ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter  
Atthakatha Book 9 : PALI ROMAN Ma.A. (papa–ca.3)

page150.

4. Dighanakhasuttavannana [201] Evamme sutanti dighanakhasuttam. Tattha sukarakhatayanti sukarakhatati evamnamake lene. Kassapabuddhakale kira tam lenam ekasmim buddhantare pathaviya vaddhamanaya antobhumigatam jatam. Athekadivasam eko sukaro tassa chadanapariyantasamipe pamsum khani, deve vutthe pamsudhotachadanapariyanto pakato ahosi. Eko vanacarako disva "pubbe silavantehi paribhuttalenena bhavitabbam, patijaggissami nan"ti samantato pamsum apanetva lenam sodhetva kuddaparikkhepam katva dvaravatapanam yojetva suparinitthitasudhakammacittakammam rajatapattasadisaya valukaya santharitaparivenam lenam katva mancapitham pannapetva bhagavato vasanatthaya adasi. Lenam gambhiram ahosi otaritva aruhitabbam. 1- Tam sandhayetam vuttam. Dighanakhoti tassa paribbajakassa namam. Upasankamiti kasma upasankami? So kira there addhamasapabbajite cintesi "mayham matulo annam pasandam gantvana na ciram titthati, idani panassa samanassa gotamassa santikam gatassa addhamaso jato. Pavuttimpissa na sunami, ojavantam nu kho sasanam janissami nan"ti gantukamo jato. Tasma upasankami. Ekamantam thitoti tasmim kira samaye thero bhagavantam vijayamano thito hoti, paribbajako matule hirottappena thitakova panham pucchi. Tena vuttam "ekamantam thito"ti. Sabbam me nakkhamatiti sabba me upapattiyo nakkhamanti, patisandhiyo nakkhamantiti adhippayena vadati. Ettavatanena "ucchedavadohamasmi"ti dipitam hoti. Bhagava panassa adhippayam muncitva akkhare tava dosam dassento yapi kho tetiadimaha. Tattha esapi te ditthi nakkhamatiti esapi te pathamam ruccitva khamapetva gahitaditthi nakkhamatiti. Esa ce me bho gotama ditthi khameyyati mayham hi sabbam nakkhamatiti ditthi, tassa me ya esa sabbam me @Footnote: 1 cha.Ma. abhiruhitabbam

--------------------------------------------------------------------------------------------- page151.

Nakkhamatiti ditthi, esa me khameyya. Yantam "sabbam me nakkhamati"ti vuttam, tampissa tadisameva. Yatha sabbaggahanena gahitapi ayam ditthi khamati, evametampi khameyya. Evam attano vade aropitam dosam natva tam pariharamiti sannaya vadati, atthato panassa "esa ditthi na me khamati"ti apajjati. Yassa panesa na khamati na ruccati, tassayam taya ditthiya sabbam me nakkhamatiti ditthi rucitam. Tenahi ditthiakkhamena arucitena bhavitabbanti sabbam khamatiti ruccatiti apajjati. Na panesa tam sampaticchati, kevalam tassapi ucchedaditthiya ucchedameva ganhati. Tenaha bhagava ito kho te aggivessana .pe. Annanca ditthim upadiyantiti. Tattha itoti pajahanakesu nissakkam. Ye pajahanti, te hi ye nappajahantiti pucchissanti, 1- te ca 2- bahutarati attho. Bahu hi bahutarati ettha hikaro nipatamattam, bahutarati attho. Parato tanu hi tanutarati padepi eseva nayo. Ye evamahamsuti ye evam vadanti. Tam ceva ditthim nappajahanti, annanca ditthim upadiyantiti muladassanam nappajahanti, aparadassanam upadiyanti. Ettha ca sassatam gahetva tampi appahaya ucchedam va ekaccasassatam va gahetum na sakka, ucchedampi gahetva tam appahaya sassatam va ekaccasassatam va na sakka gahetum, ekaccasassatampi gahetva tam appahaya sassatam va ucchedam va na sakka gahetum. Mulasassatam pana appahaya annam sassatameva sakka gahetum. Katham? ekasmim hi samaye "rupam sassatan"ti gahetva aparasmim samaye "na suddharupameva sassatam, vedanapi sassata, vinnanampi sassatan"ti ganhanti. 3- Ucchedepi ekaccasassatepi eseva nayo. Yatha ca khandhesu, evam ayatanesupi yojetabbam, idam sandhaya vuttam "tam ceva ditthim nappajahanti, annanca ditthim upadiyanti"ti. Dutiyavare itoti appajahanakesu nissakkam, ye nappajahanti, te hi, ye pajahantiti pucchissanti, teva tanutara appatarati attho. Tam ceva ditthim @Footnote: 1 cha.Ma. vucciyanti, evamuparipi 2 cha.Ma. teva 3 cha.Ma. ganhati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page152.

