ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 45 : PALI ROMAN Nid.A.1 (saddhammapaj.)

                    9. Magandiyasuttaniddesavannana 1-
    [70] Navame magandiyasuttaniddese pathamagathayam tava ajapalanigrodhamule
nanarupani nimminitva abhikamam agatam maradhitaram disvana tanham aratim raganca
chandamattampi methunasmim nahosi, kimevidam imissa darikaya muttakarisapunnam rupam
disva bhavissati, sabbatha padapi nam samphusitum na icche, kutonena samvasitunti.
    Muttapunnanti aharautuvasena vatthiputantaram puretva thitamuttena puritam.
Karisapunnanti pakkasayasankhate hetthanabhipitthikantakamulanam antare ubbedhena
atthangulamatte antavasane thitavaccena punnam. Semhapunnanti udarapatale
thitaekapattappamanena semhena puritam. Ruhirapunnanti yakanassa hetthabhagam puretva
hadayavakkapapphasanam 2- upari thokam thokam paggharantena vakkahadayayakanapapphase temayamanena
thitena ekapattassa puranamattena sannicitalohitasankhatena ca kesalomanakhadantanam
mamsavinimuttatthananceva thaddhasukkhacammanca thapetva dhamanijalanusarena
sabbam upadinnakasariram pharitva thitasamsaranalohitasankhatena ca duvidhena ruhirena punnam.
    Atthisanghatanti sakalasarire hettha atthinam upari thitani sadhikani tini
atthisatani, tehi atthihi ghatitam. Nharusambandhanti sakalasarire atthini abandhitva
thitani nava nharusatani, tehi nharuhi sambandham abandham. Ruhiramamsalepananti 3-
samsaranalohitena ca sadhikani tini atthisatani anulimpetva thitena navamamsapesisatena ca
anulittam sariram. Cammavinaddhanti sakalasariram pariyonaddhitva 4- pakatakilomakassa upari
chaviya hettha thitam cammam, tena cammena vinaddham pariyonaddham. "cammavanaddhan"tipi
pali. Chaviya paticchannanti atisukhumacchaviya paticchannam chadetva thitam.
@Footnote: 1 cha.Ma. magandiYu..., evamuparipi  2 Si. hadayavatthupapphasanam
@3 cha.Ma. rudhiramamsavalepananti  4 cha.Ma. pariyonandhitva
Chiddavachiddanti anekachiddam. Uggharantanti akkhimukhadihi uggharantam.
Paggharantanti adhobhagena paggharantam. Kimisanghanisevitanti sucimukhadihi
nanapanakulasamuhehi asevitam. Nanakalimalaparipuranti anekavidhehi asucikotthasehi
puritam.
    [71] Tato magandiyo "pabbajita nama manusake kame pahaya dibbakamatthaya
pabbajanti, ayanca dibbepi kame na icchati, idampi itthiratanam,
ka nu assa ditthi"ti pucchitum dutiyagathamaha. Tattha etadisance ratananti
dibbitthiratanam sandhaya bhanati. Narinti attano dhitaram sandhaya. Ditthigatam silabbatam
nu jivitanti ditthinca silanca vatanca jivitanca. Bhavupapattinca vadesi kidisanti
attano bhavupapattim va tuvam kidisam vadesiti.
    [72] Ito para dve gatha vissajjanapucchanayena pavattatta pakatasambandhayeva.
Tasam 1- pathamagathaya sankhepattho:- tassa mayham magandiya dvasatthiditthigatadhammesu
nicchinitva "idameva saccam, moghamannan"ti 2- evam idam vadamiti samuggahitam
na hoti natthi na vijjati, kimkarana? aham hi passanto ditthisu adinavam kanci
ditthim aggahetva saccani pavicinanto ajjhattam ragadinam santabhavena 3-
ajjhattasantisankhatam nibbanameva addasanti.
