ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 55 : PALI ROMAN Panca.A. (paramatthadi.)

                     Paticcavara paccayapaccaniyavannana
     [86-87] Paccayapaccaniyam pana yasma kusalapade na labbhati kusaladhammassa
hetupaccayena vina anuppattito, tasma akusalam dhammam paticcatiadi araddham.
@Footnote: 1 cha.Ma. labbhati, tam   2 cha.Ma. paccayasanniveso
@3 cha.Ma. yo yo     4 cha.Ma. mulakam
Tattha nahetupaccayati hetupaccayapatikkhepo hetupaccayam vina annena paccayena
uppajjatiti attho. Vicikicchasahagato uddhaccasahagato mohoti ayanhi sampayutta-
dhammananceva cittasamutthanarupassa ca sayam hetupaccayo hoti, annassa pana
sampayuttahetuno abhava na hetupaccaya uppajjatiti thapetva hetupaccayam
sesehi attano anurupapaccayehi uppajjati. Imina nayena sabbattha patikkhepesu 1-
attho veditabbo. Ahetukam vipakabyakatanti idam rupasamutthapakavaseneva veditabbam.
Annesupi evarupesu eseva nayo.
     [88] Nadhipatipaccaye kamam adhipatipi attana saddhim dutiyassa adhipatino
abhava adhipatipaccayam na labhati, yatha pana vicikicchuddhaccasahagato moho ahetuko,
na tatha adhipatiyeva 2- niradhipati. Chandadisu pana annataram adhipatim akatva
kusaladinam uppattikale sabbepi kusaladayo niradhipatino. Tasma moham viya visum
adhipatimattameva anuddharitva sabbasangahikavasenevesa "ekam khandham paticca tayo
khandha"tiadika desana katati veditabba.
     [89] Nanantaranasamanantaresu narammane viya rupameva paccayuppannam. Tena
vuttam "narammanapaccayasadisan"ti. Sahajatapaccayo parihino. Yatha cesa, tatha
nissayaatthiavigatapaccayapi. Kimkarana? etehi vina kassaci anuppattito.
Sahajatanissayaatthiavigatapaccaye hi paccakkhaya ekopi ruparupadhammo nuppajjati,
tasma te parihina.
     [90] Naannamannapaccayavibhange patisandhikkhane vipakabyakate khandhe
paticca katattarupanti hadayavatthuvajjam veditabbam.
     [91] Naupanissayapaccayavibhange rupameva paccayuppannam. Tanhi upanissayapaccayam
na labhati. Arupam pana kincapi arammanupanissayapakatupanissaye na labheyya,
anantarupanissayamuttakam pana natthi. Tena vuttam "naarammanapaccayasadisan"ti.
@Footnote: 1 cha.Ma. sabbapaccayapatikkhepesu    2 cha.Ma. adhipatayo eva
     [92] Napurejate cittasamutthanam rupanti pancavokaravasena vuttam.
     [93] Napacchajatapaccayati ettha sahajatapurejatapaccaya sangaham gacchanti.
Tasma sahajatapaccayasadisa ettha pali, sa pana 1- nadhipatipaccaye vittharitati
idha sankhitta. Nasevanapaccayo kusalakusalapathamajavanavasena veditabbo, 2- tatha
kiriyabyakatam. Pali pana idhapi nadhipatipaccaye vittharitavaseneva veditabba.
Tenevaha "napacchajatapaccayampi nasevanapaccayampi nadhipatipaccayasadisan"ti.
     [94-97] Nakammapaccaye vipakacetana nanakkhanikakammapaccayam labhatiti
na gahita. Naharapaccaye ekaccam rupameva paccayuppannam, tatha naindriyapaccaye.
     [98] Najhanapaccaye pancavinnanadhamma ca ekaccanca rupam paccayuppannam.
Pancavinnanasminhi vedana ca cittekaggata ca dubbalatta upanijjhanalakkhanam
na papunantiti jhanapaccaye te 3- na gahita.
     [99-102] Namaggapaccaye ahetukavipakakiriyanceva ekaccanca rupam
paccayuppannam. Nasampayuttanonatthinovigatesu rupameva paccayuppannam. Tena vuttam
"narammanapaccayasadisan"ti.
     [103] Nahetuya dveti ekamulakagananaya yathapalimeva niyyati.
     [104] Dumulake nahetupaccaya narammane ekanti ettha kincapi
bahugananena saddhim unataragananassa samsandane unataraganananam vasena nahetuya
viya dvihi bhavitabbam, narammanavasena pana arupadhammanam parihinatta abyakatam
paticca rupabyakatassa uppattim sandhaya "ekan"ti vuttam. Sabbesu ekakesupi
eseva nayo. Dveti vuttatthane pana nahetuya laddhavasena varadvayam veditabbam.
@Footnote: 1 cha.Ma. ayam saddo na dissati  2 cha.Ma. nasevanapaccaye kusalakusala pathamajavanavasena
@veditabba                3 cha.Ma. ayam patho na dissati
     [105-106] Timulakadisu pana sabbesu narammanapaccayassa aparihinatta
ekameva vissajjananti ayam paccaniye nahetupaccayam adim katva ekamulakadisu
ganana.
     [107-130] Narammanapaccayadayo pana ekamulake tava purimena sadisatta
idhapi na dassitayeva. Narammanapaccayavasena dumulake narammanapaccaya nahetuya
ekanti nahetudumulake vuttameva. Nadhipatiya pancati narammanapaccaye laddhavasena
veditabbati evam sabbasamsandanesu unataragananasseva paccayassa vasena ganana
veditabba. Yattha yattha ca narammanapaccayo pavisati, tattha tattha rupameva
paccayuppannam. Nanantaranasamanantaranaannamannanaupanissayanaharanaindriyanasampayutta-
nonatthinovigatapaccayanam pavitthatthanepi eseva nayo. Naharanaindriyanajhana-
namaggapaccaya sabbattha sadisavissajjana. Nasahajatadicatukkam idhapi parihinamevati
idamettha lakkhanam. Imina pana lakkhanena sabbesu dumulakadisu "ayam paccayo
mulam, ayancettha 1- dumulako, ayam timulako, ayam sabbamulako"ti tam 2- sallakkhetva
unataragananassa paccayassa vasena ganana veditabbati.
                      Paccayapaccaniyavannana nitthita.
                           -----------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 55 page 482-485. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=10899&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=10899&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=36&i=573              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=36&A=2940              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=36&A=2967              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=36&A=2967              Contents of The Tipitaka Volume 36 http://84000.org/tipitaka/read/?index_36

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]