ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                    ๑๖๑. ๔. สุคนฺธตฺเถรคาถาวณฺณนา
      อนุวสฺสิโก ปพฺพชิโตติ อายสฺมโต สุคนฺธตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ?
      โส กิร อิโต ทฺวานวุเต กปฺเป ติสฺสสฺส นาม สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส กาเล
มนุสฺสโยนิยํ นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺโต มิคพฺยธเนน ๑- อรญฺเญ วิจรติ. ๒-
สตฺถา ตสฺส อนุกมฺปาย ปทวลญฺชํ ทสฺเสตฺวา คโต. โส สตฺถุ ปทเจติยานิ ทิสฺวา
ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิการตาย "สเทวเก โลเก อคฺคปุคฺคลสฺส อิมานิ ปทานี"ติ
ปีติโสมนสฺสชาโต โกรณฺฑกปุปฺผานิ ๓- คเหตฺวา ปูชํ กตฺวา จิตฺตํ ปสาเทสิ. โส
เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวโลเก นิพฺพตฺติตฺวา ตโต จุโต อปราปรํ ปุญฺญานิ กตฺวา
เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต กสฺสปสฺส ภควโต กาเล กุฏุมฺพิโก หุตฺวา สตฺถุ ภิกฺขุสํฆสฺส
จ มหาทานํ ปวตฺเตตฺวา คนฺธกุฏึ มหคฺฆโคสิตจนฺทนํ ปิสิตฺวา ๔- เตน ปริภณฺฑํ
กตฺวา ปตฺถนํ ปฏฺฐเปสิ "นิพฺพตฺตนิพฺพตฺตฏฺฐาเน มยฺหํ สรีรํ เอวํสุคนฺธํ โหตู"ติ.
เอวํ อญฺญานิปิ ตตฺถ ตตฺถ ภเว พหูนิ ปุญฺญกมฺมานิ ๕- กตฺวา สุคตีสุเอว
ปริวตฺตมาโน อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท สาวตฺถิยํ วิภวสมฺปนฺนสฺส พฺราหฺมณสฺส เคเห
นิพฺพตฺติ. นิพฺพตฺตสฺส จ ตสฺส มาตุกุจฺฉิคตกาลโต ปฏฺฐาย มาตุสรีรํ  สกลมฺปิ
เคหํ สุรภิคนฺธํ วายติ. ชาตทิวเส ปน วิเสสโต ปรมสุคนฺธํ สามนฺตเคเหสุปิ
วายเตว. ตสฺส มาตาปิตโร "อมฺหากํ ปุตฺโต อตฺตนาว อตฺตโน นามํ คเหตฺวา
อาคโต"ติ สุคนฺโธเตฺวว นามํ อกํสุ. โส อนุปุพฺเพน วยปฺปตฺโต มหาเสลตฺเถรํ
ทิสฺวา ตสฺส สนฺติเก ธมฺมํ สุตฺวา ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนาย กมฺมํ กโรนฺโต
สตฺตาหพฺภนฺตเรเอว อรหตฺตํ ปาปุณิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๖-:-
@เชิงอรรถ:  โปฏฺฐเกสุ พฺยสเนนาติ อยํ ปาโฐ ทิสฺสติ    สี. วิหรติ    สี. กุรณฺฑก...
@ สี. ปึสิตฺวา   โปฏฺฐเกสุ ปุญฺญานีติ อยํ ปาโฐ ทิสฺสติ   ขุ.อป. ๓๓/๘๓/๑๒๗
@  โกรณฺฑปุปฺผิยตฺเถราปทาน (สฺยา)
          "วนกมฺมิโก ปุเร อาสึ       ปิตุมาตุมเตนหํ ๑-
           ปสุมาเรน ชีวามิ          กุสลํ เม น วิชฺชติ.
           มม อาสยสามนฺตา         ติสฺโส โลกคฺคนายโก
           ปทานิ ตีณิ ทสฺเสสิ         อนุกมฺปาย จกฺขุมา.
           อกฺกนฺเต จ ปเท ทิสฺวา     ติสฺสนามสฺส สตฺถุโน
           หฏฺโฐ หฏฺเฐน จิตฺเตน ๒-   ปเท จิตฺตํ ปสาทยึ.
           โกรณฺฑํ ปุปฺผิตํ ทิสฺวา       ปาทปํ ธรณีรุหํ
           สโกสกํ คเหตฺวาน         ปทเสฏฺฐํ อปูชยึ.
           เตน กมฺเมน สุกเตน       เจตนาปณิธีหิ จ
           ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ        ตาวตึสํ อคจฺฉหํ.
           ยํ ยํ โย นุปปชฺชามิ        เทวตฺตํ อถ มานุสํ
           โกรณฺฑกฉวี โหมิ          สุปฺปภาโส ภวามหํ.
           เทฺวนวุเต อิโต กปฺเป      ยํ กมฺมมกรึ ตทา
           ทุคฺคตึ นาภิชานามิ         ปทปูชายิทํ ๓- ผลํ.
           กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ.
      อรหตฺตํ ปน ปตฺวา อญฺญํ พฺยากโรนฺโต:-
       ๔- "อนุวสฺสิโก ปพฺพชิโต        ปสฺส ธมฺมสุธมฺมตํ
           ติสฺโส วิชฺชา อนุปฺปตฺตา     กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ
อิมํ คาถํ อภาสิ. ๔-
      [๒๔] ตตฺถ อนุวสฺสิโกติ อนุคโต อุปคโต วสฺสํ อนุวสฺโส, อนุวสฺโสว
@เชิงอรรถ:  สี. ปิตุมาตุมโปสหํ     สี. หฏฺโฐ ปหฏฺฐจิตฺโตหํ    สี. ปุปฺผปูชายิทํ
@๔-๔ ฉ.ม. "อนุวสฺสิโก ปพฺพชิโต"ติ อิมํ คาถํ อภาสิ
อนุวสฺสิโก. ปพฺพชิโตติ ปพฺพชฺชํ อุปคโต, ปพฺพชิโต หุตฺวา อุปคตวสฺสมตฺโต ๑-
เอกวสฺสิโกติ อตฺโถ. อถวา อนุคตํ ปจฺฉาคตํ อปคตํ วสฺสํ ๒- อนุวสฺสํ, ตํ อสฺส
อตฺถีติ อนุวสฺสิโก. ยสฺส ปพฺพชิตสฺส วสฺสํ อปริปุณฺณตาย น คณนูปคตํ, โส
เอวํ วุตฺโต, ตสฺมา อวสฺสิโกติ วุตฺตํ โหติ. ปสฺส ธมฺมสุธมฺมตนฺติ ตว สตฺถุ
ธมฺมสฺส สุธมฺมภาวํ สฺวากฺขาตตํ เอกนฺตนิยฺยานิกตํ ปสฺส, ๓- ยตฺถ อนุวสฺสิโก ตุวํ
ปพฺพชิโต. ปุพฺเพนิวาสญาณํ ทิพฺพจกฺขุญาณํ ๓- อาสวกฺขยญาณนฺติ ติสฺโส วิชฺชา
ตยา อนุปฺปตฺตา สจฺฉิกตา, ตโตเอว กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส
สาสนํ อนุสิฏฺฐิ โอวาโท อนุสิกฺขิโตติ กตกิจฺจตํ นิสฺสาย ปีติโสมนสฺสชาโต
เถโร อตฺตานํ ปรํ วิย กตฺวา วทตีติ.
                    สุคนฺธตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                         --------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๑๒๒-๑๒๔. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=2759&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=2759&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=161              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5122              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5410              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5410              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]