ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๒ ภาษาบาลีอักษรไทย วินย.อ. (สมนฺต.๒)

     {๖๓๘} อกฺกนฺตสฺสาติ ฉตฺตทณฺฑเก องฺคุลนฺตรํ อปฺปเวเสตฺวา เกวลํ
ปาทุกํ อกฺกมิตฺวา ฐิตสฺส ฯ ปฏิมุกฺกสฺสาติ ปฏิมุญฺจิตฺวา ฐิตสฺส ฯ
อุปาหนายปิ เอเสว นโย ฯ โอมุกฺโกติ ปเนตฺถ ปณฺหิกพนฺธํ
โอมุญฺจิตฺวา ฐิโต วุจฺจติ ฯ {๖๔๐} ยานคตสฺสาติ เอตฺถ สเจปิ ทฺวีหิ
ชเนหิ หตฺถสงฺฆาเฏน คหิโต สาฏเก วา ฐเปตฺวา อํเสน วยฺหติ
อยุตฺเต วา วยฺหาทิเก ยาเน วิสงฺขริตฺวา วา ฐปิเต จกฺกมตฺเตปิ
นิสินฺโน ยานคโตเตฺวว สงฺขฺยํ คจฺฉติ ฯ สเจ ปน เทฺวปิ
เอกยาเน นิสินฺนา โหนฺติ วฏฺฏติ ฯ วิสุํ นิสินฺเนสุปิ อุจฺเจ
ยาเน นิสินฺเนน นีเจ ยาเน นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสตุํ วฏฺฏติ ฯ
สมปฺปมาเณปิ วฏฺฏติ ฯ ปุริเม ยาเน นิสินฺเนน ปจฺฉิเม นิสินฺนสฺส
ธมฺมํ เทเสตุํ วฏฺฏติ ฯ ปจฺฉิเม ปน อุจฺจตเรปิ นิสินฺเนน ธมฺมํ
เทเสตุํ น วฏฺฏติ ฯ {๖๔๑} สยนคตสฺสาติ อนฺตมโส กฏสารเกปิ
ปกติภูมิยํปิ นิปนฺนสฺส อุจฺเจปิ มญฺเจ วา ปิเฐ วา ภูมิปฺปเทเส
วา ฐิเตน วา นิสินฺเนน วา ธมฺมํ เทเสตุํ น วฏฺฏติ ฯ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๐๓.

