ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 41 : PALI ROMAN Ja.A.7 visati-cattalisa

                      Sankhapalajatakam
     ariyavakasositi idam sattha jetavane viharanto uposathakammam
arabbha kathesi.
     Tada hi sattha uposathike upasake sampahamsetva
poranakapandita mahatim nagasamapattim pahaya uposatham upavasimsuyevati vatva
tehi yacito atitam ahari.
     Atite rajagahe magadharaja nama rajjam karesi. Tada
bodhisatto tassa ranno aggamahesiya kucchimhi nibbatti.
Duyyodhanotissa namam karimsu. So vayappatto takkasilayam sabbasippani
ugganhitva agantva pitu sippam dassesi. Atha nam pita rajje
abhisincitva isipabbajjam pabbajitva uyyane vasi. Bodhisatto
Divasassa tikkhattum pitu santikam agamasi. Mahalabhasakkaro udapadi.
So tena palibodhena kasinaparikammamattampi katum asakkonto cintesi
maha me labhasakkaro na sakka maya idha vasantena imam jatam
chinditum puttassa anarocetvava annattha gamissamiti. So
kanci ajanapetva uyyana nikkhamma magadharattham atikkamitva
mahisakaratthe sankhapaladahato nama nikkhantaya kannavennaya nadiya
nivattane candakapabbatam upanissaya pannasalam katva tattha vasanto
kasinaparikammam katva jhanabhinna nibbattetva unchacariyaya
yapesi. Tamenam sankhapalo nama nagaraja mahantena parivarena
kannavennanadito nikkhamitva antarantara upasankamati. So
tassa dhammam desesi. Athassa putto pitaram datthukamo gatatthanam
ajananto anuvicarapetva asukatthane nama vasatiti natva tassa
dassanatthaya mahantena parivarena tattha gantva ekamante khandhavaram
nivasapetva katipayehi amaccehi saddhim assamapadabhimukho payasi.
Tasmim khane sankhapalo mahantena parivarena dhammam sunanto nisidi.
So tam rajanam agacchantam disva isim vanditva utthayasana
pakkami. Raja pitaram vanditva patisantharam katva nisiditva
pucchi bhante katararaja namesa tumhakam santikam agatoti.
Tata sankhapalanagaraja namesoti. So tassa sampattim nissaya
nagabhavane lobham katva katipaham vasitva pitu bhikkhaharam nibaddhapetva
attano nagarameva gantva catusu danasalayo karetva
Sakalajambudipam sankhobhetva danam datva silam rakkhitva uposathavasakammam
katva nagabhavanam patthetva ayuhapariyosane nagabhavane
nibbattitva sankhapalanagaraja hutva ahosi. So gacchante
gacchante kale taya sampattiya vippatisari hutva tato patthaya
manussayonim patthento uposathavasam vasi. Athassa nagabhavane
vasantassa uposathavaso na sampajjati silavinasam papunati.
So tato patthaya nagabhavana nikkhamitva kannavennaya avidure
mahamaggassa ca ekapadikamaggassa ca antare ekam vammikam parikkhipitva
uposatham adhitthaya samadinnasilo mama cammamamsadihi atthika
cammamamsadini harantuti attanam danamukhe visajjetva vammikamatthake
nipanno samanadhammam karonto catuddase pannarase vasitva patipade
nagabhavanam gacchati.
     Tasmim ekadivasam evam silam samadayitva nipanne paccantagamavasino
solasa jana mamsam aharissamati avudhahattha aranne
vicaranta kinci alabhitva nikkhamanta tam vammikamatthake nipannam
disva mayam ajja godhapotakampi na labhimha imam nagarajanam
vadhitva khadissamati cintetva maha kho panesa gayhamano
palapeyyati yathanipannameva tam bhogesu sulehi vijjhitva dubbalam
katva ganhissamati suladini adaya upasankamimsu. Bodhisattassapi
sariram mahantam ekadonikanavappamanam vattetva thapitasumanapupphadamam
viya jinjukaphalasannibhehi akkhihi jayasumanapupphasadisena sisena
Samannagato ativiya sobhati. So tesam solasannam jananam
padasaddena bhogantarato sisam niharitva rattakkhini ummiletva te
sulahatthe agacchante disva cintesi ajja mayham manoratho
matthakam papunissati aham attanam danamukhe niyyadetva viriyam
adhitthahitva nipanno ime mama sariram sattihi kottetva
chiddavachiddam karonte kodhavasena akkhini ummiletva na olokessamiti.
