ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๐ ภาษาบาลีอักษรไทย ม.อ. (ปปญฺจ.๔)

                        ๑๐. เทวทูตสุตฺตวณฺณนา
     [๒๖๑] เอวมฺเม สุตนฺติ เทวทูตสุตฺตํ. ตตฺถ เทฺว อคาราติอาทิ
อสฺสปุรสุตฺเต วิตฺถาริตเมว.
     [๒๖๒] นิรยํ อุปปนฺนาติ ภควา กตฺถจิ นิรยโต ปฏฺฐาย เทสนํ
เทวโลเกน โอสาเปติ, กตฺถจิ เทวโลกโต ปฏฺฐาย นิรเยน โอสาเปติ. สเจ
สคฺคสมฺปตฺตึ วิตฺถาเรตฺวา กเถตุกาโม โหติ. นิรยทุกฺขํ เอกเทสโต กเถติ
ติรจฺฉานโยนิทุกฺขํ เปตฺติวิสยทุกฺขํ มนุสฺสโลกสมฺปตฺตึ เอกเทสโต กเถติ,
สคฺคสมฺปตฺติเมว วิตฺถาเรติ. สเจ นิรยทุกฺขํ วิตฺถาเรตฺวา กเถตุกาโม โหติ,
เทวโลกมนุสฺสโลเกสุ สมฺปตฺตึ ติรจฺฉานโยนิเปตฺติวิสเยสุ จ ทุกฺขํ เอกเทสโต
กเถติ, นิรยทุกฺขเมว วิตฺถาเรติ. โส อิมสฺมึ สุตฺเต นิรยทุกฺขํ วิตฺถาเรตุกาโม,
ตสฺมา เทวโลกโต ปฏฺฐาย เทสนํ นิรเยน โอสาเปติ. เทวโลกมนุสฺสโลกสมฺปตฺติโย
ติรจฺฉานโยนิเปตฺติวิสยทุกฺขานิ จ เอกเทสโต กเถตฺวา นิรยทุกฺขเมว
วิตฺถาเรน กเถตุํ ตเมนํ ภิกฺขเว นิรยปาลาติอาทิมาห.
     ตตฺถ เอกจฺเจ เถรา "นิรยปาลา นาม นตฺถิ, ยนฺตรูปํ วิย กมฺมเมว
การณํ กาเรตี"ติ วทนฺติ. เตสํ ตํ "อตฺถิ นิรเย นิรยปาลาติ, อามนฺตา,
อตฺถิ จ การณิกา"ติอาทินา นเยน อภิธมฺเม ๑- ปฏิเสธิตเมว. ยถา หิ มนุสฺสโลเก
กมฺมกรณการกา ๒- อตฺถิ, เอวเมว นิรเย นิรยปาลา อตฺถีติ. ยมสฺส รญฺโญติ
ยมราชา นาม เวมานิกเปตราชา, เอกสฺมึ กาเล ทิพฺพวิมาเน
ทิพฺพกปฺปรุกฺขทิพฺพอุยฺยานทิพฺพนาฏกาทิสมฺปตฺตึ  อนุภวติ, เอกสฺมึ กาเล
กมฺมวิปากํ, ธมฺมิโก ราชา. น เจส เอโกว โหติ, จตูสุ ปน ทฺวาเรสุ จตฺตาโร
ชนา โหนฺติ. นาทฺทสนฺติ อตฺตโน สนฺติเก เปสิตสฺส กสฺสจิ เทวทูตสฺส อภาวํ
สนฺธาย เอวํ วทติ. อถ นํ ยโม "นายํ ภาสิตสฺส อตฺถํ สลฺลกฺเขตี"ติ ญตฺวา
สลฺลกฺขาเปตุกาโม อมฺโภติอาทิมาห.
     ชาติธมฺโมติ ชาติสภาโว, อปริมุตฺโต ชาติยา, ชาติ นาม มยฺหํ
อพฺภนฺตเรเยว อตฺถีติ. ๓- ปรโต ชราธมฺโมติอาทีสุปิ เอเสว นโย.
