͹ͺ
мվҤѹط
                      ͧ
Թ»Ԯ صѹԮ ԸԮ 鹾ûԮ Ҵ ˹ѧ͸
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 53 : PALI ROMAN Sangani.A. (atthasalini)

     Vutthanagamini ca vipassana kimarammanati? lakkhanarammanati. Lakkhanam
Nama pannattigatikam 2- na vattabbadhammabhutam. Yo pana "aniccam dukkham anatta"ti
tilakkhanani sallakkheti, tassa pancakkhandha kanthe bandhakunapam 3- viya honti,
sankhararammanameva nanam sankharato vutthati. Yatha hi eko bhikkhu pattam
kinitukamo pattavanijena pattam abhatam disva hatthapahattho "ganhissami"ti
cintetva vimamsamano tini chiddani passeyya. So na chiddesu niralayo hoti,
patte pana niralayo hoti, evameva tini lakkhanani sallakkhetva sankharesu
niralayo hoti, sankhararammaneneva nanena sankharato vutthatiti veditabbo. 4-
Dussopamayapi eseva nayo.
     Iti bhagava lokuttarajjhanam bhajento suddhikapatipadaya catukkanayam
pancakanayanti dvepi naye ahari. Tatha suddhikasunnataya sunnatapatipadaya
suddhikaappanihitaya 5- appanihitapatipadayati. Kasma evam ahariti? puggalajjhasayena
ceva desanavilasena ca. Tadubhayampi hettha vuttanayeneva veditabbam. Evam
lokuttaram jhanam bhavetiti ettha suddhikapatipadaya catukkapancakavasena dve naya,
tatha sesesuti sabbesupi pancasu kotthasesu dasa naya bhajita.
                      Lokuttarakusalapakinnakakatha
     tatridam pakinnakam:-
           ajjhattanca bahiddha ca         ruparupesu pancasu
           sattatthangaparinamam            nimittam patipadapatiti.
@Footnote: 1 Si. detiti         2 cha.Ma. pannattigatikam     3 cha.Ma. baddhakunapam
@4 cha.Ma. veditabbam     5 si.,Ma. suddhikaappanihite

--------------------------------------------------------------------------------------------- page283.

Lokuttaramagge 1- hi ajjhattam abhinivisitva ajjhattam vutthati, ajjhattam abhinivisitva bahiddha vutthati, bahiddha abhinivisitva bahiddha vutthati, bahiddha abhinivisitva ajjhattam vutthati, rupe abhinivisitva rupa vutthati, rupe abhinivisitva arupa vutthati, arupe abhinivisitva arupa vutthati, arupe abhinivisitva rupa vutthati. Ekappaharena 2- pancahi khandhehi vutthati. Sattatthangaparinamanti so panesa maggo atthangikopi sattangikopi hoti. Bojjhangapi satta va honti cha va. Jhanampi 3- pancangikam va hoti caturangikam tivangikam va duvangikam vati, 4- evam sattaatthadinam anganam parinamo veditabboti attho. Nimittam patipadapatiti nimittanti yato vutthanam 5- hoti. Patipadapatiti patipadaya ca adhipatino ca calanacalanam veditabbam. Tattha ajjhattam abhinivisitva ajjhattam vutthatitiadisu tava idhekacco aditova ajjhattam pancasu khandhesu abhinivisati, abhinivisitva te aniccadito passati. Yasma pana na suddhikajjhattadassanamatteneva 6- maggavutthanam hoti, bahiddhapi datthabbameva. Tasma parassa khandhepi anupadinnasankharepi "aniccam dukkhamanatta"ti passati. So kalena ajjhattam sammasati, kalena bahiddhati. Tassevam sammasato ajjhattam sammasanakale vipassana maggena saddhim ghatiyati. Evam ajjhattam abhinivisitva ajjhattam vutthati nama. Sace panassa bahiddha sammasanakale vipassana maggena saddhim ghatiyati, evam ajjhattam abhinivisitva bahiddha vutthati nama. Eseva nayo bahiddha abhinivisitva bahiddha ca 7- ajjhattanca vutthanepi. @Footnote: 1 cha.Ma. lokuttaramaggo 2 cha.Ma. ekappahareneva 3 cha.Ma. jhanam pana @4 cha.Ma. iti-saddo na dissati 5 Ma. utthanam 6 cha.Ma. suddhaajjhatta..... @7 Si. bahiddha ceva

--------------------------------------------------------------------------------------------- page284.