Attano silabhedabhayena dalham adhitthaya sisam bhogantareyeva
pavesetva nipajji. Atha nam te upagantva nangutthe gahetva
kaddhanta bhumiyam patetva tikhinasulehi atthasu thanesu vijjhitva
sakantakakalavettayatthiyo paharamukhehi pavesetva atthasu thanesu
kajenadaya mahamaggam patipajjimsu. Mahasatto sulehi vijjhanato
patthaya ekatthanepi kodhavasena akkhini ummiletva te na
olokesi. Tassa atthahi kajehi adaya niyamanassa sisam
olambitva bhumiyam pahari. Atha nam sisamassa olambatiti mahamagge
nipajjapetva tarunasulena nasapute vijjhitva rajjukam pavesetva
sisam ukkhipitva kajakotiyam laggitva punapi ukkhipitva maggam
patipajjimsu.
     Tasmim khane videharatthe mithilanagaravasi alaro nama kutumbiko
panca sakatasatani adaya sukhayanake nisiditva gacchanto te
bhojaputte bodhisattam tatha ganhitva gacchante disva tesam
solasannampi solasahi vahagonehi saddhim pasatam pasatam suvannamasake
Sabbesampi nivasanaparupanani tesam bhariyanampi vatthabharanani datva
visajjapesi. So nagabhavanam gantva tattha papancam akatva
mahantena parivarena nikkhamitva alaram upasankamitva nagabhavanassa
vannam kathetva tam adaya nagabhavanam gantva tihi nagakannasatehi
saddhim mahantamassa yasam datva dibbehi kamehi santappesi.
Alaro nagabhavane ekavassam vasitva dibbakame paribhunjitva
icchamaham samma pabbajitunti nagarajassa kathetva pabbajitaparikkhare
gahetva nagabhavanato himavantappadesam gantva pabbajitva tattheva
ciram vasitva aparabhage carikam caranto baranasim patva rajuyyane
vasitva punadivase bhikkhaya nagaram pavisitva rajadvaram agamasi.
Atha nam baranasiraja disva iriyapathe pasiditva pakkosapetva
pannattasane nisidapetva nanaggarasabhojanam bhojetva annatarasmim
nice asane nisinno vanditva tena saddhim sallapanto pathamam gathamaha
                ariyavakasosi pasannanetto
                manne bhavam pabbajito kulamha
                katham nu vittani pahaya bhoge
                pabbaji nikkhamma ghara sapannoti.
     Tattha ariyavakasositi niddosasundarasariravakasosi abhirupositi
attho. Pasannanettoti pancahi pasadehi yuttanetto.
Kulamhati khattiyabrahmanakula va setthikula va pabbajitositi
mannami. Katham nuti kena karanena kim arammanam katva
Dhananca bhoge ca pahaya ghara nikkhamitva pabbajitosi. Sapannoti
panditapurisoti pucchi.
     Tato param tapasassa ca ranno ca vacanapativacanavasena gathanam
sambandho veditabbo.
                Sayam vimanam naradeva disva
                mahanubhavassa mahoragassa
                disvana punnana mahavipakam
                saddhayaham pabbajitomhi raja.
                Na kamakama na bhaya na dosa
                vacam musa pabbajita bhananti
                akkhahi me pucchito etamattham
                sutvana me jayihitippasado.
                Vanijja ratthadhipa gacchamano
                pathe addasasimhi bhojaputte
                pavaddhakayam uragam mahantam
                adaya gacchante pamodamane.
                Soham samaganchi janinda tehi
                pahatthalomo avacasmi bhito
                kuhim ayam niyati bhimakayo
                nagena kim kahatha bhojaputta.
                Nago ayam niyati bhojanattham
                pavaddhakayo urago mahanto
                sadhunca thulanca mudunca mamsam
                na tvam rasannasi videhaputta.
                Ito mayam gantva sakam niketam
                adaya satthani vikotayitva
                mamsani bhakkhama pamodamana
                mayam hi vo sattavo pannaganam.
