ขอนอบน้อมแด่
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
                      พระองค์นั้น
บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ
อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม  
อรรถกถาเล่มที่ ๓๒ ภาษาบาลีอักษรไทย เถร.อ.๑ (ปรมตฺถที.๑)

                   ๒๕๗. ๑๐. อิสิทตฺตตฺเถรคาถาวณฺณนา
      ปญฺจกฺขนฺธา ปริญฺญาตาติ อายสฺมโต อิสิทตฺตตฺเถรสฺส คาถา. กา อุปฺปตฺติ?
      อยมฺปิ ปุริมพุทฺเธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฏฺฏูปนิสฺสยํ ปุญฺญํ
อุปจินนฺโต วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วิญฺญุตํ ปตฺโต เอกทิวสํ
ภควนฺตํ รถิยํ คจฺฉนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส มธุรํ อาโมทผลํ อทาสิ. โส เตน
ปุญฺญกมฺเมน เทวโลเก นิพฺพตฺติตฺวา อปราปรํ ปุญฺญานิ กตฺวา เทวมนุสฺเสสุ
สํสรนฺโต อิมสฺมึ พุทฺธุปฺปาเท อวนฺติรฏฺเฐ ๔- วฑฺฒคาเม อญฺญตรสฺส สตฺถวาหสฺส
ปุตฺโต หุตฺวา นิพฺพตฺติ, อิสิทตฺโตติสฺส นามํ อโหสิ. โส วยปฺปตฺโต มจฺฉิกาสณฺเฑ
จิตฺตสฺส คหปติโน อทิฏฺฐสหาโย หุตฺวา เตน พุทฺธคุเณ ลิขิตฺวา เปสิตสาสนํ
ปฏิลภิตฺวา สาสเน สญฺชาตปฺปสาโท เถรสฺส มหากจฺจายนสฺส สนฺติเก ปพฺพชิตฺวา
วิปสฺสนํ อารภิตฺวาน น จิรสฺเสว ฉฬภิญฺโญ อโหสิ. เตน วุตฺตํ อปทาเน ๕- :-
@เชิงอรรถ:  ม. พิฬิพิฬิกา ปริสา  สี. กินฺเต กริสฺสตีติ  สี. วุตฺตวิปสฺสนาคนฺธวาสนปวเนน
@ สี. อวนฺติกรฏฺเฐ    ขุ.อป. ๓๓/๙๘/๑๔๘ อโมรผลิยตฺเถราปทาน (สฺยา)
          "สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธํ         อาหุตีนํ ปฏิคฺคหํ
           รถิยํ ปฏิปชฺชนฺตํ           อาโมทมททึ ๑- ผลํ.
           เอกนวุเต อิโต กปฺเป ๒-   ยํ ผลํ อททึ ตทา
           ทุคฺคตึ นาภิชานามิ         ผลทานสฺสิทํ ผลํ.
           กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ ฯเปฯ  กตํ พุทฺธสฺส สาสนนฺ"ติ.
      ฉฬภิญฺโญ ปน หุตฺวา "พุทฺธุปฏฺฐานํ คมิสฺสามี"ติ เถรํ อาปุจฺฉิตฺวา
อนุกฺกมเน มชฺฌิมเทสํ คนฺตฺวา สตฺถารํ อุปสงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ
นิสินฺโน "กจฺจิ ภิกฺขุ ขมนียํ, กจฺจิ ยาปนียนฺ"ติอาทินา สตฺถารา กตปฏิสนฺถาโร
ปฏิวจนมุเขน "ภควา ตุมฺหากํ สาสนํ อุปคตกาลโต ปฏฺฐาย มยฺหํ สพฺพทุกฺขํ อปคตํ,
สพฺโพ ปริสฺสโย วูปสนฺโต"ติ ปเวทนวเสน อญฺญํ พฺยากโรนฺโต:-
    [๑๒๐] "ปญฺจกฺขนฺธา ปริญฺญาตา      ติฏฺฐนฺติ ฉินฺนมูลกา
           ทุกฺขกฺขโย อนุปฺปตฺโต       ปตฺโต เม อาสวกฺขโย"ติ
คาถํ อภาสิ.
      ตตฺถ ปญฺจกฺขนฺธา ปริญฺญาตาติ ปญฺจปิ เม อุปาทานกฺขนฺธา
วิปสฺสนาปญฺญาสหิตาย มคฺคปญฺญาย "อิทํ ทุกฺขํ, เอตฺตกํ ทุกฺขํ, น อิโต ภิยฺโย"ติ
สพฺพโส ปริฉิชฺช ญาตา, น เตสุ กิญฺจิปิ ปริญฺญาตพฺพํ อตฺถีติ อธิปฺปาโย.
ติฏฺฐนฺติ ฉินฺนมูลกาติ สพฺพโส ปริญฺญาตตฺตาเอว เตสํ อวิชฺชาตณฺหาทิกสฺส
มูลสฺส สมุจฺฉินฺนตฺตา ๓- อริยมคฺเคน ปหีนตฺตา ยาวจริมจิตฺตนิโรธา เต ติฏฺฐนฺติ.
ทุกฺขกฺขโย อนุปฺปตฺโตติ ฉินฺนมูลกตฺตาเยว จ เนสํ วฏฺฏทุกฺขสฺส ขโย ปริกฺขโย
อนุปฺปตฺโต, นิพฺพานํ อธิคตํ. ปตฺโต เม อาสวกฺขโยติ กามาสวาทีนํ สพฺเพสํ
อาสวานํ ขยนฺเต อภิคนฺตพฺพตาย "อาสวกฺขโย"ติ ลทฺธนามํ อรหตฺตํ ปตฺตํ,
@เชิงอรรถ:  ปาลิ. อโมรํ อททึ      ฉ.ม. เอกนวุติโต กปฺเป      ม. ปริจฺฉินฺนตฺตา
ปฏิลทฺธนฺติ อตฺโถ. เกจิ ปน "อนฺติมายํ สมุสฺสโย"ติ ปฐนฺติ. นิพฺพานสฺส
อธิคตตฺตาเยว อยํ มม สมุสฺสโย อตฺตภาโว อนฺติโม สพฺพปจฺฉิมโก, นตฺถิ ทานิ
ปุนพฺภโวติ อตฺโถ. ยํ ปน ตตฺถ ตตฺถ อวุตฺตํ, ตํ เหฏฺฐา วุตฺตนยตฺตา
อุตฺตานํเยวาติ.
                    อิสิทตฺตตฺเถรคาถาวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                    ปรมตฺถทีปนิยา เถรคาถาสํวณฺณนาย
                      ทฺวาทสมวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                     วีสาธิกสตตฺเถรคาถาปฏิมณฺฑิตสฺส
                   เอกกนิปาตสฺส อตฺถวณฺณนา นิฏฺฐิตา.
                          -------------


             อรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย เล่มที่ ๓๒ หน้า ๓๖๘-๓๗๐. http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_th.php?B=32&A=8208&modeTY=2              The Pali Atthakatha in Roman :- http://84000.org/tipitaka/atthapali/read_rm.php?B=32&A=8208&modeTY=2              อ่านอรรถกถาแปลไทย :- http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=26&i=257              เนื้อความพระไตรปิฎกฉบับหลวง :- http://84000.org/tipitaka/read/r.php?B=26&A=5657              พระไตรปิฎกฉบับบาลีอักษรไทย :- http://84000.org/tipitaka/read/pali_read.php?B=26&A=5829              The Pali Tipitaka in Roman Character :- http://84000.org/tipitaka/read/roman_read.php?B=26&A=5829              สารบัญพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๖ http://84000.org/tipitaka/read/?index_26

อ่านหน้า[ต่าง] แรกอ่านหน้า[ต่าง] ที่แล้วแสดงหมายเลขหน้า
ในกรณี :- 
   บรรทัดแรกของแต่ละหน้าอ่านหน้า[ต่าง] ถัดไปอ่านหน้า[ต่าง] สุดท้าย คลิกเพื่อเปลี่ยน ฐญ เป็นแบบดั้งเดิม

บันทึก ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๑. การแสดงผลนี้อ้างอิงข้อมูลจากอรรถกถาภาษาบาลีอักษรไทย. หากพบข้อผิดพลาด กรุณาแจ้งได้ที่ [email protected]