@เชิงอรรถ:  อภิ. ก. ๓๗/๑๘๑๘/๖๒๘ (สฺยา)     ก. กมฺมกรณกมฺมกรณิกา   ก. ปวตฺตตีติ
     [๒๖๓] ปฐมํ เทวทูตํ สมนุยุญฺชิตฺวาติ เอตฺถ ทหรกุมาโร อตฺถโต
เอวํ วทติ นาม "ปสฺสถ โภ มยฺหมฺปิ ตุมฺหากํ วิย หตฺถปาทา อตฺถิ, สเก
ปนมฺหิ มุตฺตกรีเส ปลิปนฺโน, อตฺตโน ธมฺมตาย อุฏฺฐหิตฺวา นฺหายิตุํ น
สกฺโกมิ, อหํ กิลิฏฺฐคตฺโตมฺหิ, นฺหาเปถ มนฺติ วตฺตุมฺปิ น สกฺโกมิ, ชาติโตมฺหิ
อปริมุตฺตตาย เอทิโส ชาโต. น โข ปนาหเมว, ตุเมฺหปิ ชาติโต อปริมุตฺตาว.
ยเถว หิ มยฺหํ, เอวํ ตุมฺหากมฺปิ ชาติ อาคมิสฺสติ, อิติ ตสฺสา ปุเร ชาติยา
อาคมนาว กลฺยาณํ กโรถา"ติ. เตเนส เทวทูโต นาม ชาโต, วจนตฺโถ ปน
มฆเทวสุตฺเต วุตฺโตว.
     ทุติยํ เทวทูตนฺติ เอตฺถาปิ ชราชิณฺณสตฺโต อตฺถโต เอวํ วทติ นาม
"ปสฺสถ โภ อหมฺปิ ตุเมฺห วิย ตรุโณ อโหสึ อูรุพลพาหุพลชวนสมฺปนฺโน,
ตสฺส เม ตา พลชวนสมฺปตฺติโย อนฺตรหิตา, วิชฺชมานาปิ เม หตฺถปาทา
หตฺถปาทกิจฺจํ น กโรนฺติ, ชรายมฺหิ ๑- อปริมุตฺตตาย เอทิโส ชาโต. น โข
ปนาหเมว, ตุเมฺหปิ ชราย อปริมุตฺตาว. ยเถว หิ มยฺหํ, เอวํ ตุมฺหากมฺปิ
ชรา อาคมิสฺสติ, อิติ ตสฺสา ปุเร อาคมนาว กลฺยาณํ กโรถา"ติ. เตเนส
เทวทูโต นาม ชาโต.
     ตติยํ เทวทูตนฺติ เอตฺถปิ คิลานสตฺโต ๒- อตฺถโต เอวํ วทติ นาม
"ปสฺสถ โภ อหมฺปิ ตุเมฺห วิย นิโรโค อโหสึ, โสมฺหิ เอตรหิ พฺยาธินา
อภิหโต ๓- สเก มุตฺตกรีเส ปลิปนฺโน, อุฏฺฐาตุมฺปิ น สกฺโกมิ, วิชฺชมานาปิ
เม หตฺถปาทา หตฺถปาทกิจฺจํ น กโรนฺติ, พฺยาธิโตมฺหิ อปริมุตฺตตาย เอทิโส
ชาโต. น โข ปนาหเมว, ตุเมฺหปิ พฺยาธิโต อปริมุตฺตาว. ยเถว หิ มยฺหํ,
เอวํ ตุมฺหากํ พฺยาธิ อาคมิสฺสติ, อิติ ตสฺส ปุเร อาคมนาว กลฺยาณํ
กโรถา"ติ. เตเนส เทวทูโต นาม ชาโต.
     [๒๖๕] จตุตฺถํ เทวทูตนฺติ เอตฺถ ปน กมฺมกรณา วา เทวทูตาติ
กาตพฺพา กมฺมการณิกา วา. ตตฺถ ปน กมฺมกรณปกฺเข ทฺวตฺตึส ตาว
กมฺมกรณา อตฺถโต เอวํ วทนฺติ นาม "มยํ นิพฺพตฺตมานา น รุกฺเข วา
@เชิงอรรถ:  ม. ชราย    ม. คิลานปฺปตฺโต     สี. อภิภูโต
ปาสาเณ วา นิพฺพตฺตาม, ตุมฺหาทิสานํ สรีเร นิพฺพตฺตาม, อิติ อมฺหากํ ปุเร
นิพฺพตฺติโตว กลฺยาณํ กโรถา"ติ. เตเนเต เทวทูตา นาม ชาตา.
