ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๒๗ ภาษาบาลีอักษรไทย อิติ.อ. (ปรมตฺถที.)

                        ๗. ทุติยเสขสุตฺตวณฺณนา
      [๑๗] สตฺตเม พาหิรนฺติ อชฺฌตฺตสนฺตานโต พหิ ภวํ. กลฺยาณมิตฺตตาติ
ยสฺส สีลาทิคุณสมฺปนฺโน อฆสฺส ฆาตา หิตสฺส วิธาตา สพฺพากาเรน
อุปการโก มิตฺโต โหติ, โส ปุคฺคโล กลฺยาณมิตฺโต, ตสฺส ภาโว กลฺยาณมิตฺตตา.
ตตฺรายํ กลฺยาณมิตฺโต ปกติยา สทฺธาสมฺปนฺโน โหติ สีลสมฺปนฺโน สุตสมฺปนฺโน
@เชิงอรรถ:  ม.มู. ๑๒/๒๑/๑๓      สํ.มหา. ๑๙/๕๕/๒๔
จาคสมฺปนฺโน วีริยสมฺปนฺโน สติสมฺปนฺโน สมาธิสมฺปนฺโน ปญฺญาสมฺปนฺโน.
ตตฺถ สทฺธาสมฺปตฺติยา สทฺทหติ ตถาคตสฺส โพธึ, เตน สมฺมาสมฺโพธิเหตุภูตํ
สตฺเตสุ หิตสุเขสิตํ ๑- น ปริจฺจชติ, สีลสมฺปตฺติยา สพฺรหฺมจารีนํ ปิโย โหติ
ครุ จ ภาวนีโย โจทโก ปาปครหี วตฺตา วจนกฺขโม, สุตสมฺปตฺติยา
ขนฺธายตนสจฺจปฏิจฺจสมุปฺปาทาทิกานํ คมฺภีรานํ กถานํ กตฺตา โหติ, จาคสมฺปตฺติยา
ขนฺธายตนสจฺจปฏิจฺจสมุปฺปาทาทิกานํ คมฺภีรานํ กถานํ กตฺตา โหติ, จาคสมฺปตฺติยา
อปฺปิจฺโฉ โหติ สนฺตุฏฺโฐ ปวิวิตฺโต อสํสฏฺโฐ, วีริยสมฺปตฺติยา  อตฺตโน
ปเรสญฺจ หิตปฺปฏิปตฺติยํ อารทฺธวีริโย โหติ, สติสมฺปตฺติยา อุปฏฺฐิตสฺสติ โหติ
ปรเมน สติเนปกฺเกน สมนฺนาคโต จิรกตมฺปิ จิรภาสิตมฺปิ สริตา อนุสฺสริตา,
สมาธิสมฺปตฺติยา อวิกฺขิตฺโต โหติ สมาหิโต เอกคฺคจิตฺโต, ปญฺญาสมฺปตฺติยา
อวิปรีตํ ปชานาติ. โส สติยา กุสลากุสลานํ ธมฺมานํ คติโย สมเนฺวสนฺโต
ปญฺญาย สตฺตานํ หิตสุขํ ยถาภูตํ ชานิตฺวา สมาธินา ตตฺถ อพฺยคฺคจิตฺโต ๒-
หุตฺวา วีริเยน สตฺเต อหิตโต นิเสเธตฺวา เอกนฺตหิเต นิโยเชติ. เตเนวาห:-
           "ปิโย ครุ ภาวนีโย       วตฺตา จ วจนกฺขโม
            คมฺภีรญฺจ กถํ กตฺตา      โน จฏฺฐาเน นิโยชเย"ติ.
      กลฺยาณมิตฺโต ภิกฺขเว ภิกฺขุ อกุสลํ ปชหติ, กุสลํ ภาเวตีติ กลฺยาณมิตฺโต
ปุคฺคโล กลฺยาณมิตฺตํ นิสฺสาย กมฺมสฺสกตาญาณํ อุปฺปาเทติ, อุปฺปนฺนํ สทฺธํ
ผาตึ กโรติ, สทฺธาชาโต อุปสงฺกมติ, อุปสงฺกมิตฺวา ธมฺมํ สุณาติ, ตํ ธมฺมํ
สุตฺวา ตถาคเต สทฺธํ ปฏิลภติ, เตน สทฺธาปฏิลาเภน ฆราวาสํ ปหาย
ปพฺพชฺชํ อนุติฏฺฐติ, จตุปาริสุทฺธิสีลํ สมฺปาเทติ, ยถาพลํ ธุตธมฺเม สมาทาย
วตฺตติ, ทสกถาวตฺถุลาภี โหติ, อารทฺธวีริโย วิหรติ อุปฏฺฐิตสฺสติ สมฺปชาโน
ปุพฺพรตฺตาปรรตฺตํ โพธิปกฺขิยานํ ธมฺมานํ ภาวนามนุยุตฺโต, นจิรสฺเสว วิปสฺสนํ
@เชิงอรรถ:  สี. หิเตสิตํ        ก. อพฺยตฺตจิตฺโต
อุสฺสุกฺกาเปตฺวา อริยมคฺคาธิคเมน สพฺพํ อกุสลํ สมุจฺฉินฺทติ, สพฺพญฺจ กุสลํ
ภาวนาปาริปูรึ คเมนฺโต วฑฺเฒติ. วุตฺตเญฺหตํ:-
          "กลฺยาณมิตฺตสฺเสว เมฆิย ภิกฺขุโน ปาฏิกงฺขํ กลฺยาณสหายกสฺส
     กลฺยาณสมฺปวงฺกสฺส `ยํ สีลวา ภวิสฺสติ, ปาติโมกฺขสํวรสํวุโต วิหริสฺสติ
     อาจารโคจรสมฺปนฺโน, อณุมตฺเตสุ วชฺเชสุ ภยทสฺสาวี สมาทาย
     สิกฺขิสฺสติ สิกฺขาปเทสุ.'
