ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๒๙ ภาษาบาลีอักษรไทย สุตฺต.อ.๒ (ปรมตฺถ.๒)

                        ๔. เมตฺตคุสุตฺตวณฺณนา
      [๑๐๕๖] ปุจฺฉามิ ตนฺติ เมตฺตคุสุตฺตํ. ตตฺถ มญฺญามิ ตํ เวทคุํ
ภาวิตตฺตนฺติ "อยํ เวทคู"ติ จ "ภาวิตตฺโต"ติ จ เอวํ ตํ มญฺญามิ.
      [๑๐๕๗] อปุจฺฉสีติ เอตฺถ จ ออิติ ปทปูรณมตฺเต นิปาโต, ปุจฺฉสิจฺเจวตฺโถ.
ปวกฺขามิ ยถา ปชานนฺติ ยถา ปชานนฺโต อาจิกฺขติ, เอวํ อาจิกฺขิสฺสามิ. ๒-
อุปธินิทานา ปภวนฺติ ทุกฺขาติ ตณฺหาทิอุปธินิทานา ชาติอาทิทุกฺขวิเสสา ปภวนฺติ.
      [๑๐๕๘] เอวํ อุปธินิทานโต ปภวนฺเตสุ ทุกฺเขสุ:- โย เว ๓- อวิทฺวาติ
คาถา. ตตฺถ ปชานนฺติ สงฺขาเร อนิจฺจาทิวเสน ชานนฺโต. ทุกฺขสฺส
ชาติปฺปภวานุปสฺสีติ วฏฺฏทุกฺขสฺส ชาติการณํ "อุปธี"ติ อนุปสฺสนฺโต.
      [๑๐๕๙] โสกปริทฺทวญฺจาติ โสกญฺจ ปริเทวญฺจ. ตถา หิ เต วิทิโต
เอส ธมฺโมติ ยถา ยถา สตฺตา ชานนฺติ, ตถา ตถา ปญฺญาปนวเสน ๔-
วิทิโต เอส ตยา ๕- ธมฺโมติ.
@เชิงอรรถ:  ก. อเนกสหสฺสานํ   ก. อกฺขามิ   ก. เจ
@ ก. ญาณพลาทิวเสน   ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ
      [๑๐๖๐-๖๑] กิตฺตยิสฺสามิ เต ธมฺมนฺติ นิพฺพานธมฺมํ นิพฺพานคามินิปฏิปทา-
ธมฺมญฺจ เต เทสยิสฺสามิ. ทิฏฺเฐ ธมฺเมติ ทิฏฺเฐ ทุกฺขาทิธมฺเม, อิมสฺมึเยว
วา อตฺตภาเว. อนีติหนฺติ อตฺตปจฺจกฺขํ. ยํ วิทิตฺวาติ ยํ ธมฺมํ "สพฺเพ สงฺขารา
อนิจฺจา"ติอาทินา นเยน สมฺมสนฺโต วิทิตฺวา. ตญฺจาหํ อภินนฺทามีติ ตํ
วุตฺตปฺปการธมฺมโชตกํ ตํ วา วจนํ อภิปตฺถยามิ. ๑- ธมฺมมุตฺตมนฺติ ตว ๒-
ธมฺมมุตฺตมํ อภินนฺทามีติ.
      [๑๐๖๒] อุทฺธํ อโธ จ ติริยญฺจาปิ มชฺเฌติ เอตฺถ อุทฺธนฺติ อนาคตทฺธา
วุจฺจติ, อโธติ อตีตทฺธา, ติริยญฺจาปิ มชฺเฌติ ปจฺจุปฺปนฺนทฺธา. เอเตสุ นนฺทิญฺจ
นิเวสนญฺจ, ปนุชฺช วิญฺญาณนฺติ เอเตสุ อทฺธาทีสุ ตณฺหญฺจ ทิฏฺฐินิเวสนญฺจ
อภิสงฺขารวิญฺญาณญฺจ ปนุเทหิ, ปนุทิตฺวา จ ภเว น ติฏฺเฐ, เอวํ สนฺเต
ทุวิเธปิ ภเว น ติฏฺเฐยฺย. เอวํ ตาว ปนุชฺชสทฺทสฺส ปนุเทหีติ อิมสฺมึ
อตฺถวิกปฺเป สมฺพนฺโธ. ปนุทิตฺวาติ เอตสฺมึ ปน อตฺถวิกปฺเป ภเว น ติฏฺเฐติ
อยเมว สมฺพนฺโธ, เอตานิ นนฺทินิเวสนวิญฺญาณานิ ปนุทิตฺวา ทุวิเธปิ ภเว
น ติฏฺเฐยฺยาติ วุตฺตํ โหติ.