    Adinavanti upaddavam. Sadukkhanti kayikadukkhena sadukkham. Savighatanti
cetasikadukkhena sahitam. Saupayasanti upayasasahitam. Saparilahanti sadaratham. Na
nibbidayati na vatte nibbindanatthaya. Na viragayati na vatte viragatthaya. Na
nirodhayati na vattassa nirodhatthaya. Na upasamayati na vattassa upasamanatthaya. Na
abhinnayati na vattassa abhijananatthaya. Na sambodhayati na kilesanirodhadhigamena 4-
vattato sambujjhanatthaya. Na nibbanayati na amatanibbanatthaya. Ettha pana
"nibbidaya"ti
@Footnote: 1 cha.Ma. tasu  2 Ma.u. 14/27/22  3 cha.Ma. santibhavena  4 Si.,cha.ma kilesaniddavigamena
Vipassana. "viragaya"ti maggo. "nirodhaya upasamaya"ti nibbanam. "abhinnaya
sambodhaya"ti maggo. "nibbanaya"ti nibbanameva. Evam ekasmim thane vipassana,
tisu maggo, tisu nibbanam vuttanti evam vavatthanakatha veditabba. Pariyayena
pana sabbani petani maggavevacananipi nibbanavevacananipi hontiyeva.
    Ajjhattam ragassa santinti ajjhattaragassa santabhavena nibbutabhavena
ajjhattasantisankhatam nibbanam olokesi. 1- Dosassa santintiadisupi eseva nayo.
Pacinanti niddesassa uddesapadam. Vicinantoti saccani vaddhento vibhavento.
Pavicinantoti taneva paccekam vibhavento. Keci "gavesanto"ti vannayanti.
Addasanti 2- olokesim. Adakkhinti vinivijjhim. Aphusinti 3- pannaya phusim.
Pativijjhinti nanena paccakkham  akasim.
    [73] Dutiyagathaya sankhepattho:- yanimani ditthigatani tehi tehi sattehi
vinicchinitva gahitatta "vinicchaya"ti ca attano paccayehi abhisankhatabhavadina
nayena "pakappitani"ti ca vuccanti, te ve muni ditthigatadhamme aggahetva
ajjhattasantiti yametamattham brusi, acikkha me, katham nu dhirehi paveditam tam katham
pakasitam dhirehiti vadati.
    Imissa gathaya niddeso uttanattho thapetva paramatthapadam. Tattha yam
paramatthanti yam uttamam nibbanam.
    [74] Athassa bhagava yatha yena upayena tam padam dhirehi pakasitam, tam upayam
sapatipakkham dassento "na ditthiya"ti gathamaha. Tattha na ditthiyatiadihi
samapattinana bahirasilabbatani 4- patikkhipati. "suddhimaha"ti ettha vuttam
ahasaddam sabbattha nakarena saddhim yojetva purimapadattayam netva "ditthiya
@Footnote: 1 cha.Ma. olokesim  2 cha.Ma. adassanti  3 cha.Ma. aphassinti  4 cha.Ma.
@ditthisutiatthasamapattinanabahirasilabbatani
Suddhim naha na kathesi"ti 1- evamattho veditabbo. Yatha cettha, evam uttarapadesupi.
Tattha ca aditthiya nahati dasavatthukam sammaditthim vina na kathemi. Tatha assutiyati
na ca savanam vina. 2- Ananati kammassakatasaccanulomikananam vina. Asilatati
patimokkhasamvaram vina. Abbatati dhutangavatam vina. Nopi tenati etesu ekekena 3-
ditthiadimattakenapi na kathemiti evamattho veditabbo. Ete ca nissajja
anuggahayati ete ca purimaditthiadibhede kanhapakkhike dhamme samugghatakaranena
nissajja, pacchime ditthiadibhede 4- sukkapakkhikepi asamugghatapajjanena 5-
anuggahaya. Santo anissaya bhavam na jappeti imaya patipattiya ragadivupasamena santo
cakkhvadisu kanci dhammam anissaya ekampi bhavam na jappe, apihetum apatthetum
samatthopi siya, ayamassa ajjhattasantiti adhippayo.
    Savanampi icchitabbanti suttadivasena sunanampi akankhitabbam. Sambhara ime
dhammati sammaditthiadika ime dhamma upakaratthena sambhara honti.