           กลฺยาณมิตฺตสฺเสตํ ฯเปฯ กลฺยาณสมฺปวงฺกสฺส `ยํ ยายํ กถา
     อภิสลฺเลขิกา เจโตวิวรณสปฺปายา เอกนฺตนิพฺพิทาย ฯเปฯ นิพฺพานาย
     สํวตฺตติ, เสยฺยถิทํ? อปฺปิจฺฉกถา สนฺตุฏฺฐิกถา ปวิเวกกถา อสํสคฺคกถา
     วีริยารมฺภกถา สีลกถา สมาธิกถา ฯเปฯ วิมุตฺติญาณทสฺสนกถา.
     เอวรูปาย กถาย นิกามลาภี ภวิสฺสติ อกิจฺฉลาภี อกสิรลาภี. ๑-
           กลฺยาณมิตฺตสฺเสตํ ฯเปฯ กลฺยาณสมฺปวงฺกสฺส `ยํ อารทฺธ-
     วีริโย วิหริสฺสติ อกุสลานํ ธมฺมานํ ปหานาย กุสลานํ ธมฺมานํ
     อุปสมฺปทาย ถามวา ทฬฺหปรกฺกโม อนิกฺขิตฺตธุโร กุสเลสุ ธมฺเมสุ'
           กลฺยาณมิตฺตสฺเสตํ ฯเปฯ กลฺยาณสมฺปวงฺกสฺส `ยํ ปญฺญวา
     ภวิสฺสติ อุทยตฺถคามินิยา ปญฺญาย สมนฺนาคโต อริยาย นิพฺเพธิกาย
     สมฺมา ทุกฺขกฺขยคามินิยา'ติ" . ๒-
เอวํ สกลวฏฺฏทุกฺขปริมุจฺจนนิมิตฺตํ กลฺยาณมิตฺตตาติ เวทิตพฺพํ. เตเนวาห:-
           "มมญฺหิ อานนฺท กลฺยาณมิตฺตํ อาคมฺม ชาติธมฺมา สตฺตา
     ชาติยา ปริมุจฺจนฺติ, ชราธมฺมา สตฺตา ชราย ปริมุจฺจนฺตี"ติอาทิ. ๓-
     เตน วุตฺตํ "กลฺยาณมิตฺโต ภิกฺขเว ภิกฺขุ อกุสลํ ปชหติ, กุสลํ
ภาเวตี"ติ.
@เชิงอรรถ:  ขุ.อุ. ๒๕/๓๑/๑๔๑-๒    ขุ.อุ. ๒๕/๓๑/๑๔๓      สํ.ส. ๑๕/๑๒๙/๑๐๕
      คาถาย สปฺปติสฺโสติ ปฏิสฺสวสงฺขาเตน สห ปฏิสฺเสนาติ สปฺปติสฺโส,
กลฺยาณมิตฺตสฺส โอวาทํ สิรสา สมฺปฏิจฺฉโก สุพฺพโจติ อตฺโถ. อถ วา หิตสุเข
ปติฏฺฐาปเนน ปติ อิเสตีติ ปติสฺโส, โอวาททายโก. ครุอาทรโยเคน เตน
ปติสฺเสน สห วตฺตตีติ สปฺปติสฺโส, ครูสุ ครุจิตฺตีการพหุโล. สคารโวติ
ฉพฺพิเธนปิ คารเวน ยุตฺโต. กรํ มิตฺตานํ วจนนฺติ กลฺยาณมิตฺตานํ โอวาทํ
กโรนฺโต ยโถวาทํ ปฏิปชฺชนฺโต. สมฺปชาโนติ สตฺตฏฺฐานิเยน สมฺปชญฺเญน
สมนฺนาคโต. ปติสฺสโตติ กมฺมฏฺฐานํ ผาตึ คเมตุํ สมตฺถาย สติยา ปติสฺสโต
สโตการี. อนุปุพฺเพนาติ สีลาทิวิสุทฺธิปฏิปาฏิยา, ตตฺถ จ วิปสฺสนาปฏิปาฏิยา
เจว มคฺคปฏิปาฏิยา จ. สพฺพสํโยชนกฺขยนฺติ กามราคสํโยชนาทีนํ สพฺเพสํ
สํโยชนานํ เขปนโต สพฺพสํโยชนกฺขยสงฺขาตสฺส อริยมคฺคสฺส ปริโยสานภูตํ
อรหตฺตํ ตสฺส อารมฺมณภูตํ นิพฺพานเมว วา. ปาปุเณ อธิคจฺเฉยฺยาติ อตฺโถ.
อิติ อิเมสุ ทฺวีสุ สุตฺเตสุ อริยมคฺคาธิคมสฺส สตฺถารา ปธานงฺคํ นาม คหิตนฺติ
เวทิตพฺพํ.
                       สตฺตมสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                          -------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๗ หน้า ๗๓-๗๖. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=27&A=1599&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=27&A=1599&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=195              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=4661              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=4893              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=4893              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]