ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๓ ภาษาบาลีอักษรไทย สํ.อ. (สารตฺถ.๓)

                     ๒. อุณฺณาภพฺราหฺมณสุตฺตวณฺณนา
    [๕๑๒] ทุติเย โคจรวิสยนฺติ โคจรภูตํ วิสยํ. อญฺญมญฺญสฺสาติ
จกฺขุโสตสฺส, โสตํ วา จกฺขุสฺสาติ เอวํ เอกํ เอกสฺส โคจรวิสยํ น ปจฺจนุโภติ. สเจ
หิ นีลาทิเภทํ รูปารมฺมณํ สโมธาเนตฺวา โสตินฺทฺริยสฺส อุปเนยฺย:- อิงฺฆ ตฺวํ
ตาว นํ ววตฺถเปหิ วิภาเวหิ ๑- "กินฺนาเมตํ อารมฺมณนฺ"ติ. ๒- จกฺขุวิญฺญาณํ วินาปิ
มุเขน อตฺตโน ธมฺมตาย เอวํ วเทยฺย "อเร อนฺธพาล วสฺสสตมฺปิ วสฺสสหสฺสมฺปิ
วสฺสสตสหสฺสมฺปิ ปริธาวมาโน อญฺญตฺร มยา กุหึ เอตสฺส ชานนกํ ลภิสฺสสิ,
ตํ อาหร, จกฺขุปฺปสาเท อุปเนหิ, อหเมตํ อารมฺมณํ ชานิสฺสามิ ยทิ วา นีลํ
ยทิ วา ปิตกํ. น หิ เอโส อญฺญสฺส วิสโย, มยฺหเมเวโส วิสโย"ติ. เสสทฺวาเรสุปิ
เอเสว นโย. เอวเมตานิ อญฺญมญฺญสฺส โคจรวิสยํ น ปจฺจนุโภนฺติ นาม.
@เชิงอรรถ:  ม. วิภาเวหีติ         ม. กินฺนามตํ อารมฺมณนฺติ.  รูปารมฺมณํ นาเมตนฺติ
    กึ ปฏิสรณนฺติ เอเตสํ กึ ปฏิสรณํ, กึ เอตานิ ปฏิสรณนฺตีติ ปุจฺฉติ.
มโน ปฏิสรณนฺติ ชวนมโน ปฏิสรณํ. มโน วา เนสนฺติ มโน ทฺวาริกชวนมโนว
เอเตสํ โคจรวิสยํ รชฺชนาทิวเสน อนุโภติ. จกฺขุวิญฺญาณํ หิ รูปทสฺสนมตฺตเมว,
เอตฺถ รชฺชนํ วา ทุสฺสนํ วา มุยฺหนํ วา นตฺถิ. เอกสฺมึ ปน
ทฺวาเร ชวนํ  รชฺชติ วา ทุสฺสติ วา มุยฺหติ วา. โสตวิญฺญาณาทีสุปิ เอเสว นโย.
    ตตฺรายํ อุปมา:- ปญฺจ กิร ทุพฺพลโภชกา ราชานํ เสวิตฺวา กิจฺเฉน
กสิเรน เอกสฺมึ ปญฺจกุลิเก คาเม ปริตฺตกํ อายํ ลภึสุ. เตสํ ตตฺถ มจฺฉภาโค
มํสภาโค อทฺทุกหาปโณ วา โยตฺตกหาปโณ วา มาสกหาปโณ วา อฏฺฐกหาปโณ
วา โสฬสกหาปโณ วา จตุสฏฺฐิกหาปโณ วา ทณฺโฑติ เอตฺตกมตฺตเมว
ปาปุณาติ, สตวตฺถุกํ ปญฺจสตวตฺถุกํ สหสฺสวตฺถุกํ มหาพลึ ราชาว คณฺหาติ.
    ตตฺถ ปญฺจ กุลิกคามา วิย ปญฺจ ปสาทา ทฏฺฐพฺพา, ปญฺจ ทุพฺพลโภชกา
วิย ปญฺจ วิญฺญาณานิ, ราชา วิย ชวนํ, ทุพฺพลโภชกานํ ปริตฺตกํ
อายปาปุณนํ วิย จกฺขุวิญฺญาณาทีนํ รูปทสฺสนาทิมตฺตํ, รชฺชนาทีนิ ๑- ปน
เอเตสุ นตฺถิ. รญฺโญ มหาพลิคฺคหณํ วิย เตสุ ทฺวาเรสุ ชวนสฺส รชฺชนาทีนิ
เวทิตพฺพานิ. เอวเมตฺถ มโนติ กุสลากุสลชวนํ วุตฺตํ.
    สติ ปฏิสรณนฺติ มคฺคสติ ปฏิสรณํ. ชวนมโน หิ มคฺคสติ ปฏิสรณํ. ๒-
วิมุตฺตีติ ผลวิมุตฺติ. ปฏิสรณนฺติ ผลวิมุตฺติยา นิพฺพานํ ปฏิสรณํ. ตญฺหิ
สา ปฏิสรติ. นาสกฺขิ ปญฺหสฺส ปริยนฺตํ คเหตุนฺติ ปญฺหสฺส ปริจฺเฉทํ
ปมาณํ คเหตุํ นาสกฺขิ, อปฺปฏิสรณํ ธมฺมํ "สปฺปฏิสรณนฺ"ติ ปุจฺฉิ. นิพฺพานํ
นาเมตํ อปฺปฏิสรณํ, น กิญฺจิ ปฏิสรติ. นิพฺพาโนคธนฺติ นิพฺพานพฺภนฺตรํ
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. รชฺชนาทิ               ฉ.ม. มคฺคสติ ปฏิสรติ
นิพฺพานํ อนุปวิฏฺฐํ. พฺรหฺมจริยนฺติ มคฺคพฺรหฺมจริยํ. นิพฺพานปรายนนฺติ นิพฺพานํ
ปรํ อยนํ อสฺส ปรา คติ, น ตโต ปรํ คจฺฉตีติ อตฺโถ. นิพฺพานํ ปริโยสานํ
อวสานํ อสฺสาติ นิพฺพานปริโยสานํ.
    มูลชาตา ปติฏฺฐิตาติ มคฺเคนาคตสทฺธา วุจฺจติ. อิมมฺหิ เจ ภิกฺขเว
สมเยติ กึ สนฺธายาห? ฌานอนาคามิตํ. ตสฺมึ หิ สมเย พฺราหฺมณสฺส ปฐมมคฺเคน
ปญฺจ อกุสลจิตฺตานิ ปหีนานิ, ปฐมชฺฌาเนน ปญฺจ นีวรณานีติ
ปรินิพฺพาเยยฺย. สเจ ปนสฺส ปุตฺตทารํ อนุสาสนฺตสฺส กมฺมนฺเต วิจาเรนฺตสฺส
ฌานํ นสฺสติ, นฏฺเฐ ฌาเน คติ อนิพทฺธา โหติ, อนฏฺเฐ ปน นิพทฺธาติ
อิมํ ฌานอนาคามิตํ สนฺธาเยวมาห.


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๓ หน้า ๓๒๑-๓๒๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=13&A=7018&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=13&A=7018&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=19&i=966              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=19&A=5693              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=19&A=5576              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=19&A=5576              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑๘ http://84000.org/tipitaka/read/?index_19

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]