กมฺมการณิกาปิ อตฺถโต เอวํ วทนฺติ นาม "มยํ ทฺวตฺตึส กมฺมการณา
กโรนฺตา น รุกฺขาทีสุ กโรม, ตุมฺหาทิเสสุ สตฺเตสุเยว กโรม, อิติ อมฺหากํ
ตุเมฺหสุ ปุเร กมฺมกรณกรณโตว ๑- กลฺยาณํ กโรถา"ติ. เตเนเตปิ เทวทูตา
นาม ชาตา.
     [๒๖๖] ปญฺจมํ เทวทูตนฺติ เอตฺถ มตกสตฺโต อตฺถโต เอวํ วทติ
นาม "ปสฺสถ โภ มมํ อามกสุสาเน ฉฑฺฑิตํ อุทฺธุมาตกาทิภาวปฺปตฺตํ,
มรณโตมฺหิ อปริมุตฺตตาย เอทิโส ชาโต. น โข ปนาหเมว, ตุเมฺหปิ มรณโต
อปริมุตฺตาว. ยเถว หิ มยฺหํ เอวํ ตุมฺหากมฺปิ มรณํ อาคมิสฺสติ, อิติ ตสฺส
ปุเร อาคมนาว กลฺยาณํ กโรถา"ติ. เตเนส เทวทูโต นาม ชาโต.
     อิมํ ปน เทวทูตานุโยคํ โก ลภติ, โก น ลภตีติ? เยน ตาว พหุํ
ปาปํ กตํ, โส คนฺตฺวา นิรเย นิพฺพตฺตติเยว. เยน ปน ปริตฺตํ ปาปกมฺมํ
กตํ, โส ลภติ. ยถา หิ สภณฺฑํ โจรํ คเหตฺวา กตฺตพฺพเมว กโรนฺติ,
น วินิจฺฉินนฺติ. อนุวิชฺชิตฺวา คหิตํ ปน วินิจฺฉยฏฺฐานํ นยนฺติ, โส
วินิจฺฉยํ ลภติ. เอวํสมฺปทเมตํ. ปริตฺตปาปกมฺมา หิ อตฺตโน ธมฺมตายปิ
สรนฺติ, สาริยมานาปิ สรนฺติ.
     ตตฺถ ทีฆชยนฺตทมิโฬ นาม อตฺตโน ธมฺมตาย สริ. โส กิร ทมิโฬ
สุมนคิริวิหาเร อากาสเจติยํ รตฺตปเฏน ปูเชสิ, อถ นิรเย อุสฺสทสามนฺเต
นิพฺพตฺโต อคฺคิชาลสทฺทํ สุตฺวาว อตฺตโน ปูชิตปฏํ อนุสฺสริ, โส คนฺตฺวา
สคฺเค นิพฺพตฺโต. อปโรปิ ปุตฺตสฺส ทหรภิกฺขุโน ขลิสาฏกํ เทนฺโต ปาทมูเล
ฐเปสิ, มรณกาลมฺหิ ปฏปฏาติ สทฺเท นิมิตฺตํ คณฺหิ, โสปิ อุสฺสทสามนฺเต
นิพฺพตฺโต ชาลสทฺเทน ตํ สาฏกํ อนุสฺสริตฺวา สคฺเค นิพฺพตฺโต. เอวํ ตาว
อตฺตโน ธมฺมตาย กุสลกมฺมํ สริตฺวา สคฺเค นิพฺพตฺตตีติ.
@เชิงอรรถ:  ม. กมฺมการณากรณโตว
     อตฺตโน ธมฺมตาย อสรนฺเต ปน ปญฺจ เทวทูเต ปุจฺฉติ. ตตฺถ โกจิ
ปฐเมน เทวทูเตน สรติ, โกจิ ทุติยาทีหิ. โย ปน ปญฺจหิปิ น สรติ,
ตํ ยโม ราชา สยํ สาเรติ. เอโก กิร อมจฺโจ สุมนปุปฺผกุมฺเภน มหาเจติยํ
ปูเชตฺวา ยมสฺส ปตฺตึ อทาสิ, ตํ อกุสลกมฺเมน นิรเย นิพฺพตฺตํ ยมสฺส
สนฺติกํ นยึสุ. ตสฺมึ ปญฺจหิปิ เทวทูเตหิ กุสเล อสรนฺเต ยโม สยํ
โอโลเกนฺโต ทิสฺวา "นนุ ตฺวํ มหาเจติยํ สุมนปุปฺผกุมฺเภน ปูเชตฺวา มยฺหํ
ปตฺตึ อทาสี"ติ สาเรสิ, โส ตสฺมึ กาเล สริตฺวา เทวโลกํ คโต. ยโม ปน
สยํ โอโลเกตฺวาปิ อปสฺสนฺโต "มหาทุกฺขํ นาม อนุภวิสฺสติ อยํ สตฺโต"ติ
ตุณฺหี โหติ.
