ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                   ๒๑๕. ๘. เมณฺฑสิรตฺเถรคาถาวณฺณนา
      อเนกชาติสํสารนฺติ อายสฺมโต เมณฺฑสิรตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ?
      โสปิ กิร ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยานิ
ปุญฺญานิ กโรนฺโต อิโต เอกนวุเต กปฺเป พฺราหฺมณกุเล นิพฺพตฺติตฺวา วยปฺปตฺโต
กาเม ๑- ปหาย อิสิปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา มหตา อิสิคเณน สทฺธึ หิมวนฺเต วสนฺโต
สตฺถารํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส อิสิคเณน ปทุมานิ อาหราเปตฺวา สตฺถุ ปุปฺผปูชํ ๒-
กตฺวา สาวเก อปฺปมาทปฏิปตฺติยํ โอวทิตฺวา กาลํ กตฺวา เทวโลเก นิพฺพตฺโต
อปราปรํ สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท สาเกเต คหปติกุเล นิพฺพตฺติ, ตสฺส
เมณฺฑสริกฺขสีสตาย เมณฺฑสิโรเตฺวว สมญฺญา อโหสิ. โส ภควติ สาเกเต อญฺชนวเน
วิหรนฺเต สตฺถารํ อุปสงฺกมิตฺวา ปฏิลทฺธสทฺโธ ปพฺพชิตฺวา สมถวิปสฺสนาสุ
กมฺมํ กโรนฺโต ฉฬภิญฺโญ อโหสิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๓- :-
          "หิมวนฺตสฺสาวิทูเร          โคตโม นาม ปพฺพโต
           นานารุกฺเขหิ สญฺฉนฺโน      มหาภูตคณาลโย.
           เวมชฺฌมฺหิ จ ตสฺสาสิ       อสฺสโม อภินิมฺมิโต
           ปุรกฺขโต สสิสฺเสหิ         วสามิ อสฺสเม อหํ.
           อายนฺตุ เม สิสฺสคณา       ปทุมํ อาหรนฺตุ เม
           พุทฺธปูชํ กริสฺสามิ          ทิปทินฺทสฺส ตาทิโน.
           เอวนฺติ เต ปฏิสฺสุตฺวา      ปทุมํ อาหรึสุ เม
           ตถา นิมิตฺตํ กตฺวาหํ        พุทฺธสฺส อภิโรปยึ.
           สิสฺเส ตทา  สมาเนตฺวา    สาธุกํ อนุสาสหํ
           เอวํ โข ตุเมฺห ปมชฺชิตฺถ    อปฺปมาโท สุขาวโห.
@เชิงอรรถ:  สี. ฆราวาสํ    ม. พุทฺธปูชํ   ข.อป. ๓๒/๙๗/๒๒๒ ปทุมปูชกตฺเถราปทาน
           เอวํ สมนุสาสิตฺวา         เต สิสฺเส วจนกฺขเม
           อปฺปมาทคุเณ ยุตฺโต        ตทา กาลงฺกโต อหํ.
           เอกนวุติโต กปฺเป         ยํ ปุปฺผมภิโรปยึ
           ทุคฺคตึ นาภิชานามิ         พุทฺธปูชายิทํ ผลํ.
           เอกปญฺญาสกปฺปมฺหิ         ราชา อาสึ ชลุตฺตโม
           สตฺตรตนสมฺปนฺโน          จกฺกวตฺตี มหพฺพโล.
           กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ  กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ.
      โส อตฺตโน ปุพฺเพนิวาสํ อนุสฺสรนฺโต:-
     [๗๘] "อเนกชาติสํสารํ           สนฺธาวิสฺสํ อนิพฺพิสํ
           ตสฺส เม ทุกฺขชาตสฺส       ทุกฺขกฺขนฺโธ อปรทฺโธ"ติ
คาถํ อภาสิ.
      ตตฺถ อเนกชาติสํสารนฺติ อเนกชาติสตสหสฺสสงฺขฺยํ อิทํ สํสารวฏฺฏํ, อทฺธุโน
อธิปฺเปตตฺตา อจฺจนฺตสํโยเคกวจนํ. สนฺธาวิสฺสนฺติ สํสรึ, อปราปรํ จวนุปฺปชฺชน-
วเสน ปริพฺภมึ. อนิพฺพิสนฺติ ตสฺส นิวตฺตกญาณํ อวินฺทนฺโต อลภนฺโต. ตสฺส เมติ
เอวํ สํสรนฺตสฺส เม. ทุกฺขชาตสฺสาติ ชาติอาทิวเสน อุปฺปนฺนทุกฺขสฺส, ติสฺสนฺนํ
วา ทุกฺขตานํ ๑- วเสน ทุกฺขสภาวสฺส. ทุกฺขกฺขนฺโธติ กมฺมกิเลสวิปากวฏฺฏปฺปกาโร ๒-
ทุกฺขราสิ. อปรทฺโธติ อรหตฺตมคฺคปฺปตฺติโต ปฏฺฐาย ปริพฺภฏฺโฐ จุโต น
อภินิพฺพตฺติสฺสติ. ๓- "อปรฏฺโฐ"ติ วา ปาโฐ, อปคตสมิทฺธิโต ๔-
สมุจฺฉินฺนการณตฺตา อปคโตติ อตฺโถ. อิทเมว จ เถรสฺส อญฺญาพฺยากรณํ อโหสิ.
                   เมณฺฑสิรตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
@เชิงอรรถ:  สี. ทุกฺขชาตีนํ               สี. กมฺมกิเลสวิปากวเสน วุตฺตปฺปกาโร
@ สี. น ทานิ ปวตฺติสฺสติ         สี. อปวตฺติสํสิทฺธิโต


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๒๖๖-๒๖๗. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=5941&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=5941&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=215              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5428              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5647              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5647              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]