ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                  ๒๘๕. ๘. ภารตตฺเถรคาถาวณฺณนา ๑-
      เอหิ นนฺทก คจฺฉามาติ อายสฺมโต ภารตตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ?
      อยํ กิร อโนมทสฺสิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺโต
เอกทิวสํ มนุญฺญทสฺสนํ มุทุสุขสมฺผสฺสํ อุปาหนทฺวยํ คเหตฺวา คจฺฉนฺโต สตฺถารํ
จงฺกมนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส อุปาหนา อุปนาเมตฺวา "อภิรุหตุ ภควา อุปหนา,
ยํ มม อสฺส ทีฆรตฺตํ หิตาย สุขายา"ติ อาห. อภิรุหิ ภควา ตสฺส อนุคณฺหนตฺถํ
อุปาหนา. โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท
จมฺปานคเร คหปติกุเล นิพฺพตฺติ, ภารโตติสฺส นามํ อโหสิ. โส วิญฺญุตํ ปตฺโต
โสณตฺเถรสฺส ปพฺพชิตภาวํ สุตฺวา "โสปิ นาม ปพฺพชี"ติ สญฺชาตสํเวโค
ปพฺพชิตฺวา กตปุพฺพกิจฺโจ วิปสฺสนาย กมฺมํ กโรนฺโต น จิรสฺเสว ฉฬภิญฺโญ
อโหสิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๒- :-
          "อโนมทสฺสี ภควา          โลกเชฏฺโฐ นราสโภ
           ทิวาวิหารา นิกฺขมฺม        วีถิมารุยฺหิ ๓- จกฺขุมา.
           ปานธึ ๔- สุกตํ คยฺห       อทฺธานํ ปฏิปชฺชหํ
           ตตฺถทฺทสาสึ สมฺพุทฺธํ        ปตฺติกํ จารุทสฺสนํ.
           สกํ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา       นีหริตฺวาน ปานธึ
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. ภรตตฺเถร... เอวมุปริปิ    ขุ.อป. ๓๓/๖๙/๙๕ ปานธิทายกตฺเถรราปทาน (สฺยา)
@ ฉ.ม. ปถมารุหิ                สี. ปนฺนธึ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๖๓.

ปาทมูเล ฐเปตฺวาน อิทํ วจนมพฺรวึ. อภิรูห มหาวีร สุคตินฺท วินายก อิโต ผลํ ลภิสฺสามิ โส เม อตฺโถ สมิชฺฌตุ. อโนมทสฺสี ภควา โลกเชฏฺโฐ นราสโภ ปานธึ อภิรูหิตฺวา อิทํ วจนมพฺรวิ. โย ปานธึ เม อทาสิ ปสนฺโน เสหิ ปาณิภิ ตมหํ กิตฺตยิสฺสามิ สุณาถ มม ภาสโต. พุทฺธสฺส คิรมญฺญาย สพฺเพ เทวา สมาคตา อุทคฺคจิตฺตา สุมนา เวทชาตา กตญฺชลี. ปานธีนํ ๑- ปทาเนน สุขิโตยํ ภวิสฺสติ ปญฺจปญฺญาสกฺขตฺตุญฺจ เทวรชฺชํ กริสฺสติ. สหสฺสกฺขตฺตุํ ราชา จ ๒- จกฺกวตฺตี ภวิสฺสติ ปเทสรชฺชํ วิปุลํ คณนาโต อสงฺขิยํ. อปริเมยฺเย อิโต กปฺเป โอกฺกากกุลสมฺภโว โคตโม นาม โคตฺเตน สตฺถา โลเก ภวิสฺสติ. ตสฺส ธมฺเมสุ ทายาโท โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต สพฺพาสเว ปริญฺญาย นิพฺพายิสฺสตินาสโว. เทวโลเก มนุสฺเส วา นิพฺพตฺติสฺสติ ปุญฺญวา เทวยานปฏิภาคํ ยานํ ปฏิลภิสฺสติ. ปาสาทา สิวิกา มยฺหํ ๓- หตฺถิโน สมลงฺกตา รถา วาชญฺญสํยุตฺตา สทา ปาตุภวนฺติ เม. อคารา นิกฺขมนฺโตปิ รเถน นิกฺขมึ อหํ เกเสสุ ฉิชฺชมาเนสุ อรหตฺตมปาปุณึ. @เชิงอรรถ: สี. ปนฺนธีนํ สี. ราชา ฉ.ม. วยฺหํ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๖๔.

