ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                   ๓๐๐. ๓. พฺรหฺมาลิตฺเถรคาถาวณฺณนา
      กสฺสินฺทฺริยานิ สมถํ คตานีติ อายสฺมโต พฺรหฺมาลิตฺเถรสฺส คาถา. กา
อุปฺปตฺติ?
      อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ กุสลํ
อุปจินนฺโต วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺโต เอกทิวสํ
สตฺถารํ ปิณฺฑาย จรนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส วนฺทิตฺวา จารผลมทาสิ ๑-. สตฺถา
อนุโมทนํ วตฺวา ปกฺกามิ. โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมึ
พุทฺธุปฺปาเท โกสลรฏฺเฐ พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติตฺวา พฺรหฺมาลีติ ลทฺธนาโม
วิญฺญุตํ ปตฺโต เหตุสมฺปตฺติยา โจทิยมาโน สํสาเร สญฺชาตสํเวโค ตาทิเสน กลฺยาณ-
มิตฺตสนฺนิสฺสเยน พุทฺธสาสเน ปพฺพชิตฺวา ปฏิรูปกมฺมฏฺฐานํ คเหตฺวา อรญฺเญ
วิหรนฺโต ญาณสฺส ปริปากคตตฺตา น จิรสฺเสว วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา ฉฬภิญฺโญ
อโหสิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๒- :-
          "สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธํ          อาหุตีนํ ปฏิคฺคหํ
           รถิยํ ปฏิปชฺชนฺตํ            จารผลมทาสหํ.
           เอกนวุเต อิโต ๓- กปฺเป    ยํ ผลํ อททึ ตทา
           ทุคฺคตึ นาภิชานามิ          ผลทานสฺสิทํ ผลํ.
           กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ   กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ.
      ฉฬภิญฺโญ ปน หุตฺวา มคฺคสุเขน ผลสุเขน วีตินาเมนฺโต เอกทิวสํ ปธาน-
ปริคฺคาหเกน เถเรน ตสฺมึ อรญฺญายตเน ภิกฺขู อุทฺทิสฺส วุตฺตํ ปธานานุโยคํ
ปริคฺคณฺหนฺโต:-
@เชิงอรรถ:  สี.,อิ. วารผลํ, ม. ปารผล..., ฉ.ม. ปาทผลํ
@ ขุ.อป. ๓๓/๙๕/๑๔๖ จารผลิยตฺเถราปทาน (สฺยา)     ฉ.ม. เอกนวุติโต
           [๒๐๕] "กสฺสินฺทฺริยานิ สมถํ คตานิ
                  อสฺสา ยถา สารถินา สุทนฺตา
                  ปหีนมานสฺส อนาสวสฺส
                  เทวาปิ กสฺส ๑- ปิหยนฺติ ตาทิโน.
           [๒๐๖]  มยฺหินฺทฺริยานิ สมถํ คตานิ
                  อสฺสา ยถา สารถินา สุทนฺตา
                  ปหีนมานสฺส อนาสวสฺส
                  เทวาปิ มยฺหํ ปิหยนฺติ ตาทิโน"ติ
คาถาทฺวยํ อภาสิ.
      ตสฺสตฺโถ:- อิมสฺมึ อรญฺญายตเน วสนฺเตสุ ภิกฺขูสุ กสฺส ภิกฺขุโน เถรสฺส
วา นวสฺส วา มชฺฌิมสฺส วา เฉเกน สารถินา สุทนฺตา อสฺสา วิย มนจฺฉฏฺฐานานิ
อินฺทฺริยานิ สมถํ ทนฺตภาวํ นิพฺพิเสวนภาวํ คตานิ. กสฺส นววิธมฺปิ มานํ ๒- ปหาย
ฐิตตฺตา ปหีนมานสฺส จตุนฺนมฺปิ อาสวานํ อภาเวน อนาสวสฺส อิฏฺฐาทีสุ ตาทิ-
ลกฺขณปฺปตฺติยา ตาทิโน เทวาปิ ปิหยนฺติ มนุสฺสาปิ สมฺมาปฏิปตฺติทสฺสนาทินา
จ ๓- อาทเรน ปตฺเถนฺตีติ.
      ตตฺถ จ คาถายํ ปุริมฑฺเฒน ๔- อนาคามิมคฺคาธิคโม ปุฏฺโฐ, อนาคามิโนปิ
หิ อินฺทฺริยานิ ปหีนกามราคพฺยาปาทตาย สมถํ นิพฺพิเสวนตํ คตานิ โหนฺติ.
อิตเรน อรหตฺตมคฺคปฏิลาโภ, อรหา หิ "ปหีนมาโน อนาสโว ตาที"ติ จ วุจฺจติ.
      อถายสฺมา พฺรหฺมาลิ ปธานปริคฺคาหเกน วุตฺตํ "กสฺสินฺทฺริยานี"ติ คาถํ
ปจฺจนุภาสิ. ๕- ตทตฺถํ อตฺตูปนายิกวเสน วิสฺสชฺเชนฺโต "มยฺหินฺทฺริยานี"ติอาทิกาย
@เชิงอรรถ:  ปาลิ. ตสฺส      ม. กสฺส มานญฺจ วิทฺธํสิยมานํ     อิ. ทสฺสนาทีนญฺจ,
@  ม. ทสฺสนานิ จ   อิ.,ม. ปุริมปเทน             สี.,อิ. ปจฺจุทาภาสิ
ทุติยคาถาย อญฺญํ พฺยากาสิ, ตตฺถ มยฺหินฺทฺริยานีติ มม จกฺขาทีนิ อินฺทฺริยานิ.
เสสํ วุตฺตนยเมว.
                   พฺรหฺมาลิตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                          -------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๕๐๔-๕๐๖. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=11272&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=11272&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=300              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5994              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=6123              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=6123              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]