ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 50 : PALI ROMAN Apa.A.2 (visuddha.2)

                   21. 9. Sopakattherapadanavannana
     pabbharam sodhayantassatiadikam ayasmato sopakattherassa apadanam. Ayampi
purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave vivattupanissayani punnani
upacinanto siddhatthassa bhagavato kale annatarassa kutumbikassa putto hutva
nibbatti. Ekadivasam sattharam disva bijapuraphalani satthu upanesi, paribhunji
bhagava tassanukampam upadaya. So bhikkhu satthari samghe ca abhippasanno
salakabhattam patthapetva samghuddesavasena tinnam bhikkhunam yavatayukam khirabhattam
adasi. So tehi punnehi aparaparam devamanussesu sampattiyo anubhavanto
ekada manussayoniyam nibbatto ekassa paccekabuddhassa khirabhattam adasi.
     Evam tattha tattha punnani katva sugatisuyeva paribbhamanto imasmim
buddhuppade purimakammanissandena savatthiyam annataraya duggatitthiya kucchimhi
patisandhim ganhi. Sa tam dasamase kucchina pariharitva paripakke gabbhe
Vijayanakale vijayitum asakkonti muccham apajjitva bahuvelam mata viya nipajji.
Nataka "mata"ti sannaya susanam netva citakam aropetva devatanubhavena
vatavutthiya utthitaya aggim adatva pakkamimsu. Darako pacchimabhavikatta
devatanubhaveneva arogo hutva matukucchito nikkhami. Mata pana kalamakasi.
Devata manussarupenupagamma tam gahetva susanagopakassa gehe thapetva katipaham
kalam patirupena aharena posesi. Tato param susanagopako attano puttam
katva vaddhesi. So tatha vaddhento tassa puttena suppiyena nama darakena
saddhim kilanto vicari. Tassa susane jatasamvaddhabhavato sopakoti samanna
ahosi.
     Athekadivasam sattavassikam tam bhagava paccusavelayam nanajalam pattharitva
veneyyabandhave olokento nanajalassa antogatam 1- disva susanatthanam
agamasi. Darako pubbahetuna codiyamano pasannamanaso sattharam upasankamitva
vanditva atthasi. Sattha tassa dhammam kathesi. So dhammam sutva pabbajjam
yacitva pitara "anunnatosi"ti vutto pitaram satthu santikam anesi. Tassa
pita sattharam vanditva "imam darakam pabbajetha bhante"ti anujani, tam
pabbajetva bhagava mettabhavanaya niyojesi. So mettakammatthanam gahetva
susane viharanto nacirasseva mettajhanam padakam katva vipassanam vaddhetva
arahattam sacchakasi. Araha hutvapi annesam sosanikabhikkhunam mettabhavanavidhim
dassento "yathapi ekaputtasmin"ti 2- gatham abhasi. Idam vuttam hoti:- yatha
ekaputtake piye manape mata pita ca kusali ekantahitesi bhaveyya, evam
puratthimadibhedasu sabbasu disasu kamabhavadibhedesu va sabbesu bhavesu
@Footnote: 1 Ma. antogadham.                2 khu.thera. 26/33/266.
Daharadibhedasu sabbasu avatthasupi thitesu sabbesu sattesu ekantahitesitaya
kusali bhaveyya "mitto, udasino, paccatthiko"ti simam akatva simaya sambhedavasena
sabbattha ekarasam mettam bhaveyyati imam pana gatham vatva "sace tumhe
ayasmanto evam mettam bhaveyyatha, ye te bhagavata `sukham supati'tiadina 1-
ekadasamettanisamsa ca vutta, ekamsena tesam bhagino bhavatha"ti ovadam
adasi.
     [112] Evam so pattaphaladhigamo attano katapunnam paccavekkhitva
sanjatasomanasso pubbacaritapadanam dassento pabbharam sodhayantassatiadimaha.
Tattha pabbharanti silapabbatassa vivekatthanam, tam pabbajitanurupatta itthakapakaram
katva dvarakavatam yojetva bhikkhunam vasanatthaya adasi, pakarena bharo
patthetabboti pabbharo. Tam sodhayantassa mama santikam siddhattho nama bhagava
agacchi papuni.
     [113] Buddham upagatam disvati evam mama santikam agatam disva tadino
itthanitthesu akampiyasabhavatta tadigunayuttassa lokajetthassa buddhassa santharam
tinapannadisantharam katthattharam pannapetvana nitthapetva pupphasanam pupphamayam
asanam aham adasim.
     [114] Pupphasane nisiditvati tasmim pannatte pupphasane nisiditva
lokanayako siddhattho bhagava. Mamanca gatimannayati mayham gatim ayatim
uppattitthanam annaya janitva aniccatam aniccabhavam udahari kathesi.
     [115] Anicca vata sankharati vata ekantena sankhara paccayehi
samecca samagantva kariyamana sabbe sappaccayadhamma hutva abhavatthena
@Footnote: 1 vi.pa. 8/331/298, an.ekadasaka. 24/15/284.
Anicca. Uppadavayadhamminoti uppajjitva vinassanasabhava uppajjitva
patubhavitva ete sankhara nirujjhanti vinassantiti attho. Tesam vupasamo sukhoti
tesam sankharanam visesena upasamo sukho, tesam vupasamakaram nibbanameva
ekantasukhanti attho.
     [116] Idam vatvana sabbannuti sabbadhammajananako bhagava lokanam
jettho vuddho naranam asabho padhano viro idam aniccapatisamyuttam dhammadesanam
vatvana kathetva ambare akase hamsaraja iva nabham 1- akasam abbhuggamiti
sambandho.
     [117] Sakam ditthim attano laddhim khantim rucim ajjhasayam jahitvana
pahaya. Bhavayaniccasannahanti anicce aniccanti pavattasannam aham bhavayim
vaddhesim manasi akasim. Tattha kalakato 2- ahanti tattha tissam jatiyam tato
jatito aham kalam kato mato.
     [118] Dve sampatti anubhotvati manussasampattidibbasampattisankhata
dve sampattiyo anubhavitva. Sukkamulena coditoti puranakusalamulena, mulabhutena
kusalena va codito sancodito. Pacchime bhave sampatteti 3- pariyosane bhave
sampatte papunite. Sapakayonupagaminti sakam pacitabhattam sapakam yonim upagamim.
Yassa kulassa attano pacitabhattam annehi abhunjaniyam, tasmim candalakule
nibbattosmiti attho. Atha va sa vuccati sunakho, sunakhocchitthabhattabhunjanaka-
candalakule jatoti attho. Sesam uttanatthamevati.
                   Sopakattherapadanavannana nitthita.
                         --------------
@Footnote: 1 pali. nabhe.       2 cha.Ma. kalam kato.       3 pali. pacchimabbhavasampatto.



             The Pali Atthakatha in Roman Book 50 page 30-33. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=650&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=650&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=32&i=21              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=32&A=1433              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=32&A=1883              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=32&A=1883              Contents of The Tipitaka Volume 32 http://84000.org/tipitaka/read/?index_32

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]