อรรถกถาเล่มที่ ๓ ภาษาบาลีอักษรไทย
 วินย.อ. (สมนฺต.๓)

วุฏฺฐาเปตพฺโพติ ฯ อุสฺสนฺนํ โหตีติ พหุํ ราสิกตํ โหติ ภณฺฑาคารํ
น คณฺหาติ ฯ สมฺมุขีภูเตนาติ อนฺโตอุปจารสีมายํ ฐิเตน ฯ
ภาเชตุนฺติ กาลํ โฆสาเปตฺวา ปฏิปาฏิยา ภาเชตุํ ฯ โกลาหลํ
อกาสีติ อมฺหากํ อาจริยสฺส เทถ อุปชฺฌายสฺส เทถาติ เอวํ
มหาสทฺทมกาสิ ฯ จีวรภาชกงฺเคสุ สภาคานํ ภิกฺขูนํ อปาปุณนฺตํปิ
มหคฺฆจีวรํ เทนฺโต ฉนฺทาคตึ คจฺฉติ นาม ฯ อญฺเญสํ วุฑฺฒตรานํ
ปาปุณนฺตํปิ มหคฺฆํ จีวรํ อทตฺวา อปฺปคฺฆํ เทนฺโต โทสาคตึ
คจฺฉติ นาม ฯ โมหมูฬฺโห จีวรทานวตฺตํ อชานนฺโต โมหาคตึ
คจฺฉติ นาม ฯ มุขรานํ นวกานํปิ ภเยน อปาปุณนฺตเมว
มหคฺฆจีวรํ เทนฺโต ภยาคตึ คจฺฉติ นาม ฯ โย เอวํ น คจฺฉติ
สพฺเพสํ ตุลาภูโต ปมาณภูโต มชฺฌตฺโต โหติ สมฺมนฺนิตพฺโพ ฯ
ภาชิตาภาชิตนฺติ เอตฺตกานิ วตฺถานิ ภาชิตานิ เอตฺตกานิ อภาชิตานีติ
ชานนฺโต ภาชิตาภาชิตญฺจ ชาเนยฺยาติ วุจฺจติ ฯ อุจฺจินิตฺวาติ อิทํ
ถูลํ อิทํ สณฺหํ อิทํ ฆนํ อิทํ ตนุกํ อิทํ ปริภุตฺตํ อิทํ
อปริภุตฺตํ อิทํ ทีฆโต เอตฺตกํ อิทํ ปุถุลโต เอตฺตกนฺติ เอวํ
วตฺถานิ วิจินิตฺวา ฯ ตุลยิตฺวาติ อิทํ เอตฺตกํ อคฺฆติ อิทํ
เอตฺตกนฺติ เอวํ อคฺฆปริจฺเฉทํ กตฺวา ฯ วณฺณาวณฺณํ กตฺวาติ
สเจ สพฺเพสํ เอเกกเมว ทส ทส อคฺฆนกํ ปาปุณาติ อิจฺเจตํ
กุสลํ โน เจ ปาปุณาติ ยํ นว วา อฏฺฐ วา อคฺฆติ ตํ
อญฺเญน เอกอคฺฆนเกน จ ทฺวิอคฺฆนเกน จ สทฺธึ พนฺธิตฺวา
เอเตเนวุปาเยน สเม ปฏิวึเส ฐเปตฺวาติ อตฺโถ ฯ ภิกฺขู คเณตฺวา
วคฺคํ พนฺธิตฺวาติ สเจ เอเกกสฺส ทียมาเน ทิวโส นปฺปโหติ
ทส ทส ภิกฺขู คเณตฺวา ทส ทส จีวรปฏิวึเส เอเกกํ วคฺคํ
พนฺธิตฺวา เอกํ ภณฺฑิกํ กตฺวา เอกํ จีวรปฏิวึสํ ฐเปตุํ อนุชานามีติ
อตฺโถ ฯ เอกํ ฐปิเตสุ จีวรปฏิวึเสสุ กุโส ปาเตตพฺโพ
เตหิปิ ภิกฺขูหิ ปุน กุสปาตํ กตฺวา ภาเชตพฺพํ ฯ สามเณรานํ
อุปฑฺฒปฏิวึสนฺติ เอตฺถ เย สามเณรา อตฺติสฺสรา
ภิกฺขุสงฺฆสฺส กตฺตพฺพกมฺมํ น กโรนฺติ อุทฺเทสปริปุจฺฉาสุ ยุตฺตา
อาจริยุปชฺฌายานํเยว วตฺตปฏิปตฺตึ กโรนฺติ น อญฺเญสํ กโรนฺติ
เอเตสํเยว อุปฑฺฒภาโค ทาตพฺโพ ฯ เย ปน ปุเรภตฺตญฺจ
ปจฺฉาภตฺตญฺจ ภิกฺขุสงฺฆสฺเสว กตฺตพฺพกิจฺจํ กโรนฺติ เตสํ สมโก
ทาตพฺโพ ฯ อิทญฺจ ปิฏฺฐิสมเย อุปฺปนฺเนน ภณฺฑาคาเร ฐปิเตน
