ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

หน้าที่ ๒๒๓.

๒๐๐. ๓. ปกฺขตฺเถรคาถาวณฺณนา จุตา ปตนฺตีติ อายสฺมโต ปกฺขตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ? โสปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว ปุญฺญานิ กโรนฺโต อิโต เอกนวุเต กปฺเป ยกฺขเสนาปติ หุตฺวา วิปสฺสึ ภควนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส ทิพฺพวตฺเถน ปูชํ อกาสิ. โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท สกฺเกสุ เทวทหนิคเม สากิยราชกุเล นิพฺพตฺติ, "สมฺโมทกุมาโร"ติสฺส นามํ อโหสิ. อถสฺส ทหรกาเล วาตโรเคน ปาทา น วหึสุ. ๑- โส กติปยํ กาลํ ปิฐสปฺปี วิย วิจริ. เตนสฺส ปกฺโขติ สมญฺญา ชาตา. ปจฺฉา อโรคกาเลปิ ตเถว นํ สญฺชานนฺติ, โส ภควโต ญาติสมาคเม ปาฏิหาริยํ ทิสฺวา ปฏิลทฺธสทฺโธ ปพฺพชิตฺวา กตปุพฺพกิจฺโจ กมฺมฏฺฐานํ คเหตฺวา อรญฺเญ วิหรติ. อเถกทิวสํ คามํ ปิณฺฑาย ปวิสิตุํ คจฺฉนฺโต อนฺตรามคฺเค อญฺญตรสฺมึ รุกฺขมูเล นิสีทิ. ตสฺมึ จ สมเย อญฺญตโร กุลโล มํสเปสึ อาทาย อากาเสน คจฺฉติ, ตํ พหู กุลลา อนุปติตฺวา ปาเตสุํ. ปาติตํ มํสเปสึ เอโก กุลโล อคฺคเหสิ. ตํ อญฺโญ อจฺฉินฺทิตฺวา คณฺหิ, ตํ ทิสฺวา เถโร "ยถายํ มํสเปสิ, เอวํ กามา นาม พหุสาธารณา พหุทุกฺขา พหุปายาสา"ติ กาเมสุ อาทีนวํ เนกฺขมฺเม จ อานิสํสํ ปจฺจเวกฺขิตฺวา วิปสฺสนํ ปฏฺฐเปตฺวา "อนิจฺจนฺ"ติอาทินา มนสิกโรนฺโต ปิณฺฑาย จริตฺวา กตภตฺตกิจฺโจ ทิวาฏฺฐาเน นิสีทิตฺวา วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๒- :- "วิปสฺสี นาม ภควา โลกเชฏฺโฐ นราสโภ อฏฺฐสฏฺฐิสหสฺเสหิ ปาวิสิ พนฺธุมํ ตทา. นครา อภินิกฺขมฺม อคมํ ทีปเจติยํ @เชิงอรรถ: สี. วยฺหึสุ ขุ.อป. ๓๒/๑/๒๐๒ มหาปริวารตฺเถราปทาน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๔.