Aparo aditova rupe abhinivisati, abhinivisitva bhutarupanca upadarupanca paricchinditva aniccadito passati. Yasma pana na suddharupadassanamattena 1- maggavutthanam hoti, arupampi datthabbameva. Tasma tam rupam arammanam katva uppannam vedanam sannam sankhare vinnananca "idam arupan"ti paricchinditva aniccadito passati, so kalena rupam sammasati kalena arupam. Tassevam sammasato rupasammasanakale vipassana maggena saddhim ghatiyati. Evam rupe abhinivisitva rupa vutthati nama. Sace panassa arupasammasanakale vipassanamaggena saddhim ghatiyati, evam rupe abhinivisitva arupa vutthati nama. Eseva nayo arupe abhinivisitva arupa ca rupa ca vutthanepi. "yankinci samudayadhammam, sabbantam nirodhadhamman"ti 2- evam abhinivisitva evameva vutthanakale pana ekappahareneva pancahi khandhehi vutthati namati ayam tikkhavipassakassa mahapannassa bhikkhuno vipassana. Yatha hi chatajjhattassa purisassa majjhe 3- guthapindam thapetva nanaggarasabhojanapunnapatim upaneyya. 4- So byanjanam hatthena byahanto 5- tam guthapindam disva "kimidan"ti pucchitva "guthapindo"ti vutte "dhi dhi, apanetha"ti bhattepi patiyampi niralayo hoti, evam sampadamidam datthabbam. Bhojanapatidassanasmim hi tassa attamanakalo viya imassa bhikkhuno balaputhujjanakale pancakkhandhe "aham maman"ti gahitakalo, guthapindassa ditthakalo viya tinnam lakkhananam sallakkhitakalo, bhattepi patiyampi niralayakalo viya tikkhavipassakassa mahapannassa bhikkhuno "yankinci samudayadhammam, sabbantam nirodhadhamman"ti pancahi khandhehi ekappahareneva vutthitakalo veditabbo. "sattatthangapparinaman"ti ettha ayam vuttappabhedo angapparinamo yatha hoti, tatha veditabbo. Sankharupekkhananameva hi ariyamaggassa bojjhangamaggangajhanangavisesam niyameti. 6- Keci pana thera "bojjhangamaggangajhanangavisesam @Footnote: 1 cha.Ma......matteneva 2 vinaYu. 4/19/17 3 Ma. bhattamajjhe @4 cha.Ma. upaneyyum 5 cha.Ma. viyuhanto 6 Si. niyameti

--------------------------------------------------------------------------------------------- page285.

Padakajjhanam niyameti"ti vadanti, keci "vipassanaya arammanabhuta khandha niyamenti"ti vadanti, keci "puggalajjhasayo niyameti"ti vadanti, tesampi vadesu ayam sankharupekkha sankhata pubbabhaga vutthanagamini vipassanava niyametiti veditabba. Tatrayam anupubbikatha:- vipassananiyamena hi sukkhavipassakassa uppannamaggopi samapattilabhino jhanam padakam akatva uppannamaggopi pathamajjhanam padakam katva pakinnakasankhare sammasitva uppaditamaggopi pathamajjhanikova hoti, sabbesu satta bojjhangani attha maggangani panca jhanangani honti. Tesampi hi pubbabhagavipassana somanassasahagatapi upekkhasahagatapi hutva vutthanakale sankharupekkhabhavappatta somanassasahagatava hoti. Pancakanaye dutiyatatiyacatutthajjhanani padakani katva uppaditamaggesu yathakkameneva jhanam caturangikam tivangikam duvangikanca hoti, sabbesu pana satta maggangani honti, catutthe cha bojjhangani. Ayam viseso padakajjhananiyamena ceva vipassananiyamena ca hoti, tesampi hi pubbabhagavipassana somanassasahagatapi upekkhasahagatapi hoti, vutthanagamini somanassasahagatava. Pancamajjhanam padakam katva nibbattitamagge pana upekkhacittekaggatavasena dve jhanangani, bojjhangamaggangani cha satta ceva. Ayampi viseso ubhayaniyamavasena hoti. Imasmim hi naye pubbabhagavipassana somanassasahagata va apekkhasahagata va hoti, vutthanagamini upekkhasahagatava. Arupajjhanani padakani katva uppaditamaggepi eseva nayo. Evam padakajjhanato vutthaya ye keci sankhare sammasitva nibbattitamaggassa asannappadese vutthita samapatti attano 1- sadisabhavam karoti bhumivanno viya godhavannassa. Dutiyattheravade pana yato yato samapattito vutthaya ye ye samapattidhamme sammasitva maggo nibbattito hoti, tamtamsamapattisadisova hoti, @Footnote: 1 cha.Ma. attana