                Sace ayam niyati bhojanattham
                pavaddhakayo urago mahanto
                dadami vo balibaddani solasa
                nagam imam muncatha bandhanasma.
                Addha hi no bhakkho ayam manapo
                bahu ca no oraga bhuttapubba
                karoma te tam vacanam alara
                mittanca no hohi videhaputta.
                Tadassu te bandhana mocayimsu
                yam natthuto patimokkhassa pase
                mutto ca so bandhana nagaraja
                pakkami pacinamukho muhuttam.
                Gantvana pacinamukho muhuttam
                punnehi nettehi palokayi mam
                tadassaham pitthito anvaganchi
                dasanguli anjalim paggahetva.
                Gaccheva kho tvam taramanarupo
                ma tam amitta puna aggahesum
                dukkho hi luddehi puna samagamo
                adassanam bhojaputtana gaccha.
                Agamasi so rahadam vippasannam
                nilobhasam ramaniyam sutittham
                sammonatam jambuhi vedisahi
                pavekkhi nittinnabhayo patito.
                So tam pavissa na cirassa nago
                dibbena me paturahu janinda
                upatthahi mam pitaramva putto
                hadayangamam kannasukham bhananto.
                Tvam mesi mata ca pita alara
                abbhantaro panadado sahayo
                sakanca iddhim patilabhakosmi
                alara passa me nivesanani
                Pahutabhakkham bahuannapanam
                masakkasaram viya vasavassati.
     Tattha vimananti sankhapalanagaranno anekasatanatakitthisampattisampannam
kancanamanivimanam. Punnananti tena katapunnanam mahantam
vipakam disva kammanca phalanca paralokanca saddahitva pavattaya
saddhaya aham pabbajito. Na kamakamati na vatthukamenapi bhayenapi
dosenapi musa bhananti. Jayihititi bhante tumhakam vacanam sutva
mayhampi pasado somanassam jayissati. Vanijjanti vanijjakammam
karissamiti gacchanto. Pathe addasasimhiti pancannam sakatasatanam
purato sukhayanake nisiditva gacchanto mahamagge janapadamanusse
addasam. Pavaddhakayanti vaddhitakayam. Adayati atthahi kajehi
gahetva. Avacasmiti abhasim. Bhimakayoti bhayajananakayo.
Bhojaputtati luddaputte piyasamudacarenalapati. Videhaputtati
videharatthavasitaya alaram alapimsu. Vikotayitvati chinditva.
Mayanhi vo sattavoti mayam pana naganam verino nama. Bhojanatthanti
bhojanatthaya. Mittanca no hohiti tvam amhakam mitto hohi
katagunam jana. Tadassu teti maharaja tehi bhojaputtehi evam
vutte aham tesam solasa vahagone nivasanaparupanani pasatam pasatam
suvannamasake bhariyananca nesam vatthalankaram adasim atha te
sankhapalanagarajanam bhumiyam nipajjapetva attano kakkhalataya
kantakacita kalavettalata kotiyam gahetva akaddhitum arabhimsu athaham
Nagarajanam kilamantam disva akilamantova asina ta lata chinditva
darakanam kannavethato vattiharananiyamena adukkhapento sanikam
niharim tasmim kale te bhojaputta yam bandhanam assa natthuto
pavesetva pase patimokkham tasma bandhana tam uragam mocayimsu.
Tassa nasato saha pasena tam rajjukam niharimsuti dipeti. Iti
te uragam visajjetva thokam gantva ayam urago dubbalo
matakale nam gahetvava gacchissamiti niliyimsu. Punnehiti sopi
muhuttam pacinamukho gantva assupunnehi nettehi mam palokayi.
Tadassahanti tada assa aham. Gacchevati evantam avacanti vadati.
Rahadanti kannavennarahadam. Sammonatanti ubhayatiresu
jumburukkhavedisarukkhehi onatam vinatam. Nittinnabhayo patitoti so kira tam
rahadam passanto alarassa nipaccakaram dassetva yava nanguttha
ottari. Udake pavitthapavitthatthanamevassa nibbhayam ahosi.
