ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 52 : PALI ROMAN Cariya.A. (paramatthadi.)

                      15. Mahalomahamsacariyavannana
       [119] Susane seyyam kappemi     chavatthikam upanidhaya
            gamamandala upagantva    rupam dassentinappakanti. 1-
       #[119] Pannarasame "susane seyyam kappemi"ti etthayam anupubbikatha:-
     mahasatto hi tada mahati ularabhoge kule nibbattitva vuddhimanvaya
disapamokkhassa acariyassa santike garuvasam vasanto sabbasippanam nipphattim
patva kulagharam agantva matapitunam accayena natakehi "kutumbam santhapehi"ti
yaciyamanopi aniccatamanasikaramukhena sabbabhavesu abhivaddhamanasamvego kaye ca
asubhasannam patilabhitva gharavasapalibodhadhibhutam kilesagahanam anogahetvava
cirakalasamparicitam nekkhammajjhasayam upabruhayamano mahantam bhogakkhandham pahaya
pabbajitukamo hutva puna cintesi "sacaham pabbajissami, gunasambhavanapakato 2-
bhavissami"ti.
     So labhasakkaram jigucchanto pabbajjam anupagantva "pahomi caham
labhalabhadisu nibbikaro hotun"ti attanam takkento "visesato
paraparibhavasahanadipatipadam upekkhaparamim matthakam papessami"ti nivatthavattheneva gehato
nikkhamitva paramasallekhavuttikopi abalabalo amandamando viya paresam acittakarupena
hilitaparibhuto hutva gamanigamarajadhanisu ekarattivaseneva vicarati. Yattha pana
mahantam paribhavam patilabhati, tattha cirampi vasati. So nivatthavatthe jinne pilotikakhandena
tasmimpi jinne kenaci dinnam agganhanto hirikopinapaticchadanamatteneva
carati. Evam gacchante kale ekam nigamagamam agamasi.
     Tattha gamadaraka dhuttajatika vedhavera keci 3- rajavallabhanam puttanattudasadayo
ca uddhata unnala capala mukhara vikinnavaca kalena kalam
@Footnote: 1 cha.Ma. upanidhayaham, i. nidhayaham  2 Si. gunabhavasakkato  3 Si. ye
Kilabahula vicaranti. Duggate mahallake purise ca itthiyo ca gacchante disva
bhasmaputena pitthiyam akiranti, ketakipannam kacchantare olambenti, tena vippakarena
parivattetva olokente yathavajjakilitam dassetva upahasanti. Mahapuriso tasmim
nigame te evam vicarante dhuttadarake disva "laddho vata dani me upekkhaparamiya
paripuranupayo"ti cintetva tattha vihasi. Tam te dhuttadaraka passitva
vippakaram katum arabhanti.
     Mahasatto tam asahanto viya ca tehi bhayanto viya ca utthahitva gacchati.
Tam te anubandhanti. So tehi anubandhiyamano "ettha natthi koci pativatta"ti
susanam gantva atthikam sisupadhanam katva sayati. Dhuttadarakapi tattha gantva
otthubhanadikam nanappakaram katva pakkamanti. Evam te divase divase karonti
eva. Ye pana vinnu purisa, te evam karonte passanti, te te patibahitva
"ayam mahanubhavo tapassi mahayogi"ti ca natva ularam sakkarasammanam karonti.
Mahasatto pana sabbattha ekasadisova hoti majjhattabhuto. Tena vuttam:-
            "susane seyyam kappemi    chavatthikam upanidhaya
            gamamandala upagantva    rupam dassentinappakam.
       [120] Apare gandhanca malanca     bhojanam vividham bahum
            upayanani upanenti       hattha samviggamanasa.
       [121] Ye me dukkham upaharanti     ye ca denti sukham mama
            sabbesam samako homi       daya kopo na vijjati"ti-
adi.
     Tattha susane seyyam kappemi, chavatthikam upanidhayati amakasusane chadditakalevarato
sonasingaladihi tahim tahim vikkhittesu atthikesu ekam atthikam sisupadhanam
Katva sucimhi ca asucimhi ca samanacittataya tasmim susane seyyam kappemi,
sayamiti attho. Gamamandalati 1- gamadaraka. Rupam dassentinappakanti
yathavajjakilitaya otthubhanaupahasanaummihanadihi kannasote salakappavesanadihi ca
atikakkhalam anappakam nanappakaram rupam vikaram karonti.
