṇe makkhetvā madhumadhurāni phalāphalāni khādāpetvā mukhaṃ
vikkhāletvā hatthesu dhotesu appamatto hohi devāti vatvā vanditvā
pacchikhanittiaṅkusake ādāya phalāphalatthāya araññaṃ pavisitvā
phalāphalāni āharitvā ekamante ṭhapetvā ghaṭena udakaṃ āharitvā
nānācuṇṇehi ca mattikāhi ca sotthisenaṃ nahāpetvā puna
madhuraphalāphalāni upanāmesi. Paribhogāvasāne vāsitapānīyaṃ upanāmetvā
sayaṃ phalāphalāni paribhuñjitvā padarapattharaṃ vidahitvā tasmiṃ tattha
nipanne tassa pāde dhovitvā sīsaparikammapādaparikammāni katvā
sayanapassaṃ upagantvā nipajji etenūpāyena sāmikaṃ paṭijaggi.
Sā ekadivasaṃ araññe phalāphalāni āharantī ekaṃ girikandaraṃ disvā
sīsato pacchiṃ otāretvā kandaratīre ṭhapetvā nahāyissāmīti otaritvā
haliddāya sarīraṃ ubbaṭṭetvā nahātvā sudhotasarīrā uttaritvā
vākacīraṃ nivāsetvā kandaratīre aṭṭhāsi. Athassā sarīrappabhāya
vanaṃ ekobhāsaṃ ahosi. Tasmiṃ khaṇe eko dānavo gocaratthāya
Caranto taṃ disvā paṭibaddhacitto hutvā gāthādvayamāha
kā vedhamānā girikandarāya
ekā tuvaṃ tiṭṭhasi saññatūru
puṭṭhāsi me pāṇipameyyamajjhe
akkhāsi me nāmañca bandhave ca.
Obhāsayaṃ vanaṃ rammaṃ sīhabyagghanisevitaṃ
kā vā tvamasi kalyāṇī katvā tvaṃ sumajjhime
abhivādemi taṃ bhadde dānavāhaṃ namatthu teti.
Tattha kā vedhamānāti nahānamattatāya sītabhāvena kampamānā.
Saññatūrūti saṃpiṇḍitaūrulakkhaṇe. Pāṇipameyyamajjheti hatthena
minitabbamajjhe. Kā vā tvanti kā vā re tvaṃ. Abhivādemīti
vandāmi. Dānavāhanti ahaṃ eko dānavo ayaṃ namakāro te
tava atthu añjaliṃ te paggaṇhāmīti avaca.
Sā tassa vacanaṃ sutvā tisso gāthā abhāsi
yo putto kāsikarājassa sotthisenoti naṃ vidū
tassāhaṃ sambulā bhariyā evaṃ jānāhi dānava
abhivādemi bhaddante sambulāhaṃ namatthu te.
Vedehaputto bhaddante vane vasati āturo
tamahaṃ rogasammattaṃ ekā ekaṃ upaṭṭhahiṃ.
Ahañca vanamuñchāya madhumaṃsaṃ migāvilaṃ
yadāharāmi taṃbhakkho tassa nūnajja nādhatīti.
Tattha vedehaputtoti vedeharājapiyaputto. Rogasammattanti
rogapīḷitaṃ. Upaṭṭhahinti upaṭṭhahāmi paṭijaggāmi. Upaṭṭhitātipi
pāṭho. Vanamuñchāyāti vanaṃ uccinitvā uñchācariyaṃ caritvā.
Madhumaṃsanti nimmakkhikaṃ madhuñca migāvilaṃ maṃsañca sīhabyagghamigehi
khāditamaṃsato atirittakoṭṭhāsaṃ. Taṃbhakkhoti yaṃ ahaṃ āharāmi
taṃbhakkhova so mama sāmiko. Tassa nūnajjāti tassa maññeva
ajja āhāraṃ alabhamānassa sarīraṃ ātape pakkhittapadumaṃ viya.
Nādhatīti upatappati milāyati.
Tato paraṃ dānavassa ca tassā ca vacanapaṭivacanagāthāyo honti
kiṃ vane rājaputtena āturena karissasi
sambule pariciṇṇena ahaṃ bhattā bhavāmi te.