--------------------------------------------------------------------------------------------- page286.

Sammasitasamapattisadisoti attho. Sace pana kamavacaradhamme sammasati, pathamajjhanikova hoti, tatthayampi 1- vipassananiyamo vuttanayeneva veditabbo. Tatiyattheravade "aho vataham sattangikam maggam papuneyyam, atthangikam maggam papuneyyan"ti attano ajjhasayanurupena yam yam jhanam padakam katva ye va ye va jhanadhamme sammasitva maggo nibbattito hoti, 2- tamtamjhanasadisova hoti. Padakajjhanam pana sammasitajjhanam va vina ajjhasayamatteneva tam na ijjhati. Svayamattho nandakovadasuttena dipetabbo. Vuttam hetam:- "seyyathapi bhikkhave tadahuposathe pannarase na hoti bahuno janassa kankha va vimati va `uno nu kho cando, punno nu kho cando'ti. Athakho `punno cando'tveva hoti. Evameva kho bhikkhave ta bhikkhuniyo nandakassa dhammadesanaya attamana ceva paripunnasankappa ca. Tasam bhikkhave pancannam bhikkhunisatanam ya pacchimaka 3- bhikkhuni, sa sotapanna avinipatadhamma niyata sambodhiparayana"ti. 4- Tasu hi yassa bhikkhuniya sotapattiphalassa upanissayo, sa sotapattiphaleneva paripunnasankappa ahosi .pe. Yassa arahattassa upanissayo, sa arahatteneva. Evameva attano ajjhasayanurupena yam yam jhanam padakam katva ye va ye va jhanadhamme sammasitva maggo nibbattito, tamtamjhanasadisova so hoti. Padakajjhanam pana sammasitajjhanam va vina ajjhasayamatteneva tam na ijjhatiti. Etthapi ca vipassananiyamo vuttanayeneva veditabbo. Tattha "padakajjhanameva niyameti"ti evamvadim tipitakaculanagattheram antevasika ahamsu "bhante yattha tava padakajjhanam atthi, tattha tam niyametu. Yasmim pana padakajjhanam natthi, tasmim arupabhave kim niyameti"ti. Avuso tatthapi padakajjhanameva niyameti. Yo hi bhikkhu atthasamapattilabhi pathamajjhanam padakam katva @Footnote: 1 cha.Ma. tatrapi 2 cha.Ma. ayam patho na dissati @3 cha.Ma. pacchimika 4 Ma.u. 14/415/356

--------------------------------------------------------------------------------------------- page287.