สยนคเตน ปน สยนคตสฺส อุจฺจตเร วา สมปฺปมาเณ วา นิปนฺเนน ธมฺมํ เทเสตุํ วฏฺฏติ ฯ นิปนฺเนน ฐิตสฺส วา นิสินฺนสฺส วา ธมฺมํ เทเสตุํ วฏฺฏติ ฯ นิสินฺเนนาปิ ฐิตสฺส วา นิสินฺนสฺส วา วฏฺฏติ ฯ ฐิเตน ฐิตสฺเสว วฏฺฏติ ฯ {๖๔๒} ปลฺลตฺถิกายาติ อาโยคปลฺลตฺถิกาย วา หตฺถปลฺลตฺถิกาย วา ทุสฺสปลฺลตฺถิกาย วา ยาย กายจิ ปลฺลตฺถิถาย นิสินฺนสฺส อคิลานสฺส ธมฺมํ เทเสตุํ น วฏฺฏติ ฯ {๖๔๓} เวฐิตสีสสฺสาติ ทุสฺสเวฐเนน วา มาลาทีหิ วา ยถา เกสนฺโต น ทิสฺสติ เอวํ เวฐิตสีสสฺส ฯ {๖๔๔} โอคุณฺฐิตสีสสฺสาติ สสีสํ ปารุตสฺส ฯ {๖๔๕} ฉมายํ นิสินฺเนนาติ ภูมิยํ นิสินฺเนน ฯ อาสเน นิสินฺนสฺสาติ อนฺตมโส วตฺถํปิ ติณานิปิ สนฺถริตฺวา นิสินฺนสฺส ฯ {๖๔๗} ฉวกสฺสาติ จณฺฑาลสฺส ฯ ฉวกาติ จณฺฑาลี ฯ นิลีโนติ ปฏิจฺฉนฺโน หุตฺวา ฯ ยตฺร หิ นามาติ โย หิ นาม ฯ สพฺพมิทํ จ ปริคตนฺติ ตตฺเถว ปริปตีติ สพฺโพ อยํ โลโก สงฺกรํ คโต นิมฺมริยาโทติ เอวํ วจนํ วตฺวา ตตฺเถว เตสํ ทฺวินฺนํปิ อนฺตรา รุกฺขโต ปติโต ฯ ปติตฺวา จ ปน อุภินฺนํปิ ปุรโต ฐตฺวา อิมํ คาถํ อภาสิ อุโภ อตฺถํ น ชานนฺติ ฯเปฯ อสฺมา กุมฺภมิวาภิทาติ ๑- ฯ ตตฺถ อุโภ อตฺถํ น ชานนฺตีติ เทฺวปิ ชนา ปาลิยา อตฺถํ น ชานนฺติ ฯ ธมฺมํ น ปสฺสเรติ ปาลึ น ปสฺสนฺติ ฯ กตเม เต อุโภติ ฯ โย จายํ มนฺตํ วาเจติ โย จาธมฺเมน ธียตีติ เอวํ พฺราหฺมณํ จ ราชานํ จ อุโภปิ อธมฺมิกภาเว ฐเปสิ ฯ ตโต พฺราหฺมโณ สาลีนนฺติ คาถมาห ฯ @เชิงอรรถ: ๑. วิ. มหาวิภงฺค. ๒/๕๖๕-๕๖๖. นย. ชา. ขุ. ๒๗/๑๓๔.๑๓๕.

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๐๔.

ตสฺสตฺโถ ชานามหํ โภ อยํ อธมฺโมติ อปิจ โข มยา ทีฆรตฺตํ สปุตฺตทารปริชเนน รญฺโญ สนฺตโก สาลีนํ โอทโน ภุตฺโต ฯ สุจิมํสูปเสจโนติ นานปฺปการวิกติสํปาทิตํ สุจิมํสูปเสจนํ อามิสกรณมสฺสาติ สุจิมํสูปเสจโน ฯ ตสฺมา ธมฺเม น วตฺตามีติ ยสฺมา เอวํ มยา รญฺโญ โอทโน ภุตฺโต อญฺเญ จ พหู ลาภา ลทฺธา ตสฺมา ธมฺเม อหํ น วตฺตามิ อุทเร พทฺโธ หุตฺวา น ธมฺมํ อชานนฺโต อยํ หิ ธมฺโม อริเยหิ วณฺณิโต ปสฏฺโฐ โถมิโตติ ชานามิ ฯ อถ นํ ฉวโก ธิรตฺถูติอาทินา คาถาทฺวเยน อชฺฌภาสิ ฯ ตสฺสตฺโถ โย ตยา ธนลาโภ จ ยสลาโภ จ ลทฺโธ ธิรตฺถุ ตํ ธนลาภํ ยสลาภญฺจ พฺราหฺมณ ๑- ฯ กสฺมา ฯ ยสฺมา อยํ ตยา ลทฺธลาโภ อายตึ อปาเยสุ วินิปาตนเหตุนา สมฺปตฺติ จ อธมฺมจรเณน วุตฺติ นาม โหติ ฯ เอวรูปา ยา วุตฺติ อายตึ วินิปาเตน อิธ อธมฺมจรเณน วา นิปฺปชฺชติ กินฺตาย วุตฺติยา ฯ เตน วุตฺตํ ธิรตฺถุ ตํ ธนลาภํ ยสลาภญฺจ พฺราหฺมณ ยา วุตฺติ วินิปาเตน อธมฺมจรเณน วาติ ๒- ฯ ปริพฺพช มหาพฺรเหฺมติ มหาพฺราหฺมณ อิโต เทสา สีฆํ ปลายสฺสุ ฯ ปจนฺตญฺเญปิ ปาณิโนติ อญฺเญปิ สตฺตา ปจนฺติ เจว ภุญฺชนฺติ จ น เกวลํ ตฺวญฺเจว ราชา จ ฯ มา ตํ อธมฺโม อาจริโต อสฺมา กุมฺภมิวาภิทาติ สเจ หิ ตฺวํ อิโต อปริพฺพชิตฺวา อิมํ อธมฺมํ อาจริสฺสสิ ตโต ตํ โส อธมฺโมเอว อาจริโต ยถา @เชิงอรรถ: ๑. ปาลิยํ ธิรตฺถุ ตํ ยสลาภํ ธนลาภญฺจ พฺราหฺมณาติ ทิสฺสติ. ๒. ชา. ขุ. ๒๗/๑๓๔. @ ๑๓๕.๒๖๑.