Tasma nittinnabhayo patito hatthatuttho pavekkhiti. Pavissati
pavesetva. Dibbena meti nagabhavane pamadam anapajjitva mayi
kannavennanaditiram anatikkanteyeva dibbena parivarena mama purato
paturahosi. Upatthahiti upagami. Abbhantaroti hadayamamsasadiso.
Tvam mama bahupakaro sakkaram te karissami. Passa me nivesananiti
mama nagabhavanam passa. Masakkasaram viyati masakkasaro vuccati
osakkanaparisakkanabhavena ghanasarataya ca sinerupabbataraja ayam tattha
mapitatavatimsabhavanam sandhayevamaha.
     Maharaja evam vatva so nagaraja uttarim attano nagabhavanam
vannento gathadvayamaha
                tam bhumibhagehi upetarupam
                asakkhara ceva mudu subha ca
                nicatina apparaja ca bhumi
                pasadika yattha jahanti sokam.
                Anavakula veluriyupanila
                catuddisam ambavanam surammam
                pakka ca pesi saphala suphulla
                niccotuka dharayanti phalaniti.
     Tattha asakkharati ya tattha bhumi pasanasakkhararahita mudu
subha kancanarajatamanimaya sattaratanavalukakinna. Nicatinati
indagopakapitthisadisavannehi nicatinehi samannagata. Apparajati
pamsurahita. Yattha jahanti sokanti yattha pavitthamattava nissoka
honti. Anavakulati na avakula akhanima upari ukkulavikulabhavarahita
va samasanthita. Veluriyupanilati veluriyena upanila tattha nagabhavane
veluriyamaya pasannasalila nilobhasa anekavannakamaluppalasanchanna
pokkharaniti attho. Catuddisanti pokkharaniya catusu disasu.
Pakka cati tasmim ambavane ambarukkha pakkaphala ca addhapakkaphala
ca tarunaphala ca phullitayevati attho. Niccotukati channampi
utunam anurupehi pupphaphalehi samannagatati.
                Tesam vananam naradeva majjhe
                nivesanam bhassarasannikasam
                rajataggalam sovannamayam ularam
                pabhasati vijjurivantalikkhe.
                Manimaya sovannamaya ulara
                anekacitta sasatam sunimmita
                paripura kannahi alankatahi
                sovannakayuradharahi raja.
                So sankhapalo taramanarupo
                pasadamaruyha anomavanno
                sahassathambham atulanubhavam
                yatthassa bhariya mahesi ahosi.
                Eka ca nari taramanarupa
                adaya veluriyamayam mahaggham
                subham manim jatimantupapannam
                acodita asanamabbhihasi.
                Tato mam urago hatthe gahetva
                nisidayi pamukhaasanasmim
                idamasanam atra bhavam nisidatu
                bhavanhi me annataro garunam.
                Anna ca nari taramanarupa
                adaya varim upasankamitva
                padani pakkhalayi me janinda
                bhariyava bhattu patino piyassa.
                Apara ca nari taramanarupa
                paggayha sovannamayaya catiya
                anekasupam vividham viyanjanam
                upanamayi bhatta manunnarupam.
                Turiyehi mam bharata bhuttabhattam
                upatthahum bhattu mano viditva
                tatuttarim mam nipati mahantam
                dibbehi kamehi anappakehiti.
     Tattha nivesananti pasado. Bhassarasannikasanti pabhassaradassanam.
Rajataggalanti rajatadvarakavatam. Manimayati evarupa
tattha kutagara ca gabbha ca. Paripurati sampunna. So sankhapaloti
maharaja aham evam tasmim nagabhavanam vannente tam datthukamo
ahosim atha mam tattha netva so sankhapalo hatthe gahetva
taramano veluriyathambhehi sahassathambham pasadam aruyha yasmim thane
assa mahesi ahosi tam thanam netiti dipeti. Eka cati mayi
pasadam abhirulhe eka itthi annehipi manihi jatimantehi
Upetam subham veluriyasanam tena nagarajena avuttava. Abbhihasiti
abhihari atthariti vuttam hoti. Pamukhaasanasminti pamukhasanasmim.