Sokaṭṭāya durattāya kiṃ rūpaṃ vijjate mama
aññaṃ pariyesa bhaddante abhirūpataraṃ mayā.
Ehimaṃ girimāruyha bhariyā mayhaṃ catūsatā
tāsaṃ tvaṃ pavarā hohi sabbakāmasamiddhinī.
Nūna tārakavaṇṇābhe yaṃ kiñci pana lacchasi
sabbantaṃ pacuraṃ mayhaṃ ramassujja mayā saha.
No ce tuvaṃ maheseyyaṃ sambule kārayissasi
alaṃ tvaṃ pātarāsāya maññe bhakkhā bhavissasi.
Tañca sattajaṭo luddo kaḷāro purisādako
vane nāthaṃ apassantiṃ sambulaṃ aggahī bhuje.
Adhipannā pisācena luddenāmisacakkhunā
sā ca sattuvasampattā patimevānusocati.
Na me idaṃ tathā dukkhaṃ yaṃ maṃ khādeyya rakkhaso
yañca me ayyaputtassa mano hessati aññathā.
Na santi devā pavasanti nūna
na hi nūna santi idha lokapālā
sahasā karontānaṃ asaññatānaṃ
na hi nūna santi paṭisedhitāroti.
Tattha pariciṇṇenāti tena āturena pariciṇṇena kiṃ karissasi.
Sokaṭṭāyāti sokāturāya. Sokaṭṭhāyātipi pāṭho. Soke ṭhitāyāti
attho. Durattāyāti duggatakapaṇabhāvappattāya attabhāvāya.
Ehimanti mā tvaṃ durattamhīti cintayi etaṃ mama girimhi dibbavimānaṃ
ehi imaṃ giriṃ abhiruha. Catūsatāti tasmiṃ me vimāne aparāpi
catusatā bhariyāyo atthi. Sabbantanti yaṃ kiñci upabhogaparibhoga-
vatthābharaṇādikaṃ icchasi sabbantaṃ nūna mayhaṃ pacuraṃ bahuṃ sulabhaṃ
tasmā kapaṇomhīti mā cintayi ehi mayā saha ramassūti vadati.
Maheseyyanti bhadde sambule no ce me tvaṃ mahesibhāvaṃ kārayissasi
pariyattā tvaṃ mama pātarāsāya tena taṃ balakkārena vimānaṃ nessāmi
tatra maṃ asaṅgaṇhantī mama sve pātova bhakkhā bhavissasīti.
Tañcāti evaṃ vatvā so sattahi jaṭāhi samannāgato dāruṇo
nikkhantadanto taṃ tasmiṃ vane kiñci attano nāthaṃ apassantiṃ sambulaṃ
Bhuje aggahesi. Adhipannāti ajjhotthatā. Āmisacakkhunāti kilesalolena.
Patimevāti attano acintetvā patimeva anusocati. Mano
hessatīti maṃ cirāyantaṃ viditvā aññathā cittaṃ bhavissati. Na
santi devāti idaṃ sā dānavena bhuje gahitā devatujjhāpanaṃ karontī
āha. Lokapālāti evarūpānaṃ sīlavantīnaṃ devatānaṃ pālakā lokapālā
nūna idha loke na santīti paridevati.
Athassā sīlatejena sakkassa bhavanaṃ kampi paṇḍukambalasilāsanaṃ
uṇhākāraṃ dassesi. Sakko āvajjento taṃ kāraṇaṃ ñatvā
vajiraṃ ādāya vegenāgantvā dānavayakkhassa matthake ṭhatvā itaraṃ
gāthamāha
itthīnamesā pavarā yasassinī
santā samā aggirivuggatejā
tañce tuvaṃ rakkhasādesi kaññaṃ
muddhā ca hi sattadhā te phaleyya
mā tvaṃ dahi muñca patibbatā sāti.
Tattha santāti upasantā athavā paṇḍitā ñāṇasampannā.
