ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ ภาษาบาลีอักษรไทย องฺ.อ. (มโนรถ.๓)

                       ๓. ตณฺหามูลกสุตฺตวณฺณนา
     [๒๓] ตติเย ตณฺหํ ปฏิจฺจาติ เทฺว ตณฺหา เอสนตณฺหา เอสิตตณฺหา จ. ยาย
ตณฺหาย อชปถสงฺกุปถาทีนิ ปฏิปชฺชิตฺวา โภเค เอสติ คเวสติ, อยํ เอสนตณฺหา
นาม. ยา เตสุ เอสิเตสุ คเวสิเตสุ ปฏิลทฺเธสุ ตณฺหา, อยํ เอสิตตณฺหา
นาม. อิธ ปน เอสนตณฺหา ทฏฺฐพฺพา. ปริเยสนาติ รูปาทิอารมฺมณปริเยสนา.
สา หิ เอสนตณฺหาย สติ โหติ. ลาโภติ รูปาทิอารมฺมณปฏิลาโภ. โส หิ
ปริเยสนาย สติ โหติ.
     วินิจฺฉโย ปน ญาณตณฺหาทิฏฺฐิวิตกฺกวเสน จตุพฺพิโธ. ตตฺถ "สุขวินิจฺฉยํ
ชญฺญา, สุขวินิจฺฉยํ ญตฺวา อชฺฌตฺตํ สุขมนุยุญฺเชยฺยา"ติ ๑- อยํ ญาณวินิจฺฉโย.
"วินิจฺฉยาติ เทฺว วินิจฺฉยา ตณฺหาวินิจฺฉโย ทิฏฺฐิวินิจฺฉโย จา"ติ  ๒-
เอวํ อาคตานิ อฏฺฐสตตณฺหาวิจริตานิ ตณฺหาวินิจฺฉโย จ ทฺวาสฏฺฐิทิฏฺฐิโย
ทิฏฺฐิวินิจฺฉโย. "ฉนฺโท โข เทวานมินฺท วิตกฺกนิทาโน"ติ ๓- อิมสฺมึ ปน สุตฺเต อิธ
วินิจฺฉโยติ วุตฺโต วิตกฺโกเยว อาคโต. ลาภํ ลภิตฺวาปิ ๔- อิฏฺฐานิฏฺฐํ
สุนฺทราสุนฺทรํ วิตกฺเกเนว วินิจฺฉินนฺติ "เอตฺตกํ เม รูปารมฺมณตฺถาย ภวิสฺสติ,
เอตฺตกํ สทฺทารมฺมณตฺถาย, เอตฺตกํ มยฺหํ ภวิสฺสติ, เอตฺตกํ ปรสฺส, เอตฺตกํ
ปริภุญฺชิสฺสามิ, เอตฺตกํ นิทหิสฺสามี"ติ. เตน วุตฺตํ ลาภํ ปฏิจฺจ วินิจฺฉโยติ.
@เชิงอรรถ:  ม.อุ. ๑๔/๓๒๓/๒๙๖ อรณวิภงฺคสุตฺต   ขุ.มหา. ๒๙/๔๗๐/๓๑๙ กลหวิวาทสุตฺตนิทฺเทส
@(สฺยา)   ที.ม. ๑๐/๓๕๘/๒๓๗ โคปกวตฺถุ   ฉ.ม. ลภิตฺวา หิ
     ฉนฺทราโคติ เอวํ อกุสลวิตกฺเกน วิตกฺกิเต วตฺถุสฺมึ ทุพฺพลราโค จ พลวราโค
จ อุปฺปชฺชติ. อิทญฺหิ อิธ ฉนฺโทติ ทุพฺพลราคสฺสาธิวจนํ. อชฺโฌสานนฺติ อหํ
มมนฺติ พลวสนฺนิฏฺฐานํ. ปริคฺคโหติ ตณฺหาทิฏฺฐิวเสน ปริคฺคหกรณํ. มจฺฉริยนฺติ
ปเรหิ สาธารณภาวสฺส อสหนตา. เตเนวสฺส โปราณา เอวํ วจนตฺถํ วทนฺติ "อิทํ อจฺฉริยํ
มยฺหเมว โหตุ, มา อญฺญสฺส อจฺฉริยํ โหตูติ ปวตฺตตฺตา มจฺฉริยนฺติ วุจฺจตี"ติ.
อารกฺขาติ ๑- ทฺวารปิทหนมญฺชูสาโคปนาทิวเสน สุฏฺฐุ รกฺขนํ. อธิกโรตีติ อธิกรณํ,
การณสฺเสตํ นามํ. อารกฺขาธิกรณนฺติ ภาวนปุํสกํ, อารกฺขาเหตูติ อตฺโถ.
ทณฺฑาทานาทีสุ ปรนิเสธนตฺถํ ๒- ทณฺฑสฺส อาทานํ ทณฺฑาทานํ. เอกโตธาราทิโน
สตฺถสฺส อาทานํ สตฺถาทานํ. กลโหติ กายกลโหปิ วาจากลโหปิ. ปุริโม วิคฺคโห,
ปจฺฉิโม วิวาโท. ๓- ตุวํตุวนฺติ อคารววเสน ตุวํตุวํวจนํ.


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้า ๓๐๔-๓๐๕. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=6852&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=6852&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=23&i=227              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=23&A=8523              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=23&A=8729              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=23&A=8729              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๒ http://84000.org/tipitaka/read/?index_23

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]