Pajahanti, annanca ditthim na upadiyantiti tanca muladassanam pajahanti, annanca dassanam na ganhanti. Katham? ekasminhi samaye "rupam sassatan"ti gahetva aparasmim samaye tattha adinavam disva "olarikametam mayham dassanan"ti pajahanti. "na kevalam ca rupam sassatanti dassanameva olarikam, vedanapi sassata .pe. Vinnanampi sassatanti dassanam olarikameva"ti vissajjenti. Ucchedepi ekaccasassatepi eseva nayo. Yatha ca khandhesu, evam ayatanesupi yojetabbam. Evam tanca muladassanam pajahanti, annanca dassanam na ganhanti. Santi aggivessanati 1- kasma arabhi? ayam ucchedaladdhiko attano Laddhim niguhati, tassa pana laddhiyo vanne vuccamane attano laddhim patukarissatiti sesa 2- laddhiyo ekato dassetva vibhajitum imam desanam arabhi. Saragaya 3- santiketiadisu ragavasena vatte ranjanassa 4- asanna tanhaditthisannojanena vattasannojanassa santike. Abhinandanayati 5- tanhaditthivaseneva gilitva pariyadiyanassa gahanassa ca asannati attho. Asaragaya santiketiadisu vivatte ranjanassa 6- asannatiadina nayena attho veditabbo. Ettha ca sassatadassanam appasavajjam dandhaviragam, ucchedadassanam mahasavajjam khippaviragam. Katham? sassatavadi hi idhalokam paralokanca atthiti na 7- janati, sukatadukkatanam phalam atthiti janati, kusalam karoti, akusalam karonto bhayati, vattam assadeti, abhinandati. Buddhanam va buddhasavakanam va sammukhibhuto sigham laddhim jahitum na sakkoti. Tasma tam sassatadassanam appasavajjam dandhaviraganti vuccati. Ucchedavadi pana idhalokaparalokam atthiti na janati, sukatadukkatanam pana 8- phalam atthiti janati, kusalam na karoti, akusalam karonto na bhayati, vattam na assadeti, nabhinandati, buddhanam va buddhasavakanam va sammukhibhuto 9- @Footnote: 1 cha.Ma. sanatgagivessanati 2 cha.Ma. tisso 3 cha.Ma. saragaya @4 cha.Ma. rajjanassa 5 ka. tanhaditthiabhinandanahi 6 cha.Ma. vatte arajjanassa @7 cha.Ma. ayam saddo na dissati 8 cha.Ma. ayam saddo na dissati 9 cha.Ma. sammukhibhave

--------------------------------------------------------------------------------------------- page153.

Sigham dassanam jahati, 1- paramiyo puretum sakkonto buddho hutva, asakkonto abhiniharam katva savako hutva parinibbayati. Tasma ucchedadassanam mahasavajjam khippaviraganti vuccati. [202] So pana paribbajako etamattham asallakkhetva "mayham dassanam samvanneti pasamsati, addha me sundaram dassanan"ti sallakkhetva ukkamseti me bhavantiadimaha. Idani yasma ayam paribbajako kanjiyeneva tittika 2- labu, ucchedadassaneneva purito, so yatha kanjiya appahaya na sakka labumhi telaphanitadini pakkhipitum, pakkhittanipi na ganhanti 3- evameva tam laddhim appahaya abhabbo maggaphalanam labhaya, tasma laddhim jahapanattham tatra aggivessanatiadi araddham. Viggahoti kalaho. Evametasam ditthinam pahanam hotiti evam viggahadiadinavam disva tasam ditthinam pahanam hoti. So hi paribbajako "kim me imina viggahadina"ti tam ucchedadassanam pajahati. [205] Athassa bhagava vamitakanjiye labumhi sappiphanitadini pakkhipanto viya hadaye amatosadham puressamiti vipassanam acikkhanto ayam kho pana aggivessana kayotiadimaha. Tassattho vammikasutte vutto. Aniccatotiadinipi hettha vittharitaneva. Yo kayasmim kayacchandoti ya kayasmim tanha. Senhoti tanhasenhova, kayanvayatati kayanugamanabhavo, kayam anugacchanakakilesoti attho. Evam rupakammatthanam dassetva idani arupakammatthanam dassento tisso khotiadimaha. Puna tasamyeva vedananam asammissabhavam dassento yasmim aggivessana samayetiadimaha. Tatrayam sankhepattho:- yasmim samaye sukhadisu ekam vedanam vedayati, tasmim samaye anna vedana attano varam va okasam va olokayamana nisinna nama natthi, athakho anuppannava honti bhinnaudakabubbula viya ca antarahita va. Sukhapi khotiadi tasam vedananam cunnavicunnabhavadassanattham vuttam. @Footnote: 1 cha.Ma. pajahati 2 cha.Ma. tittaka 3 cha.Ma. ganhati