Samāti kāyavisamādivirahitā. Adesīti khādasi. Phaleyyāti iminā
me indavajirena pahataṃ bhijjetha. Mā tvaṃ dahīti imaṃ patibbataṃ
mā tāpeyya.
Taṃ sutvā dānavo sambulaṃ visajjesi. Sakko punapi esa
evarūpaṃ kareyyāti cintetvā dānavaṃ devasaṅkhalikāya bandhitvā punapi
Anāgamanāya tatiye pabbatantare visajjesi. Rājadhītaraṃ appamādena
ovaditvā sakaṭṭhānameva gato. Rājadhītāpi atthaṅgamite suriye
candālokena assamaṃ pāpuṇi.
Tamatthaṃ pakāsento aṭṭha gāthā abhāsi
sā ca assamamāgañchi pamuttā purisādakā
niḍḍaṃ phalinasakuṇīva gatasiṅgaṃva ālayaṃ.
Sā tattha paridevesi rājaputtī yasassinī
sambulā utumattakkhā vane nāthaṃ apassantī.
Samaṇe brāhmaṇe vande sampannacaraṇe ise
rājaputtaṃ apassantī tumhamhi saraṇaṃ gatā.
Vande sīhe ca byagghe ca ye ca aññe vane migā
rājaputtaṃ apassantī tumhamhi saraṇaṃ gatā.
Tiṇālatāni osadhyo pabbatāni vanāni ca
rājaputtaṃ apassantī tumhamhi saraṇaṃ gatā.
Vande indivarīsāmaṃ rattinakkhattamāliniṃ
rājaputtaṃ apassantī tumhamhi saraṇaṃ gatā.
Vande bhagirasiṃ gaṅgaṃ vasantīnaṃ paṭiggahaṃ
rājaputtaṃ apassantī tumhamhi saraṇaṃ gatā.
Vande ahaṃ pabbatarāja- seṭṭhaṃ himavantaṃ siluccayaṃ
rājaputtaṃ apassantī tumhamhi saraṇaṃ gatāti.
Tattha niḍḍaṃ phalinasakuṇīvāti yathā sakuṇikā mukhatuṇḍakena
gocaraṃ gahetvā kenaci upaddavena sakuṇapotakānaṃ phalinattā phalinasakuṇī
niḍḍaṃ āgaccheyya yathā vā gatasiṅgaṃ nikkhantavacchikaṃ ālayaṃ suññaṃ
vacchakasālaṃ vacchagiddhinī dhenu āgaccheyya evaṃ suññaṃ assamaṃ
āgañchīti attho. Tadā hi sotthiseno sambulāya cirāyamānāya
itthiyo nāma lolā paccāmittaṃpi me ādāya āgaccheyyāti
parisaṅkanto paṇṇasālato nikkhamitvā gacchantaraṃ pavisitvā nisīdi.
Tenetaṃ vuttaṃ utumattakkhāti sokavegasañjātena uṇhena utunā
mandalocanā. Apassantīti tasmiṃ vane nāthaṃ attano patiṃ apassantī
itocītoca sandhāvamānā paridevati. Tattha samaṇe brāhmaṇeti
samitapāpabāhitapāpe samaṇe brāhmaṇe. Sampannacaraṇeti saha
sīlena aṭṭhannaṃ samāpattīnaṃ vasena sampannacaraṇe ise ca vandeti.
Evaṃ vatvā rājaputtaṃ apassantī tumhākaṃ saraṇaṃ gatamhi sace
me sāmikassa nisinnaṭṭhānaṃ disvā jānātha ācikkhathāti paridevesīti
attho. Sesagāthāsupi eseva nayo. Tiṇālatāni osadhyoti
antopheggubahisāratiṇāni ca latāni ca antosāraosadhiyo ca.
Imaṃ gāthaṃ tiṇādīsu nibbattā devatā sandhāyāha. Indivarīsāmanti
indivarīpupphasamānavaṇṇaṃ. Tumhamhīti rattiṃ sandhāya taṃpi amhīti
āha. Bhagirasinti evaṃ pariyāyanāmikaṃ gaṅgaṃ. Vasantīnanti aññesaṃ
bahūnaṃ nadīnaṃ paṭiggahitagaṅgāya nibbattaṃ devataṃ sandhāyevamāha.
