ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 55 : PALI ROMAN Panca.A. (paramatthadi.)

                         Paccaniyanulomavannana
    [631] Paccaniyanulomepi "hetuya satta, arammane nava"ti evam anulome
"nahetuya pannarasa narammane pannarasa"ti evam paccaniye ca laddhagananesu
paccayesu yo paccayo 2- paccaniyato thito, tassa paccaniyato laddhavaresu ye
anulomato thitassa anulomato laddhavarehi sadisa vara, tesam vasena ganana
veditabba. Paccaniyasminhi nahetupaccaye "nahetuya pannarasa"ti pannarasa
vara laddha, anulome arammanapaccaye "arammane nava"ti nava vara laddha.
Tattha ye nahetuya pannarasa vutta, tesu ye nava vara arammane vuttehi
navahi sadisa, tesam vasena ganana veditabba. Tattha ye arammane nava
vutta, te nahetuya vuttesu pannarasasu "kusalo kusalakusalabyakatanam, akusalo
akusalakusalabyakatanam, abyakato abyakatakusalakusalanan"ti imehi navahi
@Footnote: 1 cha.Ma. thitesu     2 cha.Ma. ayam patho na dissati
Sadisava, te sandhaya nahetuya arammane navati vuttam. Adhipatiya
dasatiadisupi eseva nayo. Arammanadinanhi anulomagananaya ye vara vutta,
nahetupaccayena saddhim samsandanepi te sabbepi 1- labbhantiti veditabba. "kusalo
dhammo kusalassa dhammassa nahetupaccayena paccayo arammanapaccayena paccayo,
danam datva silam samadiyitva uposathakammam katva tam paccavekkhati, pubbe
sucinnani paccavekkhati"ti imina pana 2- upayena tesam paliddharo veditabbo. 3-
     Nahetupaccaya adhipatiya dasati ettha thapetva vimamsadhipatim sesa-
dhipativasena anulomavibhange agatavara uddharitabba. Evamettha nava dasa
satta tini terasa ekanti cha gananapariccheda, tesam vasena unataragananena
saddhim atirekagananassapi gananam parihapetva nahetumulakadinam nayanam timulakadisu
sabbasamsandanesu ganana veditabba. Idantava sadharanalakkhanam. Na panetam
sabbasamsandanesu gacchati, yehi pana paccayehi saddhim yesam paccayanam samsandane
ye vara virujjhanti, te apanetva avasesanam vasenapettha ganana veditabba.
     Nahetupaccaya narammanapaccaya adhipatiya sattati ettha hi kusalo akusalassa,
abyakato kusalassa, abyakato akusalassati ime arammanadhipativasena labbhamana
tayo vara virujjhanti. Kasma? narammanapaccayati vuttatta. Tasma te apanetva
sahajatadhipatinayenevettha "kusalo kusalassa, abyakatassa, kusalabyakatassa,
akusalo akusalassa, abyakatassa, akusalabyakatassa, abyakato abyakatassa"ti
satta vara veditabba. Tepi nahetupaccayati vacanato thapetva vimamsadhipatim
sesadhipatinam vasena. Evam sabbattha unataragananapaccayavasena ca avirujjhamanagananavasena
ca ganana veditabba.
@Footnote: 1 cha.Ma. sabbe    2 cha.Ma. ayam saddo na dissati
@3 paliya uddharo paliddharoti yojana, cha.Ma. pali uddharitabba
     Yesu ca paccayesu paccaniyato thitesu ye anulomato na titthanti, tepi
veditabba. Seyyathidam:- anantare paccaniyato thite samanantarasevananatthivigata
anulomato na titthanti, sahajate paccaniyato thite hetuannamannavipakajhana-
maggasampayutta anulomato na titthanti, nissaye paccaniyato thite vatthupurejato
anulomato na titthati. Ahare va indriye va paccaniyato thite
hetuannamannavipakajhanamaggasampayutta anulomato na titthanti. Arammane pana
paccaniyato thite adhipatiupanissaya anulomato na titthanti, arammanadhipati-
arammanupanissaya pana na labbhanti. Imina upayena sabbattha yam labbhati,
yanca na labbhati, tam janitva labbhamanavasena vara uddharitabba.
     Tattha sabbesupi timulakadisu anantare sattatiadayo dumulake laddhavarayeva.
Sattamulakadisu pana nasahajatapaccaya nissaye tiniti purejatavasena vatthunissaye
tini. Kamme dve nanakkhanikavasena. 1- Ahare ekam kabalinkaraharavasena.
Indriye ekam rupajivitindriyavasena. 2- Kamena gantva vippayutte tiniti
kusaladini 3- abyakatantani pacchajatavasena. Atthiavigatesu pancati tani ceva
tini, kusalabyakata abyakatassa, akusalabyakata abyakatassati imani ca dve
