ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๐ ภาษาบาลีอักษรไทย วิมาน.อ. (ปรมตฺถที.)

หน้าที่ ๒๑๓.

๔๔. ๖. วิหารวิมานวณฺณนา อภิกฺกนฺเตน วณฺเณนาติ วิหารวิมานํ. ตสฺส กา อุปฺปตฺติ? ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน. เตน สมเยน วิสาขา มหาอุปาสิกา อญฺญตรสฺมึ อุสฺสวทิวเส อุยฺยาเน วิจรณตฺถํ สหายิกาหิ ปริชเนน จ อุสฺสาหิตา สุนฺหาตานุลิตฺตา สุโภชนํ ภุญฺชิตฺวา มหาลตาปสาธนํ ปิฬนฺธิตฺวา ปญฺจมตฺเตหิ สหายิกาสเตหิ ปริวาริตา มหนฺเตน อิสฺสริเยน มหตา ปริจฺเฉเทน ๑- เคหโต นิกฺขมิตฺวา ๒- อุยฺยานํ อุทฺทิสฺส คจฺฉนฺตี จินฺเตสิ "พาลทาริกาย วิย กึ เม โมฆกีฬิเตน, หนฺทาหํ วิหารํ คนฺตฺวา ภควนฺตํ มโนภาวนีเย จ อยฺเย วนฺทิสฺสามิ, ธมฺมญฺจ โสสฺสามี"ติ วิหารํ คนฺตฺวา เอกมนฺเต ฐตฺวา มหาลตาปิฬนฺธนํ โอมุญฺจิตฺวา ตํ ทาสิยา หตฺเถ ทตฺวา ภควนฺตํ วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิ. ตสฺสา ภควา ธมฺมํ เทเสสิ. สา ธมฺมํ สุตฺวา ภควนฺตํ วนฺทิตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา มโนภาวนีเย จ ภิกฺขู วนฺทิตฺวา วิหารโต นิกฺขมิตฺวา โถกํ คนฺตฺวา ทาสึ อาห "หนฺท เช อาภรณํ ปิฬนฺธิสฺสามี"ติ. สา ตํ ภณฺฑิกํ กตฺวา พนฺธิตฺวา วิหาเร ฐเปตฺวา ตหํ ตหํ วิจริตฺวา คมนกาเล วิสฺสริตฺวา คตตฺตา "วิสฺสริตํ มยา, ติฏฺฐ อยฺเย อาหริสฺสามี"ติ นิวตฺติตุกามา อโหสิ. วิสาขา "สเจ เช ตํ วิหาเร ฐเปตฺวา วิสฺสริตํ ตสฺส วิหารสฺเสว อตฺถาย ตํ ปริจฺจชิสฺสามี"ติ วิหารํ คนฺตฺวา ภควนฺตํ อุปสงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา อตฺตโน อธิปฺปายํ ปเวเทนฺตี "วิหารํ ภนฺเต กาเรสฺสามิ, อธิวาเสตุ เม ภควา อนุกมฺปํ อุปาทายา"ติ อาห. อธิวาเสสิ ภควา ตุณฺหีภาเวน. สา ตํ ปิฬนฺธนํ สตสหสฺสาธิกนวโกฏิอคฺฆนกํ วิสฺสชฺเชตฺวา อายสฺมตา มหาโมคฺคลฺลานตฺเถเรน นวกมฺมาธิฏฺฐายเกน @เชิงอรรถ: ม. ปริวาเรน ฉ.ม. นิกฺขมฺม

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑๔.