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๐๕.

อุทกกุมฺภํ ปาสาโณ ภินฺเทยฺย เอวํ ภิชฺชติ ๑- เตน มยํ วทาม ปริพฺพช มหาพฺรเหฺม ปจนฺตญฺเญปิ ปาณิโน มา ตํ อธมฺโม อาจริโต อสฺมา กุมฺภมิวาภิทาติ ๒- ฯ อุจฺเจ อาสเนติ อนฺตมโส ภูมิปฺปเทเสปิ อุนฺนตตเร นิสินฺนสฺส ธมฺมํ เทเสตุํ น วฏฺฏติ ฯ {๖๔๘} น ฐิเตน นิสินฺนสฺสาติ สเจปิ เถรูปฏฺฐานํ คนฺตฺวา ฐิตํ ทหรภิกฺขุํ อาสเน นิสินฺโน มหาเถโร ปญฺหํ ปุจฺฉติ น กเถตพฺพํ ฯ คารเวน ปน เถรํ อุฏฺฐหิตฺวา ปุจฺฉถาติ วตฺตุํ น สกฺกา ฯ ปสฺเส ฐิตสฺส ภิกฺขุสฺส กเถมีติ กเถตุํ วฏฺฏติ ฯ {๖๔๙} น ปจฺฉโต คจฺฉนฺเตนาติ เอตฺถ สเจ ปุรโต คจฺฉนฺโต ปจฺฉโต คจฺฉนฺตํ ปญฺหํ ปุจฺฉติ น กเถตพฺพํ ฯ ปจฺฉิมสฺส ภิกฺขุโน กเถมีติ กเถตุํ วฏฺฏติ ฯ สทฺธึอุคฺคหิตธมฺมํ ปน สชฺฌายิตุํ วฏฺฏติ ฯ สมธุเรน คจฺฉนฺตสฺส กเถตุํ วฏฺฏติ ฯ {๖๕๐} น อุปฺปเถนาติ เอตฺถาปิ สเจ เทฺวปิ สกฏปเถ เอเกกจกฺกปเถน อุปฺปเถเนว วา สมธุรํ คจฺฉนฺติ วฏฺฏติ ฯ {๖๕๑} อสญฺจิจฺจาติ ปฏิจฺฉนฺนฏฺฐานํ คจฺฉนฺตสฺส สหสา อุจฺจาโร วา ปสฺสาโว วา นิกฺขมติ อสญฺจิจฺจ กโต นาม อนาปตฺติ ฯ {๖๕๒} น หริเตติ เอตฺถ ยํปิ ชีวรุกฺขสฺส มูลํ ปฐวิยํ ทิสฺสมานํ คจฺฉติ สาขา วา ภูมิลคฺคา คจฺฉติ สพฺพํ หริตสงฺขาตเมว ฯ ขนฺเธ นิสีทิตฺวา อปหริตฏฺฐาเน ปาเตตุํ วฏฺฏติ ฯ อปหริตฏฺฐานํ โอโลเกนฺตสฺเสว สหสา นิกฺขมติ คิลานฏฺฐาเน ฐิโต โหติ วฏฺฏติ ฯ อปหริเต @เชิงอรรถ: ๑. ภินฺทิสฺสติ. ๒. ชา. ขุ. ๒๗/๑๓๔.

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๐๖.

