ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๐ ภาษาบาลีอักษรไทย วิมาน.อ. (ปรมตฺถที.)

                     ๔๐.  ๒. ปภสฺสรวิมานวณฺณนา
     ปภสฺสรวรวณฺณนิเภติ ปภสฺสรวิมานํ. ตสฺส กา อุปฺปตฺติ? ภควา ราชคเห
วิหรติ. เตน จ สมเยน ราชคเห อญฺญตโร อุปาสโก มหาโมคฺคลฺลานตฺเถเร
อภิปฺปสนฺโน โหติ. ตสฺเสกา ธีตา สทฺธา ปสนฺนา, สาปิ เถเร ครุจิตฺตีการพหุลา
โหติ. อเถกทิวสํ อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน ราชคเห ปิณฺฑาย จรนฺโต ตํ กุลํ
อุปสงฺกมิ. สา เถรํ ทิสฺวา โสมนสฺสชาติ อาสนํ ปญฺญาเปตฺวา เถเร ตตฺถ
นิสินฺเน สุมนมาลาย  ปูเชตฺวา มธุรํ คุฬผาณิตํ เถรสฺส ปตฺเต อากิริ, เถโร
อนุโมทิตุกาโม นิสีทิ. สา ฆราวาสสฺส พหุกิจฺจตาย อโนกาสตํ ปเวเทตฺวา
@เชิงอรรถ:  สี.,อิ. มุตฺตปุปฺเผหิ   สี. อุปเนสึ
"อญฺญสฺมึ ทิวเส ธมฺมํ โสสฺสามี"ติ เถรํ วนฺทิตฺวา อุยฺโยเชสิ. ตทเหว จ สา
กาลํ กตฺวา ตาวตึเสสุ นิพฺพตฺติ. ตํ อายสฺมา มหาโมคฺคลฺลาโน อุปสงฺกมิตฺวา
อิมาหิ คาถาหิ ปุจฺฉิ:-
     [๖๙๗]           "ปภสฺสรวรวณฺณนิเภ
                      สุรตฺตวตฺถวสเน ๑-
                      มหิทฺธิเก จนฺทนรุจิรคตฺเต
                      กา ตฺวํ สุเภ เทวเต วนฺทเส มมํ.
     [๖๙๘]            ปลฺลงฺโก จ เต มหคฺโฆ
                      นานารตนจิตฺติโต รุจิโร
                      ยตฺถ ตฺวํ นิสินฺนา วิโรจสิ
                      เทวราชาริว นนฺทเน วเน.
     [๖๙๙]            กึ ตฺวํ ปุเร สุจริตมาจรี ภทฺเท
                      กิสฺส กมฺมสฺส วิปากํ อนุโภสิ
                      เทวโลกสฺมึ เทวเต ปุจฺฉิตาจิกฺข
                      กิสฺส กมฺมสฺสิทํ ผลนฺ"ติ.
    #[๖๙๗]   ตตฺถ ปภสฺสรวรวณฺณนิเภติ นิภาติ ทิพฺพตีติ ๒- นิภา, วณฺโณ เอว ๓-
นิภา วณฺณนิภา, อติวิย โอภาสนโต ปภสฺสรา ฉวิโทสาภาเวน วรา อุตฺตมา
วณฺณนิภา เอติสฺสาติ ปภสฺสรวรวณฺณนิภา. อามนฺตนวเสน "ปภสฺสรวรวณฺณ-
นิเภ"ติ วุตฺตํ. สุรตฺตวตฺถวสเนติ ๔- สุฏฺฐุ รตฺตวตฺถนิวตฺเถ. จนฺทนรุจิรคตฺเตติ
@เชิงอรรถ:  สี.,อิ. สุรตฺตวตฺถนิวาสเน   ฉ.ม. ทิปฺปตีติ
@ ฉ.ม. วณฺโณว   สี.,อิ สุรตฺตวตฺถนิวาสเนติ
จนฺทนานุลิตฺตํ วิย รุจิรคตฺเต, โคสีตจนฺทเนน ๑- พหลตรานุลิตฺตํ วิย
สุรตฺตมนุญฺญสรีราวยเวติ อตฺโถ, จนฺทนานุเลเปน วา รุจิรคตฺเต.