Kanhapakkhikananti akusalapakkhe gatanam. 6- Samugghatato pahanam icchitabbanti samma
hananato samucchedato pahanam  akankhitabbam. Tedhatukesu kusalesu dhammesuti
kamaruparupasankhatesu tebhumakesu kosallasambhutesu. Atammayatati nittanhabhavo.
    [75] Evam vutte vacanattham asallakkhento magandiyo "no ce kira"ti
gathamaha. Tattha ditthadini vuttanayaneva. Kanhapakkhikaniyeva pana sandhaya
ubhayatthapi 7- aha. Ahasaddam pana nocekirasaddena 8- yojetva no ce kiraha
no ce kira kathesiti evam attho datthabbo. Momuhanti atimulham, mohanam va. 9-
Paccentiti jananti. Imissapi gathaya niddeso uttano.
@Footnote: 1 cha.Ma. kathemiti  2 cha.Ma. navangam savanam vina  3 cha.Ma. tesu ekamekena
@4 cha.Ma. aditthiadibhede  5 Si.,cha.Ma. atammayatapajjanena  6 cha.Ma. bhavanam
@7 cha.Ma. ubhayatrapi  8 cha.Ma. no ceti saddena  9 Ma. mohabahalam va
    [76] Athassa bhagava tam ditthim nissaya puccham patikkhipanto "ditthim
sunissaya"ti 1- gathamaha. Tassattho:- tvam magandiya ditthim nissaya punappunam
pucchamano yani te ditthigatani samuggahitani, tesveva samuggahitesu pamoham
agato tvam ito  ca maya vuttaajjhattasantito patipattito dhammadesanato va
anumpi yuttasannam na passasi, tena karanena tvam imam dhammam momuhato passasiti.
    Lagganam nissaya laggananti ditthilagganam alliyitva ditthilagganam. Bandhananti
ditthibandhanam. Palibodhanti ditthipalibodham.
    Andhakaram pakkhantositi 2- bahalandhakaram pavitthosi. Yuttasannanti samanadhamme
yuttasannam. Pattasannanti samanadhamme patiladdhasannam. Lagganasannanti sanjanitasannam.
Karanasannanti hetusannam. Thanasannanti karanasannam. Na patilabhasiti na
vindasi. Kuto nananti maggananam pana kena karanena labhissasi. Aniccam vati
hutva abhavatthena pancakkhandha aniccam. Aniccasannanulomam vati "pancakkhandha
anicca"ti uppanna sanna aniccasanna, taya sannaya anulomam appatikulam
aniccasannanulomam. Kim tam? vipassanananam. Dvinnam vipassananananam
dukkhanattasannanulomanampi eseva nayo.
    [77] Evam samuggahitesu ca sammohena 3- magandiyassa vivadapattim dassetva
idani tesu annesu ca dhammesu vigatappamohassa attano nibbivadatam dassento
"samo visesi"ti gathamaha. Tassattho:- yo evam tidha manena va ditthiya
va puggalena va mannati, so tena manena va taya va ditthiya tena
va puggalena vivadeyya. Yo pana amhadiso imasu tisu vidhasu avikampamano,
samo visesiti na tassa hoti, na ca hinoti pathaseso. Imissapi gathaya
niddeso uttanova.
@Footnote: 1 cha.Ma. ditthinca nissayati  2 cha.Ma. pakkhandositi  3 cha.Ma. pamohena
    [78] Kinci bhiyyo:- "saccanti so"ti gatha. Tassattho:- so evarupo
pahinamanaditthiko "madiso `bahitapapatta'dina nayena brahmano, idameva
saccan"ti kim vadeyya kim vatthum bhaneyya, kena va karanena bhaneyya, "mayham
saccam, tuyham musa"ti va kena manena ditthiya puggalena va vivadeyya. Yasmim
madise khinasave "sadisohamasmi"ti pavattiya samam va, itaradvayabhavena pavattiya
visamam va, mannitam natthi, samanadisu kena vadam patipphareyyati. 1- Imissapi
gathaya niddeso uttano.
