ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๐ ภาษาบาลีอักษรไทย วิมาน.อ. (ปรมตฺถที.)

                     ๓๑.  ๓. ปลฺลงฺกวิมานวณฺณนา
       ปลฺลงฺกเสฏฺเฐ มณิโสวณฺณจิตฺเตติ ปลฺลงฺกวิมานํ. ตสฺส กา อุปฺปตฺติ? ภควา
สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม. ๑- เตน จ สมเยน สาวตฺถิยํ
อญฺญตรสฺส อุปาสกสฺส ธีตา กุลปเทสาทินา สทิสสฺส ตตฺเถว อญฺญตรสฺส
กุลปุตฺตสฺส ทินฺนา. สา จ โหติ อกฺโกธนา สีลาจารสมฺปนฺนา ปติเทวตา
สมาทินฺนปญฺจสีลา, อุโปสเถ สกฺกจฺจํ อุโปสถสีลานิ จ รกฺขติ. สา อปรภาเค
กาลํ กตฺวา ตาวตึเสสุ อุปฺปชฺชิ. ตํ อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลานตฺเถโร เหฏฺฐา
วุตฺตนเยเนว คนฺตฺวา:-
       [๓๐๗]          "ปลฺลงฺกเสฏฺเฐ มณิโสณฺณจิตฺเต
                       ปุปฺผาภิกิณฺเณ สยเน อุฬาเร
                       ตตฺถจฺฉสิ เทวิ มหานุภาเว
                       อุจฺจาวจา อิทฺธิ วิกุพฺพมานา.
       [๓๐๘]           อิมา จ เต อจฺฉราโย สมนฺตโต
                       นจฺจนฺติ คายนฺติ ปโมทยนฺติ
                       เทวิทฺธิปตฺตาสิ มหานุภาเว
                       มนุสฺสภูตา กิมกาสิ ปุญฺญํ
                       เกนาสิ เอวญฺชลิตานุภาวา
                       วณฺโณ จ เต สพฺพทิสา ปภาสตี"ติ
คาถาหิ ปุจฺฉิ. ๒-
       สาปิสฺส อิมาหิ คาถาหิ พฺยากาสิ:-
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมติ ปาฐา น ทิสฺสนฺติ. เอวมุปริปิ   สี. ปฏิปุจฺฉิ
       [๓๐๙]          "อหํ มนุสฺเสสุ มนุสฺสภูตา
                       อฑฺเฒ กุเล สุณิสา อโหสึ
                       อกฺโกธนา ภตฺตุ วสานุวตฺตินี
                       อุโปสเถ อปฺปมตฺตา อโหสึ.
       [๓๑๐]           มนุสฺสภูตา ทหรา อปาปิกา ๑-
                       ปสนฺนจิตฺตา ปติมาภิราธยึ
                       ทิวา จ รตฺโต จ มนาปจารินี
                       อหํ ปุเร สีลวตี อโหสึ.
       [๓๑๑]           ปาณาติปาตา วิรตา อโจริกา
                       สํสุทฺธกายา สุจิพฺรหฺมจารินี
                       อมชฺชปา โน จ มุสา อภาณึ
                       สิกฺขาปเทสุ ปริปูรการินี.
       [๓๑๒]    จาตุทฺทสึ ปญฺจทสึ       ยา จ ปกฺขสฺส อฏฺฐมี
                ปาฏิหาริยปกฺขญฺจ       ปสนฺนมานสา อหํ.
       [๓๑๓]           อฏฺฐงฺคุเปตํ อนุธมฺมจารินี
                       อุโปสถํ ปีติมนา อุปาวสึ
                       อิมญฺจ อริยํ อฏฺฐงฺควเรหุเปตํ
                       สมาทิยิตฺวา กุสลํ สุขุทฺรยํ.
                       ปติมฺหิ กลฺยาณี วสานุวตฺตินี ๒-
                       อโหสึ ปุพฺเพ สุคตสฺส สาวิกา.
@เชิงอรรถ:  สี. ทหราสปาปิกา   ก. กลฺยาณวสานุวตฺตินี
       [๓๑๔]            เอตาทิสํ กุสลํ ชีวโลเก
                        กมฺมํ กริตฺวาน วิเสสภาคินี
                        กายสฺส เภทา อภิสมฺปรายํ
                        เทวิทฺธิปตฺตา สุคติมฺหิ อาคตา.
       [๓๑๕]            วิมานปาสาทวเร มโนรเม
                        ปริวาริตา อจฺฉราสงฺคเณน
                        สยํปภา เทวคณา รเมนฺติ มํ ๑-
                        ทีฆายุกึ เทววิมานมาคตนฺ"ติ.
      #[๓๐๗]   ตตฺถ ปลฺลงฺกเสฏฺเฐติ ปลฺลงฺกวเร อุตฺตมปลฺลงฺเก. ตํเยวสฺส เสฏฺฐตํ
ทสฺเสตุํ "มณิโสณฺณจิตฺเต"ติ วุตฺตํ, วิวิธรตนรํสิชาลสมุชฺชเลหิ มณีหิ เจว
สุวณฺเณน จ วิจิตฺเต "ตตฺถา"ติ "สยเน"ติ จ วุตฺเต สยิตพฺพฏฺฐานภูเต
ปลฺลงฺกเสฏฺเฐ.