อกาลจีวเรเนว กถิตํ ฯ กาลจีวรมฺปน สมกเมว ทาตพฺพํ ฯ
ตตฺรุปฺปาทํ วสฺสาวาสิกํ สมฺมุญฺชนิพนฺธนาทึ สงฺฆสฺส ผาติกมฺมํ
กตฺวา คเหตพฺพํ ฯ เอตญฺเหตฺถ สพฺเพสํ วตฺตํ ภณฺฑาคาริกจีวเรปิ ฯ
สเจ สามเณรา อาคนฺตฺวา ภนฺเต มยํ ยาคุํ ปจาม ภตฺตํ ปจาม
ขชฺชกํ ปจาม อปหริตํ กโรม ทนฺตกฏฺฐํ อาหราม รงฺคฉลฺลึ
กปฺปิยํ กตฺวา เทม กิมฺปน อมฺเหหิ น กตนฺนามาติ อุกฺกฏฺฐึ
กโรนฺติ สมภาโคว ทาตพฺโพ ฯ เอตํ เย จ วิรชฺฌิตฺวา
กโรนฺติ เยสญฺจ กรณภาโว น ปญฺญายติ เต สนฺธาย
วุตฺตํ ฯ กุรุนฺทิยํ ปน สเจ สามเณรา กสฺมา มยํ ภนฺเต
สงฺฆกมฺมํ น กโรม กริสฺสามาติ ยาจนฺติ สมปฏิวึโส ทาตพฺโพติ
วุตฺตํ ฯ อุตฺตริตุกาโมติ นทึ วา กนฺตารํ วา อุตฺตริตุกาโม
สตฺถํ ลภิตฺวา ทิสาปกฺกมิตุกาโมติ อตฺโถ ฯ สกํ ภาคํ ทาตุนฺติ
อิทํ ภณฺฑาคารโต จีวรานิ นีหริตฺวา ปุญฺเช กเต คณฺฑิยา
ปหตาย ภิกฺขุสงฺเฆ สนฺนิปติเต สตฺถํ ลภิตฺวา คนฺตุกาโม สตฺถโต
มา ปริหายีติ เอตมตฺถํ สนฺธาย วุตฺตํ ฯ ตสฺมา อนีหเตสุ วา
จีวเรสุ อปฺปหตาย วา คณฺฑิยา อสนฺนิปติเต วา สงฺเฆ ทาตุํ
น วฏฺฏติ ฯ จีวเรสุ ปน นีหเตสุ คณฺฑึ ปหริตฺวา ภิกฺขุสงฺเฆ
สนฺนิปติเต จีวรภาชเกน อิมสฺส ภิกฺขุโน โกฏฺฐาเสน เอตฺตเกน
ภวิตพฺพนฺติ ตกฺเกตฺวา นยคฺคาเหน จีวรํ ทาตพฺพํ ตุลาย ตุลิตมิว
หิ สมสมํ ทาตุํ น สกฺโกติ ตสฺมา อูนํ วา โหตุ อธิกํ วา
เอวํ ตกฺเกน นเยน ทินฺนํ สุทินฺนเมว เนว อูนกํ ปุน ทาตพฺพํ
นาติริตฺตํ ปฏิคฺคณฺหิตพฺพนฺติ ฯ อติเรกภาเคนาติ ทส ภิกฺขู โหนฺติ
สาฏกาปิ ทเสว เตสุ เอโก ทฺวาทส อคฺฆติ เสสา ทสคฺฆนกา
สพฺเพสุ ทสคฺฆนกวเสน กุเส ปาติเต ยสฺส ภิกฺขุโน ทฺวาทสคฺฆนเก
กุโส ปาติโต โส เอตฺตเกน มม จีวรํ ปโหตีติ เตน
อติเรกภาเคน คนฺตุกาโม โหติ ภิกฺขู อติเรกํ อาวุโส สงฺฆสฺส
สนฺตกนฺติ วทนฺติ ตํ สุตฺวา ภควา สงฺฆิเก จ คณสนฺตเก จ
อปฺปกํ นาม นตฺถิ สพฺพตฺถ สํยโม กาตพฺโพ คณฺหนฺเตนาปิ
กุกฺกุจฺจายิตพฺพนฺติ ตํ ทสฺเสตุํ อนุชานามิ ภิกฺขเว อนุกฺเขเป
ทินฺเนติ อาห ฯ ตตฺถ อนุกฺเขโป นาม ยงฺกิญฺจิ อนุกฺขิปิตพฺพํ
อนุปฺปทาตพฺพํ กปฺปิยภณฺฑํ ยตฺตกํ ตสฺส ปฏิวึเส อธิกํ ตตฺตเก
อคฺฆนเก ยสฺมึ กิสฺมิญฺจิ กปฺปิยภณฺเฑ ทินฺเนติ อตฺโถ ฯ วิกลเก
โตเสตฺวาติ เอตฺถ จีวรวิกลกํ ปุคฺคลวิกลกนฺติ เทฺว วิกลกา ฯ
