บาลีอรรถกถาเล่มที่ ๑๖

๗. ปฐมนาถสุตฺตวณฺณนา [๑๗] สตฺตเม สนาถาติ สญาตกา พหุญาติวคฺคา หุตฺวา วิหรถ. นาถํ กโรนฺตีติ นาถกรณา, อตฺตโน สนาถภาวกรา ปติฏฺฐากราติ อตฺโถ. กลฺยาณมิตฺโตติ- อาทีสุ สีลาทิคุณสมฺปนฺนา กลฺยาณา มิตฺตา อสฺสาติ กลฺยาณมิตฺโต. เตวสฺส ฐานนิสชฺชาทีสุ สหายนโต สหายาติ กลฺยาณสหาโย. จิตฺเตน เจว กาเยน จ กลฺยาณมิตฺเตสุเยว สมฺปวงฺโก โอณโตติ กลฺยาณสมฺปวงฺโก. สุวโจ โหตีติ สุเขน วตฺตพฺโพ โหติ, สุเขน อนุสาสิตพฺโพ. ขโมติ คาฬฺหผรุเสน กกฺขเฬน วุตฺโตปิ ขมติ น กุปฺปติ. ปทกฺขิณคฺคาหี อนุสาสนินฺติ ยถา เอกจฺโจ โอวทิยมาโน วามโต คณฺหาติ, ปฏิปฺผรติ วา, อสฺสุณนฺโต วา คจฺฉติ, เอวํ อกตฺวา "โอวทถ ภนฺเต อนุสาสถ, ตุเมฺหสุ อโนวทนฺเตสุ โก อญฺโญ โอวทิสฺสตี"ติ ปทกฺขิณํ คณฺหาติ. อุจฺจาวจานีติ อุจฺจนีจานิ. กึกรณียานีติ "กึ กโรมี"ติ เอวํ วตฺวา กตฺตพฺพกมฺมานิ. ตตฺถ อุจฺจกมฺมํ นาม จีวรสฺส กรณรชนํ, เจติเย สุธากมฺมํ อุโปสถาคารเจติยฆรโพธิฆเรสุ กตฺตพฺพกมฺมนฺติ เอวมาทิ. อวจกมฺมํ นาม ปาทโธวนมกฺขนาทิขุทฺทกกมฺมํ. ตตฺรุปายายาติ ตตฺรุปคมนิยาย. อลํ กาตุนฺติ กาตุํ สมตฺโถ โหติ. อลํ สํวิธาตุนฺติ วิจาเรตุํ สมตฺโถ โหติ. ธมฺเม อสฺส กาโม สิเนโหติ ธมฺมกาโม, เตปิฏกพุทฺธวจนํ ปิยายตีติ อตฺโถ. ปิยสมุทาหาโรติ ปรสฺมึ กเถนฺโต สกฺกจฺจํ สุณาติ, สยญฺจ ปเรสํ เทเสตุกาโม โหตีติ อตฺโถ. อภิธมฺเม อภิวินเยติ เอตฺถ ธมฺโม อภิธมฺโม วินโย อภิวินโยติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๒๓.

จตุกฺกํ เวทิตพฺพํ. ตตฺถ ธมฺโมติ สุตฺตนฺตปิฏกํ. อภิธมฺโมติ สตฺตปฺปกรณานิ. วินโยติ อุภโตวิภงฺโค. อภิวินโยติ ขนฺธกปริวารา. อถวา สุตฺตนฺตปิฏกมฺปิ อภิธมฺมปิฏกมฺปิ ธมฺโมเอว. มคฺคผลานิ อภิธมฺโม. สกลํ วินยปิฏกํ วินโย, กิเลสวูปสมกรณํ อภิวินโย. อิติ สพฺพสฺมึปิ เอตฺถ ธมฺเม วินเย จ อภิวินเย จ วินเย จ อภิวินเย จ อุฬารปามุชฺโช โหตีติ อตฺโถ. กุสเลสุ ธมฺเมสูติ กรณตฺเถ ภุมฺมํ, จาตุภูมิกกุสลกมฺมการณา เตสํ อธิคมตฺถาย อนิกฺขิตฺตธุโร โหตีติ อตฺโถ.

อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้า ๓๒๒-๓๒๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=7238&modeTY=2&pagebreak=1 The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=7238&modeTY=2&pagebreak=1 อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=24&i=17 เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=24&A=625 พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=24&A=509 The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=24&A=509 สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๒ http://84000.org/tipitaka/read/?index_24