สุวิภตฺตภิตฺติถมฺภตุลาโคปานสิกณฺณิก ทฺวารพาหวาตปานโสปานาทิเคหาวยวํ มโนหรํ สุวิกปฺปิตกฏฺฐกมฺมรมณียํ สุปริกมฺมกตสุธากมฺมํ มนุญฺญํ สุวิรจิตมาลากมฺมลตา- กมฺมาทิจิตฺตกมฺมวิจิตฺตํ สุปรินิฏฺฐิตมณิกุฏฺฏิมสทิสภูมิตลํ ๑- เทววิมานสทิสํ เหฏฺฐาภูมิยํ ปญฺจ คพฺภสตานิ, อุปริภูมิยํ ปญฺจ คพฺภสตานีติ คพฺภสหสฺสปฏิมณฺฑิตํ พุทฺธสฺส ภควโต จ ภิกฺขุสํฆสฺส จ วสนานุจฺฉวิกํ มหนฺตํ ปาสาทํ ตสฺส ปริวารปาสาท- สหสฺสญฺจ เตสํ ปริวารภาเวน กุฏิมณฺฑปจงฺกมนาทีนิ จ กาเรนฺตี นวหิ มาเสหิ วิหารํ นิฏฺฐาเปสิ. ปรินิฏฺฐิเต จ วิหาเร นวเหว หิรญฺญโกฏีหิ วิหารมหํ กาเรนฺตี ปญฺจมตฺเตหิ สหายิกาสเตหิ สทฺธึ ปาสาทํ อภิรุหิตฺวา ตสฺส สมฺปตฺตึ ทิสฺวา โสมนสฺสชาตา สหายิกา อาห "อิมํ เอวรูปํ ปาสาทํ กาเรนฺติยา ยํ มยา ปุญฺญํ ปสุตํ, ตํ อนุโมทถ, ปตฺติทานํ โว ทมฺมี"ติ. "อโห สาธุ อโห สาธู"ติ ปสนฺนจิตฺตา สพฺพาปิ อนุโมทึสุ. ตตฺถ อญฺญตรา ๒- อุปาสิกาปิ วิเสสโต ตํ ปตฺติทานํ มนสากาสิ, สา น จิรสฺเสว กาลํ กตฺวา ตาวตึเสสุ นิพฺพตฺติ. ตสฺสา ปุญฺญานุภาเวน อเนกกูฏาคาร- ปาการอุยฺยานโปกฺขรณิอาทิปฏิมณฺฑิตํ โสฬสโยชนายามวิตฺถารุพฺเพธํ อตฺตโน ปภาย โยชนสตํ ผรนฺตํ อากาสจารึ มหนฺตํ วิมานํ ปาตุรโหสิ. สา คจฺฉนฺตีปิ อจฺฉรา- สหสฺสปริวารา สห วิมาเนน คจฺฉติ. วิสาขา ปน มหาอุปาสิกา วิปุลปริจฺจาคตาย สทฺธาสมฺปตฺติยา จ นิมฺมานรตีสุ นิพฺพตฺติตฺวา สุนิมฺมิตเทวราชสฺส อคฺคมเหสิภาวํ สมฺปาปุณิ. อถายสฺมา อนุรุทฺโธ เทวจาริกํ จรนฺโต ตํ วิสาขาย สหายิกํ ตาวตึส- ภวเน อุปฺปนฺนํ ๓- ทิสฺวา อิมาหิ คาถาหิ ปุจฺฉิ:- [๗๒๙] "อภิกฺกนฺเตน วณฺเณน ยา ตฺวํ ติฏฺฐสิ เทวเต โอภาเสนฺตี ทิสา สพฺพา โอสธี วิย ตารกา. [๗๓๐] ตสฺสา เต นจฺจมานาย องฺคมงฺเคหิ สพฺพโส ทิพฺพา สทฺทา นิจฺฉรนฺติ สวนิยา มโนรมา. @เชิงอรรถ: สี. มณิผลก... สี. ตตฺรญฺญตรา อิตฺถี สี. ตาวตึเสสุ นิพฺพตฺตํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑๕.