Sotapattimaggaphalani nibbattetva aparihinajjhano kalam katva arupabhave nibbatto, pathamajjhanikaya sotapattiphalasamapattiya vutthaya vipassanam patthapetva upari tini maggaphalani nibbatteti, tassa tani pathamajjhanikaneva honti, dutiyajjhanikadisupi eseva nayo. Arupe tikacatukkajjhanam uppajjati, tanca kho lokuttaram, na lokiyam. Evam tatthapi padakajjhanameva niyameti avusoti. Sukathito bhante panhoti. "vipassanaya arammanabhuta khandha niyamenti. Yam yam hi pancakkhandham sammasitva vutthati, tamtamsadisova maggo hoti"ti evamvadim moravapivasimahadattattherampi antevasika ahamsu "bhante tumhakam vade doso pannayati, rupam sammasitva vutthitabhikkhuno hi rupasadisena abyakatena maggena bhavitabbam, nevasannanasannayatanam nayato pariggahetva vutthitassa tamsadisena nevasannanasannabhavappattena maggena bhavitabban"ti. Na avuso evam hoti, lokuttaramaggo hi appanam appatto nama natthi, tasma rupam sammasitva vutthitassa atthangiko somanassasahagato maggo hoti, nevasannanasannayatanam sammasitva vutthitassapi na sabbakarena tadiso hoti, sattangiko pana upekkhasahagatamaggo hotiti. "puggalajjhasayo niyameti"ti vadino culabhayattherassapi vadam aharitva tipitakaculanagattherassa kathayimsu. So aha "yassa tava padakajjhanam atthi, tassa puggalajjhasayo niyametu. Yassa tam natthi, tassa katarajjhasayo niyamessati, niddhanassa vuddhigavesanakalo 1- viya hoti"ti. Tam katham aharitva tipitakaculabhayattherassa puna kathayimsu, so "padakajjhanavato idam kathitam avuso"ti aha. Yatha pana padakajjhanavatopi, sammasitajjhanavatopi tatheva veditabbo. 2- Pancamajjhanato vutthaya hi pathamajjhanadini 3- sammasato uppannamaggo pathamattheravadena pancamajjhaniko, dutiyattheravadena pathamadijjhaniko apajjatiti dvepi vada virujjhanti. Tatiyavade panettha yam icchati, tajjhaniko hotiti te ca vada na virujjhanti, ajjhasayo ca satthiko 4- @Footnote: 1 Si. vaddhigavesanakalo 2 cha.Ma. veditabbam @3 cha.Ma. pathamadini 4 cha.Ma. satthako

--------------------------------------------------------------------------------------------- page288.

Hotiti. Evam tayopi thera pandita byatta vuddhisampanna ca, 1- tena tesam tantim katva thapayimsu. Idha pana atthameva uddharitva tayopete vade vipassana niyametiti dassitam. Idani nimittam patipadapatiti ettha evam angapparinamavato maggassa uppadakale gotrabhu kuto vutthati, maggo kutoti? gotrabhu tava nimittato vutthati, pavattam chetum 2- na sakkoti. Ekatovutthano hesa. Maggo nimittato vutthati, pavattampi chindatiti. 3- Ubhatovutthano hesa. Tesam ayam uppattinayo:- yasmim hi vare maggavutthanam hoti, tasmim anulomam neva ekam hoti, na pancamam. Ekanhi asevanam na labhati, pancamam bhavangassa asannatta pavedhati. Tada hi javanam patitam nama hoti, tasma neva ekam hoti, na pancamam. Mahapannassa pana dve anulomani honti, tatiyam gotrabhu, catuttham maggacittam, tini phalani, tato bhavangotaranam. Majjhimapannassa pana tini anulomani honti, catuttham gotrabhu, pancamam maggacittam, dve phalani, tato bhavangotaranam, mandapannassa cattari anulomani honti, pancamam gotrabhu, chattham maggacittam, sattamam phalam, tato bhavangotaranam. Tatra 4- mahapannamandapannanam vasena akathetva majjhimapannassa vasena kathetabbam. Yasmim hi vare maggavutthanam hoti, tasmim kiriyahetukamanovinnanadhatu upekkhasahagata manodvaravajjanam hutva vipassanagocare khandhe arammanam katva bhavangam avajjeti, 5- tadanantaram tenavajjanena gahitakkhandhe gahetva uppajjati pathamajavanam anulomananam, tam tesu khandhesu "anicca"ti va "dukkha"ti va "anatta"ti va pavattitva olarikolarikam saccacchadakam tamam 6- vinodetva tini lakkhanani bhiyyo bhiyyo pakatani katva nirujjhati, tadanantaram uppajjati dutiyanulomam. Tesu purimam anasevanam dutiyassa purimam asevanam hoti, tampa @Footnote: 1 cha.Ma. buddhisampannava 2 cha. chettum 3 cha.Ma. chindati @4 cha.Ma. tattha 5 cha.Ma. avatteti 6 cha. saccapaticchadakatamam. evamuparipi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page289.