จีวรวิกลกํ นาม สพฺเพสํ ปญฺจ ปญฺจ วตฺถานิ ปตฺตานิ
เสสานิปิ อตฺถิ เอเกกํ ปน น ปาปุณาติ ฉินฺทิตฺวา ทาตพฺพานิ
ฉินฺทนฺเตหิ จ อฑฺฒมณฺฑลาทีนํ วา อุปาหนตฺถวิกาทีนํ วา ปโหนกานิ
ขณฺฑานิ กตฺวา ทาตพฺพานิ เหฏฺฐิมปริจฺเฉเทน จตุรงฺคุลวิตฺถารมฺปิ
อนุวาตปโหนกายามํ ขณฺฑํ กตฺวา ทาตุํ วฏฺฏติ ฯ อปริโภคํ ปน
น กาตพฺพนฺติ เอวเมตฺถ จีวรสฺส อปฺปโหนกภาโว จีวรวิกลกํ ฯ
ฉินฺทิตฺวา ทินฺเน ปน ตํ โตสิตํ โหติ อถ กุสปาโต กาตพฺโพ
สเจปิ เอกสฺส ภิกฺขุโน โกฏฺฐาเส เอกํ วา เทฺว วา วตฺถานิ
นปฺปโหนฺติ ตตฺถ อญฺญํ สมณปริกฺขารํ ฐเปตฺวา โย เตน
ตุสฺสติ ตสฺส ตํ ภาคํ ทตฺวา ปจฺฉา กุสปาโต กาตพฺโพ
อิทํปิ จีวรวิกลกนฺติ อนฺธกฏฺฐกถายํ วุตฺตํ ฯ ปุคฺคลวิกลกํ นาม
ทส ทส ภิกฺขู คเณตฺวา วคฺคํ กโรนฺตานํ เอโก วคฺโค น ปูรติ
อฏฺฐ วา นว วา โหติ เตสํ อฏฺฐ วา นว วา โกฏฺฐาสา
ตุมฺเห อิเม ภาเค คเณตฺวา วิสุํ ภาเชถาติ ทาตพฺพา เอวมยํ
ปุคฺคลานํ อปฺปโหนกภาโว ปุคฺคลวิกลกํ ฯ วิสุํ ทินฺเน ปน ตํ
โตสิตํ โหติ เอวํ โตเสตฺวา กุสปาโต กาตพฺโพติ ฯ อถวา
วิกลเก โตเสตฺวาติ โย จีวรภาโค อูนโก ตํ อญฺเญน ปริกฺขาเรน
สมํ กตฺวา กุสปาโต กาตพฺโพ ฯ

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓ หน้า ๒๓๑-๒๓๕.
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=3&A=4763&modeTY=2
             The Pali Atthakatha in Roman :-
http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=3&A=4763&modeTY=2
             อ่านอรรถกถาแปลไทย :-
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=5&i=146
             เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :-
http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=5&A=3819
             พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :-
http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=5&A=4105
             The Pali Tipitaka in Roman Character :-
http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=5&A=4105
             สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๔
http://84000.org/tipitaka/read/?index_5