[๗๓๑] ตสฺสา เต นจฺจมานาย องฺคมงฺเคหิ สพฺพโส ทิพฺพา คนฺธา ปวายนฺติ สุจิคนฺธา มโนรมา. [๗๓๒] วิวตฺตมานา กาเยน ยา เวณีสุ ปิฬนฺธนา เตสํ สุยฺยติ นิคฺโฆโส ตูริเย ปญฺจงฺคิเก ยถา. [๗๓๓] วฏํสกา วาตธุตา วาเตน สมฺปกมฺปิตา เตสํ สุยฺยติ นิคฺโฆโส ตูริเย ปญฺจงฺคิเก ยถา. [๗๓๔] ยาปิ เต สิรสฺมึ มาลา สุจิคนฺธา มโนรมา วาติ คนฺโธ ทิสา สพฺพา รุกฺโข มญฺชูสโก ยถา. [๗๓๕] ฆายเส ตํ สุจิคนฺธํ รูปํ ปสฺสสิ อมานุสํ เทวเต ปุจฺฉิตาจิกฺข กิสฺส กมฺมสฺสิทํ ผลนฺ"ติ. สาปิ ตสฺส เอวํ พฺยากาสิ:- [๗๓๖] "สาวตฺถิยํ มยฺหํ สขี ภทนฺเต สํฆสฺส กาเรสิ มหาวิหารํ ตตฺถปฺปสนฺนา อหมานุโมทึ ทิสฺวา อคารญฺจ ปิยญฺจ เมตํ. [๗๓๗] ตาเยว เม สุทฺธนุโมทนาย ลทฺธํ วิมาน'พฺภุตทสฺสเนยฺยํ สมนฺตโต โสฬสโยชนานิ เวหายสํ คจฺฉติ อิทฺธิยา มม. [๗๓๘] กูฏาคารา นิเวสา เม วิภตฺตา ภาคโส มิตา ททฺทลฺลมานา อาภนฺติ สมนฺตา สตโยชนํ.

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑๖.

[๗๓๙] โปกฺขรญฺโญ จ เม เอตฺถ ปุถุโลมนิเสวิตา อจฺโฉทกา วิปฺปสนฺนา โสณฺณวาลุกสนฺถตา. [๗๔๐] นานาปทุมสญฺฉนฺนา ปุณฺฑรีกสโมตตา สุรภี สมฺปวายนฺติ มนุญฺญา มาลุเตริตา. [๗๔๑] ชมฺพุโย ปนสา ตาลา นาฬิเกรวนานิ จ อนฺโตนิเวสเน ชาตา นานารุกฺขา อโรปิมา. [๗๔๒] นานาตูริยสงฺฆุฏฺฐํ อจฺฉราคณโฆสิตํ โยปิ มํ สุปิเน ปสฺเส โสปิ วิตฺโต สิยา นโร. [๗๔๓] เอตาทิสํ อพฺภุตทสฺสเนยฺยํ วิมานํ สพฺพโส ปภํ มม กมฺเม หิ นิพฺพตฺตํ อลํ ปุญฺญานิ กาตเว"ติ. #[๗๓๖] ตตฺถ สาวตฺถิยํ มยฺหํ สขี ภทนฺเต, สํฆสฺส กาเรสิ มหาวิหารนฺติ ภนฺเต อนุรุทฺธ สาวตฺถิยา สมีเป ปาจีนปสฺเส มยฺหํ มม สขี สหายิกา วิสาขา มหาอุปาสิกา อาคตาคตํ จาตุทฺทิสํ ภิกฺขุสํฆํ อุทฺทิสฺส นวหิรญฺญโกฏิปริจฺจาเคน ปุพฺพารามํ นาม มหนฺตํ วิหารํ กาเรสิ. ตตฺถปฺปสนฺนา อหมานุโมทินฺติ ตสฺมึ วิหาเร กตปริโยสิเต สํฆสฺส นิยฺยาทิยมาเน ตาย กเต ปตฺติทาเน "อโห ฐาเน วต ปริจฺจาโค กโต"ติ ปสนฺนา รตนตฺตเย กมฺมผเล จ สญฺชาตปสาทา อหํ อนุโมทึ. วตฺถุวเสน ตสฺสา อนุโมทนาย อุฬารภาวํ ทสฺเสตุํ "ทิสฺวา อคารญฺจ ปิยญฺจ เมตนฺ"ติ อาห. สหสฺสคพฺภํ อติวิย รมณียํ เทววิมานสทิสํ ตญฺจ อคารํ มหนฺตํ ปาสาทํ ปิยญฺจ เม พุทฺธปฺปมุขํ สํฆํ อุทฺทิสฺส ตาทิสํ มหนฺตํ ธนปริจฺจาคํ ทิสฺวา อนุโมทินฺติ โยชนา. #[๗๓๗] ตาเยว เม สุทฺธนุโมทนายาติ ยถาวุตฺตาย เทยฺยธมฺม- ปริจฺจาคาภาเวน สุทฺธาย เกวลาย อนุโมทนาเยว. ลทฺธํ วิมาน'พฺภุตทสฺสเนยฺยนฺติ มยฺหํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑๗.