ลาภา มยฺหํ สุลทฺธํ เม วาณิชฺชํ สุปฺปโยชิตํ ทตฺวาน ปานธึ เอกํ ปตฺโตมฺหิ อจลํ ปทํ. อปริเมยฺเย อิโต กปฺเป ยํ ปานธิมทาสหํ ทุคฺคตึ นาภิชานามิ ปานธิสฺส อิทํ ผลํ. กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ. ฉฬภิญฺโญ ปน หุตฺวา อตฺตโน กนิฏฺฐภาติเกน นนฺทกตฺเถเรน เหฏฺฐา วุตฺตนเยน อญฺญาพฺยากรเณ กเต "อิทานิ นนฺทโกปิ ๑- อรหา ชาโต, หนฺท มยํ อุโภปิ สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา วุสิตพฺรหฺมจริยตํ นิเวเทสฺสามา"ติ อุปฺปนฺนํ ปริวิตกฺกํ นนฺทกตฺเถรสฺส กเถนฺโต:- [๑๗๕] "เอหิ นนฺทก คจฺฉาม อุปชฺฌายสฺส สนฺติกํ สีหนาทํ นทิสฺสาม พุทฺธเสฏฺฐสฺส สมฺมุขา. [๑๗๖] ยาย โน อนุกมฺปาย อเมฺห ปพฺพาชยี มุนิ โส โน อตฺโถ อนุปฺปตฺโต สพฺพสํโยชนกฺขโย"ติ คาถาทฺวยํ อภาสิ. ตตฺถ นนฺทกาติ อาลปนํ. เอหีติ ตสฺส อตฺตโน สนฺติกกรณํ. คจฺฉามาติ เตน อตฺตนา จ เอกชฺฌํ กาตพฺพกิริยาวจนํ, อุปชฺฌายสฺสาติ สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส, สมฺมาสมฺพุทฺโธ หิ สมนฺตจกฺขุนา พุทฺธจกฺขุนา จ สตฺตานํ อาสยานุสยจริตาทีนํ ยถาภูตวิโลกเนน ๒- สเทวกสฺส โลกสฺส วชฺชาวชฺชํ อุปนิชฺฌายตีติ วิเสสโต อุปชฺฌาโยติ วตฺตพฺพตํ อรหติ. ยทตฺถํ คมนํ, ตํ ทสฺเสตุํ "สีหนาทํ นทิสฺสาม, พุทฺธเสฏฺฐสฺส สมฺมุขา"ติ อาห. ยถาภุจฺจคุณาภิพฺยาหารตาย ๓- อภีตนาทภาวโต สีหนาทํ พุทฺธสฺส สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ตโตเอว สพฺพสตฺตุตฺตมตาย เสฏฺฐสฺส, พุทฺธานํ วา สาวกพุทฺธาทีนํ @เชิงอรรถ: อิ. นนฺทโก สี. ยถาภูตวโลกเนน สี. ยถาภุจฺจพุทฺธคุณาภิพฺยาหรตาย

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๔๖๕.

เสฏฺฐสฺส สมฺมุขา ปุรโต นทิสฺสามาติ อตฺโถ. ยถา ปน สีหนาทํ นทิตุกาโม, ตํ ทสฺเสนฺโต "ยายา"ติ คาถมาห. ตตฺถ ยายาติ ยทตฺถํ, ยาย ๑- ยทตฺถานุปฺปตฺติยาติ อตฺโถ. โนติ อมฺหากํ. อนุกมฺปายาติ อนุคฺคณฺหเนน อเมฺห เทฺวปิ ปพฺพาชยิ ปพฺพาเชสิ. มุนีติ ภควา. โส โน อตฺโถ อนุปฺปตฺโตติ โส อตฺโถ ๒- สพฺเพสํ สํโยชนานํ ขยภูตํ อรหตฺตผลํ โน อเมฺหหิ อนุปฺปตฺโต, อธิคโตติ อตฺโถ. ภารตตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. --------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๔๖๒-๔๖๕. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=10339&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=10339&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=285              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5862              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6012              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6012              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]