Himavantepi eseva nayo.
Taṃ evaṃ paridevamānaṃ disvā sotthiseno cintesi ayaṃ ativiya
paridevati na kho panassā bhāvaṃ jānāmi sace mayi sinehena
evaṃ karoti hadayampissā phaleyya pariggaṇhissāmi tāva nanti
gantvā paṇṇasāladvāre nisīdi. Sā paridevamānā paṇṇasāladvāraṃ
gantvā tassa pāde vanditvā kuhiṃ gatosi devāti āha. Atha naṃ
so bhadde tvaṃ aññesu divasesu imāya velāya na āgacchasi
ajja atisāyaṃ āgatāsīti pucchanto gāthamāha
atisāyaṃ vatāgañchi rājaputtī yasassinī
kena nujja samāgañchi ko te piyataro mayāti.
Atha naṃ sā ahaṃ ayyaputta phalāphalāni ādāya āgacchantī
ekaṃ dānavaṃ passiṃ so mayi paṭibaddhacitto hutvā maṃ hatthe
gahetvā sace me vacanaṃ na karosi khādissāmi tanti āha
ahaṃ tāya velāya taññeva anusocantī evaṃ paridevinti vatvā gāthamāha
idaṃ khohaṃ tadavocaṃ gahitā tena sattunā
na me idaṃ tathā dukkhaṃ yaṃ maṃ khādeyya rakkhaso
yañca me ayyaputtassa mano hessati aññathāti.
Atha sesaṃpi pavuttiṃ ārocentī tena panāhaṃ deva dānavena gahitā
attānaṃ visajjāpetuṃ asakkontī devatujjhāpanakammaṃ akāsiṃ atha
sakko vajirahattho āgantvā ākāse ṭhito dānavaṃ santajjetvā
maṃ visajjāpetvā taṃ devasaṅkhalikāya bandhitvā tatiye pabbatantare
khipitvā pakkāmi evāhaṃ sakkaṃ nissāya jīvitaṃ labhinti āha.
Taṃ sutvā sotthiseno bhadde hotu mātugāmassa antare
saccaṃ nāma dullabhaṃ himavante hi bahū vanacarakatāpasavijjādharādayo
santi ko tuyhaṃ saddahissatīti vatvā gāthamāha
corīnaṃ bahubuddhīnaṃ yāsu saccaṃ sudullabhaṃ
thīnaṃ bhāvo durājāno macchassevodake gatanti.
Sā tassa vacanaṃ sutvā ayyaputta ahaṃ taṃ asaddahantaṃ
mama saccabaleneva tikicchissāmīti udakakalalaṃ pūretvā saccakiriyaṃ
katvā tassa sīse udakaṃ āsiñcantī gāthamāha
tathā maṃ saccaṃ pāletu pālayissati ce mama
yathāhaṃ nābhijānāmi aññaṃ piyataraṃ tayā
etena saccavajjena byādhi te vūpasammatūti.
Tattha tathāsaddo ce mamāti iminā saddhiṃ yojetabbo.
Idaṃ vuttaṃ hoti yathāhaṃ vadāmi tathā ce mama saccaṃ atha
maṃ idānipi pāletu āyatiṃpi pāletu āyatiṃpi pālessati idāni
me vacanaṃ suṇātha. Yathāhaṃ nābhijānāmīti potthakesu pana tathā maṃ
saccaṃ pālemīti likhitaṃ taṃ aṭṭhakathāyaṃ natthi.