Laddhasevanatta tikkham suram pasannam hutva tasmimyevarammane tenevakarena pavattitva majjhimappamanam saccacchadakam tamam vinodetva tini lakkhanani bhiyyo bhiyyo pakatani katva nirujjhati, tadanantaram uppajjati tatiyanulomam, tassa dutiyam asevanam hoti, tampi laddhasevanatta tikkham suram vippasannam hutva tasmimyevarammane tenevakarena pavattitva tadavasesam anusahagatam saccacchadakam tamam vinodetva niravasesam katva tini lakkhanani bhiyyo bhiyyo pakatani katva nirujjhati. Evam tihi anulomehi saccacchadakatame vinodite tadanantaram uppajjati gotrabhunanam nibbanam arammanam kurumanam. Tatrayam upama:- eko kira cakkhuma puriso "nakkhattayogam janissami"ti rattibhage nikkhamitva candam passitum uddham ullokesi, tassa balahakehi 1- paticchannatta cando na pannayittha. Atheko vato utthahitva thule thule balahake viddhamsesi, aparo majjhime, aparo sukhumepi. Tato so puriso vigatabalahake nabhe tam candam disva nakkhattayogam annasi. Tattha tayo balahaka viya saccapaticchadakam thulamajjhimasukhumakilesandhakaram, 2- tayo vata viya tini anulomacittani, cakkhuma puriso viya gotrabhunanam, cando viya nibbanam, ekekassa vatassa yathakkamena balahakattayaviddhamsanam viya ekekassa anulomacittassa saccapaticchadakatamavinodanam, vigatabalahake nabhe tassa purisassa visuddhacandadassanam viya vigate saccapaticchadake tame gotrabhunanassa visuddhanibbanarammanakaranam. Yatheva hi tayo vata candapaticchadake balahakeyeva viddhamsetum sakkonti, na candam datthum sakkonti, evam anulomani saccapaticchadakam tamamyeva vinodetum sakkonti, na nibbanam arammanam katum sakkonti. Yatha so puriso candameva datthum sakkoti, na balahake viddhamsetum, evam gotrabhunanam nibbanameva arammanam katum sakkoti, na kilesatamam vinodetum. Evam anulomam sankhararammanam hoti, gotrabhu nibbanarammanam. @Footnote: 1 cha.Ma. valahakehi. evamuparipi 2 cha.Ma.....kilesandhakara

--------------------------------------------------------------------------------------------- page290.

Yadi hi gotrabhu anulomena gahitarammanam ganheyya, puna anulomam tam anubandheyyati maggavutthanameva na bhaveyya. Gotrabhunanam pana anulomassa arammanam aggahetva tam apacchatopavattiyam 1- katva sayam anavajjanampi samanam avajjanatthane thatva "evam nibbattahi"ti tassa maggassa sannam datva viya nirujjhati, maggopi tena dinnasannam amuncitvava avicisantativasena tam nanam anuppabandhamano 2- anibbiddhapubbam apadalitapubbam lobhakkhandham dosakkhandham mohakkhandham nibbijjhamano ca padalayamano ca 3- nibbattati. Tatrayam upama:- eko kira issaso dhanusatamatthake phalakasatam thapapetva vatthena mukham vethetvasaram sannayhitva cakkayante atthasi. Anno puriso cakkayantam avijjhitva 4- yada issasassa phalakasatam abhimukham hoti, tada tattha dandakena sannam deti. Issaso dandakasannam amuncitvava saram khipitva phalakasatam nivijjhati. 5- Tattha dandakasanna viya gotrabhunanam, issaso viya maggananam, issasassa dandakasannam amuncitvava phalakasatanivijjhanam 6- viya, maggananassa gotrabhunanena dinnasannam amuncitvava nibbanam arammanam katvava anibbiddhapubbanam apadalitapubbanam lobhakkhandhadinam nibbijjhanapadalanam. Bhumiladdhavattasetusamugghatakaranantipi etadeva. Maggassa hi ekameva kiccam anusayappajahanam. Iti so anusaye pajahanto nimitta vutthati nama, pavattam chindati nama. Nimittanti rupavedanasannasankharavinnananimittam. Pavattanti 7- rupavedanasannasankharavinnanappavattameva. Tam duvidham hoti upadinnakam anupadinnakanti. Tesu maggassa anupadinnakato vutthanacchaya dissatiti vatva "anupadinnakato vutthati"ti vadimsu. @Footnote: 1 cha.Ma. apacchatopavattikam 2 cha.Ma. anubandhamano @3 cha.Ma. nibbijjhamanova padalayamanova 4 cha.Ma. avinchitva @5 cha.Ma. nibbijjhati 6 cha.Ma. phalakasatanibbijjhanam @7 cha.Ma. pavattampi

