ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 54 : PALI ROMAN Vibhanga.A. (sammoha.)

                         14. Sikkhapadavibhanga
                       1. Abhidhammabhajaniyavannana
     [703] Idani tadanantare sikkhapadavibhange pancati gananaparicchedo.
Sikkhapadaniti sikkhitabbapadani, sikkhakotthasati attho. Apica upari agata
sabbepi kusala dhamma sikkhitabbato sikkha, pancasu pana silangesu yankinci
angam tasam sikkhanam patitthanatthena padanti sikkhanam padattapi sikkhapadani.
Panatipatati panassa atipata, ghatana maranati attho. Veramaniti virati.
Adinnadanati adinnassa adana, parapariggahitassa haranati attho. Kamesuti
vatthukamesu. Micchacarati kilesakamavasena lamakacaRa. Musavadati abhutavadato.
Suramerayamajjapamadatthanati ettha surati pitthasura puvasura odanasura
kinnapakkhitta sambharasamyuttati panca suRa. Merayanti pupphasavo phalasavo
gulasavo madhvasavo sambharasamyuttoti panca asava. Tadubhayampi madaniyatthena
majjam. Yaya cetanaya tam pivanti, sa pamadakaranatta pamadatthanam, tasma
suramerayamajjapamadatthana. Ayam tavettha matikanikkhepassa attho.
     [704] Padabhajaniye pana yasmim samaye kamavacarantiadi sabbam hettha
vuttanayatta uttanatthameva. Yasma pana na kevalam viratiyeva sikkhapadam, cetanapi
sikkhapadameva, tasma tam dassetum dutiyanayo dassito. Yasma ca na kevalam
eteyeva dve dhamma sikkhapadam, cetanasampayutta pana paropannasa dhammapi
sikkhitabbakotthasato sikkhapadameva, tasma tatiyanayopi dassito.
     Tattha duvidham sikkhapadam pariyayasikkhapadam nippariyayasikkhapadanca. Tattha
virati nippariyayasikkhapadam. Sa hi "panatipata veramani"ti paliyam agata, no
cetana. Viramanto ca tayaeva tato tato viramati, na cetanaya, cetanam pana
Aharitva dassesi. Tatha sesacetanasampayuttadhamme. Vitikkamakale hi veracetana
dussilyam nama. Tasma sa viratikalepi sulilyavasena vutta, phassadayo
tamsampayuttatta gahitati.
     Idani etesu sikkhapadesu nanasamuttejanattham imesam panatipatadinam
dhammato kotthasato arammanato vedanato mulato kammato savajjato payogato
ca vinicchayo veditabbo.
     Tattha dhammatoti pancapete panatipatadayo cetanadhammava honti.
Kotthasato pancapi kammapathaeva.
     Arammanato panatipato jivitindriyarammano. Adinnadanam sattarammanam
va sankhararammanam va. Micchacaro itthipurisarammano. Musavado sattarammano
va sankhararammano va. Surapanam sankhararammanam.
     Vedanato panatipato dukkhavedano. Adinnadanam tivedanam. Tanhi
hatthatutthassa adinnam adiyato sukhavedanam hoti, bhitakale dukkhavedanam, majjhattassa
hutva ganhato adukkhamasukhavedanam. Micchacaro sukhavedano va adukkhamasukhavedano
va. Musavado adinnadanam viya tivedano. Surapanam sukhamajjhattavedanam.
     Mulato panatipato dosamohamulo. Adinnadanam kincikale lobhamohamulam,
kincikale dosamohamulam. Micchacaro lobhamohamulo. Musavado kincikale
lobhamohamulo, kincikale dosamohamulo. Surapanam lobhamohamulam.
     Kammato musavado cettha vacikammam, sesa kayakammameva.
     Savajjato panatipato atthi appasavajjo, atthi mahasavajjo. Tatha
adinnadanadini. Tesam nanakaranam hettha 1- dassitameva.
     Ayam pana aparo nayo:- kunthakipillikassa hi vadho appasavajjo, tato
mahantatarassa mahasavajjo. Sopi appasavajjo, tato mahantataraya sakunikaya
@Footnote: 1 sangani.A. 1/1/145
Mahasavajjo. Tato godhaya, tato sasakassa, tato migassa, tato gavayassa, tato
assassa, tato hatthissa vadho mahasavajjo. Tatopi dussilamanussassa, tato
gorupasilakamanussassa, tato saranagatassa, tato pancasikkhapadikassa, tato samanerassa,
tato puthujjanabhikkhuno, tato sotapannassa, tato sakadagamissa, tato anagamissa,
tato khinasavassa vadho atimahasavajjoyeva.