    [79] Nanu ekamseneva evarupo puggalo? "okampahaya"ti gatha. Tattha
Okampahayati rupadhatvadivinnanassokasam 2- tattha chandaragappahanena chaddetva.
Aniketasariti rupanimittaniketadini tanhavasena asaranto. Kame 3- akubbam muni
santhavaniti kame gihisanthavani akaronto. Kamehi rittoti kamesu chandaragabhavena
sabbakamehi puthubhuto. Apurekkharanoti ayatim attabhavam anabhinibbattento. Kathannu
viggayha janena kayirati janena saddhim viggahikakatham katheyya.
    Haliddakaniti evamnamako gahapati. Yenayasma mahakaccano tenupasankamiti
yenati bhummatthe karanavacanam. Tasma yattha mahakaccano, tattha upasankamiti evamettha
attho datthabbo. Yena va karanena mahakaccano devamanussehi upasankamitabbo,
tena karanena upasankamiti evamettha attho datthabbo. Kena va karanena
mahakaccano upasankamitabbo? nanappakaragunavisesadhigamadhippayena,
sadhuphalupabhogadhippayena dijaganehi niccaphalitamaharukkho viya. Upasankamiti upagatoti
vuttam hoti. Upasankamitvati upasankamanapariyosanadipanam. Atha va evam gato tato
asannataram thanam mahakaccanassa samipasankhatam gantvatipi vuttam hoti.
@Footnote: 1 cha.Ma. patisamyujeyya patipphareyyati  2 rupavatthadi... (su.A. 2/386)  3 cha.Ma.
@game
    Abhivadetvati pancapatitthitena vanditva. Idani yenatthena mahakaccanassa
upatthanam agato, tam pucchitukamo dasanakhasamodhanasamujjalam anjalim sirasi
patitthapetva ekamantam nisidi. Ekamantanti bhavanapumsakaniddeso "visamam
candimasuriya parivattanti"tiadisu 1- viya. Tasma yatha nisinno ekamantam nisinno
hoti, evam nisiditi evamettha attho datthabbo. Bhummatthe va etam upayogavacanam.
Nisiditi nisajjam kappesi. Pandita hi devamanussa garutthaniyam upasankamitva
asanakusalataya ekamantam nisidanti. Ayanca gahapati tesam annataro, tasma ekamantam
nisidi.
    Katham nisinno ca pana ekamantam nisinno hoti? cha nisajjadose vajjetva.
Seyyathidam? atiduram accasannam uparivatam unnatappadesam atisammukham atipacchati.
Atidure nisinno hi sace kathetukamo hoti, uccasaddena kathetabbam hoti. Accasanne
nisinno sanghattanam karoti. Uparivate nisinno sariragandhena badhati. Unnatappadese
nisinno agaravam pakaseti. Atisammukha nisinno sace datthukamo hoti, cakkhuna
cakkhum ahacca datthabbam hoti. Atipaccha nisinno sace datthukamo hoti, givam
pasaretva datthabbam hoti. Tasma ayampi ete cha nisajjadose vajjetva nisidi.
Tena vuttam "ekamantam  nisidi"ti.
    Etadavocati etam avoca. Vuttamidam bhante kaccana bhagavata atthakavaggiye
magandiyapanheti atthakavaggiyamhi magandiyapanho nama atthi, tasmim panhe.
    Rupadhatuti rupakkhandho adhippeto. Rupadhaturagavinibandhanti rupadhatumhi
ragavinibandham. 2- Vinnananti kammavinnanam. Okasariti gehadialayasari. 3- Kasma
panettha "vinnanadhatu kho gahapati"ti na vuttanti? sammohavighatattham. "oko"ti hi
atthato paccayo vuccati, purejatanca kammavinnanam pacchajatassa kammavinnanassapi
vipakavinnanassapi, vipakavinnananca vipakavinnanassapi kammavinnanassapi
@Footnote: 1 an.catukka. 21/70/85  2 cha.Ma. ragena vinibaddham  3 cha.Ma. gehasari alayasari
Paccayo hoti, tasma "kataram nu kho idha vinnanan"ti samumoho bhaveyya, tassa
vighatattham tam aggahetva asambhinnava desana katati. Api ca vipakarammanavasena
catasso abhisankharavinnanatthitiyo vutta 1- ta dassetumpi idha vinnanam na
gahitam.