Uttamasane nisidapesiti attho. Garunanti matapitunam me tvam
annataroti evam vatva nisidapesi. Vividham viyanjananti vividham
byanjanam. Bhatta manunnarupanti bhattam manunnarupam. Bharatati
rajanam alapati. Bhuttabhattanti katabhattakiccam. Upatthahunti
anekasatehi turiyehi gandhabbam kurumana upatthahimsu. Bhattu mano
viditvati attano patino cittam janitva. Tatuttarinti tato
gandhabbakaranato uttarim. Mam nipatiti so nagaraja mam upasankami.
Mahantam dibbehiti mahantehi ularehi dibbehi. Kamehiti tehi
ca na appakehi anappakehi.
     Evam upasankamitva ca pana gathamaha
                bhariya mameta tisata alara
                sabbattamajjha padumuttarabha
                alara etasu te kamakaro
                dadami te ta paricarayassuti.
     Tattha sabbattamajjhati sabba attamajjha panina
gahitappamanamajjhati attho. Atthakathayam pana sumajjhati patho.
Padumuttarabhati padumavannauttarabha. Padumavannacchaviyoti attho.
Paricarayassuti ta attano padaparicarika karohiti vatva tihi
itthisatehi saddhim mahasampattim mayham adasi.
     Soham
                samvaccharam dibbarasanubhutva
                tadassuham uttari paccabhasim
                nagassidam kinti kathanca laddham
                kathajjhagamasi vimanasettham.
                Adhicca laddham parinamajante
                sayam katam udahu devehi dinnam
                pucchami tam nagaraje tamattham
                kathajjhagamasi vimanasetthanti.
     Tattha dibbarasanubhutvati dibbe kamagunarase anubhavitva.
Tadassuhanti tada assu aham. Nagassidanti bhaddamukhassa
sankhapalanagarajassa idam sampattijatam. Kinti kim nama kammam katva
laddham kathametam vimanasettham tvam ajjhagamasiti iti nam aham
pucchim. Adhicca laddhanti ahetuna laddham. Parinamajanteti kenaci tava
atthaya parinamitatta parinamato jatam. Sayam katanti karake
pakkosapetva ratanani datva karitanti.
     Tato para dvinnampi vacanapativacanagatha ca
                nadhicca laddham na parinamajamme
                na sayam katam napi devehi dinnam
                sakehi kammehi apapakehi
                punnehi me laddhamidam vimanam.
                Kinte vatam kim pana brahmacariyam
                kassa sucinnassa ayam vipako
                akkhahi me nagaraje tamattham
                katham nu te laddhamidam vimanam.
                Raja ahosim magadhanamissaro
                duyyodhano nama mahanubhavo
                so itaram jivitam samviditva
                asassatam viparinamadhammam.
                Annanca pananca pasannacitto
                sakkacca danam vipulam adasim
                opanabhutam me gharam tadasi
                santappita samanabrahmana ca.
                Malanca gandhanca vilepananca
                padipayam yanamupassayanca
                acchadanam sayanamathannapanam
                sakkacca danani adamha tattha.
                Tam me vatam tam pana brahmacariyam
                tassa sucinnassa ayam vipako
                teneva me laddhamidam vimanam
                pahutabhakkham bahuannapanam.
                Naccehi gitehi cupetarupam
                ciratthitikam na ca sassatayam
                appanubhava tam mahanubhavam
                tejassinam hanti atejavanto
                kimeva dathavudha kim paticca
                hatthatthamaganchi vanibbakanam.
                Bhayam nu te anvagatam mahantam
                tejo nu te anvagatam dantamulam
                kimeva dathavudha kim paticca
                kilesamapajji vanibbakanam.
                Na me bhayam anvagatam mahantam
                tejo na sakka mama tebhi hantum
                satanca dhammani sukittitani
                samuddavelava duraccayani.
                Catuddasim pancadasim alara
                uposatham niccamupavasami
                athagamum solasa bhojaputta
                rajjum gahetvana dalhanca pasam.
                Bhetvana nasam atikassa rajjum
                nayimsu mam samparigayha ludda
                Etadisam dukkhamaham titikkham
                uposatham appatikopayanto.
                Ekayane tam pathe addasamsu
                balena vannena cupetarupam
                siriya pannaya ca bhavitosi
                kimatthiyam naga tapo karosi.
                Na puttahetu na dhanassa hetu
                na ayuno capi alara hetu
                manussayonim abhipatthayano
                tasma parakkamma tapo karomi.
