ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                    ๒๒๓. ๖. นาคิตตฺเถรคาถาวณฺณนา
      อิโต พหิทฺธา ปุถุอญฺญวาทินนฺติ อายสฺมโต นาคิตตฺเถรสฺส คาถา. กา
อุปฺปตฺติ?
      อยํ กิร ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต กาเล นารโท นาม พฺราหฺมโณ หุตฺวา
เอกทิวสํ มาลเก นิสินฺโน ภควนฺตํ ภิกฺขุสํเฆน ปุรกฺขตํ คจฺฉนฺตํ ทิสฺวา
@เชิงอรรถ:  ม. กายวิเวกสฺส จ   ขุ.ธมฺม. ๒๕/๒๐๕/๕๓ ติสฺสตฺเถรวตฺถุ  สี. วิปสฺสนาฌาเนน จ
ปสนฺนมานโส ตีหิ คาถาหิ อภิตฺถวิ. โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวโลเก นิพฺพตฺติตฺวา
อปราปรํ ปุญฺญานิ กตฺวา เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท กปิลวตฺถุ-
นคเร สกฺยราชกุเล นิพฺพตฺติ, นาคิโตติสฺส นามํ อโหสิ. โส ภควติ กปิลวตฺถุสฺมึ
วิหรนฺเต มธุปิณฺฑิกสุตฺตํ ๑- สุตฺวา ปฏิลทฺธสทฺโธ ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา
อรหตฺตํ ปาปุณิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๒- :-
          "วิสาลมาเฬ อาสีโน        อทฺทสํ โลกนายกํ
           ขีณาสวํ พลปฺปตฺตํ          ภิกฺขุสํฆปุรกฺขตํ.
           สตสหสฺสา เตวิชฺชา        ฉฬภิญฺญา มหิทฺธิกา
           ปริวาเรนฺติ สมฺพุทฺธํ        โก ทิสฺวา นปฺปสีทติ.
           ญาเณ อุปนิธา ยสฺส        น วิชฺชติ สเทวเก
           อนนฺตญาณํ สมฺพุทฺธํ         โก ทิสฺวา นปฺปสีทติ.
           ธมฺมกายญฺจ ทีเปนฺตํ        เกวลํ รตนากรํ
           วิโกเปตุํ ๓- น สกฺโกนฺติ    โก ทิสฺวา นปฺปสีทติ.
           อิมาหิ ตีหิ คาถาหิ         นารโทวฺหยวจฺฉโล ๔-
           ปทุมุตฺตรํ ถวิตฺวาน         สมฺพุทฺธํ อปราชิตํ.
           เตน จิตฺตปฺปสาเทน        พุทฺธสนฺถวเนน จ ๕-
           กปฺปานํ สตสหสฺสํ          ทุคฺคตึ นุปปชฺชหํ.
           อิโต ตึสกปฺปสเต          สุมิตฺโต นาม ขตฺติโย
           สตฺตรตนสมฺปนฺโน          จกฺกวตฺตี มหพฺพโล.
           กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ  กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ.
      อรหตฺตํ ปน ปตฺวา สตฺถุ อวิตถเทสนตํ ๖- ธมฺมสฺส จ นิยฺยานิกตํ นิสฺสาย
@เชิงอรรถ:  ม.มู. ๑๒/๑๙๙/๑๖๘ สีหนาทวคฺค   ขุ.อป. ๓๒/๔๗/๒๒๙ อตฺถสนฺทสฺสกตฺเถราปทาน
@ ฉ.ม. วิกปฺเปตุํ      สี. นารทวฺหยวจฺฉโล       สี....ถวิเตน จ
@ สี. สตฺถารา อธิคตเทสนํ
สญฺชาตปีติโสมนสฺโส ปีติเวคปฺปวิสฺสฏฺฐํ ๑- อุทานํ อุทาเนนฺโต:-
            [๘๖] "อิโต พหิทฺธา ปุถุอญฺญวาทินํ
                  มคฺโค น นิพฺพานคโม ยถา อยํ
                  อิติสฺสุ สํฆํ ภควานุสาสติ
                  สตฺถา สยํ ปาณิตเลว ทสฺสยนฺ"ติ
คาถํ อภาสิ.