     เอวํ เถเรน ปุฏฺฐา เทวตา อิมาหิ คาถาหิ พฺยากาสิ:-
     [๗๐๐]    "ปิณฺฑาย เต จรนฺตสฺส         มาลํ ผาณิตญฺจ อททํ ภนฺเต
               ตสฺส กมฺมสฺสิทํ วิปากํ         อนุโภมิ เทวโลกสฺมึ
     [๗๐๑]     โหติ จ เม อนุตาโป         อปรทฺธํ ทุกฺขิตญฺจ เม ๒- ภนฺเต
               สาหํ ธมฺมํ นาสฺโสสึ          สุเทสิตํ ธมฺมราเชน.
     [๗๐๒]     ตํ ตํ วทามิ ภทฺทนฺเต         ยสฺส เม อนุกมฺปิโย โกจิ
               ธมฺเมสุ ตํ สมาทเปถ ๓-      สุเทสิตํ ธมฺมราเชน.
     [๗๐๓]     เยสํ อตฺถิ สทฺธา พุทฺเธ       ธมฺเม จ สํฆรตเน จ
               เต ๔- มํ อติวิโรจนฺติ        อายุนา ยสสา สิริยา.
     [๗๐๔]             ปตาเปน วณฺเณน อุตฺตริตรา
                       อญฺเญ มหิทฺธิกตรา มยา เทวา"ติ.
    #[๗๐๐]  ตตฺถ มาลนฺติ สุมนปุปฺผํ. ผาณิตนฺติ อุจฺฉุรสํ คเหตฺวา กตผาณิตํ.
    #[๗๐๑]  อนุตาโปติ วิปฺปฏิสาโร. ตสฺส การณมาห "อปรทฺธํ ทุกฺขิตญฺจ
เม ภนฺเต"ติ. อิทานิ ตํ สรูปโต ทสฺเสติ "สาหํ ธมฺมํ นาสฺโสสินฺ"ติ, สา
อหํ ตทา ตว เทเสตุกามสฺส ธมฺมํ น สุณึ. กีทิสํ? สุเทสิตํ ธมฺมราเชนาติ,
@เชิงอรรถ:  สี. โคสีสกจนฺทเนน   สี. ทุกฺกตญฺจ
@ สี. สมาทเปตฺถ   สี. ตํ เต
สมฺมาสมฺพุทฺเธน อาทิกลฺยาณาทิตาย เอกนฺตนิยฺยานิกตาย จ สฺวากฺขาตนฺติ
อตฺโถ.
    #[๗๐๒]  ตนฺติ ตสฺมา ธมฺมราเชน สุเทสิตตฺตา อสวนสฺส จ มาทิสานํ
อนุตาปเหตุภาวโต. ตนฺติ ตุวํ, ตุยฺหนฺติ อตฺโถ. ยสฺสาติ โย อสฺส.
อนุกมฺปิโยติ อนุกมฺปิตพฺโพ. โกจีติ โย โกจิ. ธมฺเมสูติ สีลาทิธมฺเมสุ. "ธมฺเม
หี"ติ วา ปาโฐ, สาสนธมฺเมติ อตฺโถ. หีติ นิปาตมตฺตํ, วจนวิปลฺลาโส วา.
ตนฺติ อนุกมฺปิตพฺพปุคฺคลํ. สุเทสิตนฺติ สุฏฺฐุ เทสิตํ.
    #[๗๐๓-๔]  เต มํ อติวิโรจนฺตีติ เต รตนตฺตเย อภิปฺปสนฺนา ๑- เทวปุตฺตา
มํ อติกฺกมิตฺวา วิโรจนฺติ. ปตาเปนาติ เตชสา อานุภาเวน. อญฺเญติ เย
อญฺเญ. มยาติ นิสฺสกฺเก กรณวจนํ. วณฺเณน อุตฺตริตรา มหิทฺธิกตรา จ เทวา,
เต รตนตฺตเย ๒- อภิปฺปสนฺนาเยวาติ ทสฺเสติ. ๒- เสสํ วุตฺตนยเมว.
                     ปภสฺสรวิมานวณฺณนา  นิฏฺฐิตา.
                        -----------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๐ หน้า ๒๐๑-๒๐๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=4252&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=4252&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=40              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=1421              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=1398              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=1398              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]