    Upayupadanati 2- tanhupayaditthupayavasena dve upaya, kamupadanadini
cattari upadanani ca. Cetaso adhitthanabhinivesanusayati akusalacittassa
adhitthanabhuta ceva abhinivesabhuta ca anusayabhuta ca. Tathagatassati sammasambuddhassa.
Sabbesampi hi khinasavanam ete pahinava, satthu pana khinasavabhavo loke
atipakatoti uparimakotiya etam 3- vuttam. Vinnanadhatuyati idha vinnanam kasma
gahitam? kilesappahanadassanattham. Kilesa hi na kevalam catusuyeva khandhesu pahiyanti, 4-
pancasu pahiyanti vati 5- kilesappahanadassanattham gahitam. Evam kho gahapati anokasari
hotiti evam kammavinnanena okam asaranto 6- anokasari nama hoti.
    Rupanimittaniketasaravinibandhati rupameva kilesanam paccayatthena nimittam,
arammanakiriyasankhatena nivasatthena 7- niketanti rupanimittaniketam. Saro ca
vinibandho ca saravinibandham. 8- Ubhayenapi hi kilesanam patthatabhavo ca vinibandhanabhavo ca
vutto, rupanimittanikete saravinibandham rupanimittaniketasaravinibandham, 9- tasma
rupanimittaniketasaravinibandha 10- rupanimittaniketamhi uppannena kilesasarena ceva
kilesavinibandhanena cati attho. Niketasariti vuccatiti arammanakaranavasena
nivasatthanatthena niketasariti 11- vuccati. Pahinati te
rupanimittaniketakilesasaravinibandha pahina.
@Footnote: 1 cha.Ma....thitiyoti vuttati  2 cha.Ma. upayupadanati. evamuparipi  3 cha.Ma. evam
@4 cha.Ma. pahina pahiyanti  5 cha.Ma. pahiyantiyevati  6 cha.Ma. asarantena
@7 nivasanatthanatthena (sam.A. 2/285)  8 cha.Ma. visaro ca vinibandho ca visaravinibandha
@9 cha.Ma. visaravinibandhati rupa...visaravinibandha  10 cha.Ma. ayam patho na dissati
@11 arammanakaranavasena nivasanatthanam sariti. (sam.A. 2/285)
    Kasma panettha pancakkhandha "oka"ti vutta, cha arammanani "niketan"ti?
chandaragassa balavadubbalataya. Samanepi hi etesam alayatthena visesabhave 1- okoti
nippariyayena suddhagehameva 2- vuccati, niketanti "ajja asukatthane kilissama"ti
katasanketanam nivasanatthanauyyanadi. Tattha yatha puttadaradhanadhannapunnagehe
chandarago balava hoti, evam ajjhattikesu khandhesu. Yatha pana uyyanatthanadisu
tato dubbalataro hoti, evam bahiresu chasu arammanesuti chandaragassa
balavadubbalataya evam desana katati veditabba.
    Sukhitesu sukhitoti upatthakesu dhanadhannalabhadivasena sukhitesu "idanaham
manapam civaram manapam bhojanam labhissami"ti gehassitasukhena sukhito hoti, tehi
pattasampattim 3- attana anubhavamano vicarati. 4- Dukkhitesu dukkhitoti tesam
kenacideva karanena dukkhe uppanne sayam dvigunena dukkhena dukkhito hoti.
Kiccakaraniyesuti kiccasankhatesu karaniyesu. Voyogam apajjatiti upayogam sayam tesam
kiccanam kattabbatam apajjati.
    Kamesuti vatthukamesu. Evam kho gahapati kamehi aritto hotiti evam
kilesakamehi aritto hoti.
    Antokamanam bhavena 5- atuccho. Sukkapakkhe 6- tesam abhavena ritto tucchoti
veditabbo.