ปุพฺเพ อีทิสสฺส อภูตปุพฺพตาย อพฺภุตํ สมนฺตภทฺทกภาเวน อติวิย สุรูปตาย ๑- จ ทสฺสเนยฺยํ อิมํ วิมานํ ลทฺธํ อธิคตํ. เอวํ วิมานสฺส อภิรูปตํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ ปมาณมหตฺตญฺจ ปภาวมหตฺตญฺจ อุปโภควตฺถุมหตฺตญฺจ ทสฺเสตุํ "สมนฺตโต โสฬสโยชนานี"ติอาทิ วุตฺตํ. ตตฺถ อิทฺธิยา มมาติ มม ปุญฺญิทฺธิยา. #[๗๓๙] โปกฺขรญฺโญติ โปกฺขรณิโย. ปุถุโลมนิเสวิตาติ ทิพฺพมจฺเฉหิ อุปเสวิตา. #[๗๔๐] นานาปทุมสญฺฉนฺนาติ สตปตฺตสหสฺสปตฺตาทิเภเทหิ นานาวิเธหิ รตฺตปทุเมหิ รตฺตกมเลหิ จ สญฺฉาทิตา. ปุณฺฑรีกสโมตตาติ นานาวิเธหิ เสตกมเลหิ สมนฺตโต อวตตา, นานารุกฺขา อโรปิมา สุรภี สมฺปวายนฺตีติ โยชนา. #[๗๔๒] โสปีติ โส สุปินทสฺสาวีปิ. วิตฺโตติ ตุฏฺโฐ. #[๗๔๓] สพฺพโส ปภนฺติ สมนฺตโต โอภาสมานํ. กมฺเม หีติ กมฺมนิมิตฺตํ. หีติ นิปาตมตฺตํ. เจตนานํ วา อปราปรุปฺปตฺติยา พหุภาวโต "กมฺเมหี"ติ วุตฺตํ. อลนฺติ ยุตฺตํ. กาตเวติ กาตุํ. อิทานิ อนุรุทฺธตฺเถโร ๑- วิสาขาย นิพฺพตฺตฏฺฐานํ กถาเปตุกาโม อิมํ คาถมาห:- [๗๔๔] "ตาเยว เต สุทฺธนุโมทนาย ลทฺธํ วิมาน'พฺภุตทสฺสเนยฺยํ ยา เจว สา ทานมทาสิ นารี ตสฺสา คตึ พฺรูหิ กุหึ อุปฺปนฺนา สา"ติ. @เชิงอรรถ: ฉ.ม. เถโร

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑๘.

