ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

หน้าที่ ๓๔๑.

๑๒. ทฺวาทสมวคฺค ๒๔๘. ๑. เชนฺตตฺเถรคาถาวณฺณนา ทุปฺปพฺพชฺชํ เว ทุรธิวาสา เคหาติ อายสฺมโต เชนฺตตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ? อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ กุสลํ อุปจินนฺโต สิขิสฺส ภควโต กาเล เทวปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺติ. โส เอกทิวสํ สตฺถารํ ทิสฺวา ปสนฺนจิตฺโต กึกิราตปุปฺเผหิ ๑- ปูชํ อกาสิ. โส เตน ปุญฺญกมฺเมน เทวมนุสฺเสสุ สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท มคธรฏฺเฐ เชนฺตคาเม เอกสฺส มณฺฑลิกราชสฺส ปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺติ, เชนฺโตติสฺส นามํ อโหสิ. โส วิญฺญุตํ ปตฺโต ทหรกาเลเยว เหตุสมฺปตฺติยา โจทิยมาโน ปพฺพชฺชานินฺนมานโส หุตฺวา ปุน จินฺเตสิ "ปพฺพชฺชา นาม ทุกฺกรา, ฆราปิ ทุราวาสา, ธมฺโม จ คมฺภีโร, โภคา จ ทุรธิคมา, กึ นุ โข กตฺตพฺพนฺ"ติ. เอวํ ปน จินฺตาพหุโล หุตฺวา วิจรนฺโต เอกทิวสํ สตฺถุ สนฺติกํ คนฺตฺวา ธมฺมํ สุณิ. สุตกาลโต ปฏฺฐาย ปพฺพชฺชาภิรโต หุตฺวา สตฺถุ สนฺติเก ปพฺพชิตฺวา กมฺมฏฺฐานํ คเหตฺวา วิปสฺสนํ วฑฺเฒตฺวา สุขาย ปฏิปทาย ขิปฺปาภิญฺญาย อรหตฺตํ สจฺฉากาสิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๒- :- "เทวปุตฺโต อหํ สนฺโต ปูชยึ สิขินายกํ กกฺการุปุปฺผํ ปคฺคยฺห พุทฺธสฺส อภิโรปยึ. เอกตึเส อิโต กปฺเป ยํ ปุปฺผมภิโรปยึ ทุคฺคตึ นาภิชานามิ พุทฺธปูชายิทํ ผลํ. อิโต จ นวเม กปฺเป ราชา สตฺตุตฺตโม อหุํ @เชิงอรรถ: ม. กิกิราตปุปฺเผหิ ขุ.อป. ๓๒/๒๑/๒๔๒ กกฺการุปุปฺผปูชกตฺเถราปทาน

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๒.

สตฺตรตนสมฺปนฺโน จกฺกวตฺตี มหพฺพโล. กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ. อรหตฺตํ ปน ปตฺวา อตฺตโน ปฏิปตฺตึ ปจฺจเวกฺขนฺโต "อสกฺขึ วตาหํ อาทิโต มยฺหํ อุปฺปนฺนวิตกฺกํ ฉินฺทิตุนฺ"ติ โสมนสฺสชาโต วิตกฺกสฺส อุปฺปนฺนาการํ ตสฺส จ สมฺมเทว ฉินฺนตํ ทสฺเสนฺโต:- [๑๑๑] "ทุปฺปพฺพชฺชํ เว ทุรธิวาสา เคหา ธมฺโม คมฺภีโร ทุรธิคมา โภคา กิจฺฉา วุตฺติ โน อิตรีตเรเนว ๑- ยุตฺตํ จินฺเตตุํ สตตมนิจฺจตนฺ"ติ คาถํ อภาสิ. ตตฺถ ทุปฺปพฺพชฺชนฺติ อปฺปํ วา มหนฺตํ วา โภคกฺขนฺธญฺเจว ญาติปริวฏฺฏญฺจ ปหาย อิมสฺมึ สาสเน อุรํ ทตฺวา ปพฺพชนสฺส ทุกฺกรตฺตา ๒- ทุกฺขํ ปพฺพชนํ, ทุกฺกรา ปพฺพชฺชาติ ทุปฺปพฺพชฺชํ. เวติ นิปาตมตฺตํ, ทฬฺหตฺโถ วา ๓- "ปพฺพชฺชา ทุกฺขา"ติ. เคหญฺเจ อาวเสยฺยํ, ทุรธิวาสา เคหา, ยสฺมา เคหํ อธิวสนฺเตน รญฺญา ราชกิจฺจํ, อิสฺสเรน อิสฺสรกิจฺจํ, คหปตินา คหปติกิจฺจํ กาตพฺพํ โหติ, ปริชโน เจว สมณพฺราหฺมณา จ สงฺคเหตพพา, ตสฺมึ ตสฺมึ จ กตฺตพฺเพ กริยมาเนปิ ฆราวาโส ฉิทฺทฆโฏ วิย มหาสมุทฺโท วิย จ ทุปฺปูโร, ตสฺมา เคหา นาเมเต อธิวสิตุํ อาวสิตุํ ทุกฺขา ทุกฺกราติ กตฺวา ทุรธิวาสา ทุราวาสาติ. ๔- ปพฺพชฺชญฺเจ อนุติฏฺเฐยฺยํ, ธมฺโม คมฺภีโร, ยทตฺถา ปพฺพชฺชา, โส ปพฺพชิเตน อธิคนฺตพฺโพ ปฏิเวธสทฺธมฺโม คมฺภีโร, คมฺภีรญาณโคจรตฺตา ทุทฺทโส, ทุปฺปฏิวิชฺโฌ ธมฺมสฺส คมฺภีรภาเวน ทุปฺปฏิวิชฺฌตฺตา. เคหญฺเจ อาวเสยฺยํ, ทุรธิคมา โภคา เยหิ วินา @เชิงอรรถ: อิตรีตเรเนธ? ม. ปพฺพชนฺตสฺส ทุกฺกรโต สี. ทฬฺหโตว @ สี. ทุราวาสาติ ทุกฺขา ทุกฺกราติ กตฺวา ทุรธิวาสา