    Purekkharano 7- ti vattam purato kurumano. Evamrupo siyantiadisu
digharassakalodatadisu rupesu evamrupo nama bhaveyyanti pattheti. Sukhadisu vedanasu
evamvedano nama. Nilasannadisu sannasu evamsanno nama. Punnabhisankharadisu
sankharesu evamsankharo nama. Cakkhuvinnanadisu vinnanesu evamvinnano nama
bhaveyyanti pattheti.
@Footnote: 1 cha.Ma. visayabhave  2 niccanivasanam gehameva (sam.A. 2/285)  3 Si. tehi saha sampattim
@4 Si. vadati, cha.Ma. viya carati  5 Si. sabbhavena  6 cha.Ma. sukkapakkho  7 cha.Ma.
@purakkharano. evamuparipi
    Apurekkharanoti vattam purato akurumano. Sahitamme, asahitanteti tuyham vacanam
asahitam asisittham, mayham sahitam  silittham madhuram madhurapanasadisam. Adhicinnante
viparavattanti yam tuyham dighena kalena paricitam suppagunam, tam mama vadam agamma sabbam
khanena viparavattam nivattam. Aropito te vadoti tuyham doso maya aropito. Cara
vadappamokkhayati tam tam acariyam upasankamitva uttaram pariyesanto imassa vadassa
mokkhaya cara ahinda. Nibbethehi va sace pahositi atha sayameva pahosi,
idheva nibbethehiti.
    [80] So evarupo "yehi vivitto"ti gatha. Tattha yehiti yehi ditthigatadihi.
Vivitto vicareyyati ritto vicareyya. Na tani uggayha vadeyya nagoti "agum
na karoti"tiadina 1- nayena nago tani ditthigatani uggahetva na vadeyya. 2-
Elambujanti elasankhate 3- ambumhi jatam kantakavarijanti 4- kantakanalam varijam,
padumanti vuttam hoti. Yatha jalena pankena canupalittanti tam padumam yatha jalena
ca pankena ca anupalittam hoti. Evam muni santivado agiddhoti evam
ajjhattasantivado muni gedhabhavena agiddho. Kame ca loke ca anupalittoti duvidhepi
kame apayadike ca loke dvihi kilesehi anupalitto hoti.
    Agum na karotiti akusaladidosam na karoti. Na gacchatiti agativasena na
gacchati. Nagacchatiti pahinakilese na upeti. Papakati lamaka. Akusalati
akosallasambhuta. Te kilese na punetiti ye kilesa pahina, te kilese puna
na eti. Na paccetiti pati na upeti. Na paccagacchatiti puna na nivattati.
    Kharadandoti kharapattadando pharusadando. Cattagedhoti vissatthagedho. Vantagedhoti
vamitagedho. Muttagedhoti chinnabandhanagedho. Pahinagedhoti pajahitagedho.
Patinissatthagedhoti yatha na puna cittam aruhati, evam pativissajjitagedho. Upari
@Footnote: 1 khu.cula. 30/417,574/199,280 (sya)  2 cha.Ma. na careyya
@3 cha. elasannite, Ma. jalambujanti jalasannite  4 cha.Ma. ayam patho na dissati
Cattaragadisupi 1- eseva nayo. Sabbaneva tani gahitaggahanassa vissatthabhavavevacanani.
    [81] Kinci bhiyyo:- "na vedagu"ti gatha. Tattha na vedagu ditthiyati 2-
catumaggavedagu madiso ditthiyayako 3- na hoti, ditthiya gacchanto va, tam sarato
paccento va na hoti. Tattha vacanattho:- ditthiya 4- yayatiti ditthiyayako. 5-
Karanavacanena ditthim yatiti ditthiyayako. 6- Upayogatthena 7- samivacanenapi ditthiya
yatitipi ditthiya. 8- Na mutiya sa manametiti mutarupadibhedaya mutiyapi so manam na
eti. Na hi tammayo soti tanhaditthivasena tammayo na hoti tapparayano, 9- ayampana
na tadiso. Na kammuna napi sutena neyyoti punnabhisankharadina kammuna
va, sutasuddhiadina sutena va so netabbo na hoti. Anupanito sa nivesanesuti
so dvinnampi upayanam pahinatta sabbesu tanhaditthinivesanesu anupanito.