#[๗๔๔] ตตฺถ ยา เจว สา ทานมทาสิ นารีติ ยสฺส ทานสฺส อนุโมทนาย ตฺวํ อีทิสํ สมฺปตฺตึ ปฏิลภิ, ตํ ทานํ ยา เจว สา นารี อทาสีติ วิสาขํ มหาอุปาสิกํ สนฺธาย วทติ. ตาย เอว เทวตาย ตสฺสา สมฺปตฺตึ กถาเปตุกาโม อาห ๑- "ตสฺสา คตึ พฺรูหิ กุหึ อุปฺปนฺนา สา"ติ. ตสฺสา คตินฺติ ตาย นิพฺพตฺตเทวคตึ. อิทานิ เถเรน ปุจฺฉิตมตฺถํ ทสฺเสนฺตี อาห:- [๗๔๕] "ยา สา อหุ มยฺหํ สขี ภทนฺเต สํฆสฺส กาเรสิ มหาวิหารํ วิญฺญาตธมฺมา สา อทาสิ ทานํ อุปฺปนฺนา นิมฺมานรตีสุ เทเวสุ. [๗๔๖] ปชาปตี ตสฺส สุนิมฺมิตสฺส อจินฺติโย กมฺมวิปาก ตสฺสา ยเมตํ ปุจฺฉสิ `กุหึ อุปฺปนฺนา สา'ติ ตํ เต วิยากาสึ อนญฺญถา อหนฺ"ติ. #[๗๔๕] ตตฺถ วิญฺญาตธมฺมาติ วิญฺญาตสาสนธมฺมา, ปฏิวิทฺธจตุสจฺจธมฺมาติ อตฺโถ. #[๗๔๖] สุนิมฺมิตสฺสาติ สุนิมฺมิตสฺส เทวราชสฺส. อจินฺติโย กมฺมวิปาก ตสฺสาติ วิภตฺติโลปํ กตฺวา นิทฺเทโส, ตสฺสา มม สขิยา นิมฺมานรตีสุ นิพฺพตฺตาย กมฺมวิปาโก ปุญฺญกมฺมสฺส วิปากภูตา ทิพฺพสมฺปตฺติ อจินฺติยา อปฺปเมยฺยาติ อตฺโถ. อนญฺญถาติ อวิปรีตํ ยถาสภาวโต. กถํ ปนายํ ตสฺสา สมฺปตฺตึ อญฺญาสีติ? สุภทฺทา วิย ภทฺทาย, วิสาขาปิ เทวธีตา อิมิสฺสา สนฺติกํ อคมาสิ. @เชิงอรรถ: สี. เตนาห

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๑๙.

อิทานิ เทวธีตา เถรํ อญฺเญสมฺปิ ทานสมาทปเน นิโยเชนฺตี อิมาหิ คาถาหิ ธมฺมํ เทเสสิ:- [๗๔๗] "เตน ห'ญฺเญปิ สมาทเปถ สํฆสฺส ทานานิ ททาถ วิตฺตา ธมฺมญฺจ สุณาถ ปสนฺนมานสา สุทุลฺลโภ ลทฺโธ มนุสฺสลาโภ. [๗๔๘] ยํ มคฺคํ มคฺคาธิปตี อเทสยิ ๑- พฺรหฺมสฺสโร กญฺจนสนฺนิภตฺตโจ สํฆสฺส ทานานิ ททาถ วิตฺตา มหปฺผลา ยตฺถ ภวนฺติ ทกฺขิณา. [๗๔๙] เย ปุคฺคลา อฏฺฐ สตํ ปสตฺถา จตฺตาริ เอตานิ ยุคานิ โหนฺติ เต ทกฺขิเณยฺยา สุคตสฺส สาวกา เอเตสุ ทินฺนานิ มหปฺผลานิ. ๒- [๗๕๐] จตฺตาโร จ ปฏิปนฺนา จตฺตาโร จ ผเล ฐิตา เอส สํโฆ อุชุภูโต ปญฺญาสีลสมาหิโต. [๗๕๑] ยชมานานํ มนุสฺสานํ ปุญฺญเปกฺขาน ปาณินํ กโรตํ โอปธิกํ ปุญฺญํ สํเฆ ทินฺนํ มหปฺผลํ. [๗๕๒] เอโส หิ สํโฆ วิปุโล มหคฺคโต เอส'ปฺปเมยฺโย อุทธีว สาคโร @เชิงอรรถ: สี. มคฺคาธิปนฺตุเทสยิ ขุ.ขุ. ๒๕/๖/๖, ขุ.สุ ๒๕/๒๒๙/๓๗๗

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๐.

