ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๐ ภาษาบาลีอักษรไทย วิมาน.อ. (ปรมตฺถที.)

                      ๑๙. ๒. ลขุมาวิมานวณฺณนา
     อภิกฺกนฺเตน วณฺเณนาติ ลขุมาวิมานํ. ตสฺส กา อุปฺปตฺติ? ภควติ
พาราณสิยํ วิหรนฺเต เกวฏฺฏทฺวารํ นาม พาราณสินครสฺส เอกํ ทฺวารํ, ตสฺส
อวิทูเร นิวิฏฺโฐ คาโมปิ "เกวฏฺฏทฺวารนฺ"เตฺวว ปญฺญายิตฺถ. ตตฺถ ลขุมา นาม
เอกา อิตฺถี สทฺธา ปสนฺนา พุทฺธิสมฺปนฺนา เตน ทฺวาเรน ปวิสนฺเต ภิกฺขู
ทิสฺวา วนฺทิตฺวา อตฺตโน เคหํ เนตฺวา กฏจฺฉุภิกฺขํ ทตฺวา เตเนว ปริจเยน
สทฺธาย วฑฺฒมานาย ๑- อาสนสาลํ กาเรตฺวา ตตฺถ ปวิฏฺฐานํ ภิกฺขูนํ อาสนํ
อุปเนติ, ปานียํ ปริโภชนียํ อุปฏฺฐเปติ. ยมฺปน ๒- โอทนกุมฺมาสฑากาทิ ๓- อตฺตโน
เคเห วิชฺชติ, ตํ ภิกฺขูนํ เทติ. สา ภิกฺขูนํ สนฺติเก ธมฺมํ สุตฺวา สรเณสุ
จ สีเลสุ จ ปติฏฺฐาย สมาหิตา หุตฺวา วิปสฺสนากมฺมฏฺฐานํ อุคฺคเหตฺวา
วิปสฺสนํ อุสฺสุกาเปนฺตี อุปนิสฺสยสมฺปนฺนตาย น จิรสฺเสว โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐหิ,
สา อปรภาเค กาลํ กตฺวา ตาวตึสภวเน มหติวิมาเน นิพฺพตฺติ, อจฺฉรา-
สหสฺสญฺจสฺสา ปริวาโร อโหสิ. สา ตตฺถ ทิพฺพสมฺปตฺตึ อนุภวนฺตี ปโมทมานา
วิจรติ. ตํ อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน เทวจาริกํ จรนฺโต "อภิกฺกนฺเตน
วณฺเณนาติอาทิคาถาหิ ปุจฺฉีติ สพฺพํ วุตฺตนยเมว. เตน วุตฺตํ:-
         [๑๗๓]   "อภิกฺกนฺเตน วณฺเณน          ยา ตฺวํ ติฏฺฐสิ เทวเต
                  โอภาเสนฺตี ทิสา สพฺพา       โอสธี วิย ตารกา.
         [๑๗๔]    เกน เต'ตาทิโส วณฺโณ       เกน เต อิธ มิชฺฌติ
                  อุปฺปชฺชนฺติ จ เต โภคา       เย เกจิ มนโส ปิยา.
         [๑๗๕]         ปุจฺฉามิ ตํ เทวิ มหานุภาเว
                       มนุสฺสภูตา กิมกาสิ ปุญฺญํ
@เชิงอรรถ:  สี. สทฺธาย จ วฑฺฒมานา   ฉ.ม. ยญฺจ   สี. โอทนกุมฺมาสสากาทิกํ
                       เกนาสิ เอวญฺชลิตานุภาวา
                       วณฺโณ จ เต สพฺพทิสา ปภาสตีติ
         [๑๗๖]  สา เทวตา อตฺตมนา       โมคฺคลฺลาเนน ปุจฺฉิตา
                ปญฺหํ ปุฏฺฐา วิยากาสิ       ยสฺส กมฺมสฺสิทํ ผลํ.
         [๑๗๗]  เกวฏฺฏทฺวารา นิกฺขมฺม      อหุ มยฺหํ นิเวสนํ
                ตตฺถ สํสรมานานํ ๑-       สาวกานํ มเหสินํ.
         [๑๗๘]  โอทนํ กุมฺมาสํ ฑากํ ๒-     โลณโสวีรกญฺจหํ
                อทาสึ อุชุภูเตสุ           วิปฺปสนฺเนน เจตสา.
         [๑๗๙]  จาตุทฺทสึ ปญฺจทสึ          ยา จ ปกฺขสฺส อฏฺฐมี
                ปาฏิหาริยปกฺขญฺจ          อฏฺฐงฺคสุสมาคตํ.
         [๑๘๐]  อุโปสถํ อุปวสิสฺสํ ๓-       สทา สีเลสุ สํวุตา
                สญฺญมา สํวิภาคา จ        วิมานํ อาวสามหํ.
         [๑๘๑]  ปาณาติปาตา วิรตา        มุสาวาทา จ สญฺญตา
                เถยฺยา จ อติจารา จ      มชฺชปานา จ อารกา.
         [๑๘๒]  ปญฺจสิกฺขาปเท รตา        อริยสจฺจาน โกวิทา
                อุปาสิกา จกฺขุมโต         โคตมสฺส ยสสฺสิโน.
         [๑๘๓]  เตน  เม'ตาทิโส วณฺโณ    เตน เม อิธ มิชฺฌติ
                อุปฺปชฺชนฺติ จ เม โภคา     เย เกจิ มนโส ปิยา.
                            ฯเปฯ
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. สญฺจรมานานํ   สี. สากํ   ฉ.ม. อุปวสิสฺสํ
                       เตนมฺหิ เอวญฺชลิตานุภาวา
                    วณฺโณ จ เม สพฺพทิสา ปภาสตี"ติ.
         [๑๘๔]  มม จ ภนฺเต วจเนน ภควโต ปาเท สิรสา วนฺเทยฺยาสิ "ลขุมา
นาม ภนฺเต อุปาสิกา ภควโต ปาเท สิรสา วนฺทตี"ติ. อนจฺฉริยํ โข ปเนตํ
ภนฺเต ยํ มํ ภควา อญฺญตรสฺมึ สามญฺญผเล พฺยากเรยฺย. ตํ ภควา สกทาคามิผเล
พฺยากาสีติ.
        #[๑๗๗]  ตตฺถ เกวฏฺฏทฺวารา นิกฺขมฺมาติ เกวฏฺฏทฺวารโต นิกฺขมนฏฺฐาเน.
        #[๑๗๘]  ฑากนฺติ ตณฺฑุเลยฺยกาทิสากพฺยญฺชนํ. โลณโสวีรกนฺติ ธญฺญรสาทีหิ
พหูหิ สมฺภาเรหิ สมฺปาเทตพฺพํ เอกํ ปานกํ. "อาจามกญฺชิกโลณูทกนฺ"ติปิ วทนฺติ.
         ปุจฺฉาวิสฺสชฺชนาวสาเน สา เถรสฺส ธมฺมเทสนาย สกทาคามิผลํ ปาปุณิ.
เสสํ อุตฺตราวิมาเน วุตฺตนยานุสาเรน เอว เวทิตพฺพํ. ๑-
                      ลขุมาวิมานวณฺณนา  นิฏฺฐิตา.
                        -----------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๐ หน้า ๑๐๖-๑๐๘. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=2282&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=2282&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=19              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=559              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=565              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=565              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]