อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ ภาษาบาลีอักษรไทย
 องฺ.อ. (มโนรถ.๓)

                        ๑๐. ตปุสฺสสุตฺตวณฺณนา
     [๔๑] ทสเม มลฺลเกสูติ มลฺลกรฏฺเฐ. อิเธว ตาว ตฺวํ อานนฺท โหตีติ อิธ
ภควา "ตปุสฺสคหปติสฺส อิธ ฐิเตน อานนฺเทน สทฺธึ กถาสลฺลาโป ภวิสฺสติ,
ตโตนิทานํ อหํ มหนฺตํ ธมฺมปริยายํ เทเสสฺสามี"ติ ญตฺวา อาห. อุปสงฺกมีติ
โส กิร ภุตฺตปาตราโส ทสพลสฺส อุปฏฺฐานํ คมิสฺสามี"ติ นิกฺขนฺโต ทูรโตว
เถรํ ทิสฺวา เยนายสฺมา อานนฺโท เตนุปสงฺกมิ. ปปาโต วิย ขายติ, ยทิทํ
เนกฺขมฺมนฺติ ยํ อิทํ ปพฺพชฺชาสงฺขาตํ เนกฺขมฺมํ, ตํ อมฺหากํ มหาปปาโต วิย
สุกฺขายิตฺวา ปกฺขายิตฺวา ๑- อุปฏฺฐาติ. เนกฺขมฺเม จิตฺตํ ปกฺขนฺทตีติ ปพฺพชฺชาย
จิตฺตํ อารมฺมณกรณวเสน ปกฺขนฺทติ, ตเทว อารมฺมณํ กตฺวา ปสีทติ, ตเทว
สนฺติฏฺฐติ, ๒- ปจฺจนีกธมฺเมหิ จ วิมุจฺจติ. `เอตํ สนฺตนฺ'ติ ปสฺสโตติ เอตํ
เนกฺขมฺมํ สนฺตํ วิคตทรถปริฬาหนฺติ เอวํ ปสฺสนฺตานํ ภิกฺขูนํ. พหุนา ชเนน
วิสภาโคติ ตยิทํ พหุนา มหาชเนน สทฺธึ ภิกฺขูนํ วิสภาคํ, อสทิสนฺติ อตฺโถ.
     กถาปาภตนฺติ กถามูลํ. ตสฺส มยฺหํ อานนฺท เนกฺขมฺเม จิตฺตํ น ปกฺขนฺทตีติ
ตสฺส เอวํ วิตกฺเกนฺตสฺสาปิ มยฺหํ ปพฺพชฺชาย จิตฺตํ น โอตรติ. "เอตํ
สนฺตนฺ"ติ ปสฺสโตติ "สาธุ เนกฺขมฺมนฺ"ติ ปริวิตกฺกวเสน "เอตํ เนกฺขมฺมํ สนฺตนฺ"ติ
ปสฺสนฺตสฺสาปิ. อนาเสวิโตติ น อาเสวิโต น ผสฺสิโต น สจฺฉิกโต. อธิคมฺมาติ
@เชิงอรรถ: ๑ ฉ.ม.  มหาปปาโต วิย โอคาหิตฺวา  ๒ ฉ.ม. ปติฏฺฐาติ
อธิคนฺตฺวา ปตฺวา สจฺฉิกตฺวา. ตมาเสเวยฺยนฺติ ตํ อานิสํสํ เสเวยฺยํ ภเชยฺยํ.
ยมฺเมติ เยน การเณน มยฺหํ. อธิคมฺมาติ อธิคนฺตฺวา. ๑- สฺวาสฺส เม โหติ
อาพาโธติ โส มยฺหํ อาพาธนฏฺเฐน อาพาโธ โหติ. อวิตกฺเก จิตฺตํ น ปกฺขนฺทตีติ
อวิตกฺกาวิจาเร ทุติยชฺฌาเน อารมฺมณวเสน จิตฺตํ น ปกฺขนฺทติ. วิตกฺเกสูติ
วิตกฺกวิจาเรสุ. เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติ.
                         มหาวคฺโค จตุตฺโถ.
                         ---------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้า ๓๑๔-๓๑๕.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=7078&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=7078&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=23&i=245
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=23&A=9350
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=23&A=9622
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=23&A=9622
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๒
http://84000.org/tipitaka/read/?index_23