เอเต หิ เสฏฺฐา นรวีริยสาวกา ปภงฺกรา ธมฺมมุทีรยนฺติ. [๗๕๓] เตสํ สุทินฺนํ สุหุตํ สุยิฏฺฐํ เย สํฆมุทฺทิสฺส ททนฺติ ทานํ สา ทกฺขิณา สํฆคตา ปติฏฺฐิตา มหปฺผลา โลกวิทูน ๑- วณฺณิตา. [๗๕๔] เอตาทิสํ ปุญฺญมนุสฺสรนฺตา เย เวทชาตา วิจรนฺติ โลเก วิเนยฺย มจฺเฉรมลํ สมูลํ อนินฺทิตา สคฺคมุเปนฺติ ฐานนฺ"ติ. #[๗๔๗] ตตฺถ เตน ห'ญฺเญติ เตน หิ อญฺเญปิ. เตนาติ จ เตน การเณน, หีติ นิปาตมตฺตํ. "สมาทเปถา"ติ วตฺวา สมาทปนาการํ ทสฺเสตุํ "สํฆสฺส ทานานิ ททาถา"ติอาทิ วุตฺตํ. อฏฺฐหิ อกฺขเณหิ วชฺชิตํ มนุสฺสภาวํ สนฺธายาห "สุทุลฺลโภ ลทฺโธ มนุสฺสลาโภ"ติ. ตตฺถ อฏฺฐ อกฺขณา นาม ตโย อปายา อรูปา อสญฺญสตฺตา ปจฺจนฺตเทโส อินฺทฺริยานํ เวกลฺลํ นิยตมิจฺฉาทิฏฺฐิกตา อปาตุภาโว พุทฺธสฺสาติ. #[๗๔๘] ยํ มคฺคนฺติ ยํ เขตฺตวิเสเส กตํ ทานํ, ตํ เอกนฺเตน สุคติสมฺปาปนโต สุคติคามิมคฺคํ อปายมคฺคโต จ ชงฺฆมคฺคาทิโต จ อติวิย เสฏฺฐภาเวน มคฺคาธิปตินฺติ ๒- กตฺวา. ทานมฺปิ หิ สทฺธาหิริโย วิย "เทวโลกคามิมคฺโค"ติ วุจฺจติ. ยถาห:- @เชิงอรรถ: ม. โลกวิทูหิ ม. มคฺคาธิปนฺติ, มคฺคาธิปตีติ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๑.