อทฺทสํ วิรชํ พุทฺธํ อาหุตีนํ ปฏิคฺคหํ. จุลฺลาสีติสหสฺสานิ ๑- ยกฺขา มยฺหํ อุปนฺติเก อุปฏฺฐหนฺติ สกฺกจฺจํ อินฺทํว ติทสา คณา. ภวนา อภินิกฺขมฺม ทุสฺสํ ปคฺคยฺหหํ ตทา สิรสา อภิวาเทสึ ตญฺจาทาสึ มเหสิโน. อโห พุทฺโธ อโห ธมฺโม อโห โน สตฺถุ สมฺปทา พุทฺธสฺส อานุภาเวน วสุธายํ ปกมฺปถ. ตญฺจ อจฺฉริยํ ทิสฺวา อพฺภุตํ โลมหํสนํ พุทฺเธ จิตฺตํ ปสาเทมิ ทิปทินฺทมฺหิ ๒- ตาทิเน. โสหํ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา ทุสฺสํ ทตฺวาน สตฺถุโน สรณญฺจ อุปาคจฺฉึ สามจฺโจ สปริชฺชโน. เอกนวุติโต กปฺเป ยํ กมฺมมกรึ ตทา ทุคฺคตึ นาภิชานามิ พุทฺธปูชายิทํ ผลํ. อิโต ปณฺณรเส กปฺเป โสฬสาสุํ สุวาหนา สตฺตรตนสมฺปนฺนา จกฺกวตฺตี มหพฺพลา. กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ. อรหตฺตํ ปน ปตฺวา ยเทว สํเวควตฺถุํ องฺกุสํ ๓- กตฺวา วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา อญฺญา อธิคตา, ตสฺส สงฺกิตฺตนมุเขน อญฺญํ พฺยากโรนฺโต:- ๔- "จุตา ปตนฺติ ปติตา คิทฺธา จ ปุนราคตา กตกิจฺจํ รตํ รมฺมํ สุเขนนฺวาคตํ สุขนฺ"ติ คาถํ อภาสิ. ๔- @เชิงอรรถ: สี. จูลาสีติสหสฺสานิ ฉ.ม. ทฺวิปทินฺทมฺหิ สี. ยเทว สํเวควตฺถุ, @ ตมงฺกุสํ ๔-๔ ฉ.ม. "จุตา ปตนฺตี"ติ คาถํ อภาสิ

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๒๒๕.

[๖๓] ตตฺถ จุตาติ ภฏฺฐา. ปตนฺตีติ อนุปตนฺติ. ปติตาติ จวนวเสน ภูมิยํ ปติตา, อากาเส วา สมฺปตนวเสน ปติตา. คิทฺธาติ เคธํ อาปนฺนา. ปุนราคตาติ ปุนเทว อุปคตา. จสทฺโท สพฺพตฺถ โยเชตพฺโพ. อิทํ วุตฺตํ โหติ:- ปตนฺติ อนุปตนฺติ จ อิธ กุลลา, อิตรสฺส มุขโต จุตา จ มํสเปสิ, จุตา ปน สา ภูมิยํ ปติตา จ, คิทฺธา เคธํ อาปนฺนา สพฺเพว กุลลา ปุนราคตา. ยถา จิเม กุลลา, เอวํ สํสาเร ปริพฺภมนฺตา สตฺตา เย กุสลธมฺมโต จุตา, เต ปตนฺติ นิรยาทีสุ, เอวํ ปติตา จ, สมฺปตฺติภเว ฐิตา ตตฺถ กามสุขานุโยควเสน กามภเว รูปารูปภเวสุ จ ภวนิกนฺติวเสน ๑- คิทฺธา จ ปุนราคตา ภวโต อปริมุตฺตตฺตา เตน เตน ภวคามินา กมฺเมน ตํ ตํ ภวสญฺญิตํ ทุกฺขํ อาคตาเอว, เอวํภูตา อิเม สตฺตา. มยา ปน กตํ กิจฺจํ ปริญฺญาทิเภทํ โสฬสวิธมฺปิ กิจฺจํ กตํ, น ทานิ ตํ กาตพฺพํ อตฺถิ. รตํ รมฺมํ รมิตพฺพํ อริเยหิ สพฺพสงฺขตวินิสฺสฏํ นิพฺพานํ รตํ อภิรตํ รมฺมํ. เตน จ สเขนนฺวาคตํ สุขํ ผลสมาปตฺติสุเขน อนุอาคตํ อุปคตํ อจฺจนฺตสุขํ นิพฺพานํ, สุเขน วา สุขาปฏิปทาภูเตน วิปสฺสนาสุเขน มคฺคสุเขน จ อนฺวาคตํ ผลสุขํ นิพฺพานสุขญฺจาติ อตฺโถ เวทิตพฺโพ. ปกฺขตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๒๒๓-๒๒๕. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=4978&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=4978&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=200              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5342              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5580              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5580              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]