Evaṃ tāya saccakiriyaṃ katvā udake āsittamatteyeva
sotthisenassa kuṭṭhaṃ ambiladhotaṃ viya tambamalaṃ tāvadeva apagañchi. Te
katipāhaṃ tattheva vasitvā araññā nikkhamma bārāṇasiṃ patvā uyyānaṃ
pavisiṃsu. Rājā tesaṃ āgatabhāvaṃ ñatvā uyyānaṃ gantvā tattheva
sotthisenassa chattaṃ ussāpetvā sambulaṃ aggamahesiṭṭhāne
Abhisiñcāpetvā nagaraṃ pavesetvā sayaṃ isipabbajjaṃ pabbajitvā uyyāne
vāsaṃ kappesi. Rājanivesaneyeva ca nibaddhaṃ bhuñji. Sotthisenopi
sambulāya aggamahesiṭṭhānamattameva adāsi na puna koci sakkāro
ahosi atthibhāvaṃpissā na aññāsi aññāheva itthīhi saddhiṃ
abhirami. Sambulā sapattirosena kīsā ahosi upaṇḍūpaṇḍakajātā
dhamanisanthatagattā. Sā ekadivasaṃ sokavinodanatthaṃ bhuñjituṃ āgatassa
sassuratāpasassa santikaṃ gantvā taṃ katabhattakiccaṃ vanditvā ekamantaṃ
nisīdi.
So taṃ milātindriyaṃ disvā gāthamāha
ye kuñjarā sattasatā uḷārā
rakkhanti rattindivaṃ uyyutāvudhā
dhanuggahānañca satāni soḷasa
kathaṃvidhe passasi bhadde sattavoti.
Tassattho bhadde sambule ye amhākaṃ sattasatā kuñjarā
tesañca khandhagatānaṃ yodhānaṃ vasena uyyutāvudhā aparāni ca
soḷasadhanuggahasatāni rattindivaṃ bārāṇasiṃ rakkhanti evaṃ surakkhite
nagare kathaṃvidhe tvaṃ sattavo passasi bhadde yassā tava sāsaṅkā
sappaṭibhayā araññā āgatakāle pabhāsampannaṃ sarīraṃ idāni pana
milātā paṇḍupalāsavaṇṇā ativiya kilantindriyāsi kassa nāma
tvaṃ bhāyasīti pucchi.
Sā tassa vacanaṃ sutvā putto te deva mayi na
Purimasadisoti vatvā pañca gāthā abhāsi
alaṅkatāyo padumuttarattacā
virāgitā passati haṃsagaggarā
tāsaṃ suṇitvā mitagītavāditaṃ
nadāni me tāta tathā yathā pure.
Suvaṇṇasaṅkaccadharā suviggahā
alaṅkatā mānusiyaccharūpamā
senopiyā tāta aninditaṅgiyo
khattiyakaññā paṭilobhayanti naṃ.
Sace ahaṃ tāta tathā yathā pure
pati taṃ uñchāya punā vane bhare
sammānaye maṃ na ca maṃ vimānaye
itopi me tāta tato varaṃ siyā.
Yamannapāne vipulasmi ohite
nārī vimaṭṭhābharaṇā alaṅkatā
sabbaṅgupetā patino ca appiyā
avajjha tassā maraṇaṃ tato varaṃ.
Api ce daliddā kapaṇā anāḷiyā
kaṭādutiyā patino ca sā piyā
sabbaṅgupetāyapi appiyāya
ayameva seyyā kapaṇāpi yā piyāti.
Tattha padumuttarattacāti padumagabbhasadisauttarattacā sabbāsaṃ
sarīrato suvaṇṇābhā niccharantīti dīpeti. Virāgitāti vilaggasarīrā
tanumajjhāti attho. Haṃsagaggarāti evarūpā haṃsā viya madhurassarā
nāriyo passati. Tāsanti so tava putto tāsaṃ nārīnaṃ
mitagītavāditādīni sutvā idāni me tāta yathā pure tathā na vattatīti
vadati. Suvaṇṇasaṅkaccadharāti suvaṇṇamayasaṅkaccālaṅkāradharā.
Alaṅkatāti nānālaṅkārapaṭimaṇḍitā. Mānusiyaccharūpamāti mānusiyo
accharūpamā. Senopiyāti sotthisenassa piyā. Paṭilobhayanti
nanti tava puttaṃ paṭilobhayanti. Sace ahanti tāta yathā pure
sace ahaṃ punapi taṃ patiṃ tatheva kuṭṭharogena vanaṃ paviṭṭhaṃ uñchāya
tasmiṃ vane ca bhareyyaṃ punapi maṃ so sammāneyya na vimāneyya
tato me ito bārāṇasirajjato taṃ araññameva varaṃ siyāti
sapattirosena sussantiyāti dīpeti. Yamannapāneti yaṃ annapāne.