--------------------------------------------------------------------------------------------- page291.

Sotapattimaggena hi cattari ditthigatasampayuttani, vicikicchasahagatanti panca cittani pahiyanti, tani rupam samutthapenti. Tam anupadinnakarupakkhandho, tani cittani vinnanakkhandho, tamsampayutta vedana sanna sankhara tayo arupakkhandha. Tattha sace sotapannassa sotapattimaggo abhavito abhavissa, tani panca cittani chasu arammanesu pariyutthanam papuneyyum. Sotapattimaggo pana tesam pariyutthanuppattim 1- varayamano setusamugghatam abhabbuppattikabhavam kurumano anupadinnakato vutthati nama. Sakadagamimaggena cattari ditthigatavippayuttani, dve domanassasahagataniti olarikakamaragabyapadavasena cha cittani pahiyanti. Anagamimaggena anusahagatakamaragabyapadavasena tanieva cha cittani pahiyanti. Arahattamaggena cattari ditthigatavippayuttani, uddhaccasahagatancati panca akusalacittani pahiyanti. Tattha sace tesam ariyanam te magga abhavita assu, tani cittani chasu arammanesu pariyutthanam papuneyyum, te pana tesam magga pariyutthanuppattim varayamana setusamugghatam abhabbuppattikabhavam kurumana anupadinnakato vutthahanti nama. "upadinnakato vutthanacchaya dissati"ti vatva "upadinnakato vutthati"tipi vadimsu. Sace hi sotapannassa sotapattimaggo abhavito abhavissa, thapetva satta bhave anamatagge samsaravatte upadinnakakkhandhappavattam 2- pavatteyya. Kasma? tassa pavattiya hetunam atthitaya. Tini sannojanani, ditthanusayo, vicikicchanusayoti ime pana panca kilese sotapattimaggo uppajjamanova samugghateti, idani kuto sotapannassa satta bhave thapetva anamatagge samsaravatte @Footnote: 1 cha. nesam pariyutthanappattim. evamuparipi 2 cha.Ma. upadinnakappavattam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page292.

Upadinnakappavattam pavattissati. Evam sotapattimaggo upadinnakappavattam appavattam kurumano upadinnakato vutthati nama. Sace sakadagamissa sakadagamimaggo abhavito abhavissa, thapetva dve bhave pancasu bhavesu upadinnakappavattam pavatteyya. Kasma? tassa pavattiya hetunam atthitaya. Olarikani kamaragapatighasannojanani, olariko kamaraganusayo, patighanusayoti ime pana cattaro kilese so maggo uppajjamanova samugghateti. Idani kuto sakadagamissa dve bhave thapetva pancasu bhavesu upadinnakappavattam pavattissati. Evam sakadagamimaggo upadinnakappavattam appavatatam kurumano upadinnakato vutthati nama. Sace anagamissa anagamimaggo abhavito abhavissa, thapetva ekam bhavam dutiyabhave upadinnakappavattam pavatteyya. Kasma? tassa pavattiya hetunam atthitaya. Anusahagatani kamaragapatighasannojanani, anusahagato kamaraganusayo, patighanusayoti ime pana cattaro kilese so maggo uppajjamanova samugghateti, idani kuto anagamissa ekam bhavam thapetva dutiyabhave upadinnakappavattam pavattissati. Evam anagamimaggo upadinnakappavattam appavattam kurumano upadinnakato vutthati nama. Sace arahato arahattamaggo abhavito abhavissa, ruparupabhavesu upadinnakappavattam pavatteyya. Kasma? tassa pavattiya hetunam atthitaya. Ruparago aruparago mano uddhaccam avijja mananusayo bhavaraganusayo avijjanusayoti ime pana attha kilese so maggo uppajjamanova samugghateti, idani kuto khinasavassa punabbhave upadinnakappavattam pavattissati. Evam arahattamaggo upadinnakappavattam appavattam kurumano upadinnakato vutthati nama.