pacchajatindriyavasena. 4- Pacchajatapaccayassa paccanikabhavato patthaya pana
atthiavigatesu ekanti abyakato abyakatassa aharindriyavasena. Nahare
gahite naindriyapaccayati na gahetabba. 5- Tatha naindriye gahite
naharapaccayati. Kasma? dvisu ekato gahitesu ganetabbavarassa abhavato.
Jhanamaggadisupi paccanikato thitesu aharato va indriyato va ekam anulomam
@Footnote: 1 cha.Ma. nanakkhanikavaseneva   2 Si.,Ma. charupindriyavasena, cha. rupindriyavasena
@3 cha.Ma. kusaladinam           4 cha.Ma. pacchajataharindriyavasenati
@5 Si.,Ma. gahetabbam, cha. na gahetabbam
Akatvava avasane indriye ekam, atthiya ekam, avigate ekam, ahare ekam,
atthiya ekam, avigate ekanti vuttam. Sesamettha uttanatthamevati.
                          Nahetumulakam nitthitam.
                           ----------
    [636] Narammanamulakadisu naannamannamulake naannamannapaccaya hetuya
tiniti kusaladini cittasamutthananam. Adhipatiya atthati adhipatiya vuttesu dasasu
1- "kusalo kusalassa, akusalo akusalassa"ti 1- dve apanetva sesani attha.
Sahajate pancati hetuya vuttehi tihi saddhim "kusalo ca abyakato ca
abyakatassa, akusalo abyakato ca abyakatassa"ti ime dve. Nissaye sattati
tehi pancahi saddhim "abyakato kusalassa, abyakato akusalassa"ti ime dve
vatthuvasena. Kamme tiniti hetuya vuttaneva. Sesattikesupi eseva nayo.
Adhipatiya tiniti hettha vuttaneva.
    [644] Naharamulake annamanne tiniti thapetva ahare sesacetasikavasena
veditabbani. Yatha ca hettha, tatha idhapi naharanaindriyesu ekekameva
gahitam, na dve ekato.
    [648] Nasampayuttapaccaya hetuya tiniti hettha naannamanne
vuttaneva. Adhipatiya atthati hettha vuttaneva. Navippayuttamulake kamme
pancati kusaladicetana sahajatakusaladinam, nanakkhanika kusalakusalacetana
vipakanam 2- kammasamutthanarupassati evam panca. Aharindriyesu tini
sahajatasadisani. Jhanamaggadisu tini hetusadisani.
@Footnote: 1-1 cha.Ma. kusalo kusalabyakatassa, akusalo akusalabyakatassati
@2 cha.Ma. ayam patho na dissati
    [650] Noatthimulake yasma hetu noatthi nama na hoti, niyamato
atthiyeva, tasma tam aggahetva narammane navati vuttam. Yatha ca hetu, tatha
annepi atthipaccayalakkhanayutta ettha anulomato na titthanti. Kamme dveti
idam pana nanakkhanikakammavasena vuttam. Paccaniyato sabbe labbhanti. Yampana
anulomato labbhamanampi aggahetva tato param vara 1- paccaniyato gayhanti,
so paccha yojanam labhati. Tenevettha "noatthipaccaya nahetupaccaya .pe.
Noavigatapaccaya kamme dve"ti vuttam. Kasma panesa sakatthaneyeva na gahitoti?
Yasma avasesesu sabbesupi paccaniyato thitesu ekova anulomato labbhati. 2-
Idanhi imasmim paccaniyanulome lakkhanam:- yo sabbesu paccaniyato thitesu
ekova anulomato labbhati, so paccha vuccatiti. Noatthipaccaya nahetupaccaya
.pe. Noavigatapaccaya upanissaye navati etthapi eseva nayo. Idampana
pakatupanissayavasena vuttam. Imina nayena 3- sabbattha labbhamanalabbhamanam
purevuttam pacchavuttanca veditabbanti.
                Panhavarassa paccaniyanulomavannana nitthita.
                  Nitthita ca kusalattikapatthanassa vannanati.
                          ------------



             The Pali Atthakatha in Roman Book 55 page 550-554. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=55&A=12437&modeTY=2              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=55&A=12437&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=36&i=              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=36&A=              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=36&A=              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=36&A=              Contents of The Tipitaka Volume 36 http://84000.org/tipitaka/read/?index_36

first pageprevious pagedispage pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]