     [๒๖๗] มหานิรเยติ อวีจิมหานิรยมฺหิ. กึ ปนสฺส ปมาณํ? อพฺภนฺตรํ
อายาเมน จ วิตฺถาเรน จ โยชนสตํ โหติ. โลหปฐวี โลหฉทนํ เอเกกา จ
ภิตฺติ นวนวโยชนิกา โหติ. ปุรตฺถิมาย ภิตฺติยา อจฺจิ อุฏฺฐิตา ๑- ปจฺฉิมํ
ภิตฺตึ คเหตฺวา ตํ วินิวิชฺฌิตฺวา ปรโต โยชนสตํ คจฺฉติ. เสสทิสาสุปิ เอเสว
นโย. อิติ ชาลปริยนฺตวเสน อายามวิตฺถารโต อฏฺฐารสโยชนาธิกานิ ตีณิ
โยชนสตานิ, ปริกฺเขปโต ปน นวโยชนสตานิ จตุปญฺญาสโยชนานิ, สมนฺตา
ปน อุสฺสเทหิ สทฺธึ ทสโยชนสหสฺสํ โหติ.
     [๒๖๘] อุพฺภตํ ตาทิสเมว โหตีติ เอตฺถ อกฺกนฺตปทํ ยาว อฏฺฐิโต
ทฑฺฒํ ๒- อุทฺธริตุเมว น สกฺกา. อยํ ปเนตฺถ อตฺโถ:- เหฏฺฐโต ปฏฺฐาย
ฑยฺหติ, อุปริโต ปฏฺฐาย ฌายติ, ๓- อิติ อกฺกมนกาเล ฑยฺหมานํ ปญฺญายติ,
อุทฺธรณกาเล ตาทิสเมว, ตสฺมา เอวํ วุตฺตํ. พหุสมฺปตฺโตติ พหูนิ
วสฺสสตวสฺสสหสฺสานิ สมฺปตฺโต.
     กสฺมา ปเนส นรโก อวีจีติ สงฺขํ คโตติ. วีจิ นาม อนฺตรํ วุจฺจติ,
ตตฺถ จ อคฺคิชาลานํ วา สตฺตานํ วา ทุกฺขสฺส วา อนฺตรํ นตฺถิ. ตสฺมา
โส อวีจีติ สงฺขํ คโตติ. ตสฺส หิ ปุรตฺถิมภิตฺติโต ชาลา อุฏฺฐิตา
@เชิงอรรถ:  ม. อุฏฺฐหิตฺวา    สี.,ก. ทฬฺหํ     ม. ชลติ
สํสิพฺพมานา โยชนสตํ คนฺตฺวา ปจฺฉิมภิตฺตึ วินิวิชฺฌิตฺวา ปรโต โยชนสตํ
คจฺฉติ. เสสทิสาสุปิ เอเสว นโย.
     อิเมสํ ฉนฺนํ ชาลานํ มชฺเฌ นิพฺพตฺโต เทวทตฺโต, ตสฺส
โยชนสตปฺปมาโณ อตฺตภาโว, เทฺว ปาทา ยาว โคปฺผกา โลหปฐวึ ปวิฏฺฐา,
เทฺว หตฺถา ยาว มณิพนฺธา โลหภิตฺติโย ปวิฏฺฐา, สีสํ ยาว ภมุกฏฺฐิโต
โลหฉทเน ปวิฏฺฐํ, อโธภาเคน เอกํ โลหสูลํ ปวิสิตฺวา กายํ วินิวิชฺฌนฺตํ
ฉทเน ปวิฏฺฐา, ปาจีนภิตฺติโต นิกฺขนฺตสูลํ หทยํ วินิวิชฺฌิตฺวา ปจฺฉิมภิตฺตึ
ปวิฏฺฐํ, อุตฺตรภิตฺติโต นิกฺขนฺตสูลํ ผาสุกา วินิวิชฺฌิตฺวา ทกฺขิณภิตฺตึ
ปวิฏฺฐํ. นิจฺจเล ตถาคตมฺหิ อปรทฺธตฺตา นิจฺจโลว หุตฺวา ปจฺจตีติ กมฺมสริกฺขตาย
เอทิโส ชาโต. เอวํ ชาลานํ นิรนฺตรตาย อวีจิ นาม.
