ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                  ๑๙๕. ๘. รมณียกุฏิกตฺเถรคาถาวณฺณนา
      รมณียา เม กุฏิกาติ อายสฺมโต รมณียกุฏิกตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ?
      โสปิ กิร ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต กาเล กุสลพีชโรปนํ กตฺวา เทวมนุสฺเสสุ
สํสรนฺโต อิโต ปฏฺฐาย ๑- อฏฺฐารสกปฺปสตมตฺถเก อตฺถทสฺสิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห
นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺโต พุทฺธารหํ อาสนํ ภควโต อทาสิ. ปุปฺเผหิ จ ภควนฺตํ
ปูชิตฺวา ปญฺจปติฏฺฐิเตน วนฺทิตฺวา ปทกฺขิณํ กตฺวา ปกฺกามิ. เสสํ อญฺชนวนิยตฺ-
เถรสฺส วตฺถุมฺหิ วุตฺตสทิสเมว. อยํ ปน วิเสโส:- อยํ กิร วุตฺตนเยน ปพฺพชิตฺวา
กตปุพฺพกิจฺโจ วชฺชิรฏฺเฐ อญฺญตรสฺมึ คามกาวาเส กุฏิกายํ วิหรติ, สา โหติ
@เชิงอรรถ:  ฉ.ม. อยํ ปาโฐ น ทิสฺสติ
กุฏิกา อภิรูปา ทสฺสนียา ปาสาทิกา สุปริกมฺมกตภิตฺติภูมิกา
อารามโปกฺขรณีรามเณยฺยาทิสมฺปนฺนา มุตฺตาชาลสทิสวาลิกากิณฺณภูมิภาคา
เถรสฺส จ วตฺตสมฺปนฺนตาย สุสมฺมฏฺฐงฺคณตาทินา ภิยฺโยโส มตฺตาย รมณียตรา
หุตฺวา ติฏฺฐติ. โส ตตฺถ วิหรนฺโต วิปสฺสนํ ปฏฺฐเปตฺวา น จิรสฺเสว อรหตฺเต
ปติฏฺฐาสิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๑- :-
          "กานนํ วนโมคฺคยฺห         อปฺปสทฺทํ นิรากุลํ
           สีหาสนํ มยา ทินฺนํ         อตฺถทสฺสิสฺส ตาทิโน.
           มาลาหตฺถํ คเหตฺวาน       กตฺวา จ นํ ปทกฺขิณํ
           สตฺถารํ ปยิรุปาสิตฺวา       ปกฺกามึ อุตฺตรามุโข.
           เตน กมฺเมน ทิปทินฺท       โลกเชฏฺฐ นราสภ
           สนฺนิพฺพาเปมิ อตฺตานํ       ภวา สพฺเพ สมูหตา.
           อฏฺฐารเส กปฺปสเต        ยํ ทานมททึ ตทา
           ทุคฺคตึ นาภิชานามิ         สีหาสนสฺสิทํ ผลํ.
           อิโต สตฺตกปฺปสเต         สนฺนิพฺพาปกขตฺติโย
           สตฺตรตนสมฺปนฺโน          จกฺกวตฺตี มหพฺพโล.
           กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ  กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ.
      อรหตฺตํ ปน ปตฺวา เถเร ตตฺถ วิหรนฺเต กุฏิกาย รมณียภาวโต
วิหารเปกฺขกา มนุสฺสา ตโต ตโต อาคนฺตฺวา กุฏึ ปสฺสนฺติ. อเถกทิวสํ กติปยา
ธุตฺตชาติยา ๒- อิตฺถิโย ตตฺถ คตา กุฏิกาย รมณียภาวํ ทิสฺวา "เอตฺถ วสนฺโต
อยํ สมโณ สิยา อเมฺหหิ อากฑฺฒนียหทโย"ติ อธิปฺปาเยน "รมณียํ โว ภนฺเต
วสนฏฺฐานํ, มยมฺปิ รมณียรูปา ปฐมโยพฺพเน ฐิตา"ติ วตฺวา อิตฺถิกุตฺตาทีนิ ทสฺเสตุํ
อารภึสุ. เถโร อตฺตโน วีตราคภาวํ ปกาเสนฺโต:-
@เชิงอรรถ:  ขุ.อป. ๓๒/๔๗/๑๙๙ อาสนุปฏฺฐายกตฺเถราปทาน    ฉ.ม. ธุตฺตชาติกา
       ๑- "รมณียา เม กุฏิกา        สทฺธาเทยฺยา มโนรมา
           น เม อตฺโถ กุมารีหิ      เยสํ อตฺโถ ตหึ คจฺฉถ นาริโย"ติ
คาถํ อภาสิ ๑-.