--------------------------------------------------------------------------------------------- page293.

Sotapattimaggo cettha apayabhavato vutthati, sakadagamimaggo sugatikamabhavekadesato, anagamimaggo kamabhavato, arahattamaggo ruparupabhavato. "sabbabhavehipi vutthatieva"ti vadanti. Imassa panatthassavibhavanattham 1- ayam pali:- "sotapattimaggananena abhisankharavinnanassa nirodhena satta bhave thapetva anamatagge samsaravatte ye 2- uppajjeyyum namanca rupanca, etthete nirujjhanti vupasamanti attham gacchanti patipassambhanti. Sakadagamimaggananena abhisankharavinnanassa nirodhena dve bhave thapetva pancasu bhavesu ye uppajjeyyum namanca rupanca, etthete nirujjhanti vupasamanti attham gacchanti patipassambhanti. Anagamimaggananena abhisankharavinnanassa nirodhena ekam bhavam thapetva kamadhatuya dvisu bhavesu ye uppajjeyyum namanca rupanca, etthete nirujjhanti vupasamanti attham gacchanti patipassambhanti. Arahattamaggananena abhisankharavinnanassa nirodhena rupadhatuya va arupadhatuya va ye uppajjeyyum namanca rupanca, etthete nirujjhanti vupasamanti attham gacchanti patipassambhanti. Arahato anupadisesaya nibbanadhatuya parinibbayantassa carimavinnanassa nirodhena panna ca sati ca namanca rupanca, etthete nirujjhanti vupasamanti attham gacchanti patipassambhanti"ti. 3- Ayam tava nimitte vinicchayo. Patipadapatiti ettha pana patipada calati na calatiti? calati. Tathagatassa Hi sariputtattherassa ca cattaropi magga sukhapatipada khippabhinna ahesum. @Footnote: 1 cha.Ma. imassa panatthassa vibhavanattham 2 ka. yeva 3 khu. cula. 30/6/35-36

--------------------------------------------------------------------------------------------- page294.

Mahamoggallanattherassa pathamamaggo sukhapatipado khippabhinno ca, 1- upari tayo magga dukkhapatipada khippabhinna. Kasma? niddabhibhutatta. Sammasambuddho kira sattaham daharakumarakam viya theram parihari, theropi ekadivasam niddayamano nisidi. Atha nam sattha aha "pacalayasi no tvam moggallana, pacalayasi no tvam moggallana"ti. 2- Evarupassapi mahabhinnappattassa savakassa patipada calati, sesanam kim na calissatiti. 3- Ekaccassa hi bhikkhuno cattaropi magga dukkhapatipada dandhabhinna honti, ekaccassa dukkhapatipada khippabhinna, ekaccassa sukhapatipada dandhabhinna, ekaccassa sukhapatipada khippabhinna. Ekaccassa pathamamaggo dukkhapatipado dandhabhinno hoti, dutiyamaggo dukkhapatipado khippabhinno, tatiyamaggo sukhapatipado dandhabhinno. Catutthamaggo sukhapatipado khippabhinnoti. Yatha ca patipada, evam adhipatipi calatieva. Ekaccassa hi bhikkhuno cattaropi magga chandadhipateyya honti, ekaccassa viriyadhipateyya, ekaccassa cittadhipateyya, ekaccassa vimamsadhipateyya. Ekaccassa pana pathamamaggo chandadhipateyyo hoti, dutiyo viriyadhipateyyo, tatiyo cittadhipateyyo, catuttho vimamsadhipateyyoti. Pakinnakakatha nitthita. ------------ Pathamamaggavisatimahanayavannana. [357] Idani yasma lokuttarakusalam bhavento na kevalam upanijjhayanatthena jhanameva bhaveti, niyyanatthena pana maggampi bhaveti, upatthanatthena satipatthanampi, padahanatthena sammappadhanampi, ijjhanatthena iddhipadampi, @Footnote: 1 cha.Ma. ca-saddo na dissati 2 an. sattaka. 23/61/70 @3 cha.Ma. iti-saddo na dissati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page295.