     Adinnadanam dussilassa santake appasavajjam, tato gorupasilakassa
santake mahasavajjam. Tato saranagatassa, tato pancasikkhapadikassa, samanerassa,
puthujjanabhikkhuno, sotapannassa, sakadagamissa, tato anagamissa santake
mahasavajjam. Tato khinasavassa santake atimahasavajjamyeva.
     Micchacaropi 1- dussilaya itthiya vitikkamane 2- appasavajjo, tato
gorupasilakaya mahasavajjo. Tato saranagataya, pancasikkhapadikaya, samaneriya,
puthujjanabhikkhuniya, sotapannaya, sakadagaminiya, tato anagaminiya vitikkamane
mahasavajjo. Khinasavaya pana bhikkhuniya ekantamahasavajjova.
     Musavado kakanikamattassa atthaya musakathane appasavajjo, tato
addhamasakassa, masakassa, pancamasakassa, addhakahapanassa, kahapanassa, tato
anagghaniyabhandassa atthaya musakathane mahasavajjo. Musa kathetva pana samgham
bhindantassa ekantamahasavajjova.
      Surapanam pasatamattassa pane appasavajjam, anjalimattassa pane
mahasavajjam. Kayacalanasamattham pana bahum pivitva gamaghatanigamaghatakammam karontassa
ekantamahasavajjameva.
     Panatipatanhi patva khinasavassa vadho mahasavajjo. Adinnadanam
patva khinasavasantakassa haranam, micchacaram patva khinasavaya bhikkhuniya vitikkamanam,
@Footnote: 1 cha.Ma. pi-saddo na dissati        2 cha.Ma. vitikkame
Musavadam patva musavadena samghabhedo, surapanam patva kayacalanasamattham bahum
pivitva gamanigamaghatanam mahasavajjam. Sabbehipi panetehi musavadena samghabhedanameva
mahasavajjam. Tanhi kappam niraye pacanasamattham mahakibbisam.
     Payogatoti panatipato sahatthikopi hoti anattikopi. Tatha adinnadanam.
Micchacaramusavadasurapanani sahatthikanevati.
     Evamettha panatipatadinam dhammadivasena vinicchayam natva panatipata
veramanitiadinampi dhammato kotthasato arammanato vedanato mulato kammato
khandato samadanato payogato ca vinicchayo veditabbo.
     Tattha dhammatoti pariyayasilavasena patipatiya panca cetanadhammava.
Kotthasatoti pancapi kammapathaeva. Arammanatoti panatipata veramani parassa
jivitindriyam arammanam katva attano veracetanaya viramati. Itarasupi eseva
nayo. Sabbapi hi eta vitikkamitabbavatthum arammanam katva veracetanahiyeva
viramanti. Vedanatoti sabbapi sukhavedana va honti majjhattavedana va.
Mulatoti nanasampayuttacittena viramantassa alobhaadosaamohamula honti,
nanavippayuttacittena viramantassa alobhaadosamula honti. Kammatoti musavada
veramaniyevettha vacikammam, sesa kayakammam. Khandatoti gahattha yam yam vitikkamanti,
tam tadeva khandam hoti bhijjati, avasesam na bhijjati. Kasma? gahattha hi
anibaddhasila honti, yam yam sakkonti, tam tadeva gopenti. Samaneranam pana
ekasmimpi 1- vitikkamante sabbanipi 1- bhijjantiyeva. Na kevalanca etani,
sesasilanipi bhijjantiyeva. Tesam pana vitikkamo dandakammavatthuko, "puna evarupam
na karissami"ti dandakamme kate silam paripunnam hoti. Samadanatoti sayameva
"panca silani adhitthahami"ti adhitthahantenapi patiyekkam patiyekkam samadiyantenapi
samadinnani honti, annassa santike nisiditva "panca silani samadiyami"ti
@Footnote: 1 cha.Ma. pi-saddo na dissati
Samadiyantenapi patiyekkam patiyekkam samadiyantenapi samadinnaneva honti.
Payogato sabbanipi sahatthikapayoganevati veditabbani.
     [712] Idani yasam sikkhanam kotthasabhavena imani panca sikkhapadani
vuttani, tani dassetum katame dhamma sikkhati ayam sikkhavaro araddho. Tattha
yasma sabbepi catubhumika kusala dhamma sikkhitabbabhavato sikkha, tasma te dassetum
yasmim samaye kamavacarantiadi vuttam. Tattha hettha cittuppadakande 1- vuttanayeneva
palim vittharetva attho veditabbo, idha pana mukhamattameva dassitanti.
                     Abhidhammabhajaniyavannana nitthita.
                          -------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 54 page 408-412. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=54&A=9640&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=54&A=9640&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=35&i=767              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=35&A=9795              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=35&A=7816              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=35&A=7816              Contents of The Tipitaka Volume 35 http://84000.org/tipitaka/read/?index_35

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]