ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 50 : PALI ROMAN Apa.A.2 (visuddha.2)

                 546/134. 4. Vangisattherapadanavannana
     catutthapadane padumuttaro nama jinotiadikam ayasmato vangisattherassa
apadanam. Ayampi purimabuddhesu katadhikaro tattha tattha bhave vivattupanissayani
punnani upacinanto padumuttarassa bhagavato kale hamsavatinagare mahabhogakule
nibbatto vuddhippatto dhammam sotum gacchantehi nagaravasihi saddhim viharam
gantva dhammam sunanto sattharam ekabhikkhum patibhanavantanam aggatthane thapentam
disva satthu adhikarakammam katva "ahampi anagate patibhanavantanam aggo
bhaveyyan"ti patthanam katva satthara byakato yavajivam kusalam katva devamanussesu
ubhayasampattiyo anubhavitva imasmim buddhuppade savatthiyam brahmanakule
nibbattitva matuparibbajikabhavena aparabhage paribbajakoti pakato vangisoti
ca laddhanamo tayo vede ugganhitva tato acariyam aradhetva
chavasisajananamantam nama sikkhitva chavasisam nakhena akotetva "ayam satto
asukayoniyam nibbatto"ti janati.
     Brahmana "ayam amhakam jivikaya maggo"ti vangisam gahetva
gamanigamarajadhaniyo vicarimsu. Vangiso tivassamatthake matanampi sisam aharapetva
nakhena akotetva "ayam satto asukayoniyam nibbatto"ti vatva mahajanassa
kankhacchedanattham te te jane avahetva 1- attano attano gatim kathapeti.
Tena tasmim mahajano abhippasidati. So tam nissaya mahajanassa hatthato
satampi sahassampi labhati. Brahmana vangisam adaya yatharuci vicarimsu. Vangiso
satthu gune sutva sattharam upasankamitukamo ahosi. Brahmana "samano
gotamo mayaya tam avattessati"ti patikkhipimsu.
     Vangiso tesam vacanam anadiyitva satthu santikam gantva patisantharam katva
ekamantam nisidi. Sattha tam pucchi "vangisa kinci sippam janati"ti "ama bho gotama
chavasisamantam namekam janami, tena tivassamatthake matanampi sisam nakhena akotetva
nibbattatthanam janami"ti. Atha sattha tassa ekam niraye nibbattassa sisam,
ekam manussesu, ekam devesu, ekam parinibbutassa sisam aharapetva dassesi.
So pathamasisam akotetva "bho gotama ayam satto niraye nibbatto"ti aha.
Sadhu vangisa sutthu taya dittham, "ayam satto kuhim nibbatto"ti pucchi.
Manussaloketi. Ayam kuhinti. Devaloketi. Tinnannampi nibbattatthanam kathesi.
Parinibbutassa pana sisam nakhena akotento neva antam na kotim passi. Atha
nam sattha "na sakkosi vangisa"ti pucchi. Passatha bho gotama upaparikkhami
tavati punappunam parivattetvapi bahirakamantena khinasavassa sisam janitum na
sakkoti. Athassa matthakato sedo mucci. So lajjitva tunhi ahosi. Atha nam
sattha "kilamasi vangisa"ti aha. Ama bho gotama imassa nibbattatthanam
@Footnote: 1 Si. avisapetva.
Janitum na sakkomi. Sace tumhe janatha, kathethati. "vangisa aham etampi
janami, ito uttarimpi janami"ti vatva:-
            "cutim yo vedi sattanam    upapattinca sabbaso
            asattam sugatam buddham        tamaham brumi brahmanam.
            Yassa gatim na jananti      deva gandhabbamanusa
            khinasavam arahantam         tamaham brumi brahmanan"ti 1-
ima dve gathayo abhasi. So tena hi bho gotama tam vijjam me dethati
apacitim dassetva satthu santike nisidi. Sattha "amhehi samanalingassa
dema"ti aha. Vangiso "yam kinci katva maya imam mantam gahetum vattati"ti
brahmane upagantva aha "tumhe mayi pabbajante ma cintayittha, aham
mantam ugganhitva sakalajambudipe jetthako bhavissami, tumhakampi tena
saddameva bhavissati"ti. So mantatthaya satthu santikam upasankamitva pabbajjam
yaci. Tada ca thero nigrodhakappo bhagavato santike thito hoti, tam bhagava
anapesi "nigrodhakappa imam pabbajehi"ti. Thero satthu anaya tam
pabbajetva "mantaparivaram tava ugganhahi"ti dvattimsakarakammatthanam
vipassanakammatthananca acikkhi. So dvattimsakarakammatthanam sajjhayantova
vipassanaya kammatthanam patthapesi. Brahmana tam upasankamitva "kim bho vangisa
samanassa gotamassa santike sippam uggahitan"ti pucchimsu, ama sikkhitam, tena hi
ehi gamissamati kim sippasikkhanena, gacchatha tumhe na mayham tumhehi
kattabbakiccanti. Brahmana "tvampi dani samanassa gotamassa vasam apanno, mayaya
@Footnote: 1 khu.dha. 25/419-20/90, khu.su. 25/649-50/460.
Avattito, kim mayam tava santike karissama"ti agatamaggeneva pakkamimsu.
Vangiso vipassanam vaddhetva arahattam sacchakasi.
    [96] Evam thero arahattam patva attano pubbakammam saritva
somanassajato pubbacaritapadanam pakasento padumuttaro nama jinotiadimaha.
Anuttanatthameva vannayissama.
    [99] Pabhahi anuranjantoti so padumuttaro bhagava nilapitadi-
chabbannapabhahi ramsihi anuranjanto jalanto sobhayamano vijjotamanoti
attho. Veneyyapadumani soti padumuttarasuriyo attano vacanasankhatena
suriyaramsiya veneyyajanasankhatapadumani visesena bodhento pabodhento
arahattamaggadhigamena phullitani karotiti attho.
    [100] Vesarajjehi sampannoti:-
            "antaraye ca niyyane   buddhatte asavakkhaye
            etesu catutthanesu      buddho sutthu visarado"ti
evam vuttacatuvesarajjananehi sampanno samangibhuto samannagatoti attho.
    [105] Vagiso vadisudanoti vadinam panditajananam iso padhano
"vadiso"ti vattabbe dakarassa gakaram katva evam vuttanti datthabbam.
Sakatthaparatthavadam sudati paggharapeti pakatam karotiti vadisudano.
    [110] Maramasanati khandhamaradayo pancamare masati paramasati viddhamsetiti
maramasano. Ditthisudanati voharaparamatthasankhatam ditthidassanam sudati paggharam dipetiti
ditthisudano.
    [111] Vissamabhumi santananti sakalasamsarasagare santanam kilamantanam
sotapattimaggadiadhigamapanena vissamabhumi vissamatthanam vupasamatthananti attho.
    [132] Tatoham vihatarambhoti tato paccekabuddhassa sariradassanena aham
vihatarambho vinatthasarambho, vinatthamano nimmado hutva pabbajjam sam sutthu
yacim samyacim arocesinti attho. Sesam suvinneyyamevati.
                    Vangisattherapadanavannana nitthita.
                        ----------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 50 page 312-316. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=50&A=6703&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=50&A=6703&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=32&i=134              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=32&A=3938              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=32&A=4800              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=32&A=4800              Contents of The Tipitaka Volume 32 http://84000.org/tipitaka/read/?index_32

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]