    #[120] Apareti tesu eva gamadarakesu ekacce. Upayanani upanentiti
"ayam imesu paribhavavasena evarupam vippakaram karontesu na kinci vikaram dasseti,
sammanane nu kho kidiso"ti parigganhanta vividham bahum gandhamalam bhojanam annani
ca upayanani pannakarani upanenti upaharanti. Aparehi va tehi anacaragamadarakehi
anne vinnu manussa "ayam imesam evam vividhampi vippakaram karontanam na kuppati,
annadatthu khantimettanuddayamyeva tesu upatthapeti, aho acchariyapuriso"ti hattha
"bahu vatimehi etasmim vippatipajjantehi apunnam pasutan"ti samviggamanasava
hutva bahum gandhamalam vividham bhojanam annani ca upayanani upanenti upaharanti.
       #[121] Ye me dukkham upaharantiti ye gamadaraka mayham sariradukkham upaharanti
upanenti. "upadahanti"tipi patho, uppadentiti attho. Ye ca denti sukham mamati
ye ca vinnu manussa mama mayham sukham denti, malagandhabhojanadisukhupakaranehi mama
sukham upaharanti. Sabbesam samako homiti katthacipi vikaranuppattiya samanacittataya
vividhanampi tesam jananam samako ekasadiso homi bhavami. Daya kopo na vijjatiti
yasma mayham upakarake mettacittatasankhata daya, apakarake manopadosasankhato
kopopi na vijjati, tasma sabbesam samako homiti dasseti.
       [122] Idani bhagava tada upakarisu apakarisu ca sattesu samupacitananasambharassa
attano samanacittata vikarabhavo ya ca lokadhammesu anupalittata ahosi, tam dassetum:-
@Footnote: 1 Si., ka. gomandalati, cha.Ma. gamandalati
            "sukhadukkhe tulabhuto       yasesu ayasesu ca
            sabbattha samako homi       esa me upekkhaparami"ti
osanagathamaha.
     Tattha sukhadukkheti sukhe ca dukkhe ca. Tulabhutoti samakam gahitatula viya
onatiunnatiapanatim vajjetva majjhattabhuto, sukhadukkhaggahaneneva cettha
tamnimittabhavato labhalabhapi gahitati veditabbam. Yasesuti kittisu. Ayasesuti
nindasu. Sabbatthati sabbesu sukhadisu lokadhammesu. Iti bhagava tada sabbasattesu
sabbalokadhammesu ca anannasadharanam attano majjhattabhavam kittetva tena tasmim
attabhave attano upekkhaparamiya sikhappattabhavam vibhavento "esa me
upekkhaparami"ti desanam nitthapesi.
     Idhapi mahasattassa pathamam danaparami nama visesato sabbavibhavapariccago
"ye keci imam sariram gahetva yam kinci attano icchitam karontu"ti anapekkhabhavena
attano attabhavapariccago ca danaparami, hinadikassa sabbassa akattabbassa
akaranam silaparami, kamassadavimukhassa gehato nikkhantassa sato kaye
asubhasannanubruhana nekkhammaparami, sambodhisambharanam upakaradhammapariggahane
tappatipakkhappahane ca kosallam aviparitato dhammasabhavacintana ca pannaparami,
kamavitakkadivinodanam dukkhadhivasanaviriyanca viriyaparami, sabbapi adhivasanakhanti
khantiparami, vacisaccam samadanavisamvadanena viratisaccanca saccaparami, anavajjadhamme
acalasamadanadhitthanam adhitthanaparami, anodhiso sabbasattesu mettanuddayabhavo
mettaparami, upekkhaparami panassa yathavuttavaseneva veditabbati dasa paramiyo
labbhanti, upekkhaparami cettha atisayavatiti katva sayeva desanam arulha. Tatha
idha mahasattassa mahantam bhogakkhandham mahantanca natiparivattam pahaya mahabhinikkhamanasadisam
gehato nikkhamanam, tatha nikkhamitva labhasakkaram jigucchato paresam sambhavanam
Pariharitukamassa pabbajjalingam aggahetva citteneva anavasesam pabbajjagune
adhitthahitva paramasukhaviharo, paramappicchata, pavivekabhirati, upekkhanadhippayena
attano kayajivitanirapekkha, parehi attano upari katavippakaradhivasanam,
ukkamsagatasallekhavutti, bodhisambharapatipakkhanam kilesanam tanubhavena khinasavanam viya
paresam upakarapakaresu nibbikarabhavahetubhutena sabbattha majjhattabhavena samutthapito
lokadhammehi anupalepo, sabbaparaminam muddhabhutaya 1- upekkhaparamiya sikhappattiti
evamadayo gunanubhava vibhavetabbati.
                    Mahalomahamsacariyavannana nitthita.
                        Upekkhaparami nitthita.
                    Tatiyavaggassa atthavannana nitthita.
                         ---------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 52 page 312-316. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=52&A=6926&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=52&A=6926&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=33&i=243              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=33&A=9436              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=33&A=12215              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=33&A=12215              Contents of The Tipitaka Volume 33 http://84000.org/tipitaka/read/?index_33

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]