"สทฺธา หิริยํ กุสลญฺจ ทานํ ธมฺมา เอเต สปฺปุริสานุยาตา เอตํ หิ มคฺคํ ทิวิยํ วทนฺติ เอเตน หิ คจฺฉติ เทวโลกนฺ"ติ. ๑- "มคฺคาธิปตี"ติ วา ปาโฐ, ตสฺส อริยมคฺเคน สเทวกสฺส โลกสฺส อธิปติภูโต สตฺถาติ อตฺโถ ทฏฺฐพฺโพ. สํฆสฺส ทานานิ ททาถาติอาทินา ปุนปิ ทกฺขิเณยฺเยสุ ทานสํวิภาเค นิโยเชนฺตี อาห. #[๗๔๙] อิทานิ ตํ ทกฺขิเณยฺยํ อริยสํฆํ สรูปโต ทสฺเสนฺตี "เย ปุคฺคลา อฏฺฐ สตํ ปสตฺถา"ติ คาถมาห. ตตฺถ เยติ อนิยมิโต นิทฺเทโส. ปุคฺคลาติ สตฺตา. อฏฺฐาติ เตสํ คณนปริจฺเฉโท. เต หิ จตฺตาโร จ ปฏิปนฺนา จตฺตาโร จ ผเล ฐิตาติ อฏฺฐ โหนฺติ. สตํ ปสตฺถาติ สปฺปุริเสหิ พุทฺธปจฺเจกพุทฺธสาวเกหิ อญฺเญหิ จ เทวมนุสฺเสหิ ปสตฺถา. กสฺมา? สหชาตสีลาทิคุณโยคโต. เตสํ หิ จมฺปกพกุลกุสุมาทีนํ วิย สหชาตวณฺณคนฺธาทโย สหชาตสีลสมาธิอาทโย คุณา, เตน เต วณฺณคนฺธกาทิสมฺปนฺนานิ วิย ปุปฺผานิ เทวมนุสฺสานํ สตํ ปิยา มนาปา ปสํสิยา จ โหนฺติ. เตน วุตฺตํ "เย ปุคฺคลา อฏฺฐ สตํ ปสตฺถา"ติ. เต ปน สงฺเขปโต โสตาปตฺติมคฺคฏฺโฐ ผลฏฺโฐติ เอกํ ยุคํ, เอวํ ยาว อรหตฺตมคฺคฏฺโฐ ผลฏฺโฐติ เอกํ ยุคนฺติ จตฺตาริ ยุคานิ โหนฺติ. เตนาห "จตฺตาริ เอตานิ ยุคานิ โหนฺติ เต ทิกฺขิเณยฺยา"ติ. เตติ ปุพฺเพ อนิยมโต อุทฺทิฏฺฐานํ นิยเมตฺวา ทสฺสนํ. เต หิ สพฺเพปิ กมฺมํ กมฺมผลญฺจ สทฺทหิตฺวา ทาตพฺพเทยฺยธมฺมสงฺขาตํ ทกฺขิณํ อรหนฺตีติ ทกฺขิเณยฺยา คุณวิเสสโยเคน ทานสฺส มหปฺผลภาวสาธนโต. สุคตสฺส สาวกาติ สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ธมฺมสฺสวนนฺเต อริยาย ชาติยา ชาตตาย @เชิงอรรถ: องฺ.อฏฺฐก. ๒๓/๑๒๒/๒๔๐ (สฺยา.), อภิ.ก. ๓๗/๔๘๐/๒๘๙

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๒.

ตํ ธมฺมํ สุณนฺตีติ สาวกา. เอเตสุ ทินฺนานิ มหปฺผลานีติ เอเตสุ สุคตสฺส สาวเกสุ อปฺปกานิปิ ทานานิ ทินฺนานิ ปฏิคฺคาหกโต ทกฺขิณาวิสุทฺธิยา มหปฺผลานิ โหนฺติ. เตนาห ภควา "ยาวตา ภิกฺขเว สํฆา วา คณา วา, ตถาคตสาวกสํโฆ เตสํ อคฺคมกฺขายตี"ติอาทิ. ๑- #[๗๕๐] จตฺตาโร จ ปฏิปนฺนาติอาทิ เหฏฺฐา วุตฺตตฺถเมว. อิธ ปน อายสฺมา อนุรุทฺโธ อตฺตนา เทวตาย จ วุตฺตมตฺถํ มนุสฺสโลกํ อาคนฺตฺวา ภควโต อาโรเจสิ. ภควา ตมตฺถํ อฏฺฐุปฺปตฺตึ กตฺวา สมฺปตฺตปริสาย ธมฺมํ เทเสสิ, สา เทสนา มหาชนสฺส สาตฺถิกา อโหสีติ. วิหารวิมานวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -------------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๐ หน้า ๒๑๓-๒๒๒. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=30&A=4483&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=30&A=4483&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=44              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=1507              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=1494              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=1494              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]