      [๕๘] ตตฺถ รมณียา เม กุฏิกาติ "รมณียา โว ๒- ภนฺเต กุฏิกา"ติ ยํ
ตุเมฺหหิ วุตฺตํ, ตํ สจฺจํ. อยํ มม วสนกุฏิกา รมณียา มนุญฺญรูปา, สา จ
โข สทฺธาเทยฺยา "เอวรูปายํ ๓- มนาปํ กตฺวา ปพฺพชิตานํ ทินฺนาย อิทํ นาม ผลํ
โหตี"ติ กมฺมผลานิ สทฺทหิตฺวา สทฺธาย ธมฺมจฺฉนฺเทน ทาตพฺพตฺตา สทฺธาเทยฺยา,
น ธเนน ๔- นิพฺพตฺติตา. สยญฺจ ตถาทินฺนานิ สทฺธาเทยฺยานิ ปสฺสนฺตานํ
ปริภุญฺชนฺตานญฺจ มโน รเมตีติ มโนรมา. สทฺธาเทยฺยตฺตาเอว หิ มโนรมา, สทฺธาทีหิ
เทยฺยธมฺมํ สกฺกจฺจํ อภิสงฺขริตฺวา เทนฺติ, สทฺธาเทยฺยญฺจ ปริภุญฺชนฺตา สปฺปุริสา
ทายกสฺส อวิสํวาทนตฺถมฺปิ ปโยคาสยสมฺปนฺนา โหนฺติ, น ตุเมฺหหิ จินฺติตากาเรน
ปโยคาสยวิปนฺนาติ อธิปฺปาโย. น เม อตฺโถ กุมารีหีติ ยสฺมา สพฺพโส กาเมหิ
วินิวตฺติตมานโส อหํ, ตสฺมา น เม อตฺโถ กุมารีหิ. กปฺปิยการกกมฺมวเสนปิ หิ
มาทิสานํ อิตฺถีหิ ปโยชนํ นาม นตฺถิ, ปเคว ราควเสน, ตสฺมา น เม อตฺโถ
กุมารีหีติ. กุมาริคฺคหณํ เจตฺถ อุปลกฺขณํ ทฏฺฐพฺพํ. มาทิสสฺส นาม สนฺติเก เอวํ
ปฏิปชฺชาหีติ อยุตฺตการินีหิ ยาว อปรทฺธญฺจ ตุเมฺหหิ สมานชฺฌาสยานํ ปุรโต อยํ
กิริยา โสเภยฺยาติ ทสฺเสนฺโต อาห "เยสํ อตฺโถ ตหึ คจฺฉถ นาริโย"ติ. ตตฺถ
เยสนฺติ กาเมสุ อวีตราคานํ. อตฺโถติ ปโยชนํ. ตหินฺติ ตตฺถ เตสํ สนฺติกํ. นาริโยติ
อาลปนํ. ตํ สุตฺวา อิตฺถิโย มงฺกุภูตา ปตฺตกฺขนฺธา อาคตมคฺเคเนว คตา. เอตฺถ
ปน ๕- "น เม อตฺโถ กุมารีหี"ติ กาเมหิ อนตฺถิกภาววจเนเนว เถเรน อรหตฺตํ
พฺยากตนฺติ ทฏฺฐพฺพํ.
                   รมณียกุฏิกตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
@เชิงอรรถ: ๑-๑ ฉ.ม. "รมณียา เม กุฏิกา, สทฺธาเทยฺยา มโนรมา"ติ คาถํ อภาสิ   ฉ.ม. เต
@ ฉ.ม. เอวรูปาย   สี.,ม. สทฺธาเทยฺเยน ธเนน   สี. เอวํ ปน, ฉ.ม. เอตฺถ จ


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๒๐๕-๒๐๗. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=4587&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=4587&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=195              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5311              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5555              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5555              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]