ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๑๖ ภาษาบาลีอักษรไทย องฺ.อ. (มโนรถ.๓)

                         ๙. อุปาลิสุตฺตวณฺณนา
     [๙๙] นวเม ทุรภิสมฺภวานิ หีติ สมฺภวิตุํ ทุกฺขานิ ทุสฺสหานิ, น สกฺกา
อปฺเปสกฺเขหิ  อชฺโฌคาหิตุนฺติ วุตฺตํ โหติ. อรญฺญวนปตฺถานีติ อรญฺญานิ จ
วนปตฺถานิ จ. อารญฺญกงฺคนิปฺผาทเนน อรญฺญานิ, คามนฺตํ อติกฺกมิตฺวา มนุสฺสานํ
อนุปจารฏฺฐานภาเวน วนปตฺถานิ. ปนฺตานีติ ปริยนฺตานิ อติทูรานิ. ทุกฺกรํ ปวิเวกนฺต
กายวิเวกํ ทุกฺกรํ. ๒- ทุรภิรมนฺติ อภิรมิตุํ น สุกรํ. เอกตฺเตติ เอกีภาเว. กึ
ทสฺเสติ? กายวิเวเก กเตปิ ตตฺถ จิตฺตํ อภิรมาเปตุํ ทุกฺกรํ. ทฺวยทฺวยาราโม หิ อยํ
โลโกติ. หรนฺติ มญฺเญติ หรนฺติ วิย ฆํสนฺติ ๓- วิย. มโนติ จิตฺตํ. สมาธึ
อลภมานสฺสาติ อุปจารสมาธึ วา อปฺปนาสมาธึ วา อลภนฺตสฺส. กึ ทสฺเสติ? อีทิสสฺส
ภิกฺขุโน ติณปณฺณมิคาทิสทฺเทหิ วิวิเธหิ จ ภึสนเกหิ วนานิ จิตฺตํ วิกฺขิปนฺติ
มญฺเญติ. สํสีทิสฺสตีติ กามวิตกฺเกน สํสีทิสฺสติ. อุปฺปิลวิสฺสตีติ ๔-
พฺยาปาทวิหึสาวิตกฺเกหิ อุทฺธํ ปิลวิสฺสติ. ๕-
     กณฺณสนฺโธวิกนฺติ กณฺณํ โธวนฺเตน ๖- กีฬิตพฺพํ. ปิฏฺฐิสนฺโธวิกนฺติ ปิฏฺฐึ
โธวนฺเตน กีฬิตพฺพํ. ตตฺถ อุทกํ โสณฺฑาย คเหตฺวา ทฺวีสุ กณฺเณสุ อาสิญฺจนํ
กณฺณสนฺโธวิกํ ๗- นาม, ปิฏฺฐิยํ อาสิญฺจนํ ปิฏฺฐิสนฺโธวิกํ นาม. คาธํ วินฺทตีติ
ปติฏฺฐํ ลภติ. โก จาหํ โก จ หตฺถินาโคติ อหํ โก, หตฺถินาโค โก, อหํปิ
ติรจฺฉานคโต, อยมฺปิ, มยฺหํปิ จตฺตาโร ปาทา, อิมิสฺสาปิ, นนุ อุโภปิ มยํ สมสมาติ.
@เชิงอรรถ:  สี.,ม. มูลามูลํ   ฉ.ม. กายวิเวโก ทุกฺกโร
@ ฉ.ม. ฆสนฺติ   ฉ.ม. อุปฺลวิสฺสตีติ   ฉ.ม. อุทฺธํ ปฺลวิสฺสติ
@ สี. กณฺณโธวเนน, ฉ.ม. กณฺเณ โธวนฺเตน   ฉ.ม. กณฺณสนฺโธวิกา
     วงฺกกนฺติ กุมารกานํ กีฬนกํ ขุทฺทกนงฺคลํ, ฆฏิกนฺติ ทีฆทณฺฑเกน
รสฺสทณฺฑาย ๑- ปหรณกีฬํ. โมกฺขจิกนฺติ สมฺปริวตฺตกกีฬํ, อากาเส ทณฺฑกํ คเหตฺวา
ภูมิยํ วา สีสํ ฐเปตฺวา เหฏฺฐุปริยภาเวน ปริวตฺตนกีฬนฺติ วุตฺตํ โหติ.
จิงฺคุลิกนฺติ ๒- ตาลปณฺณาทีหิ กตํ วาตปฺปหาเรน ปริพฺภมนจกฺกํ. ปตฺตาฬฺหกํ
วุจฺจติ ปณฺณนาฬิ, ตาย วาลุกาทีนิ มินนฺตา กีฬนฺติ. รถกนฺติ ขุทฺทกรถํ. ธนุกนฺติ
ขุทฺทกธนุเมว.
     อิธ โข ปน โวติ เอตฺถ โวติ นิปาตมตฺตํ, อิธ โข ปนาติ อตฺโถ.
อิงฺฆ ตฺวํ อุปาลิ สํเฆ วิหราหีติ เอตฺถ อิงฺฆาติ โจทนตฺเถ นิปาโต. เตน เถรํ
สํฆมชฺเฌ วิหารตฺถาย โจเทติ, นาสฺส อรญฺญวาสํ อนุชานาติ. กสฺมา? อรญฺญ-
เสนาสเน วสโต กิรสฺส วาสธุรเมว ปูริสฺสติ, น คนฺถธุรํ. สํฆมชฺเฌ วสนฺโต
ปน เทฺวปิ ธุรานิ ปูเรตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณิสฺสติ, วินยปิฏเก จ ปาโมกฺโข ภวิสฺสติ.
อถสฺสาหํ ปริสมชฺเฌ ปุพฺพปตฺถนํ ปุพฺพาภินีหารํ กเถตฺวา อิมํ ภิกฺขุํ วินยธรานํ
อคฺคฏฺฐาเน ฐเปสฺสามีติ อิมมตฺถํ ปสฺสมาโน สตฺถา เถรสฺส อรญฺญวาสํ นานุชานีติ.


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๑๖ หน้า ๓๗๐-๓๗๑. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=16&A=8331&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=16&A=8331&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=24&i=99              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=24&A=4610              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=24&A=4570              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=24&A=4570              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๒ http://84000.org/tipitaka/read/?index_24

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]