Ohiteti ṭhapite paṭiyatte iminā bahunnapānaṃ gharaṃ dasseti. Ayaṃ
kirassā adhippāyo yā nārī vipulannapānepi ghare ekikāva aputtikā
samānā vimaṭṭhābharaṇā nānālaṅkārehi alaṅkatā sabbehi guṇaṅgehi
upetā patino ca appiyā hoti avajjha gīvāya valliyā vā
rajjuyā vā bandhitvā tassā tato gharāvāsato maraṇameva varanti.
Anāḷiyāti anaḷā. Kaṭādutiyāti nipajjanakaṭasārakadutiyā.
Seyyātikapaṇāpi samānā sā patino piyā ayameva uttamāti.
Evaṃ tāya attano parisussanakāraṇe tāpasassa kathite tāpaso
Rājānaṃ pakkosāpetvā tāta sotthisena tayi kuṭṭharogābhibhūte
araññaṃ pavisante tayā saddhiṃ pavisitvā upaṭṭhahantī attano
saccabalena rogaṃ vūpasamitvā yā te rajje patiṭṭhānakāraṇaṃ akāsi
tassā nāma tvaṃ neva ṭhitaṭṭhānaṃ na nisinnaṭṭhānaṃ jānāsi
ayuttaṃ te kataṃ mittadubbhikammannāmetaṃ pāpakanti vatvā puttaṃ
ovadanto gāthamāha
sudullabhitthī purisassa yā hitā
bhattitthiyā dullabho yo hito ca
hitā ca te sīlavatī ca bhariyā
janinda dhammaṃ cara sambulāyāti.
Tassattho tāta yā purisassa hitā muducittā anukampikā
itthī yo ca bhattā itthiyā hito kataguṇaṃ jānāti ubhopete
sudullabhā ayañca sambulā tuyhaṃ hitā ceva sīlasampannā
ca tasmā etissā dhammaṃ cara kataguṇaṃ jānitvā muducitto
hohi cittamassā paritosehīti.
Evaṃ so puttassa ovādaṃ datvā uṭṭhāya pakkāmi. Rājā
pitari gate sambulaṃ pakkosāpetvā bhadde ettakaṃ kālaṃ mayā
kataṃ dosaṃ khamatha ito paṭṭhāya sabbissariyaṃ tuyhameva dammīti
vatvā osānagāthamāha
sace tuvaṃ vipule laddhabhoge
issāvatiṇṇā maraṇaṃ upesi
Ahañca te bhadde imā rājakaññā
sabbeva te vacanakarā bhavāmāti.
Tassattho bhadde sambule sace tvaṃ ratanarāsimhi ṭhapetvā
abhisittā aggamahesiṭṭhānavasena vipule bhoge labhitvāpi issāya
otiṇṇā maraṇaṃ upesi. Ahañca imā ca rājakaññā sabbe
tava vacanakarā bhavāma tvaṃ yathādhippāyaṃ imaṃ rajjaṃ vicārehīti
sabbissariyaṃ tassā adāsi.
Tato paṭṭhāya ubho samaggasaṃvāsaṃ vasantā dānādīni puññāni
karitvā yathākammaṃ gamiṃsu. Tāpaso jhānābhiññā nibbattetvā
brahmalokūpago ahosi.
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā na bhikkhave idāneva
pubbepi mallikā patidevatāyevāti vatvā jātakaṃ samodhānesi tadā
sambulā mallikā ahosi sotthiseno kosalarājā ahosi pitā
tāpaso ahamevāti.
Sambulājātakaṃ niṭṭhitaṃ.
Navamaṃ.
------------
The Pali Atthakatha in Roman Book 41 page 302-316.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=41&A=6207
อรรถกถาบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=41&A=6207
อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=2406
เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=9892
พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=10722
The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=10722
Contents of The Tipitaka Volume 27
http://84000.org/tipitaka/read/?index_27
        |
|
บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]