                Tvam lohitakkho vihatantaramso
                alankato kappitakesamassu
                surosito lohitacandanena
                gandhabbarajava disa pabhasasi.
                Deviddhipattosi mahanubhavo
                sabbehi kamehi samangibhuto
                pucchami tam nagaraje tamattham
                seyyo ito kena manussaloko.
                Alara nannatra manussaloka
                suddhi va samvijjati samyamo va
                Ahanca laddhana manussayonim
                kahami jatimaranassa antam.
                Samvaccharo me vusito tavantike
                annena panena upatthitosmi
                amantayitvana palemi naga
                cirappavutthosmi aham janinda.
                Putta ca dara ca anujivino ca
                niccanusittha upatitthate tam
                kaccinu te nabhisamsittha koci
                piyanhi me dassanam tuyha alara.
                Yathapi matu ca pitu agare
                putto piyo pativihitova seyya
                tatopi mayham idhameva seyyo
                cittanhi te naga mayi pasannam.
                Mani mamam vijjati lohitango
                dhanaharo maniratanam ularam
                adaya tam gaccha sakam niketam
                laddha dhanantam manimossajassuti.
     Tattha kinte vatanti kim tava vatasamadanam. Brahmacariyanti
setthacariyam. Opanabhutanti catumahapathe khatapokkharani viya
dhammikasamanabrahmananam yathasukham paribhunjitabbavibhavam. Na ca sassatayanti
Ciratthitikam samanampi cetam mayham sassatam na hotiti me katheti.
Appanubhavati bhojaputte sandhayaha. Hantiti atthasu thanesu
sulehi vijjhanta kimkarana hanimsu. Kim paticcati kam sandhaya tvam
tada tesam hatthattham aganchi vasam upagato. Vanibbakananti bhojaputta
idha vanibbakati vutta. Tejo nu te anvagatam dantamulanti kim nu
tava tejo bhojaputte disva tada bhayam mahantam anvagatam udahu
visam dantamulam anvagatam. Kilesanti dukkham. Vanibbakananti
bhojaputtanam santike bhojaputte nissayati attho. Tejo na
sakka mama tebhi hantunti mama visatejo annassa tejena abhihantumpi
na sakka tesam. Satanti buddhadinam. Dhammaniti silasamadhipannakhanti-
anuddayamettabhavanasankhatani dhammani. Sukittitaniti suvannitani
sukathitani. Kinti katva. Samuddavelava duraccayaniti tehi samuddavela
viya sappurisehi jivitatthampi duraccayaniti vannitani tasma aham
silabhedabhayena khantimettasamannagato hutva mama kopassa silavelantam
atikkamitum na adasinti aha. Imissa pana sankhapaladhammadesanaya
dasapi paramiyo labbhanti. Tada hi mahasattena sarirassa
pariccattabhavo danaparami nama hoti. Tatharupenapi visatejena
silassa abhinnata silaparami. Nagabhavanato nikkhamitva samanadhammakaranam
nekkhammaparami. Idancidanca katum vattatiti samvidahanam
pannaparami. Adhivasanaviriyam viriyaparami. Adhivasanakhanti
khantiparami. Saccasamadanam saccaparami. Mama silam na bhindissamiti
Adhitthanam adhitthanaparami. Anuddayabhavo mettaparami. Vedanaya
majjhattabhavo upekkhaparami. Athagamunti athekadivasam vammikamatthake
nipannam disva solasa bhojaputta khararajjunca dalhapasanca sulani
ca gahetva mama santikam agata. Bhetvanati mama sariram atthasu
thanesu bhinditva kantakalata pavesetva. Nasam atikassa
rajjunti thokam gantva sisam me olambantam disva mahamagge
nipajjapetva puna nasampi me bhinditva vivattarajjum atikassa
kajakotiyam laggetva samantato pariggahetva mam nayimsu. Addasamsuti
samma sankhapala te bhojaputta ekayane ekagamane janghapadikamagge
tam balena vannena ca upetarupam passimsu tvam pana issariyasobhaggasiriya
ca pannaya ca bhavito vaddhito so tvam evarupo
samano kimattham tapam karosi kim icchanto uposathavasam upavasasi
silam rakkhasi. Addasasintipi patho. Aham ekayane mahamagge
tam addasinti attho. Abhipatthayanoti patthento. Tasmati
yasma manussayonim patthemi tasma viriyena parakkamitva tapokammam
karomiti. Surositoti suanulitto. Itoti imamha nagabhavana
manussaloko kena uttaritaro. Suddhiti maggaphalanibbanasankhata
visuddhi. Samyamoti silam. Idam so manussalokeyeva buddhapaccekabuddhanam
uppattim sandhayaha. Kahamiti attano appatisandhikabhavam
karonto jatijaramaranassa antam karissamiti. Evam maharaja so
sankhapalo manussalokam vannesiti. Samvaccharo meti evam maharaja
Tasmim manussalokam vannente aham pabbajjaya sineham katva
etadavocam. Tattha upatthitosmiti annapanena ceva dibbehi ca
kamagunehi paricinno manito. Palemiti saremi gacchami.