Adhipatiyatthena indriyampi, akampiyatthena balampi, bujjhanatthena bojjhangampi, tathatthena saccampi, avikkhepatthena samathampi, sunnatatthena dhammampi, rasatthena khandhampi, ayatanatthena ayatanampi, sunnasabhavanissattatthena dhatumpi, paccayatthena aharampi, phusanatthena phassampi, vedayitatthena vedanampi, sanjananatthena sannampi, cetayitatthena cetanampi, vijananatthena cittampi bhaveti. Tasma tesam ekunavisatiya nayanam 1- dassanattham puna "katame dhamma kusala"tiadi vuttam. Evam "idampi bhaveti, idampi bhaveti"ti puggalajjhasayena ceva desanavilasena ca visati naya desita 2- honti. Dhammam sotum nisinnadevaparisaya hi ye upanijjhayanatthena "lokuttarajjhanan"ti kathite bujjhanti, tesam sappayavasena "jhanan"ti kathitam .pe. Ye vijananatthena "cittampi"ti 3- vutte bujjhanti, tesam sappayavasena "cittan"ti kathitam. Ayamettha puggalajjhasayo. Sammasambuddho pana attano buddhasubodhitaya 4- dasabalacatuvesarajjacatu- patisambhidataya ca chaasadharanananayogena ca desanam yadicchakam niyametva dasseti, icchanto upanijjhayanatthena lokuttarajjhananti dasseti, icchanto niyyanatthena .pe. Vijananatthena lokuttaram cittanti dasseti. 5- Ayam desanavilaso nama. Tattha yatheva "lokuttarajjhanan"ti vuttatthane dasa naya vibhatta, evam maggadisupi teyeva veditabba. Iti visatiya thanesu dasa dasa katva dve nayasatani vibhattani honti. [358] Idani adhipatibhedam dassetum puna "katame dhamma kusala"tiadi araddham. Tattha chandam dhuram jetthakam pubbangamam katva nibbattitam lokuttarajjhanam chandadhipateyyam nama. Sesesupi eseva nayo. Iti purimasmim suddhike dve nayasatani. Chandadhipateyyadisupi dve dveti nayasahassena bhajetva pathamamaggam dasseti 6- dhammaraja. Pathamamaggo nitthito. @Footnote: 1 cha.Ma. padanam 2 Ma. dassita 3 cha.Ma. cittanti @4 cha.Ma. buddhasubodhataya 5 cha.Ma. ayam patho na dissati 6 cha.Ma. dassesi


The Pali Atthakatha in Roman Book 53 page 282-295. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=53&A=7055&w=Lakkhaṛ´��aṛ´��_Nāma_paṛ´��ṛ´��attigatikaṛ´��&modeTY=2&pagebreak=1 öҺѡ :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=53&A=7055&modeTY=2&pagebreak=1 ҹö :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=34&i=196 ͤûԮѺǧ :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=34&A=2121 ûԮѺѡ :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=34&A=1670 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=34&A=1670 Contents of The Tipitaka Volume 34 http://84000.org/tipitaka/read/?index_34

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

ѹ֡ Ҿѹ .. . ʴŹҧԧŨҡöҩѺҺ ѡѹ. ҡͼԴҴ س [email protected]