--------------------------------------------------------------------------------------------- หน้าที่ ๓๔๓.

น สกฺกา เคหํ อาวสิตุํ, เต โภคา ทุกฺเขน กสิเรน อธิคนฺตพฺพตาย ทุรธิคมา. เอวํ สนฺเต ฆราวาสํ ปหาย ปพฺพชฺชํเยว อนุติฏฺเฐยฺยํ, เอวมฺปิ กิจฺฉา วุตฺติ โน อิตรีตเรน อิธ ๑- อิมสฺมึ พุทฺธสาสเน อิตรีตเรน ยถาลทฺเธน ปจฺจเยน อมฺหากํ วุตฺติ ชีวิกา กิจฺฉา ทุกฺขา, ฆราวาสานํ ทุรธิวาสตาย โภคานญฺจ ทุรธิคมตาย เคเห อิตรีตเรน ปจฺจเยน ยาเปตพฺพตาย กิจฺฉา กสิรา วุตฺติ อมฺหากํ, ตตฺถ กึ กาตุํ วฏฺฏตีติ? ยุตฺตํ จินฺเตตุํ สตตมนิจฺจตํ สกลํ ๒- ทิวสํ ปุพฺพรตฺตาปรรตฺตญฺจ เตภูมิกธมฺมชาตํ อนิจฺจตนฺติ, ตโต อุปฺปาทวยวนฺตโต อาทิอนฺตวนฺตโต ๓- ตาวกาลิกโต จ น นิจฺจนฺติ "อนิจฺจนฺ"ติ จินฺเตตุํ วิปสฺสิตุํ ยุตฺตํ. อนิจฺจานุปสฺสนาย สิทฺธาย อิตรานุปสฺสนา สุเขเนว สิชฺฌนฺตีติ อนิจฺจานุปสฺสนาว เอตฺถ วุตฺตา, อนิจฺจสฺส ทุกฺขานตฺตตานํ อพฺยภิจรณโต สาสนิกสฺส สุขคฺคหณโต จ. เตนาห "ยทนิจฺจํ ตํ ทุกฺขํ, ยํ ทุกฺขํ ตทนตฺตา"ติ ๔- "ยํ กิญฺจิ สมุทยธมฺมํ, สพฺพํ ตํ นิโรธธมฺมํ "๕-, "วยธมฺมา สงฺขารา"ติ ๖- จ, ตทมินา เอวํ อญฺญมญฺญํ ปฏิปกฺขวเสน ๗- อปราปรํ อุปฺปนฺเน วิตกฺเก นิคฺคเหตฺวา อนิจฺจตามุเขน วิปสฺสนํ อารภิตฺวา อิทานิ กตกิจฺโจ ชาโตติ ทสฺเสติ. เตน วุตฺตํ "อตฺตโน ปฏิปตฺตินฺ"ติอาทิ. อิทเมว เถรสฺส อญฺญาพฺยากรณํ อโหสิ. เชนฺตตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา. -------------

             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๓๔๑-๓๔๓. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=7584&modeTY=2&pagebreak=1              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=7584&modeTY=2&pagebreak=1              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=248              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5615              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5794              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5794              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วไม่แสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]