      [๑๐๖๓-๔] เอตานิ วิโนเทตฺวา ภเว อติฏฺฐนฺโต เอโส:- เอวํวิหารีติ
คาถา. ตตฺถ อิเธวาติ อิมสฺมึเยว สาสเน, อิมสฺมึเยว วา อตฺตภาเว. สุกิตฺติกํ
โคตมนูปธีกนฺติ เอตฺถ อนุปธิกนฺติ นิพฺพานํ, ตํ สนฺธาย ภควนฺตํ อาลปนฺโต
อาห "สุกิตฺติตํ โคตมนูปธีกนฺ"ติ.
      [๑๐๖๕] น เกวลํ ทุกฺขเมว ปหาสิ:- เต จาปีติ คาถา. ตตฺถ
อฏฺฐิตนฺติ สกฺกจฺจํ, อาทรํ ๓- วา. ตํ ตํ นมสฺสามีติ ตสฺมา ตํ นมสฺสามิ.
สเมจฺจาติ อุปคนฺตฺวา. นาคาติ ภควนฺตํ อาลปนฺโต อาห.
@เชิงอรรถ:  ก. วุตฺตปฺปการํ ธมฺมชาตํ ตํ วา วจนํ อภิปฏฺฐยามิ   ฉ.ม.,อิ. ตญฺจ
@ ฉ.ม.,อิ. สทา
      [๑๐๖๖] อิทานิ ตํ ภควา "อทฺธา หิ ปหาสิ ทุกฺขนฺ"ติ เอวํ เตน
พฺราหฺมเณน วิทิโตปิ อตฺตานํ อนุปเนตฺวาว ปหีนทุกฺเขน ปุคฺคเลน โอวทนฺโต
"ยํ พฺราหฺมณนฺ"ติ คาถมาห. ตสฺสตฺโถ:- ยํ ตฺวํ อภิชานนฺโต "อยํ
พาหิตปาปตฺตา พฺราหฺมโณ, เวเทหิ คตตฺตา เวทคู, กิญฺจนาภาเวน อกิญฺจโน,
กาเมสุ จ ภเวสุ จ อสตฺตตฺตา กามภเว อสตฺโต"ติ ชญฺญา ชาเนยฺยาสิ,
อทฺธา หิ โส อิมํ โอฆํ อตาริ, ติณฺโณ จ ปารํ อขิโล อกงฺโข.
      [๑๐๖๗] กิญฺจ ภิยฺโย:- วิทฺวา จ โยติ ๑- คาถา. ตตฺถ อิธาติ
อิมสฺมึ สาสเน, อตฺตภาเว วา. วิสชฺชาติ โวสฺสชฺชิตฺวา. เสสํ สพฺพตฺถ
ปากฏเมว.
      เอวํ ภควา อิมมฺปิ สุตฺตํ อรหตฺตนิกูเฏเนว เทเสสิ, เทสนาปริโยสาเน
จ วุตฺตสทิโส เอว ธมฺมาภิสมโย อโหสีติ.
                     ปรมตฺถโชติกาย ขุทฺทกฏฺฐกถาย
                          สุตฺตนิปาตฏฺฐกถาย
                      เมตฺตคุสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                         --------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๒๙ หน้า ๔๓๘-๔๔๐. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=29&A=9861&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=29&A=9861&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=428              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=25&A=11060              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=25&A=11085              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=25&A=11085              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๕ http://84000.org/tipitaka/read/?index_25

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]