กโตติ อปหริตํ อลภนฺเต ติณณฺฑูปกํ วา ปลาลณฺฑูปกํ วา ฐเปตฺวา กโตปิ ปจฺฉา หริตํ โอตฺถรติ วฏฺฏติเยว ฯ เขเฬน เจตฺถ สึฆานิกาปิ สงฺคหิตาติ มหาปจฺจริยํ วุตฺตํ ฯ {๖๕๓} น อุทเกติ เอตํ ปริโภคอุทกเมว สนฺธาย วุตฺตํ ฯ วจฺจกุฏีสมุทฺทาทิอุทเกสุ ปน อปริโภเคสุ อนาปตฺติ ฯ เทเว วสฺสนฺเต สมนฺตโต อุทโกโฆ โหติ ฯ อนุทกฏฺฐานํ โอโลเกนฺตสฺเสว นิกฺขมติ วฏฺฏติ ฯ มหาปจฺจริยํ ปน วุตฺตํ ตาทิเส กาเล อนุทกฏฺฐานํ อลภนฺเตน กาตุํ วฏฺฏตีติ ฯ เสสํ สพฺพสิกฺขาปเทสุ อุตฺตานเมว ฯ สตฺตโม วคฺโค ฯ สมุฏฺฐานาทิทีปนตฺถาย ปเนตฺถ อิทํ ปกิณฺณกํ อุชฺชคฺฆิกอุจฺจาสทฺทปฏิสํยุตฺตานิ จตฺตาริ สกวเฬน มุเขน พฺยาหรณํ เอกํ ฉมา นีจาสนฏฺฐานปจฺฉโตคมนอุปฺปถคมนปฏิสํยุตฺตานิ ปญฺจาติ อิมานิ ทสสิกฺขาปทานิ สมนุภาสนสมุฏฺฐานานิ กายวาจาจิตฺตโต สมุฏฺฐหนฺติ กิริยา สญฺญาวิโมกฺขานิ สจิตฺตกานิ โลกวชฺชานิ กายกมฺมานิ วจีกมฺมานิ อกุสลจิตฺตานิ ทุกฺขเวทนานีติ ฯ สูโปทนวิญฺญตฺติสิกฺขาปทํ เถยฺยสตฺถสมุฏฺฐานํ กายจิตฺตโต กายวาจาจิตฺตโต จ สมุฏฺฐาติ กิริยา สญฺญาวิโมกฺขํ สจิตฺตกํ โลกวชฺชํ กายกมฺมํ วจีกมฺมํ อกุสลจิตฺตํ ทุกฺขเวทนนฺติ ฯ ฉตฺตปาณิทณฺฑปาณิสตฺถปาณิ- อาวุธปาณิปาทุกอุปาหนยานสยนปลฺลตฺถิกเวฐิตโอคุณฺฐิตนามกานิ เอกาทส สิกฺขาปทานิ ธมฺมเทสนสมุฏฺฐานานิ วาจาจิตฺตโต สมุฏฺฐหนฺติ กิริยากิริยานิ สญฺญาวิโมกฺขานิ สจิตฺตกานิ โลกวชฺชานิ วจีกมฺมานิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๕๐๗.

อกุสลจิตฺตานิ ทุกฺขเวทนานีติ ฯ อวเสสานิ เตปณฺณาส สิกฺขาปทานิ ปฐมปาราชิกสมุฏฺฐานานีติ ฯ สพฺพเสขิเยสุ อาพาธปจฺจยา อนาปตฺติ ฯ ถูปีกตปิณฺฑปาเต สูปพฺยญฺชนปฏิจฺฉาทเน อุชฺฌานสญฺญมฺหีติ ตีสุ สิกฺขาปเทสุ คิลาโน นตฺถีติ ฯ เสขิยวณฺณนา นิฏฺฐิตา ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒ หน้า ๕๐๒-๕๐๗. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=2&A=10574&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=2&A=10574&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=2&i=862              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=2&A=16094              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=2&A=10218              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=2&A=10218              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๑ http://84000.org/tipitaka/read/?index_2

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]