    Mutarupena vati ettha mutarupam nama gandharasaphotthabbani. Manam netiti asmimanam
na eti. Na upetiti samipam na eti. Na upagacchatiti upagantva na titthati.
Tammayoti tappakato.
    [82] Tassa ca evamvidhassa "sannavirattassa"ti gatha. Tattha sannavirattassati
nekkhammasannapubbangamaya bhavanaya pahinakamadisannassa. Imina padena
ubhatobhagavimutto samathayaniko adhippeto. Pannavimuttassati vipassanapubbangamaya
bhavanaya sabbakilesehi vimuttassa. Imina sukkhavipassako adhippeto. Sannanca
ditthinca ye aggahesum, te ghattamana vivadanti 10- loketi ye pana
kamasannadikam sannam aggahesum, te visesato gahattha kamadhikaranam, ye ca
ditthim aggahesum, te visesato pabbajita dhammadhikaranam annamannam ghattenta
vivadantiti.
@Footnote: 1 cha.Ma. vitaragadisupi  2 cha.Ma. vedagu ditthiyayakoti  3 Si. tadiso ditthiya yato
@4 cha.Ma. ayam patho na dissati  5 Si. ditthiya, cha.Ma. yayako  6 cha.Ma. ditthiya
@yayatiti ditthiyayako  7 cha.Ma. upayogatthe  8 cha.Ma. ditthiyayako  9 cha.Ma. tammayo
@hoti tapparayano  10 cha.Ma. vicaranti. evamuparipi
    Yo samathapubbangamam ariyamaggam bhavetiti yo puggalo samathapubbangamam purecarikam
katva sahavipassanam ariyamaggam bhaveti, pathamam samadhim uppadetva paccha
sahavipassanam ariyamaggam uppadetiti attho. Tassa aditoti tassa puggalassa
pathamajjhanadito. Upadayati paticca agamma. Gantha vikkhambhita hontiti gantha
durikata bhavanti. Arahattappatteti arahattaphalam patte. Arahatoti arahattaphale thitassa.
Gantha ca moha catiadayo sabbe kilesa pahina honti.
    Yo vipassanapubbangamam ariyamaggam bhavetiti yo puggalo vipassanam pubbangamam
purecarikam katva ariyamaggam bhaveti, pathamam vipassanam uppadetva paccha
ariyamaggasampayuttam samadhim bhavetiti attho. Tassa adito upadayati tassa puggalassa
vipassanato patthaya vipassanam paticca. Moha vikkhambhita hontiti ettha
vikkhambhitati duram papita sannavasena. 1- Ghattentiti ye kamasannadim ganhanti,
te sannavasena pilenti. Sanghattentiti tato tato pilenti. Idani ghattente
dassetum "rajanopi rajuhi vivadanti"tiadina nayena vittharo vutto. Annamannam
panihipi upakkamantiti ettha annamannam hatthehi paharanti. Ledduhiti
kapalakhandehi. Dandehiti addhadandakehi. Satthehiti ubhatodharehi satthehi.
    Abhisankharanam appahinattati punnadiabhisankharanam appahinabhavena. Gatiya
ghattentiti gantabbaya patitthabhutaya gatiya pilenti ghattanam apajjanti.
Nirayadisupi eseva nayo. Sesamettha vuttanayatta uttanameva.
                  Saddhammapajjotikaya mahaniddesatthakathaya
                   magandiyasuttaniddesavannana nitthita.
                              Navamam.
                       -------------------
@Footnote: 1 Ma. pannavasena



             The Pali Atthakatha in Roman Book 45 page 301-312. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=45&A=6967&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=45&A=6967&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=29&i=321              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=29&A=4023              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=29&A=4364              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=29&A=4364              Contents of The Tipitaka Volume 29 http://84000.org/tipitaka/read/?index_29

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]