Cirappavutthosmiti aham manussalokato cirappavuttho. Nabhisamsitthati
kacci nukho mama puttadisu koci tam na akkosi na paribhasasiti
pucchati. Nabhisajjethatipi patho. Na kopesiti attho.
Pativihitoti patijaggito. Mani mamanti sace samma alara
gacchasiyeva evam sante mama lohitango dhanaharano sabbakamadado
mani samvijjati tam alara maniratanam adaya tava geham gaccha
tattha imassanubhavena yavadicchakam dhanam laddha puna imam maniratanam
ossajassu ossajanto ca annattha anossajitva attano
udakacatiyam ossajeyyasiti vatva mayham maniratanam upanesiti vadati.
     Evam vatva athaham maharaja nagarajanam etadavocam
samma naham dhanenatthiko pabbajitum pana icchamiti pabbajitaparikkharam
yacitva teneva saddhim nagabhavanato nikkhamitva tam nivattetva
himavantam pavisitva pabbajitoti vatva ranno dhammakatham  kathento
gathadvayamaha
                dittha maya manusikapi kama
                asassata viparinamadhamma
                adinavam kamagunesu disva
                saddhayaham pabbajitomhi raja.
                Dumapphalaneva patanti manava
                dahara ca vuddha ca sarirabheda
                etampi disva pabbajitomhi raja
                apannakam samannameva seyyoti.
     Tattha saddhayati kammanca phalanca nibbananca saddahitva.
Dumapphalanevati yatha rukkhaphalani pakkanipi apakkanipi patanti
tathapi dahara ca vuddha patanti. Apannakanti aviruddham
niyyanikam. Samannameva seyyoti pabbajjava uttamati pabbajjaya
gunam disva pabbajitomhi maharajati.
     Tam sutva raja anantaram gathamaha
                addha have sevitabba sapanna
                bahussuta ye bahuthanacintino
                naganca sutvana tuvanca alara
                kahami punnani anappakaniti.
     Tattha ye bahuthanacintinoti ye bahuni karanani jananti.
Nagancati tatha appamadaviharinam nagarajananca tvanca vacanam
sutva.
     Athassa ussaham janento tapaso osanagathamaha
                addha have sevitabba sapanna
                bahussuta ye bahuthanacintino
                Naganca sutvana mamanca raja
                karohi punnani anappakaniti.
     Evam so ranno dhammam desetva tattheva cattaro
vassanamase vasitva puna himavantam gantva yavajivam cattaro
brahmavihare bhavetva brahmalokupagato ahosi. Sankhapalopi
yavajivam uposathavasam vasitva raja ca danadini punnani
katva yathakammam gato.
     Sattha imam dhammadesanam aharitva evam poranakapandita
nagasampattim pahaya uposathavasam vasimsuti vatva jatakam samodhanesi
tada pita tapaso kassapo ahosi baranasiraja anando
alaro sariputto sankhapalo pana ahameva sammasambuddhoti.
                   Sankhapalajatakam nitthitam.
                        Catuttham.
                    ---------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 41 page 410-433. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=41&A=8443&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=41&A=8443&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=27&i=2495              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=27&A=10422              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=27&A=11344              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=27&A=11344              Contents of The Tipitaka Volume 27 http://84000.org/tipitaka/read/?index_27

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]