     อพฺภนฺตเร ปนสฺส โยชนสติเก ฐาเน นาฬิยํ โกฏฺเฏตฺวา ปูริตปิฏฺฐํ
วิย สตฺตา นิรนฺตรา, "อิมสฺมึ ฐาเน สตฺโต อตฺถิ, อิมสฺมึ นตฺถี"ติ น
วตฺตพฺพํ, คจฺฉนฺตานํ ฐิตานํ นิสินฺนานํ นิปนฺนานํ อนฺโต นตฺถิ, คจฺฉนฺตา
วา ฐิเต วา นิสินเน วา นิปนฺเน วา อญฺญมญฺญํ น พาธนฺติ. เอวํ
สตฺตานํ นิรนฺตราย อวีจิ.
     กายทฺวาเร ปน ฉ อุเปกฺขาสหคตานิ จิตฺตานิ อุปฺปชฺชนฺติ, เอกํ
ทุกฺขสหคตํ. เอวํ สนฺเตปิ ยถา ชิวฺหคฺเค ฉ มธุพินฺทูนิ ฐเปตฺวา เอกสฺมึ
ตมฺพโลหพินฺทุมฺหิ ฐปิเต อนุทหนพลวตาย ตเทว ปญฺญายติ, อิตรานิ
อพฺโพหาริกานิ โหนฺติ, เอวํ อนุทหนพลวตาย ทุกฺขเมเวตฺถ นิรนฺตรํ,
อิตรานิ อพฺโพหาริกานีติ. เอวํ ทุกฺขสฺส นิรนฺตรตาย อวีจิ.
     [๒๖๙] มหนฺโตติ โยชนสติโก. โส ตตฺถ ปตตีติ เอโก ปาโท
มหานิรเย โหติ, เอโก คูถนิรเย นิปตติ. สูจิมุขาติ สูจิสทิสมุขา, เต
หตฺถิคีวปฺปมาณา เอกโทณิกนาวปฺปมาณา วา โหนฺติ.
     กุกฺกุลนิรโยติ โยชนสตปฺปมาโณว อนฺโต กูฏาคารมตฺตวิตจฺจิตงฺคารปุณฺโณ
อาทิตฺตฉาริกนิรโย, ยตฺถ ปติตปติตา กุทฺรูสกราสิมฺหิ ขิตฺตผาลวาสิสิลาทีนิ ๑-
วิย เหฏฺฐิมตลเมว คณฺหนฺติ.
@เชิงอรรถ:  ก. ขิตฺตา สาสปราสิมฺหิ สิทฺธตฺถผลาทีนิ
      อาโรเปนฺตีติ อยทณฺเฑหิ โปเถนฺตา อาโรเปนฺติ. เตสํ อาโรหนกาเล
เต กณฺฏกา อโธมุขา โหนฺติ, โอโรหนกาเล อุทฺธํมุขา.
      วาเตริตานีติ กมฺมมเยน วาเตน จลิตานิ. หตฺถมฺปิ ฉินฺทนฺตีติ ผลเก
มํสํ วิย โกฏฺฏยมานานิ ฉินฺทนฺติ. สเจ อุฏฺฐาย ปลายติ, อโยปากาโร
สมุฏฺฐหิตฺวา ปริกฺขิปติ, เหฏฺฐา ขุรธารา สมุฏฺฐาติ.
      ขาโรทกา นทีติ เวตฺตรณี นาม ตมฺพโลหนที. ตตฺถ อโยมยานิ
ขรวาลิกาโปกฺขรปตฺตานิ, ๑- เหฏฺฐา ขุรธารา อุโภสุ ตีเรสุ เวตฺตลตา จ
กุสติณานิ จ. โส ตตฺถ ทุกฺขา ติพฺพา ขราติ โส ตตฺถ อุทฺธญฺจ อโธ จ
วุยฺหมาโน โปกฺขรปตฺเตสุ ฉิชฺชติ. สิงฺฆาฏกสณฺฐานาย ขรวาลิกาย ๒- กณฺฏเกหิ
วิชฺฌิยติ. ขุรธาราหิ ผาลิยติ, อุโภสุ ตีเรสุ กุสติเณหิ วิเลขติ. เวตฺตลตาหิ
อากฑฺฒิยติ, ติกฺขสตฺตีหิ ผาลิยติ.