--------------------------------------------------------------------------------------------- page154.

Na kenaci vivadatiti 1- sassatam gahetva "sassatavadi ahan"ti sassatavadina 2- saddhim na vivadati. Tameva gahetva "sassatavadi ahan"ti ekaccasassatavadina saddhim na vivadati. Evam tayopi vada parivattetva yojetabba. Yanca loke vuttanti yam loke kathitam voharitam, tena voharati. Aparamasanto kanci dhammam paramasaggahena agganhanto. Vuttampi cetam:- "yo hoti bhikkhu araham katavi khinasavo antimadehadhari aham vadamitipi so vadeyya mamam vadantitipi so vadeyya loke samannam 3- kusalo viditva voharamattena so vohareyya"ti. 4- Aparampi vuttam "ima kho citta lokasamanna lokaniruttiyo lokavohara lokapannattiyo, yahi tathagato voharati aparamasan"ti. 5- [206] Abhinna pahanamahati sassatadisu tesam tesam dhammanam sassatam abhinnaya janitva sassatassa pahanam aha, ucchedam, ekaccasassatam abhinnaya ekaccasassatassa pahanam vadati. Rupam abhinnaya rupassa pahanam vadatitiadina nayenettha attho veditabbo. Patisancikkhatoti paccavekkhantassa. Anupadaya asavehi cittam vimucciti anuppadanirodhena niruddhehi asavehi aggahetvava cittam vimucci. Ettavata cesa parassa vaddhitam bhattam bhunjitva khudam vinodento viya parassa araddhaya dhammadesanaya nanam pesetva vipassanam vaddhetva arahattanceva patto, savakaparaminanassa ca matthakam, solasa ca panna pativijjhitva thito. Dighanakho pana sotapattiphalam patva saranesu patitthito. Bhagava pana imam desanam suriye dharamaneyeva nitthapetva gijjhakuta oruyha veluvanam gantva savakasannipatam akasi, caturangasamannagato sannipato @Footnote: 1 cha.Ma. samvadatiti, evamuparipi 2 cha.Ma. ucchedavadinapi 3 Ma. samanna @4 sam sa. 15/25/17 arahantasutta 5 di.Si. 9/439/195

--------------------------------------------------------------------------------------------- page155.

Ahosi. Tatrimani angani:- maghanakkhattena yutto punnamiuposathadivaso, 1- kenaci anamantitani hutva attanoyeva dhammataya sannipatitani addhaterasani bhikkhusatani, tesu ekopi puthujjano va sotapannasakadagamianagamisukkhavipassakaarahantesu va annataro natthi, sabbe chalabhinnava, ekopi cettha satthakena kese chinditva pabbajito nama natthi, sabbe ehibhikkhuyevati. 2- Papancasudaniya majjhimanikayatthakathaya dighanakhasuttavannana nitthita. Catuttham ------------


             The Pali Atthakatha in Roman Book 9 page 150-155. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=9&A=3767&modeTY=2&pagebreak=1              อรรถกถาบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=9&A=3767&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=13&i=269              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=13&A=4661              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=13&A=5398              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=13&A=5398              Contents of The Tipitaka Volume 13 http://84000.org/tipitaka/read/?index_13

first pageprevious pageno pageNumbernext pagelast page chage to ROMAN letter

บันทึก ๖ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาฉบับภาษาบาลี อักษรโรมัน. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]