      #[๓๐๘]  เตติ ตุยฺหํ สมนฺตโต. "ปโมทยนฺตี"ติ ปทํ ปน ๒- อเปกฺขิตฺวา "ตนฺ"ติ
วิภตฺติ วิปริณาเมตพฺพา. ปโมทยนฺตีติ วา ปโมทนํ กโรนฺติ, ปโมทนํ ตุยฺหํ
อุปฺปาเทนฺตีติ อตฺโถ.
      #[๓๑๐]   ทหรา อปาปิกาติ ทหราปิ ๓- อปาปิกา. "ทหราสุ ปาปิกา"ติ วา
ปาโฐ, โสเยวตฺโถ. "ทหรสฺสาปาปิกา"ติปิ ปฐนฺติ, ทหรสฺส สามิกสฺส อปาปิกา,
สกฺกจฺจํ อุปฏฺฐาเนน อนติจริยาย จ ภทฺทิกาติ อตฺโถ. เตน วุตฺตํ
"ปสนฺนจิตฺตา"ติอาทิ. อภิราธยินฺติ อาราเธสึ. รตฺโตติ รตฺติยํ.
@เชิงอรรถ:  ก. รมนฺติ มํ   ม. ปรปทํ
@ สี. ทหราสปาปิกาติ ทหรา อาสึ
      #[๓๑๑]  อโจริกาติ โจริยรหิตา, อทินฺนาทานา ปฏิวิรตาติ อตฺโถ. "วิรตา
จ โจริยา"ติปิ ปาโฐ, เถยฺยโต จ วิรตาติ อตฺโถ. สํสุทฺธกายาติ
ปริสุทฺธกายกมฺมนฺตตาย สมฺมเทว สุทฺธกายา, ตโต เอว สุจิพฺรหฺมจารินี สามิกโต
อญฺญตฺถ อพฺรหฺมจริยาสมฺภวโต. ตถา หิ วุตฺตํ:-
                    "มยญฺจ ภริยา นาติกฺกมาม
                     อเมฺหปิ ภริยา นาติกฺกมนฺติ
                     อญฺญตฺร ตาหิ พฺรหฺมจริยํ จราม
                     ตสฺมา หิ อมฺหํ ทหรา น มิยฺยเร"ติ. ๑-
       อถ วา สุจิพฺรหฺมจารินีติ สุจิโน สุทฺธสฺส พฺรหฺมสฺส เสฏฺฐสฺส
อุโปสถสีลสฺส, มคฺคพฺรหฺมจริยสฺส วา อนุรูปสฺส ปุพฺพภาคพฺรหฺมจริยสฺส วเสน
สุจิพฺรหฺมจารินี.
      #[๓๑๓]  อนุธมฺมจารินีติ อริยานํ ธมฺมสฺส อนุธมฺมํ จรณสีลา. อิมญฺจ
อนนฺตรํ วุตฺตํ นิทฺโทสตาย อริยํ, อฏฺฐงฺควเรหิ ๒- อฏฺฐหิ อุตฺตมงฺเคหิ อริยตฺตา
เอว วา อริยฏฺฐงฺควเรหิ อุเปตํ อาโรคฺยฏฺเฐน อนวชฺชฏฺเฐน จ กุสลํ สุขวิปากตาย
สุขานิสํสตาย จ สุขุทฺรยํ อุปาวสินฺติ โยชนา.
      #[๓๑๔]  วิเสสภาคินีติ วิเสสสฺส ทิพฺพสฺส สมฺปตฺติภวสฺส ภาคินี.
สุคติมฺหิ อาคตาติ สุคตึ อาคตา อุปคตา, สุคติมฺหิ วา สุคติยํ ทิพฺพสมฺปตฺติยํ
อาคตา. "สุคตึ หิ อาคตา"ติปิ ปาโฐ ตตฺถ หีติ นิปาตมตฺตํ, เหตุอตฺโถ วา,
ยสฺมา สุคตึ อาคตา, ตสฺมา วิเสสภาคินีติ โยชนา.
@เชิงอรรถ:  ขุ.ชา.ทสก. ๒๗/๑๔๑๕/๒๘๙ (สฺยา)   สี.,อิ. อฏฺฐงฺควเรหีติ
      #[๓๑๕]  วิมานปาสาทวเรติ วิมาเนสุ อุตฺตมปาสาเท, วิมานสงฺขาเต วา
อคฺคปาสาเท, วิมาเน วา วิคตมาเน อปฺปมาเณ มหนฺเต วรปาสาเท ปริวาริตา
อจฺฉราสงฺคเณน สยํปภา ปโมทามิ, "อมฺหี"ติ วา ปทํ อาเนตฺวา โยเชตพฺพํ.
ทีฆายุกินฺติ เหฏฺฐิเมหิ เทเวหิ ทีฆตรายุกตาย ตตฺรูปปนฺเนหิ อนปฺปายุกตาย จ
ทีฆายุกึ มํ ยถาวุตฺตํ เทววิมานมาคตํ อุปคตํ เทวคณา รเมนฺตีติ ๑- โยชนา. เสสํ
วุตฺตนยเมว.
                     ปลฺลงฺกวิมานวณฺณนา  นิฏฺฐิตา.
                      --------------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๐ หน้า ๑๔๔-๑๔๘. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=3067&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=3067&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=31              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=878              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=873              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=873              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]