      ตตฺถ อิโต พหิทฺธาติ อิมสฺมา พุทฺธสาสนา พาหิรเก สมเย, เตนาห
"ปุถุอญฺญวาทินนฺ"ติ, นานาติตฺถิยานนฺติ อตฺโถ. มคฺโค น นิพฺพานคโม ยถา
อยนฺติ ยถา อยํ อริโย อฏฺฐงฺคิโก มคฺโค เอกํเสน นิพฺพานํ คจฺฉตีติ นิพฺพานคโม,
นิพฺพานคามี, เอวํ นิพฺพานคโม มคฺโค ติตฺถิยสมเย นตฺถิ อสมฺมาสมฺพุทฺธปฺ-
ปเวทิตตฺตา อญฺญติตฺถิยวาทสฺส. เตนาห ภควา:-
            "อิเธว ภิกฺขเว สมโณ, อิธ ทุติโย สมโณ, อิธ ตติโย สมโณ,
      อิธ จตุตฺโถ สมโณ, สุญฺญา ปรปฺปวาทา สมเณหิ อญฺเญหี"ติ. ๒-
     อิตีติ เอวํ. อสฺสูติ ๓- นิปาตมตฺตํ. สํฆนฺติ ภิกฺขุสํฆํ, อุกฺกฏฺฐนิทฺเทโสยํ
ยถา "สตฺถา เทวมนุสฺสานนฺ"ติ. สํฆนฺติ วา สมูหํ, เวเนยฺยชนนฺติ อธิปฺปาโย.
ภควาติ ภาคฺยวนฺตตาทีหิ การเณหิ ภควา, อยเมตฺถ สงฺเขโป. วิตฺถาโร ปน
ปรมตฺถทีปนิยํ อิติวุตฺตกวณฺณนายํ ๔- วุตฺตนเยน เวทิตพฺโพ. สตฺถาติ
ทิฏฺฐธมฺมิกสมฺปรายิกปรมตฺเถหิ ยถารหํ อนุสาสตีติ สตฺถา. สยนฺติ สยเมว. อยเญฺหตฺถ
อตฺโถ:- "สีลาทิขนฺธตฺตยสงฺคโห สมฺมาทิฏฺฐิอาทีนํ อฏฺฐนฺนํ องฺคานํ วเสน
อฏฺฐงฺคิโก นิพฺพานคามี อริยมคฺโค ยถา มม สาสเน อตฺถิ, เอวํ พาหิรกสมเย มคฺโค
นาม นตฺถี"ติ
@เชิงอรรถ:  สี. ปีติเวเคน วิสิฏฺฐํ    ที.มหา. ๑๐/๒๑๔/๑๓๓ มหาปรินิพฺพานสุตฺต,
@  ม.มู. ๑๒/๑๓๙/๙๘ จูฬสีหนาทสุตฺต, องฺ.จตุกฺก. ๒๑/๒๔๑/๒๖๕ สมณสุตฺต
@ โปฏฺฐเกสุ สูติ ปาโฐ ทิสฺสติ      อิติวุตฺตก-ฏฺฐ ๔-ปิฏฺฐาทีสุ
สีหนาทํ นทนฺโต อมฺหากํ สตฺถา ภควา สยเมว สยมฺภูญาเณน ญาณํ, ๑- สยเมว
วา มหากรุณาสญฺโจทิโต หุตฺวา อตฺตโน เทสนาวิลาสสมฺปตฺติยา หตฺถตเล อามลกํ
วิย ทสฺเสนฺโต ภิกฺขุสํฆํ เวเนยฺยชนตํ อนุสาสติ โอวทตีติ.
                    นาคิตตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                           ----------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๒๘๔-๒๘๗. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=6340&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=6340&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=223              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5475              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5679              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5679              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]