      [๒๗๐] ตตฺเตน อโยสงฺกุนาติ เตน ๓- ชิฆจฺฉิโตมฺหีติ วุตฺเต มหนฺตํ
โลหปจฺฉึ โลหคุฬานํ ปูเรตฺวา ตํ อุปคจฺฉนฺติ, โส โลหคุฬภาวํ ญตฺวา
ทนฺเต สมฺผุเสติ. อถสฺส เต ตตฺเตน อโยสงฺกุนา มุขํ วิวรนฺติ,
ตมฺพโลหธาเรหิ มหนฺเตน โลหกฏาเหน ตมฺพโลหํ อุปเนตฺวา เอวเมวํ
กโรนฺติ. ปุน มหานิรเยติ เอวํ ปญฺจวิธพนฺธนโต ปฏฺฐาย ยาว ตมฺพโลหปานา
ตมฺพโลหปานโต ปฏฺฐาย ปุน ปญฺจวิธพนฺธนาทีนิ กาเรตฺวา มหานิรเย
ปกฺขิปนฺติ. ตตฺถ โกจิ ปญฺจวิธพนฺธเนเนว มุจฺจติ. โกจิ ทุติเยน, โกจิ
ตติเยน, โกจิ ตมฺพโลหปาเนน มุจฺจติ, กมฺเม ปน อปริกฺขีเณ ปุน
มหานิรเย ปกฺขิปนฺติ.
      อิทํ ปน สุตฺตํ คณฺหนฺโต เอโก ทหรภิกฺขุ "ภนฺเต เอตฺตกํ ทุกฺขํ
อนุภวิตสตฺตํ ๔- ปุนปิ มหานิรเย ปกฺขิปนฺตี"ติ อาห. อาม อาวุโส กมฺเม
อปริกฺขีเณ ปุนปฺปุนํ เอวํ กโรนฺตีติ. ติฏฺฐตุ ภนฺเต อุทฺเทโส, กมฺมฏฺฐานเมว
กเถถาติ กมฺมฏฺฐานํ กถาเปตฺวา โสตาปนฺโน หุตฺวา อาคมฺม อุทฺเทสํ
@เชิงอรรถ:  สี. อโยมยา ขารวลฺลิยา..., ม. อโยมยานิ ขุรวลฺลิก...
@ สี. ขารวลฺลิกาย, ม. ขรวาลุกาย   สี. เตนหิ    ม. อนุภวิตพฺพํ
อคฺคเหสิ. อญฺเญสมฺปิ อิมสฺมึ ปเทเส อุทฺเทสํ ฐเปตฺวา อรหตฺตํ ปตฺตานํ
คณนา นตฺถิ. สพฺพพุทฺธานญฺเจตํ สุตฺตํ อวิชหิตเมว โหติ.
     [๒๗๑] หีนกายูปคาติ หีนกายํ อุปคตา หุตฺวา. อุปาทาเนติ
ตณฺหาทิฏฺฐิคฺคหเณ. ชาติมรณสมฺภเวติ ชาติยา จ มรณสฺส จ การณภูเต. อนุปาทาติ
จตูหิ อุปาทาเนหิ อนุปาทิยิตฺวา. ชาติมรณสงฺขเยติ ชาติมรณสงฺขยสงฺขาเต ๑-
นิพฺพาเน วิมุจฺจนฺติ.
      ทิฏฺฐธมฺมาภินิพฺพุตาติ ทิฏฺฐธมฺเม อิมสฺมึเยว อตฺตภาเว
สพฺพกิเลสนิพฺพาเนน นิพฺพุตา. สพฺพทุกฺขํ อุปจฺจคุนฺติ สพฺพทุกฺขาติกฺกนฺตา นาม
โหนฺติ.
                    ปปญฺจสูทนิยา มชฺฌิมนิกายฏฺฐกถาย
                      เทวทูตสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                       ตติยวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                          ------------
@เชิงอรรถ:  ม. ชาติยา มรณสฺส ขยสงฺขาเต


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๐ หน้า ๑๖๗-๑๗๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=10&A=4252&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=10&A=4252&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=14&i=504              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=14&A=6750              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=14&A=6669              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=14&A=6669              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๔ http://84000.org/tipitaka/read/?index_14

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]